Bilim insanları Ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini keşfetti

Bilim insanları uzayda insan yaşamını desteklemenin yeni olasılığını araştırıyor

Çalışma ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini ortaya koydu (NASA)
Çalışma ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini ortaya koydu (NASA)
TT

Bilim insanları Ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini keşfetti

Çalışma ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini ortaya koydu (NASA)
Çalışma ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebileceğini ortaya koydu (NASA)

Bir araştırma Ay toprağının karbondioksiti oksijene dönüştürebildiğini ortaya koyarak uzayda insan yaşamını desteklemek için kullanılması olasılığına işaret etti.
The Independent'ın haberine göre, Joule adlı bilimsel dergide yayımlanan raporda ay toprağının, bir ay üssünde yaşamı desteklemek ve uzayın daha fazla keşfedilmesine imkan sağlamak adına su, oksijen ve yakıt üretmek için güneş ışığı ve karbondioksitin yanı sıra kullanılabilecek aktif bileşikler içerdiğini ortaya koydu.
Çin'deki Nanjing Üniversitesi'nde malzeme bilimcisi ve raporun baş yazarı olan Yingfang Yao, "Stratejimiz sürdürülebilir ve uygun maliyetli Dünya dışı yaşam ortamına bir senaryo sunuyor" dedi.
"Dünya dışı evrenin büyük ölçekli bir keşfini gerçekleştirmek istiyorsak faydalı yükü hafifletmenin, yani Dünya'dan gelecek malzemelere mümkün olduğunca az miktarda bağlı kalıp bunun yerine Dünya dışı kaynakları kullanmanın yollarını düşünmemiz gerekecek."
Nanjing Üniversitesi'ndeki ekip
Nanjing Üniversitesi'ndeki ekip ay toprağı örneğini tutuyor (Yingfang Yao)
Daha önce bilim insanları Dünya dışında hayatta kalma stratejileri önermişti fakat çoğu Dünya'dan gelen enerji kaynaklarına ihtiyaç duyuyordu. Örneğin NASA'nın Perseverance Mars keşif aracı oksijen üretmek için gezegenin atmosferindeki karbondioksiti kullanabilen bir cihaz taşısa da uzay aracı enerjisini bir nükleer bataryadan sağlıyor.
Ne var ki bu sefer Dr. Yao ve meslektaşları uzaya taşınması gereken şeyleri en aza indirmek için Ay'daki en bol iki kaynaktan yararlanmayı umuyor: Güneş radyasyonu ve Ay toprağı.
Bilim insanlarından oluşan ekip Çin'in Chang'e-5 uzay aracı tarafından geri getirilen ay toprağını analiz ettiğinde örnekte bol miktarda demir ve titanyum içeren maddeler bulunduğunu belirlemişti. Şimdi suyu elektrolize etmek için ay toprağını kullanacak bir "Dünya dışı fotosentez" sistemi tasarlamayı umuyorlar.
Astronotların solunumla verdiği karbondioksit de toplanacak ve su elektrolizinden elde edilen hidrojenle birleştirilecek. Bilim insanlarına göre süreç yakıt olarak kullanılabilecek metan gibi hidrokarbonlar üreterek Ay'daki insan yaşamının uygun maliyetli bir şekilde sürdürülmesine imkan tanıyacak.
Ekip sistemi uzayda, Çin'in gelecekteki ay görevlerinde test etmeyi umuyor.
Raporun yazarları özet bölümünde şunları söyledi:
"İnsanlı derin uzay keşifleri adına yürütülen önemli çabalar ışığında uzun vadeli keşifler için ay yaşam destek sistemini geliştirmek teknolojik ve bilimsel açıdan çok önemli. Saha kaynakları kullanımında ay, yerleşim ve seyahat için gereken yaşam desteğinin materyal temelini sağlayarak büyük bir fırsat sunuyor."



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe