Türkiye-İsrail ilişkileri büyük sınavı atlattı mı?

Erdoğan ve Herzog geçen Mart ayında Ankara’da (AP)
Erdoğan ve Herzog geçen Mart ayında Ankara’da (AP)
TT

Türkiye-İsrail ilişkileri büyük sınavı atlattı mı?

Erdoğan ve Herzog geçen Mart ayında Ankara’da (AP)
Erdoğan ve Herzog geçen Mart ayında Ankara’da (AP)

İsrail, Ramazan ayında Mescid-i Aksa’da yaşananların Ankara ve Tel Aviv arasındaki yeni iyi ilişkiler üzerindeki olumsuz etkilerini hesapladıktan sonra, siyasi çevreler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile yaptığı telefon görüşmesi ve Bağımsızlık Günü’nü bir mektup ile tebrik etmesini ‘sınavı geçtiklerinin ve iki ülke arasındaki ilişkilerin gücünün’ kanıtı olduğunu vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrailli mevkidaşı Herzog ile bir ayda üçüncü kez görüştü.
Herzog’un ofisine göre, iki lider telefon görüşmesinde bölgede sakinliği ve istikrarı korumak için açık diyaloğun önemini ifade etti.
İsrail Cumhurbaşkanı, Erdoğan ve Türk halkının Ramazan Bayramı’nı kutladı.
Herzog’un ofisi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail’in Bağımsızlık Günü’nü tebrik eden mektubunda şu ifadelerin yer aldığını açıkladı;
“Mart ayında ülkemizi ziyaretinizle ilişkilerimizde müjdelenen yeni dönemde, ülkelerimiz arasındaki işbirliğinin karşılıklı ulusal çıkarlarımıza, bölgesel barış ve istikrara hizmet edecek şekilde gelişeceğine yürekten inanıyorum. Bu fırsatı değerlendirerek, sizin sağlık ve mutluluğunuzla İsrail halkının esenliği ve refahı için en iyi dileklerimi sunuyorum.”
Erdoğan, İsrail’in 19 Nisan’da Mescid-i Aksa’ya yaptığı baskınlar sonucu yüzlerce Filistinlinin yaralanması ve camide yaklaşık 400 kişinin gözaltına alınmasının ardından devam eden gerilimlerden duyduğu endişeyi dile getirmek için Herzog’u aradı.
Herzog’un ofisinden yapılan açıklamaya göre, Erdoğan telefon görüşmesinde Tapınak Dağı’ndaki statükonun korunmasının önemini vurguladı ve İsrail’in burasının korunmasına ilişkin açıklamalarından duyduğu mutluluğu dile getirdi.
Herzog, geçtiğimiz günlerde İsrail basınına verdiği röportajda Erdoğan’ın Ankara ziyareti hakkında söylediklerine değinerek, “Erdoğan, bunu Türkiye-İsrail ilişkilerinde bir dönüm noktası olacak tarihi bir ziyaret olarak gördüğünü açıkça söyledi” dedi.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan görüşme sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında, “İsrail devleti ile ilişkilerin güçlendirilmesi ülkemiz için büyük değer taşımaktadır. İsrail ile müşterek hedefimiz ülkelerimiz arasında ortak çıkara dayalı, karşılıklı hassasiyetlere saygı temelinde siyasi diyaloğun yeniden canlandırılmasıdır. Önümüzdeki dönemin ikili ilişkiler konusunda bölgesel iş birliği açısından yeni fırsatları beraberinde getireceğine inanıyorum” şeklinde konuşmuştu.
İsrail hükümetine yakın, Kudüs Strateji ve Güvenlik Enstitüsü’nden Türkiye araştırmacısı olan Hay Eytan Cohen Yanarocak, “Türkiye açısından, Ramazan’ın bitmesi büyük sınavda başarılı olduğumuz anlamına geliyor. Artık ortak gelecek projeleri hakkında konuşabilirler” dedi.
Her iki ülkenin de doğalgaz alanında işbirliğine, özellikle de İsrail gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınma olasılığına ilgisi var.
İki ülke artık üst düzey yetkililerin ziyaretlerine de odaklanabilir.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, geçtiğimiz ay yaptığı bir açıklamada, Mayıs ayında İsrail’i ziyaret edeceğini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, iki ülke arasında tam diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını istediği medyada sıklıkla yer alıyor.



