ABD Beşinci Filosu 2023’te insansız filo kuruyor

ABD Beşinci Filo Komutanı, Şarku’l Avsat’a yapay zeka ile donatılan araçların keşif menzilini onlarca kilometre genişleteceğine yönelik güvence verdi.

21 Nisan 2022’de Kızıldeniz’de bir deniz tatbikatı kapsamında konuşlandırılan insansız bir deniz aracı (Beşinci Filo)
21 Nisan 2022’de Kızıldeniz’de bir deniz tatbikatı kapsamında konuşlandırılan insansız bir deniz aracı (Beşinci Filo)
TT

ABD Beşinci Filosu 2023’te insansız filo kuruyor

21 Nisan 2022’de Kızıldeniz’de bir deniz tatbikatı kapsamında konuşlandırılan insansız bir deniz aracı (Beşinci Filo)
21 Nisan 2022’de Kızıldeniz’de bir deniz tatbikatı kapsamında konuşlandırılan insansız bir deniz aracı (Beşinci Filo)

ABD Merkez Komutanlığı Deniz Kuvvetleri Komutanı ve Beşinci Filo Komutanı Yardımcısı Koramiral Brad Cooper, ABD’nin ve Orta Doğu’daki ortaklarının 2023 yazına kadar uzaktan kontrollü 100 insansız deniz aracından (İDA) oluşan bir filoyu konuşlandırmak için çalıştığını açıkladı.
Cooper Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, yapay zeka ile donatılmış bu insansız araçların su üstünde ve altında gözlem ve keşif imkanını onlarca kilometre artıracağını aynı zamanda tehditlerle başa çıkma hızını da artıracağını söyledi.


Koramiral Brad Cooper

Deniz tehditleri
Cooper, Orta Doğu’nun su yollarının güvenliğini ve istikrarını, ‘küresel ekonominin, ticaretin ve geçişlerin kalbi’ olarak değerlendirdi. Silah veya uyuşturucu kaçakçılığı, korsanlık ve ticari trafiğe ve kıyı altyapısına yönelik diğer tehditler de dahil olmak üzere istikrar bozucu herhangi bir faaliyetin, dünya üzerinde derin bir etkisi olabileceğine dikkat çekti. Cooper bu bağlamda, geçen yıl Süveyş Kanalı’nın birkaç günlüğüne kapatan ‘Evergreen’ adlı gemiyi hatırlattı.

Cooper, Orta Doğu’daki su yollarının ‘Çok dinamik ve hızlı. Hiçbir donanma veya devlet, bu bölgedeki tüm denizcilik zorluklarının üstesinden tek başına gelemez” olduğunu söyledi. Beşinci Filo’nun bölgesel ortaklıkları güçlendirme ve inovasyonu hızlandırma olmak üzere iki alan geliştirmeye odaklandığını açıkladı.
Koramiral, denizin altını ve üstünü görme imkanının genişletilmesi için yapay zekalı deniz araçlarının entegrasyonunda kaydedilen ilerlemeye övgüde bulunarak “8 ay önce başladığımız bu yolda birçok kişinin hayal ettiğinden daha hızlı bir şekilde ilerledik. Bugün, bölgeye yayılmış sistemlerimiz var ve bölgesel ortaklarımızın yanı sıra tatbikatlarımıza katılıyorlar” açıklamasında bulundu.

Beşinci Filo’nun bölgesel ortaklarıyla iş birliği içinde, 2023 yazına kadar dünyanın en modern insansız deniz araçları filosunu kurulması yeteneği konusunda iyimser görünen Cooper, Ocak ve Şubat aylarında Orta Doğu'daki en büyük uluslararası deniz tatbikatı organizasyonuna dikkat çekerek, filonun bölge ülkeleriyle ortaklığını genişlettiğini belirtti. IMX tatbikatının, 80’den fazla deniz aracı ile 10 ülkenin katılımıyla, uzaktan kumandalı deniz araçlarının kullanıldığı en büyük tatbikatına tanık olunduğunu söyledi.

