ABD Başkanı ve Ürdün Kralı’nın önünde duran Filistin meseleleri

İsrail, ABD Başkanı Joe Biden'ın işgal altındaki Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren bir hastaneyi ziyaret etmesine karşı.

Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren Makasid Hastanesi (Fotoğraf: Hastane kaynakları)
Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren Makasid Hastanesi (Fotoğraf: Hastane kaynakları)
TT

ABD Başkanı ve Ürdün Kralı’nın önünde duran Filistin meseleleri

Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren Makasid Hastanesi (Fotoğraf: Hastane kaynakları)
Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren Makasid Hastanesi (Fotoğraf: Hastane kaynakları)

Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden'ın Cuma günü Beyaz Saray'da Ürdün Kralı 2. Abdullah, eşi Kraliçe Rania ve oğlu Veliaht Prens Hüseyin bin Abdullah'ı kabul edeceğini duyurdu. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada görüşmenin amacının, ABD ile Ürdün arasındaki dostluğu ve yakın ortaklığı güçlendirmeyi amaçlayan istişarelerde bulunulması olduğu belirtildi.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, Başkan Biden'ın Kral 2. Abdullah ve Veliaht Prens Hüseyin'i kabul etmekten memnuniyet duyacağını belirttiği bildirildi. Ürdün Kralı 2. Abdullah geçtiğimiz yıl Temmuz ayında da Beyaz Sarayı ziyaret etmişti. Böylece Ürdün Kralı, bu ziyareti ABD Başkanı Biden’ın Beyaz Saray’a gelişinden bu yana ikinci kez gerçekleştirmiş olacak. Beyaz Saray’ın açıklamasında, Biden yönetiminin Ürdün'ü Ortadoğu'da istikrar için önemli bir güç, ABD'nin stratejik ortağı ve müttefiki olarak gördüğü vurgulandı.
Ziyaret, kutsal bölgelerde İsrailliler ve Filistinliler arasında patlak veren ve onlarca kişinin ölümüne yol açan çatışmaların ardından Kudüs'te yeni gerilimlerin yaşandığı bir dönemde gerçekleşecek. Beyaz Saray'daki kaynaklar, liderlerin bölgesel sorunlar, ikili ilişkiler ve Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaşın Ortadoğu ülkeleri üzerindeki etkisinin yanı sıra Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya erişimin ve durumu sakinleştirmenin yollarını ele alacaklarını belirttiler. Ürdün Kralı 2. Abdullah ve ABD Başkanı Biden, Mescid-i Aksa'da çıkan çatışmaların ardından gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde sakinliğin korunması ve tansiyonun düşürülmesi gerektiğini vurguladılar. Kral Abdullah, İsrail'in Mescid-i Aksa'yı sürekli olarak işgal etme tehdidine karşı uyararak bunun öfkenin artmasına neden olabileceğini vurguladı. ABD yönetiminden yetkililer de Filistinli ve İsrailli taraflar ve diğer taraflarla temaslarda bulundular. ABD’li yetkililer, Mescid-i Aksa’nın tarihi statüsünün korunması ve İsrail’in kutsal mekanlardaki provokasyonlarının durdurulması çağrısında bulundular.
Filistin Yönetimi, Kral Abdullah'ın ABD ziyareti sırasında Washington DC’de bazı ABD’li senatör ve temsilcilerle görüşeceğini, Biden yönetimini Filistin-İsrail çatışmasına daha köklü bir şekilde müdahale etmeye ikna edeceğini ve böylece İsrail işgaline bir son verilmesinin ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulmasının önünün açılacağını düşünüyor.
Öte yandan Başkan Biden’ın önümüzdeki ayın sonlarında İsrail'i ziyaret etmesi ve bu sırada İsrailli ve Filistinli yetkililerle bir araya gelmesi planlanıyor. Beyaz Saray, İsrail Başbakanı Naftali Bennett'e İsrail hükümetinin Batı Şeria’da Yahudi yerleşim birimleri inşasına ilişkin yeni açıklamalarda bulunmamasını şart koştu. Beyaz Saray, herhangi bir Yahudi yerleşim projesinin onaylanmasının ziyareti tehlikeye atacağı ve Washington'ın bunu Biden yönetimine karşı atılmış bir adım olarak göreceğini vurguladı.
