Amazon ormanlarında kayıp uygarlığa ait yeni yerleşim yerleri keşfedildi

Amazon ormanlarında kayıp uygarlığa ait yeni yerleşim yerleri keşfedildi
TT

Amazon ormanlarında kayıp uygarlığa ait yeni yerleşim yerleri keşfedildi

Amazon ormanlarında kayıp uygarlığa ait yeni yerleşim yerleri keşfedildi

Yeni bir araştırmayla Amazon bölgesinde İspanyol hakimiyeti öncesi kayıp bir uygarlık tarafından kurulan yeni yerleşim yerleri keşfedildi. Bilimsel web sitesi Live Science’a göre, keşif Amazon havzası üzerinde gökyüzünden milyonlarca lazer kullanılarak yapıldı.
Habere göre, bir zamanlar Bolivya ormanlarında kozmoloji tutkusuyla, aşılmaz görünen bitki örtüsünün altında saklı çiftçi topluluğuna ev sahipliği yapan Amazon yerleşimlerinin kalıntıları gün yüzüne çıkarıldı.
Daha önce arkeologlar tarafından bilinmeyen 26 alan, İspanyolların Amerika kıtasını keşfinden önce büyük, uzun yerleşimlere ve karmaşık antik toplumlara ev sahipliği yapan Amazon bölgesinin bir başka örneği. Bu keşif, bölgenin büyük bir nüfusu barındırıp barındırmadığı konusunda uzun süredir devam eden bilimsel bir tartışmayı çözmüş oldu.
Araştırma, M.S. 500 ile 1400 yılları arasında Amazon havzasının Llanos de Mojos bölgesinde yaşayan gizemli Casarabe halkının önceden düşünülenden çok daha büyük olduğunu gösteriyor. Nature dergisinde Çarşamba günü yayınlanan araştırmanın sonuçları, topluluğun bu eşşiz çevreye tam olarak uyum sağlayan büyük ölçekli medeniyet geliştirdiklerini gösteriyor.
Çalışma ekibindeki bilim adamları, yoğun bitki örtüsü altındaki arkeolojik yapıları ortaya çıkarmak için her saniye binlerce kızılötesi lazeri araziye yansıyarak yer şekli tespitine imkan veren LIDAR teknolojisini kullandı. Kotoka ve Landivar olarak adlandırılan iki büyük yerleşim yerini çevreleyen bir yol, köprü, rezervuar ve kanal ağı içinde birkaç bilinmeyen yerleşim noktaları keşfedildi.
Bonn'daki Alman Arkeoloji Enstitüsü'ndeki arkeolog ve araştırmanın başyazarı Heiko Prümers, “Yürüyerek bir saat içinde başka bir yerleşim yerine ulaşabilirsiniz. Bu, bu bölgenin İspanyolların Amerika kıtasını keşfinden önceki zamanlarda yoğun bir şekilde kullanıldığının bir işareti” dedi.
Prümers ve meslektaşları, bir kısmı Bolivya sınırları içinde yer alan bölgedeki Casarabe kalıntılarını 20 yıldan fazla bir süredir inceledi.
Prümers, 16. yüzyılda İspanyolların sadece orada yaşayan izole topluluklar bulduğunu ve bilim adamlarının bölgenin İspanyol öncesi nüfusunun aynı olduğunu varsaydıklarını açıkladı. 1960'larda bazı kazılar yapıldı ancak birçok bilim adamı bulguların iz mi yoksa doğal özellikler mi olduğu konusunda net bir sonuca varamadı. Bununla birlikte, son keşiflerle beraber bölgenin seyrek nüfuslu olduğu fikri çürütüldü. Prümers’e göre Casarabe halkı bunun yerine geniş bir alanda düşük yoğunluklu bir tropikal kentleşme kurdu.
Prümers, daha küçük Casarabe yerleşimlerinin binlerce kişiye ev sahipliği yapmış olabileceğini öne sürüyor.
Yerleşimlerin yollar ve köprülerle birbirine bağlı olduğunu ve her ikisi de daha önce bilinen, ancak gerçek kapsamı ancak şimdi Lidar tarafından ortaya çıkarılan Kotoka ve Landivar'daki Casarabe’nin ana bölgeleri etrafında kabaca eş merkezli daireler halinde inşa edildiğini belirtmekte fayda var. Casarabe halkının dini inançları henüz bilinmiyor. Ancak çalışma, piramitlerin kuzey ve kuzeybatıya -bulunan Casarabe mezarlarıyla aynı yöne- yönlendirildiğini ortaya çıkardı.
Yerleşim yerlerinin sıra dışı bir özelliği de Casarabe’lerin su yönetimi için büyük bir kanal ve rezervuar altyapısı içinde inşa etmeleri.
Prümers, bu sistemin bölgedeki mevsimsel taşkınları kontrol etmek, daha yüksek alanlarda mısır ve diğer mahsullerin yetiştirilmesine izin vermek için kullanılmış olabileceğini ve bazı rezervuarların Casarabe halkı için önemli bir protein kaynağı olan balık yetiştirmek için kullanılmış olabileceğini söylüyor.
Prümers, su kıtlığının, İspanyolların gelişinden 100 yıldan fazla bir süre önce, M.S. 1400 civarında Casarabe uygarlığının ölümünde rol oynamış olabileceğini düşünüyor. Su yönetim sisteminin büyük ölçüde yağmur ve diğer su kaynaklarına dayanması uzun kuraklık döneminde bu medeniyetin çöküşünde rol oynamış olabileceği ifade edildi.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.