Brezilya: Lula siyaset sahnesine geri döndü

Lula da Silva, başkanlık kampanyasını "Brezilya'yı Yeniden İnşa Et" sloganıyla başlattı

Brezilyalı solcu lider Luis Inacio Lula da Silva (AFP)
Brezilyalı solcu lider Luis Inacio Lula da Silva (AFP)
TT

Brezilya: Lula siyaset sahnesine geri döndü

Brezilyalı solcu lider Luis Inacio Lula da Silva (AFP)
Brezilyalı solcu lider Luis Inacio Lula da Silva (AFP)

Brezilyalı solcu lider Luis Inacio Lula da Silva, Ekim ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimleri için kampanyasını, Başkan Jair Bolsonaro'nun "sorumsuz ve canice" yönetiminin ardından ülkeyi "yeniden inşa" sloganıyla başlattı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’ye dayandırdığı haberine göre 76 yaşındaki Lula, Sao Paulo'da yaklaşık 4 bin destekçisine yaptığı açıklamada, "Hepimiz yalnızca zafer için değil, Brezilya'da seçimlerden daha zor olacak yeniden inşa ve değişim için de çalışmaya hazırız” ifadelerini kullandı.
İktidardan ayrıldıktan on iki yıl sonra eski sendikacı, solun liderliği için herhangi bir meydan okuma olmadan üçüncü dönem için yarışıyor.
2003-2010 yılları arasında iki dönem başkanlığını yürüttüğü Brezilya siyaset sahnesinde muazzam bir dayanıklılığa ve çok büyük bir ağırlığa sahip olan İşçi Partisi lideri, altıncı kez cumhurbaşkanlığına aday oluyor.
Üçüncü seçeneği mümkün kılan bir adayın yokluğunda Lula, seçimlerde Jair Bolsonaro'yu (67) yenebilecek tek kişi olmaya devam ediyor. Lula, iktidarda kalmak için her şeyi yapmaya hazır görünen cumhurbaşkanına karşı büyük bir farkla kamuoyu yoklamalarındaki liderliğini sürdürüyor.
2 ve 30 Ekim'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri, yükselen 213 milyon nüfuslu devasa ülkedeki aşırı kutuplaşmayı gözler önüne serecek.
Solcu aday destekçilerine “Ne istiyoruz? Brezilya demokrasisi mi yoksa otoriterlik mi? Seçim hiç bu kadar basit olmamıştı” diye seslendi.
Lula, Brezilya bayrağını gösteren dev ekranın önünde yaklaşık elli dakika konuştu.

Lula, "Brezilya köle bir devlet olmak için çok büyük" diye ekledi ve birkaç kez hedefinin "mevcut hükümetin sorumsuz ve canice politikası karşısında ülkenin egemenliğini yeniden kurmak" olduğunu tekrarladı.
Yönetimi sırasında kürsüde hitabet yeteneklerini gösterdiği büyük toplantıların aksine Lula, konuşmasını okumakla yetiniyor, dinleyicilere görece uzun süre bakmıyor, doğaçlama ve boş laflardan kaçınıyordu.
Danışmanları Lula’ya, son tartışmalar patlak verdikten sonra yüzünde sakinlik ve güven göstermesini tavsiye etti.
Lula, bu hafta Time dergisine verdiği röportajda Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir (Volodimir) Zelenskiy’i eleştirdi ve ona, "Ben de iyi bir komedyendim. Ama televizyonda görünsün diye savaş başlatmaya zorlamayın” dedi. Ayrıca Lula, Zelenskiy’nin ülkesindeki çatışmadan Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile "aynı derecede" sorumlu olduğunu da sözlerine ekledi.
Gençliğinde tornacı bir sendikacı olan Lula, kürtaj, polis ve orta sınıf hakkındaki tartışmalı açıklamaları nedeniyle de eleştirildi.
Sao Paulo'nun eski merkez sağ valisi başkan yardımcısı adayı Geraldo Alcumen, aşırı sağ aday Jair Bolsonaro'ya karşı dayanışma göstermek amacıyla yayınladığı video konuşmasında şunları söyledi: “Hiçbir anlaşmazlık bizi demokrasiyi koruma görevimizden alıkoyamaz”.
Lula'nın karizmasından yoksun olmasına rağmen, 2006 ikinci tur seçimlerinde eski solcu cumhurbaşkanı tarafından mağlup edilen Geraldo Alckmin, merkeze, ılımlı sağ seçmenlere ve iş dünyasına güven veriyor.
Alckmin, geçtiğimiz cuma günü Kovid-19 virüsüne yakalanması nedeniyle kampanyanın açılışında konuşmasını evinden video aracılığıyla yaptı.
Konuşmalara katılan avukat Alexandre Boubou (29), "Lula, geniş bir demokratik cephe için ittifak oluşturabilecek tek kişi” dedi.
Önümüzdeki haftadan itibaren Lula, Başkan ve aday Bolsonaro'nun güneydoğuda yer alan Minas Gerais eyaletinden başlayarak aylardır yaptığı gibi ülke çapında turlara başlayacak.
Congreso im Foucault internet sitesinin kurucusu Silvio Costa, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Lula gerçekten seçimleri kazanmak istiyorsa seçmenlere daha yakın olmak için Bolsonaro gibi sokaklara çıkmalı” dedi.
Lula da Silva, ekonomik ve sosyal eşitsizlikleri azaltma ve eğitimi teşvik etme mirasının "yok edildiğine ve dağıtıldığına" inanıyor.
Time dergisine yaptığı açıklamada Lula, "Yaptığımdan daha fazlasını ve daha iyisini yapabileceğimi düşünüyorum" ifadelerini kullandı.
Bu yeni adaylık, 2018 başkanlık yarışından diskalifiye edilerek, Jair Bolsonaro'nun kolayca seçilmesine izin veren Lula için bir intikam tadı taşıyor.
Kasım 2019'da serbest bırakılıncaya kadar yolsuzluk suçlamalarıyla bir buçuk yıl hapiste kaldı. Lula'nın siyasi hayatı, Yüksek Mahkeme Mart 2021'de mahkumiyetini bozana kadar geçmişte kalmış bir şeydi.



