Hamaney: Savaşın yıkıntıları Esed’in kararlı duruşuyla yeniden inşa edilecek

Suriye Devlet Başkanı Esed, İran’a ikinci kez sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi

Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
TT

Hamaney: Savaşın yıkıntıları Esed’in kararlı duruşuyla yeniden inşa edilecek

Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)
Esed, 2011 yılında Suriye’deki savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret etti (Fotoğraf: İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney'in resmi internet sitesi)

İran resmi haber ajansları, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in en yakın bölgesel müttefiki olan İran'ı ziyaret ettiğini bildirdi. Esed, dün Tahran'da İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ile bir araya geldi. Görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin eskisinden daha yakın hale getirilmesine değinildi.
Hamaney, Esed’in rejimine karşı başlayan devrim karşısında yürüttüğü savaşa işaret ederek, “Suriye’nin savaşı kazanmasının nedenlerinden biri de Esed’in) kararlığıydı. Savaşın yıkıntılarını aynı kararlılıkla yeniden inşa edecek” diyerek Esed’e övgüde bulundu.
İranlı resmi haber ajansları, 2011 yılında Suriye’de savaşın patlak vermesinden bu yana ikinci kez Tahran'ı ziyaret eden Esed'in, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile de görüştüğünü aktardı.
İran Devlet Televizyonu’nun haberine göre Hamaney, Esed’e hitaben, “Bugünün Suriye'si, o zamanlar yıkım olmamasına rağmen, savaştan önceki Suriye olmasa da şimdi Suriye'nin saygınlığı ve güvenilirliği çok daha fazla ve herkes onu büyük bir güç olarak görüyor” ifadelerini kullandı.
Esed, 2011 yılında demokrasi talebiyle düzenlenen protestolarla başlayan Suriye iç savaşının seyrini, İran destekli silahlı milislerin yardımı ve 2015 yılında Rusya'nın büyük askeri müdahalesi ile kendi lehine çevirmeyi başardı.
Ancak savaşa müdahale ettiğini reddeden İran, desteğinin, müttefikine askeri tavsiyelerde bulunmakla sınırlı olduğunu söylüyor. Bununla birlikte geçtiğimiz yıllarda yerel basın, Suriye rejiminin yanında savaşan İran destekli güçlerin görüldüğü çok sayıda video yayınladı. İran destekli milis grupların onlarca üyesi Suriye’de öldürüldü. Tahran, ölen milisler için hükümet tarafından düzenlenen halka açık cenaze törenlerine ilgi gösterdi.
Beşşar Esed ise Hamaney ile görüşmesi sırasında şunları söyledi:
“Bazıları İran'ın direnişe verdiği desteğin silahlardan ibaret olduğunu düşünürken, en önemli desteği direniş ruhunu tazelemesi ve devam etmesini sağlamasıdır. Savaşın yıkımı yeniden inşa edilebilir, ama ülkenin ilkeleri yıkılırsa yeniden inşa edilmesi zordur.”
İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'ne (SNSC) bağlı bir yayın organı olan Nournews Haber Ajansı’na göre Esed, aynı gün Suriye'ye dönmek üzere Tahran'dan ayrıldı.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.