Mars'ta şimdiye kadarki en büyük deprem tespit edildi

Uzmanlar "büyük depremi" bekliyordu

InSight uzay aracı 800 milyon dolar değerinde (NASA)
InSight uzay aracı 800 milyon dolar değerinde (NASA)
TT

Mars'ta şimdiye kadarki en büyük deprem tespit edildi

InSight uzay aracı 800 milyon dolar değerinde (NASA)
InSight uzay aracı 800 milyon dolar değerinde (NASA)

Bilim insanları, Mars'ta uzun süredir bekledikleri tespiti yaptı. NASA'nın InSight aracı, Kızıl Gezegen'de bugüne kadar kayıtlara geçen en büyük depremi yakaladı.
4 Mayıs'taki depremin 5 büyüklüğünde olduğu açıklandı.
Mars'taki sismik verilere ulaşmak isteyen NASA, InSight'ı 2018'de Kızıl Gezegen'e göndermişti. Ekvatorun yakınlarına iniş yapan uzay aracı, Mars depremlerini dinlemeye başlamıştı.
Uzay aracındaki sensörler bugüne kadar 1300'den fazla deprem tespit etti.
Uzmanlar Mars kabuğunu ve çekirdeğini daha iyi anlamak için Kızıl Gezegen'deki gizemli sarsıntıları dinliyor. Gezegen, Dünya gibi tektonik plakalara sahip değil. Ancak sarsıntılara neden olabilecek, aktif volkanik bölgeler mevcut.
Ayrıca Mars'ın tek bir dev plakla olarak düşünebilecek kabuğu, soğudukça küçülmeye devam ediyor ve böylece içinde çatlaklar oluşuyor. Böylece depremler meydana geliyor.
4 Mayıs'a kadarki en büyük deprem, 25 Ağustos 2021'de 4,2 büyüklüğünde kaydedilmişti.
Bilim insanları, deprem sayesinde Kızıl Gezegen hakkında önemli bilgiler elde edebileceklerini düşünüyor.
"Sismografımızı Aralık 2018'de kurduğumuzdan beri 'büyük depremi' bekliyorduk" diyen InSight görevinin baş araştırmacısı Bruce Banerdt, şöyle konuştu:
"Araştırmacılar, gelecek yıllarda Mars hakkında yeni bilgiler öğrenmek için bu verileri analiz edecek."
Öte yandan deprem hakkında çok az bilgi mevcut. Sarsıntının yeri ve kaynağını belirlemek için verilerin incelenmesi gerekiyor.
Mars havaya daha fazla tozun karıştığı kış mevsimine girdiği için InSight uzay aracının başı dertte. Çünkü bu yüzden Insight, kendisine enerji için gereken Güneş ışığından yeterince faydalanamıyor.
Uzay aracı enerji tüketiminin azaltılması kapsamında 7 Mayıs'ta güvenli moda geçti ve temel işlevler dışında bütün çalışmalarını durdurdu.
Independent Türkçe, CNN International, Space.com



3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
TT

3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Tayland'da keşfedilen yeni ve küçük bir salyangoz türüne, kabuğunda görülen tuhaf ve karmaşık geometrik desenler nedeniyle efsanevi ressam Pablo Picasso'nun adı verildi.

Sadece 3 milimetre büyüklüğündeki türe, kabuğundaki dikdörtgen açılı kıvrımlar nedeniyle Anauchen picasso adı verildi.

"'Normal' kabuk şekillerine sahip diğer salyangozların kübist bir yorumuna benzeyen" bu kıvrım örüntüleri, araştırmacıları salyangoza Picasso'nun adını vermeye sevk etti.

ZooKeys adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada bilim insanları, "Bu tür, Kübizm diye bilinen sanat akımını andıran, Pablo Picasso tarzında boyanmış yuvarlak kıvrımlara sahip bir Anauchen'e benziyor" diye yazdı.

Bilim insanları, kahverengi, konik kabuğunun derin bir birleşme noktasıyla ayrılmış 4,5-5 kıvrımdan oluştuğunu söylüyor.

Kabuğun spiralini kesen birkaç düzensiz aralıklı beyazımsı çizgi var.

Araştırmada Kamboçya, Myanmar, Laos, Tayland ve Vietnam'dan 46 yeni mikro salyangoz türünü tanımlanıyor.

Bunlar, kabuk boyutları 5 mm'den küçük olan ve çoğunlukla Güneydoğu Asya'da, eski Hindiçin, Endonezya ve Filipinler'in yanı sıra Çin'in bazı bölgelerinde bulunan küçük kara salyangozları.

Dağılımları daha batıya, Hindistan üzerinden Pakistan'a kadar uzanıyor ve çeşitlilikleri önemli ölçüde azalmış durumda.

Araştırmacılar ayrıca salyangozları genel kabuk şekli, kabuk yüzey dokusu ve duvar aralıklarının düzenine göre benzer gruplara ayırarak sınıflandırmak için yeni bir yöntem öneriyor.

Yeni türlerin birçoğu yakın zamanda toplanırken, diğerleri 1980'lerde biriktirilmiş olan Florida Doğa Tarihi Müzesi koleksiyonunda keşfedildi.

Bilim insanları, "Kabuklarının boyu 5 mm'den küçük olsa da bu salyangozlar gerçek birer güzellik! Kabukları olağanüstü bir karmaşıklık sergiliyor" diyor.

"Örneğin, açıklığı (kabuğun "açıklığı"), büyük olasılıkla yırtıcılara karşı yararlı olan çok sayıda diş benzeri bariyerle donatılmış" diye açıkladılar.

Yeni türlerin birçoğunun yukarı veya aşağı doğru dönen bir açıklığa sahip olduğu bulundu, bu da bazı türlerin kabuklarını ters taşıdığı anlamına geliyor.

Araştırmacılar, farklı salyangozları duvar açıklıkarına ve kabuktaki son kıvrımın yönüne göre ayırt edebildi.

Bilim insanları, 1980'lerde bazı salyangozların bulunduğu yerlerin ormansızlaşma ve kireçtaşı ocakları nedeniyle çoktan tahrip edilmiş olabileceği uyarısını yapıyor.

Çalışma, Güneydoğu Asya'da yerel olarak endemik kara salyangozlarının karşı karşıya kaldığı bu büyük tehditlerin altını çiziyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news/science