İran ve İsrail birbirlerini daha fazla yıkımla tehdit etti

İsrail'in hava saldırısının ardından Tahran'daki devlet televizyonu binasından yükselen dumanlar (AP)
İsrail'in hava saldırısının ardından Tahran'daki devlet televizyonu binasından yükselen dumanlar (AP)
TT

İran ve İsrail birbirlerini daha fazla yıkımla tehdit etti

İsrail'in hava saldırısının ardından Tahran'daki devlet televizyonu binasından yükselen dumanlar (AP)
İsrail'in hava saldırısının ardından Tahran'daki devlet televizyonu binasından yükselen dumanlar (AP)

İsrail ve İran dün aralarındaki çatışmaların başlamasının dördüncü gününde de birbirlerine karşı yıkıcı saldırılar gerçekleştirdi ve daha fazlasını yapma tehdidinde bulundu. Tahran, ABD Başkanı Donald Trump'ı ateşkes ilan etmeye çağırırken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in ‘zafer yolunda’ olduğunu söyledi.

İsrail savaş uçakları başkent Tahran ve İran’ın diğer şehirlerine saldırılar düzenleyerek, başkentin batısındaki ve doğusundaki askeri üsleri ve nükleer tesisleri hedef aldı. Tahran'ın kuzeyinde İran Radyo ve Televizyon Kurumu'na ait bir binada yangın çıktı. Buna karşılık İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), Tel Aviv sakinlerini bulundukları yerleri ‘mümkün olduğunca terk etmeleri’ uyarısında bulundu. İran resmi haber ajansları, İsrail’in Hayfa şehri yakınlarındaki Ramat David Hava Üssü başta olmak üzere İsrail'in önemli askeri ve istihbarat merkezlerinin İran'ın hedef listesinde yer aldığını bildirdi. Ajanslardan biri, ‘önümüzdeki saatlerde, meşru müdafaa çerçevesinde ezici ve orantılı bir yanıt verileceğini’ aktardı. İran resmi televizyonu, Tahran'da yıkılmış başkanlık binaları, yanmış arabalar ve tahrip olmuş sokakların görüntülerini yayınladı. Görüntülerde çok sayıda Tahranlının kaçmaya çalıştığı görüldü.

DMO Genel Komutanı Ahmed Vahidi, Tahran'ın ‘stratejik füze kapasitesini henüz kullanmadığını’ belirterek, uzun soluklu bir savaşa hazır olduklarını açıkladı.

İran, vatandaşlarını İsrail ile herhangi bir iş birliği yapmaları halinde idam cezası da dahil olmak üzere en ağır cezalarla karşı karşıya kalacakları konusunda uyarırken, casusların tutuklandığını ve insansız hava aracı (İHA) üretim atölyesinin ele geçirildiğini duyurdu.

İran çeşitli şehirlerinde Besic güçlerine ait kontrol noktaları yeniden faaliyete geçirilirken, içeriden sabotaj girişimlerine karşı uyarıda bulunuldu.

İsrail'de ise dün akşam, kısa bir süre için alarm sistemleri devreye girdikten sonra, ordunun İran’dan İsrail’in kuzeyine doğru balistik füzeler atıldığını tespit ettiği açıklandı. Şimdiye kadar herhangi bir can kaybı veya yaralı olduğuna dair bilgi alınamadı.

Askeri sansürün kaldırılmasının ardından yayın yasağının da kalktığı İsrail dün, İran’ın pazar akşamı (kuzeyde bulunan) Hayfa şehrindeki petrol rafinerisini hedef alan saldırısında üç vatandaşının öldüğünü açıkladı. Böylece, cuma gününden bu yana İran saldırılarında ölen İsraillilerin sayısı 27'ye yükseldi.

İsrail ordusunun ‘İsrail'in güvenliğini tehdit eden herkesi’ hedef alacağına dair açıklamasının Başbakan Binyamin Netanyahu'nun açıklamalarıyla örtüşmesi dikkati çekti. Netanyahu, İran rejiminin başını, yani Ali Hamaney'i kastederek, ‘(Hamanay’e yönelik) suikastın çatışmayı sona erdireceğini ve daha da şiddetlendirmeyeceğini’ söyledi.

Netanyahu, Tahran sakinlerini uyararak şehri terk etmeleri çağrısında bulundu. Ayrıca, ‘ABD'nin İran'ın nükleer programını ortadan kaldırma çabalarında İsrail'i desteklemesinin kendi çıkarlarına uygun olduğunu’ vurguladı. Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre ABD'li iki yetkili, ABD ordusunun Başkan Donald Trump'a seçenekler sunmak için çok sayıda yakıt ikmal uçağını Avrupa'ya naklettiğini açıkladı.

Diğer bir gelişmede ise Kremlin, Moskova'nın İran ve İsrail arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu açıkladı. Kremlin açıklamasında, İran'ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumunu barındırarak sivil yakıta dönüştürme konusundaki önceki girişimini yeniden gündeme getirdi.