عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İran, gösteri görüntülerinin Instagram’dan silinmesine müdahale mi ediyor?

Instagram’ın logosu (AFP)
Instagram’ın logosu (AFP)
TT
TT

İran, gösteri görüntülerinin Instagram’dan silinmesine müdahale mi ediyor?

Instagram’ın logosu (AFP)
Instagram’ın logosu (AFP)

BBC Farsça, İran’ın Instagram ve Facebook içeriklerini kontrol eden şirket üzerinden yasal olmayan çalışmalar yürüttüğünü duyurdu.
İran, artan gıda fiyatları ve bazı gıda maddelerinin kıtlığı nedeniyle üç haftadır gösterilere tanık oluyor. Gösteriler, un fiyatlarına yapılan devlet yardımlarının kaldırılması nedeniyle ekmek fiyatlarına zam yapılması ile başladı.  
Medya kuruluşları, siber güvenliği ve internetin yönetimini izleyen bir gözlemci kuruluş olan NetBlocks’dan doğruladığı üzere İranlı yetkililerin bazı eyaletlerde internet erişimini kestiğini aktardı.
Aktivistler, 40 milyondan fazla İranlının Instagram hesabında gönderilerin silindiğini ve hesaplara erişimin kısıtlandığını belirtti.
BBC, Facebook ve Instagram’daki Farsça içerikleri denetleyen Telus International’ın Almanya şubesindeki bazı çalışanların İranlı kullanıcıların hükümet karşıtı gönderilerini kendi isteklerine göre kısıtladığını aktardı.
Yapılan açıklamada Almanya’nın Essen kentinde bulunan Telus International şirketinde İran hükümetini destekleyen çalışanların söz konusu içerikleri şikayet ettiği belirtildi.
Instagram ve Facebook üzerinden İran’daki gösterilerin paylaşımını yapan bin 500 hesap, Instagram hesaplarının silinmesi üzerine şikayette bulunmuştu.
Twitter üzerinden açıklama yapan bu kişiler, “Instagram, Hamaney’e yöneltilen ölüm tezahüratları nedeniyle Ahvaz’dan çekilen videolarımızı sildi. Bugün, iki hafta boyunca durumun böyle devam edeceğini öğrendik” dedi.
Telus International’ın iki çalışanı, çoğu üniversite öğrencisi yüzlerce İranlının şirkette çalıştığını belirtti. Mehdi isimli bir çalışan, şirkette 400 ile 500 arasında İranlının çalıştığını ve ‘bazı İranlı çalışanların rejimin iyiliği için çalıştığını’ belirtti.
Mehdi, “Gördüğüm şu ki, ister alt kademede veya üst kademede olsun, bazı kişiler rejime destek veriyor ve rejimden emir alıyor. Belirli bir gönderi hakkında rastgele raporlar göndermeleri karşılığında para alan kişilerin olduğunu biliyoruz” dedi.
Eskiden Telus’ta çalışmış Ali, şirket çalışanlarının çoğunun sıklıkla İran’a seyahat ettiğini ve bazı çalışanların söz konusu gönderilerin silinmesine ilişkin eğitim aldıklarını belirtti. Ali, “Çalışma odalarına telefonlarımızı sokmamız yasak ancak işte verdiğimiz aralarda inceleme yapmadan hesapları şikayet eden çalışanlar var. Herhangi bir hesaba karşı kişisel karar alabilirler ve yaptıklarının hiçbir karşılığı olmaz” dedi.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi ve Güvenlik Bakanlığı, protestolar üzerinde değerlendirme yapmak için sosyal medya yetkilileri ile toplantı düzenledi.
Devrim Muhafızları’na bağlı kurumlar, ‘hükümetin gıda ürünlerine zam yapmasını haklı çıkarmak’ için bir video yayınladı. Vatandaşların sosyal medya hesaplarının kısıtlanması sosyal ağlarda tartışmalara neden oldu. Söz konusu video, 2020 yılının ilk günlerinde Tahran’ın güneyinde sivil uçağın düşürülmesinin ardından yine Devrim Muhafızları’nın yayınladığı bir videoya benzetildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.