Lübnan: Mikati hükümeti ‘finansal iyileşme’ planını onayladı

Cumhurbaşkanı Mişel Avn dün Başbakan Necib Mikati’nin son toplantısına başkanlık etti. (Reuters)
Cumhurbaşkanı Mişel Avn dün Başbakan Necib Mikati’nin son toplantısına başkanlık etti. (Reuters)
TT

Lübnan: Mikati hükümeti ‘finansal iyileşme’ planını onayladı

Cumhurbaşkanı Mişel Avn dün Başbakan Necib Mikati’nin son toplantısına başkanlık etti. (Reuters)
Cumhurbaşkanı Mişel Avn dün Başbakan Necib Mikati’nin son toplantısına başkanlık etti. (Reuters)

Lübnan hükümeti dün, Hizbullah bakanları tarafından karşı çıklmasına rağmen  Bankalar Birliği tarafından daha önce reddedilen mali kurtarma planını onayladı. Telekom tarifesini en az üç katına çıkararak görevini tamamladı. Dün gerçekleştirilen oturum Bakanlar Kurulu’nun görev süresinin sona ermesiyle yapılan son toplantıydı.
Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda düzenlenen son kabine toplantısının başlangıcında, seçimlerin kayıtlara geçen bazı olaylara rağmen kabul edilebilir koşullarda gerçekleştiğini belirterek, İçişleri Bakanlığı ve belediyelere ‘sonuç konusunda Anayasa Konseyi'ne itirazda bulunmak isteyenlere izin vermek için belirlenen sürelerin ayrıntılı olarak yayınlamaları’ çağrısında bulundu. Avn açıklamasında, bakanlar arasında hakim olan anlayış ve hükümet ömrünün kısa döneminde yapılan çalışmaları övdü.
Lübnan hükümeti, mali krizinde ardından üç yıl sonra beklenen bir mali toparlanma planını onayladı. Yeni yol haritasında yer alan reformlar arasında bankacılık sektörünün yeniden yapılandırılması ve bazı mevduat sahiplerinin birikimlerinin döviz cinsinden geri verilmesi planları da yer alıyor. Hizbullah kanadından da dahil olmak üzere çok sayıda bakanın itirazına rağmen Uluslararası Para Fonu(IMF)  tarafından gerekli finansmanın serbest bırakılması da temel prosedürler arasında.
Lübnan’ın geçtiğimiz nisan ayında  IMF ile 46 aylık bir süre zarfında ödenmesi planlanan 3 milyar dolarlık kredi konusunda ön anlaşmaya vardığı belirtildi.
Nisan ayı ortalarında ise Lübnan Bankalar Birliği, hükümetin mali kurtarma planının son taslağını tamamen karşı olduğunu açıklayarak hükümetin, Merkez Bankası ile benimsediği politikalarından kaynaklanan kayıpların büyük bir kısmını bankalara ve mevduat sahiplerine yüklediğini bildirdi. Bu durumun finans sektöründe güven kaybına yol açacağı kaydedildi. Hükümet finans sektörünün zararının yaklaşık 72 milyar dolar olarak tahmin ediliyor.
Lübnan bankaları, yolsuzluğun ve savurganlığın dışa vurumu olan ve 2019 yılında başlayan ekonomik çöküşle onlarca yıldır hükümete en büyük borç verenlerden oldu. Ekonomik çöküş, mevduat sahiplerinin hesaplarına ulaşmasını engellerken, yerel para birimi değerinin yüzde 90’ından fazlasını kaybetti.
Hükümet son toplantısında, önümüzdeki temmuz ayının ilk gününden itibaren telekomünikasyon tarifesini yükseltmeye karar verdi. Ayrıca gümrük doları ile ilgili madde de bakanlar kurulunun geri çekmesiyle düştü.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.