Değişimin kontrolü ‘unutulmuş’ X kuşağında

Sessiz yenilikçiler güçlü ve yüksek pozisyonlara doğru yol aldılar

Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
TT

Değişimin kontrolü ‘unutulmuş’ X kuşağında

Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)
Elon Musk, devrimci fikirleriyle X kuşağın en öne çıkan simalarından biri (AP)

İsa en-Nehari
‘İhmal edilen kuşak’ olarak nitelendirilen 1965 ile 1980 yılları arasında doğanlar, isyankarlıklarıyla bilinen iki çalkantılı nesil; İkinci Dünya Savaşı'ndan kısa bir süre sonra doğan ‘Bebek patlaması kuşağı’ ile hızlı internet çağında büyüyen ‘Y kuşağı’ arasında doğdukları için ‘unutulmuş nesil’ ya da sosyal bilimlerde, demografik araştırmalarda ve pazarlama alanında ‘X kuşağı’ olarak anılmaktadır. Bu kuşak aynı zamanda modernizm ve gelenekçiliğin dizginlerini elinde tutmaktadır.
Bu kuşağın, Bebek patlaması kuşağı ile Y kuşağı (Milenyum kuşağı) arasında yer alması, onların medyada ihmal edilmesine ve pazarlamacılar tarafından hedef kitle olarak seçilmemelerine neden olsa da bu durum X kuşağı üyelerinin başarılarını sınırlayamadı. Aksine onlara dünyamızın teknolojik ilerlemeler ve yapay zeka teknolojilerinin istikrarlı büyümesi sayesinde tanık olduğu değişim yolculuğunda çok önemli bir rol oynama fırsatı verdi.

Etki ve iktidar
New York bulunan Union College’da profesör olan Christine Hensler, X kuşağının giderek daha fazla etkili olmalarıyla ilgili değerlendirmesinde, “X kuşağı, bugün Y kuşağının üzerinde yürüdüğü, konuştuğu ve yazdığı politik, entelektüel, sosyal ve yaratıcı zemini hazırladı” ifadelerini kullandı.
X kuşağının, şirketlerde üst düzey pozisyonlarda olduğuna dikkati çeken Prof. Hensler, her zaman ‘genç bir kültürün’ çocukları olarak görüldüklerini belirterek, “Bu doğru, ama bu neslin üyeleri, dünyayı şekillendirmede rol oynayana kadar karar verici pozisyonlara gelmeleri sayesinde olgunlaştılar ve daha etkili hale geldiler” yorumunda bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre ABD merkezli Forbes dergisi yazarı Anna Martin, “X kuşağı üyelerinin çevrelerini saran belirsizliğe rağmen genç meslektaşlarına akıl hocalığı yapmalarına izin veren idari pozisyonlara yöneldiler. X kuşağının yüzde 35’inin, Y kuşağının ise sadece yüzde 19'unun üniversite diplomasına sahip olmasına rağmen X kuşağı artan etkileri hakkında övünmekten kaçınarak sessizce yollarına devam ettiler ve genellikle yüksek akademik unvanlar kazandılar” değerlendirmesinde bulundu.
Unutulmuş kuşağın çocukları, dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeyi amaçlayan yenilikçi iş modellerine sahip startup şirketleri kurmalarıyla öne plana çıkıyorlar. Sage Şirketi tarafından yayınlanan ‘Startup Şirketleri ​​Durum Raporu’na göre startup şirketlerin kurucularının yüzde 55’i, X neslinin üyeleri arasında yer alıyor. Ayrıca girişimcilik dünyasına girme olasılığı en yüksek nesil de X kuşağı. Bu kuşağın en etkili isimlerinden biri, elektrikli otomobiller üreten Tesla şirketini kurarak ulaşım dünyasında devrim yaratan tartışmalı milyarder Elon Musk. Musk, şirketi SpaceX aracılığıyla, uzaya erişim maliyetini on kat azaltmayı ve herkesin uzaya seyahat edebilmesini hedefliyor.
Bugün, ABD ile bazı Avrupa ve Asya ülkelerinin aralarında bulunduğu 38 ülkeden oluşan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) liderlerinin yarısını X kuşağının üyeleri oluşturuyor. X kuşağının lider olmayanları ise bugünün ebeveynleri, öğretmenleri, yatırımcıları, çiftçileri, yöneticileri ve karar vericileridir.
Çalışma alanının insani yönüne ve nesiller arasındaki çatışmalara odaklanan bir danışma grubu olan Business Consulting Solutions'ın kurucusu Robert Tanner, çeşitlilik, kendine güven, pratiklik, gayr-i resmi üslup, iş-yaşam dengesi, esneklik ve teknolojinin, X kuşağının temel değerler listesinde yer aldığını söyledi. X kuşağı üyelerinin işyerlerindeki sorumlulukları değerleriyle örtüştüğünde ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını, ancak değerleri göz ardı edildiğinde kötü performans gösterdiklerini belirten Tanner, “X kuşağı için iş, her şey demek değildir. Onlar için iş, kendilerinin ve ailelerinin geçimini sağlamanın bir yoludur” dedi.

