Sudan’daki ‘üçlü mekanizma’ Direniş Komiteleri’ni diyaloga çağırdı

Hartum’da 12 Mayıs’ta sivil yönetim talebiyle düzenlenen gösteriler (AFP)

BM Sudan'daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS), Afrika Birliği (AfB) ve Doğu Afrika'da Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi’nin (IGAD) Sudan’da yönetim krizini çözmek amacıyla bir araya gelerek oluşturduğu üçlü mekanizma, ülkedeki siyasi diyalog hakkında istişarelerde bulunmak için başkent Hartum’daki Direniş Komitelerine UNITAMS binasında görüşme yapma çağrısında bulundu.
Sudan’daki halk hareketinin öncülük ettiği Direniş Komiteleri daha önceki açıklamalarında, askeri yöneticilerle doğrudan veya dolaylı her türlü müzakere ve diyalogu reddettiğini belirterek, ordunun kışlalarına dönmesi ve yönetimin sivillere teslim edilmesi taleplerinde bulunmuştu.
Hartum’daki Direniş Komiteleri, askerleri iktidardan indirmek ve göstericilere karşı ihlallerde bulunanlardan hesap sormak amacıyla geçen hafta Halk Otoritesi Kurma Sözleşmesi’ni gündeme getirdi. Sözleşme ülkedeki askeri darbeye son verilmesi, ordunun siyasi faaliyetlerden uzaklaştırılması ve gösteriler ile sivil itaatsizlik eylemleri üzerinden barışçıl direnişin tırmandırılmasının önemine vurgu yapıyor.
Sözleşme ayrıca eski Anayasa Belgesi’nin iptal edilmesini ve sözleşmedeki ilkelere dayalı geçici bir anayasa ilan etmek için yeni anayasa hazırlıklarının yapılmasını öneriyor.
Sudan Komünist Partisi, ‘üçlü mekanizma’nın çağrısını reddetti. Parti yaptığı açıklamada, üçlü mekanizmanın, Nisan 2019’daki düşüşüne kadar Ömer el-Beşir başkanlığındaki eski iktidar partisi Ulusal Kongre Partisi ile ortaklık yapan siyasi partiler ile siyasi, sivil ve askeri güçler arasında doğrudan müzakere yürütmek için çabaladığını belirtti. Komünist Partisi, üçlü mekanizmanın yaptığı bu çağrının, doğrudan müzakerelerinin sonuçsuz kalmasının ardından dolaylı müzakere yürütme planının bir parçası olduğunu kaydetti. Komünist Partisi “cunta yönetimi, devrik rejimin partisi ve onun iktidar ortağı partilerle müzakere yapmama ilkesine bağlı olduğunu” vurguladı.
Parti, açıklamasında, üçlü mekanizmanın Sudan meselesini değerlendirmede hata yaptığını zira bu meseleyi siyasi güçler ile askerler arasında müzakereyle çözülmesi gereken bir kriz gibi değerlendirdiğini belirtti. Açıklamada üçlü mekanizmanın, 25 Ekim’de başlayan ve askeri yönetimi düşürmeyi, özgürlük, adalet ve barış hedeflerini gerçekleştirecek sivil demokratik bir ülke inşa etmeyi hedefleyen halk hareketini aldırmadığı ifade edildi. Komünist Partisi, üçlü mekanizmayı, UNITAMS Başkanı Volker Peretz’in Sudan’daki durumlarla ilgili BM Güvenlik Konseyi’ne verdiği brifing sırasında paylaştığı belgede de yer verdiği ‘göstericilerin maruz kaldığı ihlaller ve suçlar’ konusunda cezadan kurtulmayı desteklemekle suçladı.
Üçlü mekanizmanın gözetimindeki dolaylı görüşmeler önceki gün üçlü mekanizma temsilcilerinin Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri Merkez Konseyi üyeleri ile yaptığı toplantıyla başladı. Bu kapsamda üçlü mekanizma temsilcileri cunta yönetimi yanlısı Ulusal Sözleşme (Misak-ı Vatani) Grubu temsilcileri ve Demokratik Birlik Partisi heyetiyle bir araya geldi. Üçlü mekanizma temsilcileri, bu görüşmelerin, Sudan’daki aktörlerin, mevcut siyasi krize son verecek ve bunun başarılı olması için eldeki tüm araçlarla uygun bir atmosfer hazırlamanın önemine dikkat çekecek bir formül üzerinde anlaşmaya varmalarını kolaylaştırması ümidini dile getirdiler.