Değişimin kontrolü ‘unutulmuş’ X kuşağında

Sessiz yenilikçiler güçlü ve yüksek pozisyonlara doğru yol aldılar

Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
TT

Değişimin kontrolü ‘unutulmuş’ X kuşağında

Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)

İsa en-Nehari
‘İhmal edilen kuşak’ olarak nitelendirilen 1965 ile 1980 yılları arasında doğanlar, isyankarlıklarıyla bilinen iki çalkantılı nesil; İkinci Dünya Savaşı'ndan kısa bir süre sonra doğan ‘Bebek patlaması kuşağı’ ile hızlı internet çağında büyüyen ‘Y kuşağı’ arasında doğdukları için ‘unutulmuş nesil’ ya da sosyal bilimlerde, demografik araştırmalarda ve pazarlama alanında ‘X kuşağı’ olarak anılmaktadır. Bu kuşak aynı zamanda modernizm ve gelenekçiliğin dizginlerini elinde tutmaktadır.
Bu kuşağın, Bebek patlaması kuşağı ile Y kuşağı (Milenyum kuşağı) arasında yer alması, onların medyada ihmal edilmesine ve pazarlamacılar tarafından hedef kitle olarak seçilmemelerine neden olsa da bu durum X kuşağı üyelerinin başarılarını sınırlayamadı. Aksine onlara dünyamızın teknolojik ilerlemeler ve yapay zeka teknolojilerinin istikrarlı büyümesi sayesinde tanık olduğu değişim yolculuğunda çok önemli bir rol oynama fırsatı verdi.

Etki ve iktidar
New York bulunan Union College’da profesör olan Christine Hensler, X kuşağının giderek daha fazla etkili olmalarıyla ilgili değerlendirmesinde, “X kuşağı, bugün Y kuşağının üzerinde yürüdüğü, konuştuğu ve yazdığı politik, entelektüel, sosyal ve yaratıcı zemini hazırladı” ifadelerini kullandı.
X kuşağının, şirketlerde üst düzey pozisyonlarda olduğuna dikkati çeken Prof. Hensler, her zaman ‘genç bir kültürün’ çocukları olarak görüldüklerini belirterek, “Bu doğru, ama bu neslin üyeleri, dünyayı şekillendirmede rol oynayana kadar karar verici pozisyonlara gelmeleri sayesinde olgunlaştılar ve daha etkili hale geldiler” yorumunda bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre ABD merkezli Forbes dergisi yazarı Anna Martin, “X kuşağı üyelerinin çevrelerini saran belirsizliğe rağmen genç meslektaşlarına akıl hocalığı yapmalarına izin veren idari pozisyonlara yöneldiler. X kuşağının yüzde 35’inin, Y kuşağının ise sadece yüzde 19'unun üniversite diplomasına sahip olmasına rağmen X kuşağı artan etkileri hakkında övünmekten kaçınarak sessizce yollarına devam ettiler ve genellikle yüksek akademik unvanlar kazandılar” değerlendirmesinde bulundu.
Unutulmuş kuşağın çocukları, dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeyi amaçlayan yenilikçi iş modellerine sahip startup şirketleri kurmalarıyla öne plana çıkıyorlar. Sage Şirketi tarafından yayınlanan ‘Startup Şirketleri ​​Durum Raporu’na göre startup şirketlerin kurucularının yüzde 55’i, X neslinin üyeleri arasında yer alıyor. Ayrıca girişimcilik dünyasına girme olasılığı en yüksek nesil de X kuşağı. Bu kuşağın en etkili isimlerinden biri, elektrikli otomobiller üreten Tesla şirketini kurarak ulaşım dünyasında devrim yaratan tartışmalı milyarder Elon Musk. Musk, şirketi SpaceX aracılığıyla, uzaya erişim maliyetini on kat azaltmayı ve herkesin uzaya seyahat edebilmesini hedefliyor.
Bugün, ABD ile bazı Avrupa ve Asya ülkelerinin aralarında bulunduğu 38 ülkeden oluşan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) liderlerinin yarısını X kuşağının üyeleri oluşturuyor. X kuşağının lider olmayanları ise bugünün ebeveynleri, öğretmenleri, yatırımcıları, çiftçileri, yöneticileri ve karar vericileridir.
Çalışma alanının insani yönüne ve nesiller arasındaki çatışmalara odaklanan bir danışma grubu olan Business Consulting Solutions'ın kurucusu Robert Tanner, çeşitlilik, kendine güven, pratiklik, gayr-i resmi üslup, iş-yaşam dengesi, esneklik ve teknolojinin, X kuşağının temel değerler listesinde yer aldığını söyledi. X kuşağı üyelerinin işyerlerindeki sorumlulukları değerleriyle örtüştüğünde ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını, ancak değerleri göz ardı edildiğinde kötü performans gösterdiklerini belirten Tanner, “X kuşağı için iş, her şey demek değildir. Onlar için iş, kendilerinin ve ailelerinin geçimini sağlamanın bir yoludur” dedi.