Sızdırılan bazı bilgilere göre Başkan Biden'ın Doğu Kudüs’te Filistinlilere hizmet veren en büyük tıp merkezi olan Makasid Hastanesi’ni ziyaret edebilir. Biden’ın eski ABD Başkanı Donald Trump'ın kapatarak faaliyetlerini Batı Kudüs'teki ABD Büyükelçiliği binasına taşıdığı, Filistinlilere hizmet veren Doğu Kudüs'teki ABD Konsolosluğunu da açması bekleniyor. Biden yönetimi, Gazze Şeridi'nin ve Batı Şeria’nın gelişimine destek sağlayan Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’nın (UNRWA) programlarını yaklaşık 150 milyon dolarlık fon yardımı ile yeniden finanse etmeye başladığını ve iki devletli çözümü desteklediğini duyurarak Filistin davasına yönelik olumlu adımlar attı.
İsrail’in muhalefet kanadındaki sağcı partilerden kaynaklar, ABD Başkanı Joe Biden'ın bölgeye yapacağı ziyaret sırasında Filistinlilere yönelik bir iyi niyet jesti olarak işgal altındaki Doğu Kudüs'te Makasid Hastanesi’ni ziyaret etmeyi planladığını söylediler. Ancak, Naftali Bennett hükümetine yakın kaynaklar, böyle bir ziyarete karşı olduklarını açıklamakta gecikmediler.
Tel Aviv'deki üst düzey kaynaklara göre ABD’li bir heyet, Başkan Biden’ın ziyaretinin detaylarını düzenlemek üzere İsrail'e geldi. Heyetin görüşmeleri sırasında ziyaretin, 26 - 28 Haziran tarihlerinde iki gün sürmesi ve İsrail, Filistin Yönetimi, Ürdün ve muhtemelen Mısır ve diğer ülkeleri kapsaması kararlaştırıldı.
Başkan Biden’ın Beytullahim şehrini ziyaret etmesi ve orada Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüşmesinin yanı sıra, Filistin'in en büyük tıp merkezi olan Makasid Hastanesi gibi Doğu Kudüs'te Filistinlilere hizmet veren tesislerden birine alışılmışın dışında bir ziyarette bulunması planlanıyor. Kaynaklar, hastane ziyaretinin bir takım ipuçları taşıdığını söylediler. Çünkü eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yönetimi daha önce ‘Yüzyılın Anlaşması’ olarak adlandırılan planı reddettiği için Filistin Yönetimi'ni cezalandırmak amacıyla bu hastane dahil Filistinlilere hizmet veren birkaç tesise yapılan mali yardımları kesme kararı almıştı.
Kaynaklara göre ABD heyeti, Başkan Biden’ın İsrail'in Doğu Kudüs'ü ilhak etme ve egemenliğini dayatma kararlarını tanımadığı ve bunu İsrail-Filistin çatışmasının bir parçası olarak gördüğü için İsrailli yetkililerin böyle bir ziyaretten hoşlanmayacağını vurguladı. Biden yönetiminin bu adımları, İsrail’in Kudüs’ü ilhakını ve onu İsrail'in başkenti olarak tanıyan Trump yönetiminin adımlarıyla tamamen ters düşüyor.
Naftali Bennett liderliğindeki İsrail hükümeti, Biden'ın ziyaretini eski Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki muhalefetle siyasi mücadelesinde bir destek olarak görse de Doğu Kudüs'ü bu şekilde ziyaret etmesini bu desteğin etkisizleştirilmesi olarak değerlendiriyor. Bu yüzden böyle bir ziyaretin Netanyahu'nun Bennett'e karşı savaşına yardımcı olacağını düşünüyor.
ABD heyetindeki yetkililer, bu özel durumda Özellikle Kudüs'te Filistinlilerin ABD’nin iyi bir jest yapmasına ihtiyaç duyduklarını açıklamaya çalıştılar. Başkan Biden’ın ABD’nin Doğu Kudüs'teki Kkonsolosluğunu Filistinlilere hizmet etmesi için yeniden açma sözünü yerine getirmek istediğini, ancak İsrail tarafının bunun İsrail’in egemenliğini baltaladığını söyleyerek buna karşı çıktıklarını vurguladılar. ABD’li yetkililer, hastane ziyareti ile ilgili önerinin siyasi değil, sembolik bir çözüm olduğunu belirttiler. Ancak Bennett'in yardımcıları, bu meselede Netanyahu’nun, kendilerine karşı bir düşmanlık kaynağı olarak ortaya çıkacağına işaret ettiler.
ABD'nin Biden'ın ziyaretinin tarihini ve programını henüz resmi olarak açıklamaması dikkati çekerken geçtiğimiz hafta Tel Aviv'e gelen ABD heyeti de çalışmalarını sessizce sürdürmeye ve medyanın ilgisinden tamamen uzak tutmaya gayret gösterdi.



İranlı hackerların saldırısı İsrail seçim dengelerini sarstı mı? Telefon skandalı Netanyahu-Bennett rekabetini alevlendirdi

Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett (Arşiv – Reuters)
Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett (Arşiv – Reuters)
TT

İranlı hackerların saldırısı İsrail seçim dengelerini sarstı mı? Telefon skandalı Netanyahu-Bennett rekabetini alevlendirdi

Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett (Arşiv – Reuters)
Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett (Arşiv – Reuters)

Eski Başbakan Naftali Bennett’in cep telefonunun İran tarafından hacklenmesinin yarattığı şokun ardından, İsrail Siber Güvenlik Kurumu perşembe günü yaptığı açıklamada, binlerce İsrailliye ulaşan şüpheli kısa mesajlar konusunda uyarıda bulundu. Kurum, mesajların İran adına casusluk yapacak kişileri devşirmeyi hedeflediğini bildirdi.

Açıklamaya göre, son saatlerde çok sayıda İsrailliye İngilizce olarak yazılmış kısa mesajlar gönderildi. Mesajların, alıcıları İranlı makamlarla işbirliği yapmaya ikna etmeye çalıştığı kaydedildi. Kurum, bunun “kötü niyetli” bir girişim olduğunu, amacın vatandaşlar arasında kaos ve panik yaratmak olduğunu duyurdu.

Gönderilen mesajlarda, İran’ın alıcıya istihbarat işi teklif ettiği ve ilgilenenlerin en yakın İran büyükelçiliğiyle iletişime geçmesi istendiği belirtildi.

İsrail Siber Güvenlik Kurumu, mesajların İsrail numaralarından gönderildiğine dikkat çekerek, aralarında üst düzey isimlerin de bulunduğu birçok kişiye ulaştığını aktardı. Kurum, bunun İran tarafından yürütülen doğrudan bir ajan devşirme operasyonu olabileceğini bildirirken, konunun ilgili güvenlik birimleriyle birlikte takip edildiğini duyurdu.

sdfrgt
Mevcut Başbakan Binyamin Netanyahu ve önceki Başbakan Naftali Bennett (İsrail medyası)

Kurum, İsraillilere söz konusu mesajları tamamen görmezden gelmeleri, yanıt vermemeleri, gönderen numarayı engellemeleri ve spam olarak işaretlemeleri çağrısı yaptı. Ayrıca mesajların yeniden iletilmemesi ve yayılmaması gerektiğini vurguladı.

Bennett’in telefonundaki sızıntıyla bağlantı şüphesi

Siber güvenlik uzmanları, ajanlık teklif eden bu mesajların, eski başbakan Naftali Bennett’in sızdırılan telefon rehberiyle bağlantılı olabileceğini belirtti. Ayrıntı verilmese de bu bağlantı, operasyonun ciddiyeti ve İsrailli vatandaşların – hatta ekonomik veya psikolojik sorunlar yaşayan çalışanların ya da görevlilerin – hedef alınma riskine işaret ediyor.

Çarşamba günü İran’a bağlı bir hacker grubunun, Bennett’in kişisel telefonunu ele geçirdiğini açıklaması İsrail’de gündem olmuştu. Grup, 141 sayfalık telefon kayıtlarını, kişisel mesajlaşmaları ve gizli görüşmeleri yayınladı.

