Finlandiya'nın silahsızlandırılmış Aland Adaları’nda Rusya endişesi hakim

Silahtan arındırılmış Aland Adaları’ndaki Rus Konsolosluğu. (AFP)
Silahtan arındırılmış Aland Adaları’ndaki Rus Konsolosluğu. (AFP)
TT

Finlandiya'nın silahsızlandırılmış Aland Adaları’nda Rusya endişesi hakim

Silahtan arındırılmış Aland Adaları’ndaki Rus Konsolosluğu. (AFP)
Silahtan arındırılmış Aland Adaları’ndaki Rus Konsolosluğu. (AFP)

Finlandiya’nın silahsızlandırılmış, özerk Aland Adaları en az 160 yıl önce Rusya ile imzalanan anlaşmalar uyarınca topraklarında herhangi bir askeri varlığa karşı. Buradaki Rus Konsolosluğu, binlerce kayalık adayı yakından izliyor.
AFP’nin haberine göre Finlandiya'nın Ukrayna savaşının başlamasının ardından NATO'ya katılmak için başvuruda bulunması, İsveç ile Finlandiya arasında Baltık Denizi'nde yer alan 30 bin nüfuslu Aland Adaları’nın askeri statüsü konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Aland Adaları’nın başkenti Mariehamn'da yaşayan 81 yaşındaki Ulf Grussner, AFP’ye verdiği demeçte, “Her zaman ‘Bizden almalarına değecek hiçbir şeyimiz yok, o nedenle bize kim saldırmak istesin ki’ şeklinde düşündük. Ancak Putin'in Ukrayna'da başlattığı savaş, bu düşüncemizi değiştirdi” dedi.
Aland Adaları perşembe günü özerliği elde edişinin 100.’üncü yıl dönümünü kutladı. Bu ayın başlarında yayınlanan bir kamuoyu yoklaması Finlilerin yüzde 58'inin şu an Rusya'yı bir saldırı düzenlemekten caydırmak için burada bir askeri varlığın bulunması gerektiği düşüncesini destekliyor.
Helsinki, mayıs ayı sonunda NATO’ya ilettiği başvuru talebinde, silahsızlanmayı sürdürmek ve Rusya ile mevcut anlaşmaya saygı duymak istediğini vurgulamıştı. Nobel Ödülü sahibi eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari döneminde cumhurbaşkanlığı danışmanlığında bulunan Alpo Rusi, AFP'ye verdiği demeçte şunları söyledi:
“Aland Adaları, Finlandiya savunmasında hassas bir noktadır. Aland'a ani bir saldırı durumunda Finlandiya'nın yeterince hızlı bir şekilde askeri müdahalede bulunup bulunamayacağından endişeleniliyor.”
Her iki dünya savaşında da ordular söz konusu adaların kontrolü için mücadele etmişti. Finlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü araştırmacısı Charly Salonius-Pasternak, Baltık Denizi'nin savaşlara tanık olduğu gerçeğine atıfla, “Aland'ın kontrol altına alınması için acele etmeyecekleri fikrine neden güvenelim?” diye sordu.
Yerel yönetim ise statüde herhangi bir durum değişikliğine karşı olmaya devam ediyor. Aland Başbakanı Veronica Thornroos, “Neden değişikliğe gidelim? Baltık Denizi bölgesinde askerden arındırılmış olmamızın dengeleyici bir faktör olduğu düşüncesindeyim” vurgusunda bulundu. Aynı zamanda adalara karşı bir saldırı düzenlendiği takdirde Finlandiya’nın ‘oldukça hızlı’ bir şekilde savunmaya geçeceğini düşündüğünü dile getirdi.
Eskiden Rus hakimiyeti altındaki bu adalar, 1856’de yapılan antlaşma ve Kırım Savaşı'ndaki yenilginin ardından silahsızlandırılmıştı. Finlandiya’nın 1917'de Rusya'dan bağımsızlık kazanması ardından adalarda İsveççe konuşan çoğunluğun protesto etmesine rağmen 1921'de Finlandiya’ya özerkliğini korumaya devam eden Aland üzerinde egemenlik verildi.
Sovyetler Birliği ile Finlandiya arasında yıllar süren kanlı çatışmaların kaydedildiği İkinci Dünya Savaşı sona erdiğinde Aland Adaları, yeni bir anlaşma ile silahsızlandırılmaya devam edildi.
Sovyetler Birliği, 1940 yılında ‘Moskova’nın gözü’ sloganıyla Mariehamn'da bugün halen Rus bayrağının dalgalandığı bir konsolosluk açtı.
Aland halkı Ukrayna savaşı patlak verdiğinden bu yana her gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e karşı öfkelerini ifade etmek için bu konsolosluğun önüne geliyor. AFP’ye konuşan 71 yaşındaki protestocu Moss Wallen öfkesini “Burada işleri yok. Rusya her zaman bir tehdittir” sözleriyle ifade ediyor.