Dünyaya bağlılar
Bilgiye erişim, özellikle 1980'de 24 saat yayın yapan CNN gibi haber kanallarının yayına başlamasıyla X kuşağının büyüdüğü çağın bir özelliğiydi. 1986 yılında uzay mekiği Challenger kazasının ve 1990 yılında izleyiciler ekranlara bakarken CNN muhabirlerinin patlamaların ortasında haberleri takip ettikleri masaların altına çökmüş haldeki görüntülerinin ekrana yansıdığı Birinci Körfez Savaşı’nın görüntülerinin yayınlanması en önemli olaylardı.
İnsanları etkileyen diğer tarihi olaylar arasında 1989 Berlin Duvarı'nın yıkılışı, 1978 Jonestown katliamı, enerji krizi, kişisel bilgisayarların çoğalması, Watergate skandalı, 1888 Lockerbie faciası, işten çıkarma dalgaları, 1991 ABD'de polisin siyahi ABD’li Rodney King'i dövmesinin görüntüleri, 1979 İran'daki rehine krizi, borsanın çöküşü, 1989 Exxon Valdez petrol tankeri sızıntısı ve 1972 Münih Olimpiyatları katliamı sayılabilir.

Dijital Vatandaşlar
Yazar Allyson Johnson’a göre X kuşağı, çocukluğunun bir kısmını dijital oyunlara bağlı olarak geçiren ilk nesildir. Programcılar ilk bilgisayarlı kart oyununu 1954 yılında yazsalar da ilk oyun konsolunun üreticisi ABD elektronik şirketi Magnavox Odyssey, evde bilgisayar oyunu oynanmasına imkan veren bu sistemi 1970’li yılların başlarına kadar piyasaya sürmedi. Ardından, 1977 yılında Atari Şirketi, milyonlarca Amerikalıyı elektronik oyun dünyasına çeken oyun konsolu Atari 2600'ü piyasaya sürdü.
X kuşağı, çocukların en sevdikleri televizyon programlarını okuldayken kaydetmelerini ve eve geldikten sonra izlemelerini sağlayan ya da evde izlemek için film kiralamalarını veya satın almalarını sağlayan uygun fiyatlı video kaset kaydedicilerin yükselişiyle büyüdü. Bu teknoloji, dijital video platformlarına ve Netflix gibi video akış hizmetlerine öncülük yaptı.

Blog yazarlığı
Y kuşağının dijital iletişim alanında baskın olmasına rağmen X kuşağı, gençler ve genç yetişkinler olarak ev bilgisayarlarını ve internet üzerinden sosyal ağları kullanma konularında liderliği ele geçirdi. Bu nesil tarafından kurulan önceki sosyal medya platformları, günümüzde Facebook, Instagram ve Pinterest gibi popüler uygulamaların önünü açtı.
Business Consulting Solutions'ın kurucusu Tanner, X kuşağı üyelerinin, modern sosyal medya ortamını şekillendirmedeki rollerinin hakkını vermediklerini söyledi.
Facebook’taki uzun gönderiler ve Twitter’daki kısa tweetlerle dolu bir dünyada bazıları, 2000’li yılların başlarında, ne Facebook ne de Twitter’ın olduğu dönemde, unutulan neslin üyelerinden biri tarafından başlatılan blog yazarlığının köklerini gözden kaçırıyor ve diğer platformların blog yazarlığının sonunun başlangıcı olduğunu düşünüyorlar.
Blog yazarlığının başlangıcı, 1994 yılında kurduğu ‘LinuxNet’ adlı kişisel internet sitesinde , ailesi, yaptığı seyahatler ve aşk hayatı hakkında hikayeler paylaşan Pennsylvania'daki Swarthmore College'da lisans öğrencisi olan Justin Hall’ın paylaşımlarına kadar uzanıyor.
Prof. Hensler'e göre blog yazarları, bu uygulamanın popülaritesinin artmasına katkıda bulunan ve Milenyum kuşağının yaşadığı dönüşüm çerçevesinde toplumsal değişimi zorlamak ve açık bir toplum yaratmak için sesin ve sözün gücünün kullanılmasını sağlayan Bebek patlaması kuşağı ile X kuşağı arasında büyüdü.
X kuşağı bugün, en az Y kuşağı kadar teknoloji meraklısı ve sosyal medya kullanımında uzman bir nesil. X kuşağının yüzde 81'i Facebook'u aktif olarak kullanırken 5,9 milyonunun Snapchat hesabı var. Ancak, çevrim içi paylaşımlarda kendilerini göstermekte daha tutucular. Sadece dünyaya ayak uydurmak ve milenyum çocuklarını takip etmek için çevrimiçi oluyorlar.