İsrail medyasına konuşan kaynaklar, bu olayın Başbakan Binyamin Netanyahu’yu siyasi rakibi Bennett’i hedef alan bir açıklama yapmaya teşvik ettiğini, ancak çevresinin onu vazgeçirdiğini aktardı.

Beş yıl önce Netanyahu, seçim döneminde rakibi Benny Gantz’ın telefonunun İranlı hackerlar tarafından ele geçirildiğini iddia ederek benzer bir siyasi hamle ile gündeme gelmişti. Netanyahu o dönem, “Telefonunu koruyamayan devlet yönetemez” sözleriyle Gantz’ı hedef almıştı.

Ancak bu kez danışmanlar, Bennett olayının çok daha derin ve riskli olduğu gerekçesiyle kamuoyu saldırısına karşı uyarıda bulundu. Zira hackerların sadece telefona değil, Bennett’in üst düzey güvenlik protokolleriyle korunan özel iletişim altyapısına da eriştiği belirtiliyor.

Bennett cephesinde çelişkili açıklamalar

Olayın ardından Bennett cephesinden gelen açıklamalar da belirsizliği artırdı. Önce iddia yalanlandı ve söz konusu telefonun “artık kullanılmadığı” söylendi. Ardından, yapılan incelemelerde telefonun hacklenmediği belirtildi. Daha sonra yayımlanan üçüncü açıklamada ise Bennett, olayın güvenlik birimleri tarafından incelendiğini kabul ederek, “İsrail düşmanlarının siyasi dönüşümü engellemek için her şeyi yapacağını” ifade etti.

Bennett, telefonun değil, Telegram hesabının farklı yöntemlerle ele geçirildiğini belirtti ve “Rehber listesinin bir bölümü, fotoğraflar ve yazışmalar sızdırıldı; bazı içerikler gerçek, bazıları ise sahte” dedi.

İran bağlantılı ‘Handala’ grubundan alaycı mesaj

İran İstihbarat Bakanlığı’yla bağlantılı olduğunu iddia eden “Handala” adlı hacker grubu, Bennett’le alay eden bir açıklama yayımladı. Grup, Bennett’e hitaben, “Siber güvenlikte dünya lideri olduğunu söyledin. Ama telefonun kolayca ele geçirildi. Dijital kalen yalnızca kâğıttan bir duvarmış” ifadelerini kullandı.


Bazıları Trump'ın kendisi tarafından yazılmış... Beyaz Saray'daki Amerikan başkanlarının fotoğraflarına yapılan alaycı yorumlar

Başkanların portrelerinin altına yeni levhalar asıldı. (AP)
Başkanların portrelerinin altına yeni levhalar asıldı. (AP)
TT

Bazıları Trump'ın kendisi tarafından yazılmış... Beyaz Saray'daki Amerikan başkanlarının fotoğraflarına yapılan alaycı yorumlar

Başkanların portrelerinin altına yeni levhalar asıldı. (AP)
Başkanların portrelerinin altına yeni levhalar asıldı. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Beyaz Saray’daki Başkanlık Şöhret Yolu’nda önceki başkanların fotoğraflarının altına, eski başkanları alaycı bir dille eleştiren yeni levhalar yerleştirdi. Levhalarda Joe Biden, Barack Obama ve George W. Bush hedef alındı.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığına göre, levhalardan birinde Joe Biden için, “Uyuyan Joe şüphesiz ABD tarihinin en kötü başkanıydı” ifadesi yer aldı. Bu ifadenin Trump’ın kendisi tarafından yazıldığı düşünülüyor.

s
Eski Başkan Joe Biden'ın levhası (Reuters)

Yazıda, Biden’ın kazandığı seçimler ‘tarihin en yolsuz seçimi’ olarak nitelendiriliyor. Ayrıca Biden’ın ‘otomatik imza cihazını eşi benzeri görülmemiş şekilde kullandığı’ iddia ediliyor.