İsrail, ‘Filistin devletinin kurulmasını engellemek’ amacıyla Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim yerinin inşasını onayladı

Batı Şeria'nın Nablus kentinin doğusunda bulunan bir İsrail yerleşim yeri (AFP)
Batı Şeria'nın Nablus kentinin doğusunda bulunan bir İsrail yerleşim yeri (AFP)
TT

İsrail, ‘Filistin devletinin kurulmasını engellemek’ amacıyla Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim yerinin inşasını onayladı

Batı Şeria'nın Nablus kentinin doğusunda bulunan bir İsrail yerleşim yeri (AFP)
Batı Şeria'nın Nablus kentinin doğusunda bulunan bir İsrail yerleşim yeri (AFP)

İsrail güvenlik kabinesi bugün işgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim biriminin kurulmasına onay verdi. Aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, bu adımın ‘bir Filistin devletinin kurulmasını engellemeyi’ amaçladığını söyledi.

Smotrich’in ofisinden yapılan açıklamaya göre, söz konusu kararla birlikte son üç yılda onay verilen yerleşim sayısı 69’a yükseldi.

İsrail’in bu kararı, Birleşmiş Milletler’in (BM) Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerinin hız kazandığını ve 2017’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştığını duyurmasından birkaç gün sonra geldi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Smotrich’in ofisinden yapılan açıklamada, “İşgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim yerinin onaylanması ve düzenlenmesine ilişkin Maliye Bakanı ile Savunma Bakanı Yisrael Katz’ın önerisi, güvenlik kabinesi tarafından kabul edildi” denildi.

Açıklamada söz konusu adım ‘tarihi’ olarak nitelendirilirken, bunun bir Filistin devletinin kurulmasını engellemeyi amaçladığı ifade edildi. Smotrich, “Fiili olarak bir Filistin terör devletinin kurulmasını engelliyoruz” dedi.

Smotrich sözlerini şöyle sürdürdü: “İzlediğimiz yolun doğru olduğuna inanarak, tarihi miras alanımızdaki yerleşim yerlerini geliştirmeye, inşa etmeye ve güçlendirmeye devam edeceğiz.”

Açıklamaya göre, onaylanan yerleşimlerin bulunduğu bölgeler yüksek stratejik öneme sahip. Bunların başında, yaklaşık 20 yıl önce Batı Şeria’nın kuzeyinde kaldırılan Ganim ve Kadim yerleşimlerinin yeniden kurulması geliyor.

Onay verilen yerleşimler arasında, fiilen mevcut olan ancak bugüne kadar yasal statüye sahip olmayan beş kaçak yerleşim de bulunuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, daha önce İsrail’i Batı Şeria’yı ilhak etme konusunda uyarmıştı. Buna karşın İsrail’deki aşırı sağcı hükümette yer alan bazı bakanlar, bu adımı mümkün olan en kısa sürede hayata geçirmeye çalışıyor.

Batı Şeria’daki tüm İsrail yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul edilirken, yerleşim karakolları İsrail yasalarına göre de illegal sayılıyor.