Özveri
Bir neslin bir öncekinden mali olarak daha iyi durumda olacağına şüphe yok. Ancak Forbes dergisine göre X kuşağı bu kuralı çiğnedi. Fakat yine Forbes dergisine göre X kuşağı üyeleri iyi bir satın alma gücüne sahip olsalar da servetlerinin, kısmen ödenmemiş okul harçları ve ebeveynleri ile çocuklarına bakmanın maliyetleri nedeniyle 25 yıl önce anne babalarının sahip olduklarından daha az. Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir araştırmaya göre X kuşağı üyelerinin yüzde 48'i yaşlanan ebeveynlerine bakıyorlar. Özverili ve bunun dikkat çekmemesi konusunda usta olmalarına rağmen, bu onların şirketlerde üst düzey pozisyonlara gelmelerine engel olmadı.



Musk'ın DOGE'undaki üst düzey bir yetkili, ırkçı paylaşımları ortaya çıkınca istifa etti

Elon Musk'ın DOGE'a aldığı genç programcılardan biri, ırkçı paylaşımları ifşa edildikten sonra istifasını verdi (Reuters)
Elon Musk'ın DOGE'a aldığı genç programcılardan biri, ırkçı paylaşımları ifşa edildikten sonra istifasını verdi (Reuters)
TT

Musk'ın DOGE'undaki üst düzey bir yetkili, ırkçı paylaşımları ortaya çıkınca istifa etti

Elon Musk'ın DOGE'a aldığı genç programcılardan biri, ırkçı paylaşımları ifşa edildikten sonra istifasını verdi (Reuters)
Elon Musk'ın DOGE'a aldığı genç programcılardan biri, ırkçı paylaşımları ifşa edildikten sonra istifasını verdi (Reuters)

Elon Musk'ın Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (Department of Government Efficiency/DOGE) ABD Hazinesi'nin hassas ödeme sistemine erişim izni verilen iki çalışanından biri, 1964 Medeni Haklar Yasası'nın feshi ve öjeninin savunulduğu paylaşımların da yer aldığı ırkçı sosyal medya paylaşımı geçmişi Beyaz Saray'a sorulduktan sonra görevinden ayrıldı.

Wall Street Journal (WSJ) dünyanın en zengin adamı tarafından devlet hizmetine atanan 25 yaşındaki programcı Marko Elez'in, Elon Musk'ın sosyal medya sitesi X'te "öjenik göç politikasını" desteklemenin de aralarında yer aldığı ırkçı açıklamalarda bulunduğu paylaşımları barındıran bir profile sahip olduğunu perşembe günü bildirdi. Öjeni, insan ırkının genetik olarak "iyileştirilmesi" amacıyla seçici üreme yöntemlerini savunmayı tanımlayan, ancak bilimsel ve etik açıdan büyük tartışmalara neden olan bir kavramdır.

WSJ'nin incelediği, eylüle ait bir gönderide Elez'in "Bana dünyaları verseniz etnisitem dışında biriyle evlenmem" dediği bildirildi.

Aynı ay yayımlanan başka bir gönderi, Silikon Vadisi'nin teknoloji sektöründe çok sayıda Hintli göçmenin çalışmasına işaretle X'teki kullanıcıları "Hint nefretini normalleştirmeye" teşvik etti.

Beyaz Saray'a paylaşımlar sorulduktan sonra basın sözcüsü Karoline Leavitt, Elez'in devlet hizmetinden ayrıldığını açıkladı.

WSJ'nin haberine göre, @nullllptr adresli X hesabının arşivine bakıldığında teknoloji sektöründeki Hintli çalışanlara karşı güçlü bir antipati görüldü. Aralık 2024'teki bir gönderide Elez, ABD'deki H1B vizesi alan Hintli işçiler hakkında söz vererek "Geri dönecekler, endişelenmeyin çocuklar" demiş.

WSJ'nin bulduğu bir başka gönderi, İsrail'in Hamas'a açtığı savaşın her iki tarafına yönelik horgörüyü gözler önüne serdi. Elez, "Hem Gazze hem de İsrail yeryüzünden silinse hiç dert etmem" diye yazmış.

DOGE, geçen yılki başkanlık seçimlerinde Trump'ın seçilmesi için yüz milyonlarca dolar bağışlayan Musk'ın etkisi nedeniyle Başkan Donald Trump'ın ikinci döneminde devasa bir güç ele geçirdi.

Reuters, DOGE çalışanlarının Personel Yönetimi Ofisi'nin (OPM) genel merkezine el koyduğunu, personeli bilgisayar sisteminden çıkardığını ve işçilerin sahada uyuyabilmesi için kanepeleri 5. kata taşıdığını bildiriyor.

Federal çalışanlara, hiçbir sorumlulukları olmadan 6 ay maaş almaları karşılığında devlet hizmetini bırakacakları "ertelenmiş bir istifa" programı sunmak için OPM sistemlerine erişimi kullandılar.

Bir federal yargıç, gönüllü istifa ya da emeklilik karşılığında mali teşvik programını pazartesi günü yapılacak duruşmaya kadar durdurdu.

Independent Türkçe