Başkanlık Şöhret Yolu’nda her eski ABD başkanının fotoğrafı veya portresi yer alıyor; ancak Biden’ın fotoğrafı yerine, eski başkanın önemli kararları imzalamak, af kararları dahil olmak üzere belgeleri onaylamak için kullandığı bir ‘otomatik imza cihazının’ görseli konuldu.

sdfgr
Başkanlık Şöhret Yolu'nda Biden'ın fotoğrafının yerine ‘otomatik imza cihazı’ resmi yerleştirildi. (AP)

Trump, Biden’ın başkanlık döneminin sonunda zihinsel olarak tam kapasiteyle görev yapmadığını defalarca iddia etmiş ve çalışanlarının onun adına kararlar alarak otomatik imza cihazını kullanarak onay verdiklerini öne sürmüştü.

Başka bir levha ise Barack Hussein Obama’yı, ‘ABD tarihinin en tartışmalı siyasi figürlerinden biri’ olarak nitelendiriyor.

dfgrt
Eski Başkan Barack Obama'nın resminin altındaki levha (Reuters)

Bill Clinton’ın fotoğrafının altındaki levhada, “2016 yılında Başkan Clinton’ın eşi Hillary Clinton, Başkan Donald Trump’a karşı başkanlığı kaybetti!” ifadesi yer aldı.

George W. Bush da, Trump gibi bir Cumhuriyetçi olmasına rağmen eleştiriden muaf tutulmadı. Levhada, eski başkan için “Afganistan ve Irak’ta iki savaş başlattı; her ikisi de olmamalıydı” ifadesi yazıldı.

vferg
Eski Başkan George W. Bush'un resminin altındaki levha (Reuters)

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, levhaların ‘her başkanın mirasına yönelik çarpıcı bir betimleme’ olduğunu söyledi.

Leavitt ayrıca, “Birçoğu doğrudan Başkan tarafından yazıldı” dedi.


Bondi Plajı saldırısı sonrası Avustralya’da güvenlik alarmı

Avustralya'nın Sidney kentindeki Chevra Kadisha Anıt Salonu'nda düzenlenen cenaze töreninde Matilda'nın büyükannesine sarılan bir kadın, 18 Aralık 2025 (EPA)
Avustralya'nın Sidney kentindeki Chevra Kadisha Anıt Salonu'nda düzenlenen cenaze töreninde Matilda'nın büyükannesine sarılan bir kadın, 18 Aralık 2025 (EPA)
TT

Bondi Plajı saldırısı sonrası Avustralya’da güvenlik alarmı

Avustralya'nın Sidney kentindeki Chevra Kadisha Anıt Salonu'nda düzenlenen cenaze töreninde Matilda'nın büyükannesine sarılan bir kadın, 18 Aralık 2025 (EPA)
Avustralya'nın Sidney kentindeki Chevra Kadisha Anıt Salonu'nda düzenlenen cenaze töreninde Matilda'nın büyükannesine sarılan bir kadın, 18 Aralık 2025 (EPA)

Avustralya polisi, perşembe günü Sidney’de olası bir şiddet eyleminin planlandığına dair ihbar alınmasının ardından iki aracın durdurulduğunu açıkladı.

Yeni Güney Galler Eyalet Polisi’nden yapılan açıklamada, söz konusu olay ile 15 kişinin hayatını kaybettiği Bondi’deki terör saldırısına ilişkin yürütülen soruşturma arasında şu ana kadar herhangi bir bağlantı tespit edilmediği belirtildi. Polis ekiplerinin, araçları Sidney’nin güneybatısındaki Liverpool banliyösünden geçtikleri sırada durdurduğu bildirildi.

Polis, soruşturmanın sürdüğünü ve yedi kişinin incelemelere yardımcı olduğunu kaydetti.

yu
Avustralya'nın Sidney kentindeki Bondi Plajı'nda park ve yaya köprüsü halka yeniden açılırken, Archer Park'ta birbirlerine sarılan Yahudiler, 18 Aralık 2025 (EPA)

Polis, pazar günü Sidney’deki Bondi Plajı’nda Yahudi karşıtı bir saldırı düzenleyerek 15 kişiyi öldürmek ve onlarcasını yaralamakla bir baba ile 24 yaşındaki oğlunu suçluyor. Saldırıda hayatını kaybeden babanın da failler arasında yer aldığı belirtilirken, olay Avustralya’da son yılların en kanlı toplu silahlı saldırısı olarak kayıtlara geçti.

xdfgth
Sidney'deki Bondi Plajı'nda meydana gelen silahlı saldırının kurbanı Matilda'nın anısına bırakılan oyuncaklar, çiçekler, mumlar vs. (EPA)

Bu arada Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Sidney’de düzenlenen saldırının ardından aşırıcılıkla mücadelede cezaların ağırlaştırılacağını taahhüt etti. Saldırının en küçük kurbanı olan 10 yaşındaki çocuğun cenazesi bugün düzenlendi.