İsrail ordusu, işgal altındaki Batı Şeria'da askerleri ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü duyurdu

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
TT

İsrail ordusu, işgal altındaki Batı Şeria'da askerleri ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü duyurdu

Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)
Batı Şeria'daki İsrail askerleri (Reuters)

İsrail ordusu dün, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde bir grup askeri arabasıyla ezmeye çalışan bir adamı öldürdüğünü açıkladı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “Aynabus bölgesinde faaliyet gösteren İsrail ordusu askerlerini ezmeye çalışan bir terörist askerler tarafından vurularak etkisiz hale getirildi” denildi.

Açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria'da bir Filistinli saldırganın bir İsrailli erkek ve kadını bıçaklayarak öldürdükten sonra öldürüldüğü olaydan birkaç gün sonra meydana gelen bu olayla ilgili daha fazla ayrıntı verilmedi.

Geçtiğimiz cuma günü meydana gelen bıçaklama olayının ardından İsrail ordusu, saldırganın geldiği Kabatiye beldesine iki gün boyunca operasyon düzenledi ve saldırganın babası ve kardeşleri de dahil olmak üzere çok sayıda Kabatiye sakinini tutukladı.

Hamas'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’in güneyine düzenlediği saldırının ardından Gazze Şeridi'nde savaşın patlak vermesinden bu yana işgal altındaki Batı Şeria'da şiddet tırmanıyor.

Filistin Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre o tarihten bu yana Batı Şeria'da silahlı kişiler de dahil olmak üzere en az bin 28 Filistinli İsrail askerleri veya yerleşimciler tarafından öldürüldü.

AFP’nin resmi rakamlara dayalı verilerine göre Gazze'de savaşın başlamasından bu yana, ikisi yabancı uyruklu olmak üzere en az 44 kişi Filistinliler tarafından gerçekleştirilen saldırılarda veya İsrail'in askeri operasyonları sırasında öldürüldü.


Tayland, ateşkesin ardından "güven artırıcı" bir jest olarak 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktı

Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
TT

Tayland, ateşkesin ardından "güven artırıcı" bir jest olarak 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktı

Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)
Serbest bırakıldıktan sonra Tayland sınırındaki bir kontrol noktasından geçen Kamboçyalı askerler (AFP)

Kamboçya bu sabah, haftalarca süren kanlı sınır çatışmalarının ardından üç günden fazla süren ateşkesin ardından Tayland'ın temmuz ayında esir alınan 18 Kamboçyalı askeri serbest bıraktığını doğruladı.

sxdfrgth
Kamboçyalı bir asker, kontrol noktasından geçerken serbest bırakıldıktan sonra gülümsüyor (AFP)

AFP’nin haberine göre Phnom Penh Enformasyon Bakanı Neth Phektra, "18 kahraman askerimizin yaklaşık saat 10:00'da (03:00 GMT) Kamboçya topraklarına sağ salim ulaştığını teyit edebilirim" dedi.

Tayland Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, askerlerin Kamboçya'ya dönüşünü "iyi niyet ve güven artırıcı bir işaret" olarak nitelendirerek doğruladı.

Tayland ve Kamboçya, cumartesi günü son haftalarda en az 47 kişinin ölümüne ve yaklaşık bir milyon kişinin yerinden edilmesine neden olan sınır çatışmalarında acil ateşkes ilan etmişti.

Ateşkes kapsamında Kamboçya ve Tayland, tartışmalı sınır boyunca ateşkes ilan etmeyi, asker hareketlerini dondurmayı ve mayın temizleme çalışmalarında iş birliği yapmayı taahhüt etti.

İki ülkenin savunma bakanları tarafından imzalanan anlaşma, Tayland'ın ateşkesin yürürlüğe girmesinden 72 saat sonra 18 Kamboçyalı mahkumu serbest bırakmasını öngörüyor.

