Başağa ve İngiliz Büyükelçi Hurndall arasında anlaşmazlık yaşanıyor

Anlaşmazlığın temelinde Trablus’taki askeri operasyonların finansmanı konusu var.

Libya Merkez Bankası Başkanı Kebir, Tunus’taki ABD Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Libya Merkez Bankası)
Libya Merkez Bankası Başkanı Kebir, Tunus’taki ABD Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Libya Merkez Bankası)
TT

Başağa ve İngiliz Büyükelçi Hurndall arasında anlaşmazlık yaşanıyor

Libya Merkez Bankası Başkanı Kebir, Tunus’taki ABD Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Libya Merkez Bankası)
Libya Merkez Bankası Başkanı Kebir, Tunus’taki ABD Büyükelçisi ile bir araya geldi. (Libya Merkez Bankası)

İngiltere’nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall ile yeni İstikrar Hükümeti Başkanı Fethi Başağa arasında 20 Mayıs’ta anlaşmazlık başgösterdi. Anlaşmazlığın temelinde Başağa’nın Merkez Bankası’nı başkent Trablus’ta askeri operasyonları finanse etmekle suçlaması var. Başağa, İngiltere Büyükelçisi ile telefonla temasa geçerek artan askeri gerilimi görüştü. Başağa ayrıca kendisi ve hükümetinin ateşkes anlaşmasının ve sivillerin güvenliğinin korunması ilkesine bağlı olduğunu vurguladı.
Fethi Başağa, uluslararası toplumu bu konular çerçevesinde üzerine düşeni yapmaya çağırırken, Büyükelçi ile bazı finans kuruluşlarının Trablus’taki askeri operasyonlara desteğini görüştüklerini dile getirdi. Başağa ayrıca, bu konuda ‘sıkı önlemler’ alınması gerektiğini kaydetti.
Fethi Başağa, yaptığı açıklamalarda İngiltere Merkez Bankası’nın 3 milyar sterlini dondurduğunu iddia etmişti. Ancak Büyükelçi, söz konusu iddiayı yalanlarken, yerel basına bunun doğru olmadığını söyledi.
Diğer yandan İngiltere’nin Libya Büyükelçisi Caroline Hurndall, tüm tarafların şiddetten ve şiddete teşvikten kaçınması gerektiğini söyledi. “Tüm Libyalıların yararına olacak bir sürece yönelik diyaloga yapıcı bir şekilde katılmanız oldukça önemlidir” diyen Büyükelçi, ancak Libya finans kuruluşlarının rollerini görüşmeyi kabul etmedi. Caroline Hurndall, “İngiltere’nin görüşü, Libya finans kurumlarının bütünlüğünü ve tarafsızlığını Libya halkının yararına olacak şekilde korumaktır” açıklamasında bulundu.
Diğer taraftan Muhammed Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi, olası bir silahlı çatışmaya dahil olmama ve güvenlik istikrarını koruma çağrısında bulundu. Konsey Sözcüsü Necva Vehibe, geçici Birlik Hükümeti’ne bağlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad’dan Trablus’taki son olayları takip etmesin istediğini belirtti. Bununla birlikte Vehibe, daha önce tüm askeri birliklere, kendi emirleri dışında hareket etmemeleri için kesin emir vermiş olmasına rağmen, konseyin, son günlerde başkent içerisinde hareket eden silahlı taburları cezalandıracak herhangi bir talimat vermediğini dile getirdi. Necva Vehibe’ye göre konsey, sorunu siyasi olarak değerlendirdiği ve çözümünün de siyasi olması gerektiği görüşünde. Ayrıca ülkede toplumsal barışın korunması çağrısı yapıyor.  
Diğer taraftan Avrupa Birliği (AB) misyonu, son günlerde Trablus’ta meydana gelen silahlı çatışmalar ve şiddete teşvik konusundaki endişelerini dile getirdi. Misyon, geçen perşembe akşamı yaptığı açıklamada tüm tarafları sakinleşmeye ve itidalli çağırdı. Tüm taraflara, sivilleri koruma ve ateşkes anlaşmasını baltalayacak eylemlerden kaçınma çağrısı yapan AB, “Siyasi çözüme alternatif yok” açıklamasında bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde Kahire’de devam eden anayasa görüşmelerine desteğini yineleyen AB misyonu, Libya genelinde bir an önce kapsamlı ve güvenilir cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin düzenlenmesini sağlayan etkili bir sürece ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Libya kurumlarının, bağımsızlıklarının ve birliklerinin korunması gerektiğini söyleyen misyon, bu kurumların ‘çatışmanın motoru haline gelmemeleri ve tüm Libyalıların hizmetinde olmaları’ çağrısı yaptı. Aynı şekilde bütün Libya halkının yararına ülke genelinde kamu kaynaklarının ve hizmetlerinin şeffaf yönetimine ve adil dağılımına ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekti.
BM Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams’ın Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi istişarelerinin devam ettiğini açıklamasına rağmen, İtalya merkezli ‘Nova’ haber ajansına göre Libyalı kaynaklar, ‘bir anlaşmaya varmanın kolay olmayacağını’ bildirdi. İstişarelerin 20 Mayıs’ta Kahire’de tamamlanması bekleniyordu.
Aynı kaynaklar, işleri canlandırmak üzere bir mucizenin gerektiğini söylerken, Williams’ın ‘bir seçim yasası, özellikle de bir sonraki başkan için uygunluk kriterleri’ konusunda da fikir birliğine ulaşması halinde, yıl sonuna kadar seçimlerin yapılmasının mümkün olacağına dikkat çektiler. Kaynakların açıklaması şöyle oldu:
“Ancak Trablus’ta geçici kurumları, yani Birlik Hükümeti ve Başkanlık Konseyi’ni kuran Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun yol haritasının, 22 Haziran’da sona ermesi planlandığı için zaman daralıyor. Bu, kesin bir son tarih. Ancak yasal olmaktan ziyade siyasi. Belki de 22 Haziran’da olduğu gibi önümüzdeki birkaç hafta içinde önemli bir şey olmayacak.”
Diğer yandan Dibeybe, parlamento seçimlerinin tek günde yapılması için hiçbir neden olmadığını söylerken, seçimler tamamlanana kadar her hafta bir şehirde veya seçim bölgesinde oylama yapılması önerisinde bulundu.



Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

ABD, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır hattının İsrail tarafında Filistinliler için konut inşa etme planlarını ilerletiyor. Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal’dan aktardığına göre, sahaya gönderilen ekipler alan temizliği çalışmalarına başladı. Söz konusu planla, Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden sivillerin uzaklaştırılması hedefleniyor.

Bu girişim, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin 20 maddelik barış planında öngörüldüğü gibi silahlı grubun etkisiz hale getirilmesi ve yetkilerden uzaklaştırılmasının yakın gelecekte gerçekleşmeyeceğine dair dolaylı bir kabul olarak değerlendiriliyor.

Alternatif güvenli alanlar

ABD, Gazze Şeridi’nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde ‘alternatif güvenli alanlar’ oluşturmayı planlıyor. Bu bölgeler, Amerikalı yetkililer tarafından ‘yeşil bölge’ olarak adlandırılıyor.

İsrail’in güneyindeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nde, ABD ordusunun çok uluslu bir çaba ile savaş sonrası Gazze’de istikrar sağlamayı ve geleceğe yönelik planlar geliştirmeyi yürüttüğü bildirildi. Yetkililer, mühendis ekiplerinin yeni yerleşim yerlerinin planlarını hazırladığını, enkaz ve patlamamış mühimmatların temizlenmesi çalışmalarını yürüttüğünü belirtti. İnşaat süreci henüz başlamadı.

ABD’li yetkililere göre bu yerleşim alanları, savaş nedeniyle yerinden edilmiş Gazze sakinlerine geçici olarak konut, okul ve hastane imkânı sunmayı amaçlıyor. Yetkililer, bu toplulukların gelecekteki yeniden imar projeleri için bir model oluşturmasını ve Gazze halkını Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden uzaklaştırmasını hedefliyor.

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

Gazze'nin ikiye bölünmesi

İlk konutlar, İsrail saldırıları nedeniyle ağır hasar gören ve mayıs ayından bu yana İsrail'in tam kontrolü altında bulunan, Mısır sınırındaki Refah'ta inşa edilecek. İsrailli ve Amerikalı yetkililer, Refah planının henüz erken aşamalarda olduğunu söylediler.

Gazze Şeridi'nin kontrolü, Trump'ın arabuluculuğunda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında ekim ayında kabaca ikiye bölündü. Filistinlilerin çoğu, Hamas'ın kontrolündeki batı yarısında yaşıyor. İsrail ise diğer yarısını kontrol ediyor.

Potansiyel bağışçılar, Hamas'ın kontrolünde bulunan bölgelerdeki yeniden inşa çalışmalarına fon sağlamayacağından, Hamas ortadan kaldırılana kadar yeniden inşa çalışmalarına başlamak için Amerikan önerisi muhtemelen tek yol. Bağışçılar, İsrail tarafındaki çalışmalara da fon sağlamayabilirler.

Ayrıca, yeni konut alanlarına sadece sivillerin girmesini ve Hamas'ın bu alanlara sızmamasını sağlamak için Gazze nüfusunun nasıl taranacağı sorusu da var.

İsrail ve Hamas, hareketin yaklaşık 100 mensubunun Refah'ın altındaki tünellerde saklandığını söylüyor. Bu güçler, ekim ayında ateşkesin başlamasından bu yana İsrail güçleriyle birkaç kez çatışmaya girdiler. Bölgede çatışma riski tamamen ortadan kalkmadan yeniden imar çalışmaları için güvenli bir ortam sağlanamayacak.

ABD ve Hamas, İsrail'e Hamas mensuplarının bölgeden ayrılmasına izin vermesi için baskı yaparken, İsrail onların teslim olmasını talep ediyor.