Albanese’ye göre, Sajid Akram ve oğlu Naveed, pazar günü Sidney’deki Bondi Plajı’nda Yahudi Hanuka Bayramı kutlamalarına katılan 15 kişiyi, DEAŞ ideolojisinden esinlenen bir saldırıyla öldürdü.

Albanese bugün ‘antisemitizmle mücadele’ kapsamında bir dizi yeni önlem açıkladı.

Albanese, düzenlediği basın toplantısında, “Bu kötü ve yıkıcı olguyla mücadele etmek için daha fazlasını, hatta çok daha fazlasını yapmamız gerektiği açık” dedi.

Sidney’deki saldırıda yaralandıktan sonra hastanede hayatını kaybeden 10 yaşındaki Matilda için bugün kalabalık bir cenaze töreni düzenlendi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, törene katılanlardan bazıları zambak demetleri taşırken, bazıları da okulundan gönderilen ve bir haham tarafından okunan mesajda ‘bir güneş ışığı’ olarak tanımlanan Matilda’yı anmak için balonlar taşıdı.

Soyadlarının yayımlanmasını istemeyen Matilda’nın ailesinin, Rusya’nın işgalinden önce, 2010’lu yıllarda Ukrayna’dan ayrılarak Avustralya’ya yerleştiği belirtildi.

Matilda’nın annesi Valentina, cenaze öncesinde gazetecilere, “Kızımı burada kaybedeceğimi asla hayal edemezdim. Bu bir kâbus” dedi.

Babası Michael ise kızına, Avustralya’nın gayriresmi milli marşı olarak kabul edilen Waltzing Matilda adlı halk şarkısından esinlenerek bu ismi verdiğini anlattı.

Michael, hafta başında yaptığı açıklamada, “Ukrayna’dan Avustralya’ya geldik ve Matilda burada doğan ilk çocuğumuzdu. Matilda’nın en Avustralyalı isim olduğunu düşündüm. Bu yüzden adını hatırlayın” ifadelerini kullandı.

40 yaşındaki Matan Atsmon, AFP’ye yaptığı açıklamada, Matilda vurulduğunda onun yanında olduğunu belirterek, “Gözlerindeki bakışı hâlâ hatırlıyorum. O sahne aklımdan çıkmıyor” dedi.

Avustralya’daki Yahudi toplumu üyeleri, bu hafta hükümete yönelik eleştirilerini artırarak, 7 Ekim 2023’ten bu yana yükselen antisemitizm konusunda yapılan uyarıların yeterince dikkate alınmadığını savundu.

Başbakan Albanese bugün yaptığı açıklamada, ‘ağırlaştırılmış nefret söylemine’ ilişkin yeni yasaların, nefreti ve şiddeti teşvik eden liderler için cezai yaptırımlar öngöreceğini duyurdu.

Buna göre, ırk temelli ‘ağır hakaret’ ve ırksal üstünlüğü savunma fiilleri federal suç kapsamına alınacak.

uı8
Sidney'deki Bondi Plajı'nda gerçekleşen silahlı saldırıda hayatını kaybeden Matilda'nın fotoğrafı, 18 Aralık 2025 (AP)

Albanese, hükümetin, ‘nefret ve bölücülük’ içeren söylemler yayan kişilerin vizelerini iptal etme ya da reddetme konusunda İçişleri Bakanı’nın yetkilerini genişleteceğini söyledi.

Albanese, Avustralya’nın, nefret söylemi yayan kişiler tarafından yönetilen kuruluşlara ilişkin bir liste de oluşturacağını kaydetti.

Avustralya Yayın Kurumu (ABC), saldırıyı babası Sajid ile birlikte gerçekleştiren Naveed Akram’ın, Sidney’de yaşayan ve cihadı destekleyen bir vaizin takipçisi olduğunu bildirdi.

