Pentagon, eski Savunma Bakanı Esper'ın Trump hakkındaki iddiasını sansürlemeye çalışmış

Eski Savunma Bakanı Esper, yeni kitabında birbirinden ilginç anılar anlattı

2019 - 2020'de ABD'nin 27. Savunma Bakanı olarak görev yapan Esper, 9 Kasım 2020'de Trump tarafından bir tweet'le kovulmuştu (AP)
2019 - 2020'de ABD'nin 27. Savunma Bakanı olarak görev yapan Esper, 9 Kasım 2020'de Trump tarafından bir tweet'le kovulmuştu (AP)
TT

Pentagon, eski Savunma Bakanı Esper'ın Trump hakkındaki iddiasını sansürlemeye çalışmış

2019 - 2020'de ABD'nin 27. Savunma Bakanı olarak görev yapan Esper, 9 Kasım 2020'de Trump tarafından bir tweet'le kovulmuştu (AP)
2019 - 2020'de ABD'nin 27. Savunma Bakanı olarak görev yapan Esper, 9 Kasım 2020'de Trump tarafından bir tweet'le kovulmuştu (AP)

ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon), eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Meksika'daki uyuşturucu laboratuvarlarını yok etmek için füze atmayı önerdiğini iddia eden Mark Esper'ı durdurmaya çalıştığı öne sürüldü.
CNN International'ın konu hakkında bilgisi olan kaynaklara dayandırdığı habere göre Pentagon, Esper'ın kendilerine gönderdiği "A Sacred Oath: Memoirs of a Secretary of Defense During Extraordinary Times" (Kutsal Bir Yemin: Bir Savunma Bakanı'nın Olağanüstü Günlerdeki Anıları) adlı kitabın taslağını incelerken iddianın yayımlanmaması için savaştı.
Eski Savunma Bakanı Esper, söz konusu kitapta Trump yönetiminde görev yaparken Beyaz Saray'da yaşadıklarını anlattı.
Esper, Trump'ın 2020'de kendisiyle en az iki defa görüşerek Meksika'daki uyuşturucu laboratuvarlarını ve çetelerini yok etmek için füze saldırısı düzenlemeyi önerdiğini öne sürdü.
Öneriye itiraz ettiğini belirten eski bakan, Trump'ın "Birkaç Patriot füzesi atarız ve laboratuvarları kimse anlamadan yok ederiz. Kimse bizim yaptığımızı bilmez" dediğini iddia etti.
ABD'de yürütme organında görev yapan kişilerin hassas bilgiler paylaşmaması için hazırladıkları kitapların taslağını Pentagon'a göndermesi gerekiyor. Haberde bu kuralın, halktan bilgi saklanması için değil ABD yönetiminde önceden ya da halihazırda görev yapan kişileri zor duruma sokmamak için koyulduğu yazıldı.
Esper ise söz konusu kitabın bazı bölümlerinin yayımlanmasını engellediği gerekçesiyle Pentagon'a Kasım 2021'de dava açmıştı. Kitabın incelenmesi için verdiği Pentagon'un, metinden bazı bölümleri "rastgele" çıkardığını savunmuştu. Öte yandan Esper, Pentagon'un tutumunu değiştirdiğini söyleyerek şubatta davayı geri çekmişti.
Kaynaklar, davanın gerekçelerinden birinin Pentagon'un bu iddianın çıkarılmasını istemesi olduğunu söyledi. CNN International'a konuşan kişilerden biri, "ABD ve Meksika arasındaki ilişkileri bozma potansiyeli sebebiyle bu konuda özellikle endişeliydiler. Şiddetle itiraz ettiler" dedi.
Yorum için ulaşılan Pentagon'dan adı açıklanmayan bir yetkiliyse şöyle konuştu:
"Yayımlanmadan önce incelemeye gönderilen her kitapta olduğu gibi, köklü protokol ve politikalarımızın her birini uyguladık. Bunun ötesinde söyleyecek bir şeyimiz yok."
Esper kitabında ilginç anılara yer verdi
Salı yayımlanacak kitapta, George Floyd'un polis tarafından öldürülmesinin ardından 1 Haziran 2020'de patlak veren Siyahilerin Hayatı Önemlidir (Black Lives Matter) protestoları kapsamında göstericilerin Beyaz Saray'a yürümesine karşı Trump'ın şiddete başvurmayı düşündüğü iddiaları da yer aldı.
Esper, Trump'ın düzenlediği bir toplantıda ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley'ye "Onları bacaklarından falan vuramaz mısınız?" diye sorduğunu öne sürdü.
Eski Savunma Bakanı'nın kitabında, Trump'ın üst düzey danışmanlarından Stephen Miller'ın mülteci geçişlerini engellemek için Meksika sınırına 250 bin asker göndermeyi teklif ettiği de savunuldu. Esper ise buna "ABD ordusunun böyle bir saçmalık için sınıra gönderecek 250 bin askeri olmadığını söyleyerek" yanıt verdiğini öne sürdü.
Ayrıca Esper, 2019'da DEAŞ'ın o dönemki lideri Ebu Bekir el Bağdadi'nin ABD askerleri tarafından öldürülmesinin ardından, Miller'ın Bağdadi'nin başının kesilip domuz kanına batırılarak gözdağı vermek için sokaklarda gezdirilmesini önerdiğini de ileri sürdü. Eski Savunma Bakanı, Miller'ın bu teklifine "Bu bir savaş suçu olur" diyerek karşı çıktığını savundu.
Independent Türkçe, CNN International, AP



Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgeleri hakkında neler biliyoruz?

Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
TT

Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgeleri hakkında neler biliyoruz?

Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)
Donetsk bölgesinde cephe hattındaki Pokrovsk kentinde Rusya ordusuna ait İHA’lardan korunmak için saklanan Ukraynalı bir asker (Reuters)

Rusya'nın kontrolündeki Ukrayna bölgelerinin kaderi, Şubat 2022'den beri iki ülke arasında süren savaşı sona erdirmek için yapılan diplomatik çabaların odak noktası oluşturuyor.

Kimliğinin gizli kalmasını isteyen bir yetkiliye göre ABD Başkanı Donald Trump'ın desteklediği plan, Kiev'in ülkenin doğusundaki Donetsk ve Lugansk bölgelerinden çekilmesi ve güneydeki Herson ve Zaporija bölgelerinde cephenin dondurulmasını öngörüyor.

Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, toprakları terk etmeyi reddettiğini vurgulayarak, Ukrayna Anayasası'nın bunu yasakladığını belirtti.

İşte bu bölgeler hakkında bildiklerimiz:

Donetsk ve Lugansk Rusya'ya komşu Donbas havzasını oluşturuyor. Donbas, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kontrolünü öncelikli olarak gördüğü bir sanayi ve madencilik bölgesi.

Lugansk ve Donetsk

Lugansk'ın yüzde 99'undan fazlası ve Donetsk'in yüzde 79'u Rusya’nın kontrolünde. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre ABD merkezli Savaş Araştırmaları Enstitüsü'nün (ISW) verilerini analiz eden ajans, bu rakamlara Donetsk ve Lugansk’ın yönetim şehirlerinin yanı sıra bu bölgelerdeki diğer önemli şehirlerin de dahil olduğunu ifade etti.

Yerel yetkililer, 242 binden fazla kişinin Ukrayna'nın kontrolündeki Donetsk bölgesinde, çeşitli büyük şehirlerde yaşamaya devam ettiğini belirtiyor.

ISW, bu bölgeyi ülkenin geri kalanını koruyan bir ‘kale’ olarak nitelendiriyor. Ancak Rusya ordusu bu bölgede ilerleme kaydediyor ve bölgedeki Ukrayna askeri lojistik merkezleri için bir tehdit oluşturuyor.