İsrail ordusu dün, 15 Hamas mensubunun Refah'ın doğusunda yeraltından çıktığını duyurdu. Altısını öldürdüğünü, beşini gözaltına aldığını ve diğer dördünü aradığını bildirdi. İsrail, ‘sarı hat’ olarak adlandırılan ve Gazze’yi bölen hattı asker, tank ve toprak setleriyle güçlendirdi; bu durum, bölgede bir süre kalmayı planladığını gösteriyor. Ordu ayrıca, hattın kendi tarafındaki gelişmeleri desteklemek için elektrik ve su altyapısı inşa ediyor.

Uluslararası güvenlik gücü

ABD ve müttefikleri, Gazze Şeridi’nde güvenliği sağlamak için uluslararası bir güç kurma çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta söz konusu plan, BM Güvenlik Konseyi’nden onay aldı. Ancak gücün görev tanımlarına ilişkin anlaşmazlıklar (silahsızlandırma ve uygulama yetkisi mi yoksa sadece barışı koruma rolü mü üstleneceği) oluşturulmasını zorlaştırıyor.

İsrailli yetkililere göre, gündeme gelen önerilerden biri, Hamas’a karşı olan ve İsrail tarafından desteklenen silahlı grupların yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlaması. Bu grupların, Gazze’deki ‘yeşil bölge’ içinde yerleşim alanları kurmaya başladığı belirtiliyor. Farklı tahminlere göre, bu bölgede şimdiden yüzlerce, hatta birkaç bin sivil yaşamaya başlamış durumda.

Bu yerleşim yerlerinin ilki, Gazze savaşı sırasında İsrail kontrolündeki Refah'ta ortaya çıktı.

İsrail, Gazze savaşı sırasında Hamas karşıtı gruplarla güçlerini birleştirerek onlara silah ve mühimmat sağladı.Şarku'l Avsat'ın Wall Street Journal'den aktardığına göre, İsrail bu gruplara istihbarat da sağladı ve bazen Hamas saldırılarından korumak için müdahale etti.

Bir Amerikalı yetkiliye göre, ABD bu gruplarla Gazze’de çalışmayı planlamıyor. Yetkililer, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerin zamanla küçülmesini ve nihayetinde ortadan kalkmasını, güvenliğin ise uluslararası istikrar gücü ve Filistin polisi tarafından sağlanmasını umuyor. Trump’a bağlı Barış Konseyi ise sivil yönetim ve yeniden imar sürecini denetleyecek, nihayetinde yetki Filistin hükümetine devredilecek.

Ancak Hamas silah bırakmayı reddediyor ve ABD'nin Gazze vizyonuna karşı olduğunu, bunun Filistinlilerin siyasi haklarını zedelediğini savunuyor.


Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
TT

Hamas: Netanyahu'nun Gazze'de oldubitti dayatma girişimlerini reddediyoruz

Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)
Gazze Şeridi'nin merkezinden bakıldığında, İsrail ordusunun Nuseyrat'ın doğusunda gerçekleştirdiği bombardımanın ardından yükselen dumanlar görülüyor (AP)

Hamas, bugün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin, Gazze Şeridi'ndeki ateşkeste varılan mutabakata aykırı yeni bir gerçeklik dayatma girişimlerini tamamen reddettiğini vurguladı.

Hamas açıklamasında, İsrail'in ihlallerinin artmasının, arabulucuları ve ABD yönetimini, ateşkes anlaşmasını baltalama girişimlerine karşı koyma sorumluluğuyla karşı karşıya bıraktığını belirtti.

Hamas, arabuluculara acilen müdahale etmeleri ve İsrail'in ateşkesi ihlallerini durdurması için baskı yapmaları çağrısında bulundu.


Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
TT

Irak, sınır şeridi boyunca "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu

7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)
7.Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetim operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Irak Haber Ajansı'nda bugün yer alan habere göre Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tüm komşu ülkeler dahil olmak üzere Irak'ın bütün sınır şeridinde "entegre savunma ağı"nın tamamlandığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Ajans’tan aktardığına göre Komutanlık, “Suriye sınırında 618 kilometreden uzun tahkimat çalışmalarına 2022'de başladığını ve "Şu ana kadar beton güvenlik duvarının 350 kilometresinde çalışmaların tamamlandığını, sızma ve kaçakçılığı önlemek için kalan tüm boşlukların kapatılması çalışmalarının devam ettiğini" ifade etti.

7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)7. Sınır Tugayı'na bağlı 3. Alay, sınır şeridi boyunca güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla sorumluluk alanındaki engebeli vadilerde denetleme operasyonu yürütüyor (Irak Sınır Kuvvetleri Komutanlığı Facebook hesabı)

Sınır Kuvvetleri Komutanlığı, tahkimatların sadece beton duvarla sınırlı olmadığını, hendekler, dikenli teller, erken uyarı sistemleri, gece ve gündüz gözetleme kameraları gibi çok sayıda engelin bulunduğunu belirtti.

Komutanlık, tüm komşu ülkelerle sınırlarda sınır tahkimatlarının uygulandığını, ancak "her bölgedeki güvenlik tehditlerine bağlı olarak farklı derecelerde" uygulandığını vurguladı.