Sessizliğe gömülen Mars helikopteri NASA'yı endişelendirdi

Hava aracı Kızıl Gezegen'de şimdiye dek 28 kez uçtu

Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
TT

Sessizliğe gömülen Mars helikopteri NASA'yı endişelendirdi

Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)
Türkçe'de adı "hüner" anlamına gelen Ingenuity, 85 milyon dolara mal oldu (NASA)

NASA'nın Mars'taki minik helikopteri Ingenuity'nin sessizliğe gömülmesi, operasyonda görev alan araştırmacıları endişelendirdi.
Uzay ajansından gelen açıklamaya göre Mars atmosferindeki toz miktarının yüksek seviyelere ulaşması ve sıcaklıkların düşmesi gezegendeki hava koşullarını ve helikopterin devrelerini olumsuz etkiledi.
Güneş enerjisiyle çalışan Ingeuity'nin Dünya'yla iletişimi bu zorlu koşullar nedeniyle geçen hafta kesildi.
1,8 kilogramlık helikopterin Dünya'yla iletişimini baz istasyonu görevi gören, Mars'taki uzay aracı Perseverance sağlıyor. Ingenuity, gömüldüğü sessizlik süresince Perceverance'la da iletişim kuramadı.
NASA araştırmacıları, hava koşulları nedeniyle gezegene düşen Güneş ışığı miktarının azaldığını ve Ingenuity'nin enerji ömrünü uzatmak için düşük güç moduna geçtiğini düşünüyor.
İletişim kesintisinden bir gün sonra helikopterin bataryalarını yeniden şarj ettiği ve Perseverance'a sinyal gönderdiği ifade edildi. NASA 6 Mayıs'ta helikopterle yeniden iletişim kurmayı başardıklarını açıkladı. 
Jet İtki Laboratuvarı'ndan yapılan açıklamada, "Toz, Güneş ışığı miktarını azaltarak, Ingenuity'nin 6 lityum iyon pilini yeniden şarj etme yeteneğini azaltıyor" ifadeleri yer aldı:
"Pillerin şarj durumu düşük bir sınırın altına indiğinde helikopterin sahada programlanabilir geçit dizisi kapatıldı."
Minik helikopter Şubat 2021'de Perseverance'ın karnındaki bölmede Mars yüzeyine inmiş ve Kızıl Gezegen'de uçan ilk hava aracı unvanını almıştı. 
Helikopterin sadece 5 kez uçması planlanıyordu ama ömrü düşünüldüğünden çok daha uzun oldu. Hava aracı toplamda 28 kez Mars göğünde yükseldi.
NASA, Ingenuity'nin uçuş denemelerinden gelen bulgular ışığında yeni nesil helikopterler geliştirmeyi hedefliyor.
Bu helikopterler mürettebatlı Mars görevlerinde kullanılacak.
Bu görevler sırasında astronotlar için yük taşıma işini üstlenecek ve uçurum, mağara, derin kraterler gibi ulaşılması zor yerleri inceleme görevlerini yerine getirecek.
 
Independent Türkçe, Gizmodo, Space



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.