Avustralya polisi dün 24 yaşındaki saldırgana terör suçları, 15 kişiyi öldürme ve başka bir dizi suçtan dava açıldığını duyurdu. Operasyon sırasında polis kurşunlarıyla ağır yaralanan Naveed Akram’ın salı gecesi komadan çıktığı yerel basına yansıdı. Saldırıya ortak olan babası Sajid Akram ise polisle girdiği çatışmada öldürüldü.

Odalarından çıkmamışlar

Avustralya makamları, saldırıyı gerçekleştiren baba ile oğlun, eylemden birkaç hafta önce Filipinler’de geçirdikleri yaklaşık bir aylık süre boyunca radikal İslamcı unsurlarla temas kurmuş olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Yetkililerin aktardığına göre, iki kişinin konakladığı Davao City’deki otel çalışanları, Mindanao Adası’nda yer alan ve merkezi hükümete karşı İslamcı isyan hareketlerinin kalesi olarak bilinen bu kentte kaldıkları süre boyunca nadiren odalarından çıktıklarını ifade etti.

Otelin gece vardiyasında çalışan 20 yaşındaki resepsiyon görevlisi Angelica Yitang, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Diğer yabancılar kadar sosyal değillerdi. Genelde yabancılar benimle sohbet eder ama onlar bunu yapmadı” dedi.

Buna karşın Filipinler yönetimi dün ülke topraklarında ‘teröristlerin eğitildiği’ yönündeki iddiaları reddetti. Devlet Başkanlığı Sözcüsü Claire Castro, Devlet Başkanı Ferdinand Romualdez Marcos’un, Filipinler’in DEAŞ için bir eğitim merkezi gibi gösterilmesini ‘yanıltıcı ve kabul edilemez’ bulduğunu söyledi.

Castro, “Bondi Plajı’ndaki saldırıyla bağlantılı kişilerin Filipinler’de herhangi bir eğitim aldığına dair doğrulanmış bir rapor ya da teyit yok” ifadesini kullandı.

Saldırının ardından Başbakan Anthony Albanese, ateşli silahlar üzerindeki denetimlerin daha da sıkılaştırılacağını açıkladı. Saldırıyı gerçekleştiren failin yasal olarak kayıtlı altı silaha sahip olduğu belirtildi.

Diğer yandan bugün Sidney’de, Bondi Plajı’nda düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Alex Kleytman için cenaze töreni düzenlendi. 87 yaşındaki Kleytman, pazar günü düzenlenen saldırıda yaşamını yitiren 15 kişiden biriydi ve Sidney’nin doğu banliyölerindeki Chevra Kadisha Yahudi Mezarlığı’na defnedildi. 1938 yılında Ukrayna’nın Odessa kentinde doğan Kleytman, Holokost’tan sağ kurtulmuştu.

Kleytman, 1992 yılında ailesiyle birlikte Avustralya’ya göç etmiş, inşaat mühendisi olarak çalışmış ve Holokost’un hatırlanması için aktif bir savunucu olmuştu.

Yaklaşık 60 yıllık eşi Larisa, Kleytman’ın saldırı sırasında kendisini korumaya çalışırken vurularak öldüğünü söyledi. Kleytman, geride iki çocuk ve 11 torun bıraktı; aile üyelerinin tamamı saldırının gerçekleştiği sırada Hanuka etkinliğinde bulunuyordu. Saldırıda iki silahlı kişi kalabalığa ateş açmış, 15 kişi hayatını kaybetmiş, onlarca kişi yaralanmıştı. Yetkililer, bugün itibarıyla 17 yaralının hâlâ hastanede tedavi altında olduğunu, bunlardan beşinin durumunun ise kritik olduğunu bildirdi.

Yetkililer, saldırganların 50 yaşındaki bir baba ile 24 yaşındaki oğlu olduğunu açıkladı.

Baba Sajid Akram olay yerinde güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu hayatını kaybederken, oğlu Naveed Akram hastaneye kaldırıldı.

Akram dün 15 cinayet ve 40 kasten ağır yaralama suçundan yargılandı.