Bu bölgenin geniş alanları, 2014 yılında Moskova'nın Rusya yanlısı ayrılıkçıların isyanını desteklediği savaş sırasında büyük ölçüde tahrip edildi, bu da 2022 yılının şubat ayında Rusya’nın başlattığı saldırının önünü açtı.

Donetsk ve Lugansk nüfusunun çoğu Rusça konuşuyor ve Kremlin, bu durumu saldırısını haklı çıkarmak için bahane olarak kullanıyor.

Rusya, 2022 yılının eylül ayında Herson ve Zaporijya bölgeleriyle birlikte bu bölgeleri de ilhak ettiğini duyurdu. Donetsk bölgesi, Bahmut, Mariupol ve Avdiyivka gibi en şiddetli çatışmalara sahne oldu.

Herson ve Zaporijya

Savaşın başlarında Herson’ın tarım bölgesi neredeyse tamamen Rusya ordusunun kontrolü altındaydı. Ukrayna, 2022 yılının kasım ayında aynı adı taşıyan bölgenin başkentini geri alan bir karşı saldırı gerçekleştirdi.

O tarihten bu yana nehir doğal bir bariyer oluşturarak cepheyi tıpkı Zaporijya'da olduğu gibi nispeten istikrarlı tuttu ve Ukrayna'nın başlıca şehirlerini elinde tutmasını sağladı.

ISW’nin verilerine göre Rusya ordusu Herson'un yaklaşık yüzde 71'ini kontrol altında tutuyor. Aynı kaynağa göre Rus askerleri Zaporijya bölgesinin yüzde 74'ünde konuşlu durumda.

Savaşın ilk haftalarından itibaren, bu kişiler aynı adı taşıyan ve Avrupa'nın en büyük nükleer santralini ele geçirdiler. Santralin enerji üretimini durdurdular, ancak yakınında devam eden çatışmalar nedeniyle Zaporijya santralinin güvenliği tehdit altında. Rusya ve Ukrayna, birbirlerini santrali hedef almakla suçluyorlar.

Rusya'nın ilhak ettiğini ilan ettiği bölgelerin yanı sıra Rus güçleri Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki Sumi ve Harkiv'e de girdi.

Rusya, tekrarlanan saldırılara rağmen bu iki bölgede hiçbir önemli şehri ele geçiremedi. ISW’nin verilerine göre Rusya, Harkiv bölgesinin yüzde beşini ve Sumi bölgesinin ise yüzde birini elinde tutuyor.

Kremlin, Ukrayna'nın Rusya'ya yönelik saldırılarını önlemek için, 2024 yazında Kursk bölgesinde meydana gelen saldırılar gibi, orada bir ‘tampon bölge’ oluşturmak istediğini vurguluyor.

Kırım Yarımadası

Rusya'nın Kırım Yarımadası üzerindeki kontrolü, Moskova'nın 2014 yılında uluslararası kınamaları beraberinde getiren referandumun ardından bu bölgeyi ilhak etmesinden sonra, tartışma konusu olmaktan çıktı.

Rusya, Batı ülkeleri ve Kiev'in ilhakını tanımasını istiyor. ABD Başkanı Donald Trump pazar akşamı yaptığı açıklamada, Kiev'in Kırım Yarımadası'nı geri almasının mümkün olmadığını söyledi.

Ukrayna 2018 yılından beri, bu turistik ve üzüm bağlarıyla ünlü bölgeyi Rusya'ya bağlayan köprüyü saldırılarının başlıca hedefi haline getirmiş durumda.

Ukrayna, Moskova'nın ordusu için arka üs olarak kullandığı yarımadadaki askeri ve deniz altyapısını saldırıyor. Kırım Yarımadası ve Moskova'nın kontrolündeki diğer topraklarda Ukraynalıların sürdürdüğü yaşamın nasıl olduğunu bilmek oldukça güç.