İsrail’in 1967’de işgal edip ilhak ettiği Doğu Kudüs hariç olmak üzere, Batı Şeria’da yaklaşık 500 bin İsrailli yerleşimci ile birlikte yaklaşık üç milyon Filistinli yaşıyor.


Güney Afrika’da silahlı saldırı: 10 ölü, 10 yaralı

Johannesburg kent merkezinde 18 Aralık 2025 tarihli polis baskınından bir kare (AFP)
Johannesburg kent merkezinde 18 Aralık 2025 tarihli polis baskınından bir kare (AFP)
TT

Güney Afrika’da silahlı saldırı: 10 ölü, 10 yaralı

Johannesburg kent merkezinde 18 Aralık 2025 tarihli polis baskınından bir kare (AFP)
Johannesburg kent merkezinde 18 Aralık 2025 tarihli polis baskınından bir kare (AFP)

Güney Afrika polisi, Johannesburg yakınlarında düzenlenen silahlı saldırıda 10 kişinin öldüğünü, 10 kişinin ise yaralandığını açıkladı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin haberine göre olay, Johannesburg’un 40 kilometre batısındaki Bekkersdal kentinde, ruhsatlı bir barın bulunduğu caddede meydana geldi. Saldırının nedenine dair herhangi bilgi açıklanmadı. Polis sözcüsü AFP’ye yaptığı açıklamada, saldırganların kimlikleriyle ilgili henüz “ayrıntılı bilgi” bulunmadığını söyledi.

Reuters haberine göre polis, saldırıda yaklaşık 12 kişinin yer aldığı bilgisini verdi. Saldırganların beyaz bir minibüs ve gri bir sedanla olay yerine gelip bara ateş açtığı, ardından kaçarken etrafa gelişigüzel ateş ettikleri bildirildi. Yetkililer, saldırı nedeninin soruşturmayla ortaya çıkacağını duyurdu.

Güney Afrika’da suç oranları yüksek ve organize suç örgütlerinin etkisi dikkat çekiyor. Ülkede bireyler, kişisel güvenlik amacıyla ruhsatlı silah taşıyabiliyor ancak yasa dışı silahların dolaşımı da ciddi bir sorun oluşturuyor.

6 Aralık’ta da Pretoria’da bir işçilerin kaldığı bir eve düzenlenen silahlı baskında, aralarında üç yaşındaki bir çocuğun da bulunduğu 11 kişi öldürülmüştü. Söz konusu evde yine bir bar bulunuyordu.

Ülkede silahlı şiddet oranı son derece yüksek. Polis verilerine göre, Nisan ile Eylül ayları arasında her gün ortalama 63 kişi silahlı saldırılarda hayatını kaybediyor.


Tayvan, ada çevresinde 7 askeri uçak ve 8 Çin gemisi tespit etti

Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
TT

Tayvan, ada çevresinde 7 askeri uçak ve 8 Çin gemisi tespit etti

Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)

Tayvan Savunma Bakanlığı, son 24 saatte Çin’in ait yedi askeri uçak ve sekiz geminin ada çevresinde görüldüğünü duyurdu.

Bakanlığın açıklamasına göre, tespit edilen uçaklardan beşi Tayvan Boğazı’ndaki orta hattı geçerek ülkenin kuzey ve güneybatı Hava Savunma Tanımlama Bölgesi’ne girdi. Şarku’l Avsat’ın Taiwan News’ten aktardığı habere göre Tayvan ordusu bu hareketliliğe karşı deniz ve hava unsurlarını görevlendirerek sahil füze sistemleri de bölgede hazır konuma getirildi.

Tayvan, bu ay şu ana kadar Çin ordusuna ait uçakları 235, gemileri ise 148 kez tespit etti. Çin, Eylül 2020’den bu yana Tayvan çevresindeki askeri uçak ve gemi faaliyetlerini kademeli şekilde artırarak gri bölge taktiklerini yoğunlaştırmış durumda.

Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS), gri bölge taktiklerini, “Bir devletin doğrudan ve yoğun güç kullanımına başvurmadan güvenlik hedeflerine ulaşmasını amaçlayan çaba veya çabalar bütünü” olarak tanımlıyor.