Kamboçya, askerlerinin 29 Temmuz'da, beş gün süren kanlı çatışmaları sona erdiren ateşkesin yürürlüğe girmesinden yaklaşık sekiz saat sonra Tayland güçleri tarafından esir alındığını açıkladı.

xsdfr
Temmuz ayında esir alındıktan sonra Tayland tarafından serbest bırakılan 18 Kamboçyalı askeri taşıyan bir otobüs (Reuters)

Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Malezya, çatışmaları sona erdirmek için bir ateşkes anlaşmasına aracılık etti, ancak ateşkes uzun sürmedi.

ABD Başkanı Donald Trump, ekim ayında Tayland ve Kamboçya arasında imzalanan bir sonraki deklarasyonun imzalanmasına tanıklık etmek üzere Malezya'ya gitti ve iki komşu ülkenin ateşkesi uzatma konusunda anlaşmasının ardından yeni ticaret anlaşmalarının yapılmasını övdü.

Anlaşmada Tayland'ın Kamboçyalı askerleri "derhal" serbest bırakacağı ve onları "savaş esiri" olarak tanımlayacağı belirtilmişti.

Ancak Bangkok, Tayland askerlerinin sınırda devriye gezerken kara mayınlarına basarak yaralanmasının ardından ertesi ay anlaşmayı askıya aldı.

defrgt
Kamboçyalı askerler eve döndükten sonra otobüsten el sallıyor (AFP)

Bu ay topçu, tank, insansız hava aracı (İHA) ve jet uçakları kullanılarak yeniden başlayan çatışmalar, her iki taraftaki neredeyse tüm sınır illerine yayıldı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre iki komşu ülke, Fransız sömürgeciliği döneminde çizilen 800 kilometrelik sınır nedeniyle uzun zamandır anlaşmazlık içindeler.

Ateşkesin ardından bu sınırların hâlâ net bir şekilde belirlenmesi gerekiyor.


Ukrayna saldırısı sonucu Rusya'daki Tuapse rafinerisinde yangın ve hasar meydana geldi

Karadeniz kıyısındaki Tuapse'de bulunan Rus petrol rafinerisi (Arşiv-Reuters)
Karadeniz kıyısındaki Tuapse'de bulunan Rus petrol rafinerisi (Arşiv-Reuters)
TT

Ukrayna saldırısı sonucu Rusya'daki Tuapse rafinerisinde yangın ve hasar meydana geldi

Karadeniz kıyısındaki Tuapse'de bulunan Rus petrol rafinerisi (Arşiv-Reuters)
Karadeniz kıyısındaki Tuapse'de bulunan Rus petrol rafinerisi (Arşiv-Reuters)

Rusya'nın Krasnodar bölgesindeki operasyon merkezi bu sabah yaptığı açıklamada, Ukrayna'ya ait bir insansız hava aracı (İHA) saldırısında iki kişinin yaraladığını ve Tuapse petrol rafinerisinde hızla söndürülen bir yangına neden olduğunu bildirdi.

Acil durumlara müdahaleden sorumlu bölgesel bir kuruluş olan operasyon merkezi, Telegram uygulamasında yaptığı açıklamada, saldırının rafineri ekipmanına, liman iskelesine ve beş eve hasar verdiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Tuapse, Rusya'nın güneybatısındaki Krasnodar bölgesinde, Karadeniz kıyısında, Azov Denizi üzerinden Ukrayna anakarasının en yakın noktasına yaklaşık 350 kilometre uzaklıkta yer almaktadır.

Rafinerideki yangın yaklaşık 300 metrekarelik bir alana zarar verdikten sonra söndürüldü, ancak yetkililer rafineri ekipmanına verilen hasarın boyutuna veya operasyonların askıya alınıp alınmadığına dair henüz bilgi vermedi.

Tuapse limanı, Rusya'nın Karadeniz'deki başlıca petrol ürünleri çıkış noktalarından biridir. Faaliyetleri, Rosneft'e ait olan ve ihracata yönelik Tuapse rafinerisi üzerinde yoğunlaşmaktadır. Rafinerinin günlük işleme kapasitesi yaklaşık 240 bin varildir ve nafta, fuel oil ve dizel gibi ürünler tedarik etmektedir.

Liman ve rafineri, Rusya'nın yaklaşık dört yıldır sürdürdüğü savaş sırasında Ukrayna İHA’larının saldırılarına defalarca hedef oldu. Önceki saldırıların zaman zaman yangınlara ve operasyonların aksamasına neden olduğu bildirildi.