İDA filosu
Koramiral, donanmanın uzaktan kumandalı araçlarının bölgeye yayılmış olduğunu ve ‘çok umut verici sonuçlar gösterdiğini’ belirtti. 100 günü aşan bir süre boyunca bir dizi İDA konuşlandırma örneği ile ilgili olarak, konvansiyonel insanlı araçlara kıyasla üstünlüğüne dikkat çekti ve “Yakıta ihtiyaçları yoktu, ayrıca insansız bir araç olduğu için gıda temine de ihtiyacı yoktu” açıklamasında bulundu. ABD’li yetkili, donanmanın İDA’larını iki şekilde kullanılmasını beklediğini belirtti. Bunlardan ilki, ülkelerin kendi kıyılarından keşif yapma yeteneklerini geliştirmek, diğerinin ise potansiyel riskleri belirlemek için yapay zekayı kullanmak olduğunu söyledi.
Cooper “Normal şartlarda bir ülke, mevcut sensörleri kullanarak kıyılarından 30 kilometreye kadar uzanan bir mesafede etkin bir şekilde keşif yapabilir. Ancak bugün, modern İDA’lar sayesinde görüş mesafesi 60 veya 90 kilometreye kadar çıkıyor” dedi. Cooper, bu alanda bölge ülkeleri arasındaki iş birliğinin önemine dikkat çekti ve bu araçları kullanan birkaç ülke çabalarını birleştirir ise, keşif mesafesinin birkaç kat daha artırılabileceğini söyledi.

Yapay zeka hakkında, Cooper “İDA’lar birbirleriyle iletişim kurarak aktif oldukları alanlarda hareket rotalarının çizilmesini sağlar. Bu sistemler olağandışı bir hareket tespit ettiğinde, fotoğrafını çekerek veya ülkelerin komuta merkezlerine onları uyarmak için bir sinyal gönderir ve uygun kararın alınmasına olanak sağlar” ifadelerini kullandı. Yetkili, tatbikatlar kapsamında konuşlandırılan insansız araçların milyonlarca fotoğraf çekilmesini ve büyük miktarda verinin işlenmesini başardığını bunun “İnsanlar için zor bir çalışma” olduğunu belirtti. Cooper, bu araçların ve onlara eşlik eden yapay zekanın gerçek değerinin, ülkelerin etraflarında neler olup bittiğine ilişkin anlayışlarını genişletme yeteneklerine dayalı olması olarak görüyor. Yetkili “Bireysel ülkeler ve bölgesel ortaklar olarak, bölgedeki tüm ortaklarımızın, kendilerine sağladığı net faydaları sebebiyle bu teknolojiyle ilgilendiğini biliyorum. Bu nedenle, 2023 yazına kadar 100 insansız deniz aracını konuşlandırma hedefimize ulaşacağımızdan eminim.” ifadelerini kullandı.

Bölgesel İş birliği
ABD Beşinci Filosu Komutanı, bölge ülkeleriyle işbirliğinin güçlendirmesinin önemini vurguladı. Komutan “Birlikte antrenman yaptığımız, çalıştığımız ve ilerlediğimizde güçlerimiz her zaman daha güçlüdür. Bölgedeki tüm faaliyetlerimiz ortaklık ve koordinasyona dayalı” ifadelerini kullandı. Cooper, bölgede iki büyük ittifak olduğunu, bunlardan ilkinin, bu türde dünyanın en büyük ortaklığı olan 34 ülkeyi içeren Birleşik Deniz Kuvvetleri ikincisi ise, Hürmüz ve Babu’l-Mendeb Boğazı’nın caydırılmasına ve güvenliğinin sağlanmasına odaklanan, 9 ülkenin dahil olduğu Uluslararası Seyrüsefer Özgürlüğünün Korunması ve Güvenliği İttifakı olduğunu belirtti.
ABD’li yetkili, bu ittifakların bölgenin deniz güvenliğine yönelik tehditlere karşı mücadelede çok önemli olduğunu belirtti. Söz konusu tehditlerin insan kaçakçılığı, korsanlık, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, insansız hava aracı saldırıları ve füze saldırıları da dahil olmak üzere çok çeşitli konuları kapsadığını söyledi.
“Bu alanların birçoğunda başarı elde ettik. Örneğin, geçen yıl benzeri görülmemiş miktarda, piyasa değeri 500 milyon dolar olan uyuşturucu ele geçirdik. Bu miktar, önceki dört yılın toplamından daha fazla” açıklamasında bulundu.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.