Hamaney: Savaşın yıkıntıları Esed’in kararlı duruşuyla yeniden inşa edilecek

Suriye Devlet Başkanı Esed, İran’a ikinci kez sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi

Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
TT

Hamaney: Savaşın yıkıntıları Esed’in kararlı duruşuyla yeniden inşa edilecek

Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)

İran resmi haber ajansları, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in en yakın bölgesel müttefiki olan İran'ı ziyaret ettiğini bildirdi. Esed, dün Tahran'da İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ile bir araya geldi. Görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin eskisinden daha yakın hale getirilmesine değinildi.
Hamaney, Esed’in rejimine karşı başlayan devrim karşısında yürüttüğü savaşa işaret ederek, “Suriye’nin savaşı kazanmasının nedenlerinden biri de Esed’in) kararlığıydı. Savaşın yıkıntılarını aynı kararlılıkla yeniden inşa edecek” diyerek Esed’e övgüde bulundu.
İranlı resmi haber ajansları, 2011 yılında Suriye’de savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret eden Esed'in, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile de görüştüğünü aktardı.
İran Devlet Televizyonu’nun haberine göre Hamaney, Esed’e hitaben, “Bugünün Suriye'si, o zamanlar yıkım olmamasına rağmen, savaştan önceki Suriye olmasa da şimdi Suriye'nin saygınlığı ve güvenilirliği çok daha fazla ve herkes onu büyük bir güç olarak görüyor” ifadelerini kullandı.
Esed, 2011 yılında demokrasi talebiyle düzenlenen protestolarla başlayan Suriye iç savaşının seyrini, İran destekli silahlı milislerin yardımı ve 2015 yılında Rusya'nın büyük askeri müdahalesi ile kendi lehine çevirmeyi başardı.
Ancak savaşa müdahale ettiğini reddeden İran, desteğinin, müttefikine askeri tavsiyelerde bulunmakla sınırlı olduğunu söylüyor. Bununla birlikte geçtiğimiz yıllarda yerel basın, Suriye rejiminin yanında savaşan İran destekli güçlerin görüldüğü çok sayıda video yayınladı. İran destekli milis grupların onlarca üyesi Suriye’de öldürüldü. Tahran, ölen milisler için hükümet tarafından düzenlenen halka açık cenaze törenlerine ilgi gösterdi.
Beşşar Esed ise Hamaney ile görüşmesi sırasında şunları söyledi:
“Bazıları İran'ın direnişe verdiği desteğin silahlardan ibaret olduğunu düşünürken, en önemli desteği direniş ruhunu tazelemesi ve devam etmesini sağlamasıdır. Savaşın yıkımı yeniden inşa edilebilir, ama ülkenin ilkeleri yıkılırsa yeniden inşa edilmesi zordur.”
İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'ne (SNSC) bağlı bir yayın organı olan Nournews Haber Ajansı’na göre Esed, aynı gün Suriye'ye dönmek üzere Tahran'dan ayrıldı.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.