Dünyaya bağlılar
Bilgiye erişim, özellikle 1980'de 24 saat yayın yapan CNN gibi haber kanallarının yayına başlamasıyla X kuşağının büyüdüğü çağın bir özelliğiydi. 1986 yılında uzay mekiği Challenger kazasının ve 1990 yılında izleyiciler ekranlara bakarken CNN muhabirlerinin patlamaların ortasında haberleri takip ettikleri masaların altına çökmüş haldeki görüntülerinin ekrana yansıdığı Birinci Körfez Savaşı’nın görüntülerinin yayınlanması en önemli olaylardı.
İnsanları etkileyen diğer tarihi olaylar arasında 1989 Berlin Duvarı'nın yıkılışı, 1978 Jonestown katliamı, enerji krizi, kişisel bilgisayarların çoğalması, Watergate skandalı, 1888 Lockerbie faciası, işten çıkarma dalgaları, 1991 ABD'de polisin siyahi ABD’li Rodney King'i dövmesinin görüntüleri, 1979 İran'daki rehine krizi, borsanın çöküşü, 1989 Exxon Valdez petrol tankeri sızıntısı ve 1972 Münih Olimpiyatları katliamı sayılabilir.

Dijital Vatandaşlar
Yazar Allyson Johnson’a göre X kuşağı, çocukluğunun bir kısmını dijital oyunlara bağlı olarak geçiren ilk nesildir. Programcılar ilk bilgisayarlı kart oyununu 1954 yılında yazsalar da ilk oyun konsolunun üreticisi ABD elektronik şirketi Magnavox Odyssey, evde bilgisayar oyunu oynanmasına imkan veren bu sistemi 1970’li yılların başlarına kadar piyasaya sürmedi. Ardından, 1977 yılında Atari Şirketi, milyonlarca Amerikalıyı elektronik oyun dünyasına çeken oyun konsolu Atari 2600'ü piyasaya sürdü.
X kuşağı, çocukların en sevdikleri televizyon programlarını okuldayken kaydetmelerini ve eve geldikten sonra izlemelerini sağlayan ya da evde izlemek için film kiralamalarını veya satın almalarını sağlayan uygun fiyatlı video kaset kaydedicilerin yükselişiyle büyüdü. Bu teknoloji, dijital video platformlarına ve Netflix gibi video akış hizmetlerine öncülük yaptı.

Blog yazarlığı
Y kuşağının dijital iletişim alanında baskın olmasına rağmen X kuşağı, gençler ve genç yetişkinler olarak ev bilgisayarlarını ve internet üzerinden sosyal ağları kullanma konularında liderliği ele geçirdi. Bu nesil tarafından kurulan önceki sosyal medya platformları, günümüzde Facebook, Instagram ve Pinterest gibi popüler uygulamaların önünü açtı.
Business Consulting Solutions'ın kurucusu Tanner, X kuşağı üyelerinin, modern sosyal medya ortamını şekillendirmedeki rollerinin hakkını vermediklerini söyledi.
Facebook’taki uzun gönderiler ve Twitter’daki kısa tweetlerle dolu bir dünyada bazıları, 2000’li yılların başlarında, ne Facebook ne de Twitter’ın olduğu dönemde, unutulan neslin üyelerinden biri tarafından başlatılan blog yazarlığının köklerini gözden kaçırıyor ve diğer platformların blog yazarlığının sonunun başlangıcı olduğunu düşünüyorlar.
Blog yazarlığının başlangıcı, 1994 yılında kurduğu ‘LinuxNet’ adlı kişisel internet sitesinde , ailesi, yaptığı seyahatler ve aşk hayatı hakkında hikayeler paylaşan Pennsylvania'daki Swarthmore College'da lisans öğrencisi olan Justin Hall’ın paylaşımlarına kadar uzanıyor.
Prof. Hensler'e göre blog yazarları, bu uygulamanın popülaritesinin artmasına katkıda bulunan ve Milenyum kuşağının yaşadığı dönüşüm çerçevesinde toplumsal değişimi zorlamak ve açık bir toplum yaratmak için sesin ve sözün gücünün kullanılmasını sağlayan Bebek patlaması kuşağı ile X kuşağı arasında büyüdü.
X kuşağı bugün, en az Y kuşağı kadar teknoloji meraklısı ve sosyal medya kullanımında uzman bir nesil. X kuşağının yüzde 81'i Facebook'u aktif olarak kullanırken 5,9 milyonunun Snapchat hesabı var. Ancak, çevrim içi paylaşımlarda kendilerini göstermekte daha tutucular. Sadece dünyaya ayak uydurmak ve milenyum çocuklarını takip etmek için çevrimiçi oluyorlar.

Özveri
Bir neslin bir öncekinden mali olarak daha iyi durumda olacağına şüphe yok. Ancak Forbes dergisine göre X kuşağı bu kuralı çiğnedi. Fakat yine Forbes dergisine göre X kuşağı üyeleri iyi bir satın alma gücüne sahip olsalar da servetlerinin, kısmen ödenmemiş okul harçları ve ebeveynleri ile çocuklarına bakmanın maliyetleri nedeniyle 25 yıl önce anne babalarının sahip olduklarından daha az. Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir araştırmaya göre X kuşağı üyelerinin yüzde 48'i yaşlanan ebeveynlerine bakıyorlar. Özverili ve bunun dikkat çekmemesi konusunda usta olmalarına rağmen, bu onların şirketlerde üst düzey pozisyonlara gelmelerine engel olmadı.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.