Elveda Lenin: NATO'ya girmek isteyen Finlandiya, Rus devrimcinin heykelini kaldırıyor

Anıt, Sovyet savaşında ölenlerin anısına hakaret olarak görülüyor

(Mikko Savolainen / Yle)
(Mikko Savolainen / Yle)
TT

Elveda Lenin: NATO'ya girmek isteyen Finlandiya, Rus devrimcinin heykelini kaldırıyor

(Mikko Savolainen / Yle)
(Mikko Savolainen / Yle)

The Independent'ta yer alan habere göre Finlandiya, Rus devrimci Vladimir Lenin'in tartışmalı bir heykelini sokaktan kaldırıp müzeye taşıma kararı aldı.
Finlandiya'nın güneydoğusundaki Kotka'daki heykel sık sık tahrip edilirken, Rusya'nın Ukrayna'yı istilasından bu yana daha fazla dikkat çekiyor.
Estonyalı heykeltıraş Matti Varikin'in eseri olan anıt, Kotka'ya 1979'da kardeş şehri Talinn tarafından hediye edilmişti. Estonya o zamanlar SSCB'nin bir parçasıydı.
Kent ve belediye meclislerine sunulan önerilerde, heykelin Sovyet savaş suçlarına kurban gidenlerin anısına hakaret niteliği taşıdığı belirtildi.

Haberlerde iddia edilene göre heykelin kaldırılması Finlandiya'da Lenin'e adanmış büyük anıt kalmadığı anlamına geliyor (AP)
Heykelin yeni evi Kymenlaakso Müzesi başlangıçta heykelin tarihini anlatan ek bir tabelayla yerinde tutulmasını istemişti. Müze, heykelin Tampere'deki Lenin Müzesi'ne nakledilmesini de önerdi.
Ancak delegeler, 9'a karşı 41 oyla heykelin Kotka sokaklarından kaldırılması yönünde oy verdi. Haberlerde iddia edildiğine göre heykelin kaldırılması Finlandiya'da Lenin'e adanmış büyük anıt kalmadığı anlamına geliyor.
Güneybatıdaki Turku kentinde yer alan bir Lenin heykeli ve tabelasının kaldırılması yönündeki çağrılar da önceki günlerde kabul edildi. 1977'de şimdi St. Petersburg olan Leningrad'daki yetkililer tarafından Turku'ya verilmiş bu anıtlar, birkaç yıldır tartışmaların merkezindeydi.
Lenin, 1917'de Rus yönetiminin Bolşevik partisini yasadışı ilan etmesinden sonra hükümetten kaçarak Finlandiya'da saklanmış ve aynı yıl devrime liderlik etmek için geri dönmüştü.
Finlandiya ile Rusya arasındaki gerginlik, Vladimir Putin'in Ukrayna'yı istilası sonrasında İskandinav ülkesinin NATO üyeliğine başvuracağını duyurmasından bu yana artıyor.
Bu yıl mayısta Rusya, Finlandiya'yla yaklaşık 50 yıldır sürdürdüğü doğalgaz ticaretine büyük olasılıkla son veren sembolik bir hamleyle komşusuna doğalgaz ihracatını durdurdu.
Rusya'yla çatışmalarla dolu bir geçmişe sahip Finlandiya, komşusuyla 1340 kilometrelik bir sınırı paylaşıyor ve bu sınır, AB'nin 27 üyesi arasında en uzunu.



ABD’yle Husiler arasındaki ateşkeste İran nasıl bir rol oynadı?

ABD donanmasına ait savaş gemileri, Yemen'deki Husi hedeflerine birçok saldırı düzenlemişti (Reuters)
ABD donanmasına ait savaş gemileri, Yemen'deki Husi hedeflerine birçok saldırı düzenlemişti (Reuters)
TT

ABD’yle Husiler arasındaki ateşkeste İran nasıl bir rol oynadı?

ABD donanmasına ait savaş gemileri, Yemen'deki Husi hedeflerine birçok saldırı düzenlemişti (Reuters)
ABD donanmasına ait savaş gemileri, Yemen'deki Husi hedeflerine birçok saldırı düzenlemişti (Reuters)

ABD ve Husiler arasındaki ateşkeste İran’ın da önemli bir rol oynadığı belirtiliyor. 

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla Reuters’a konuşan Amerikalı yetkililer, Husilerin çatışmaları bitirmek için Ortadoğu’daki ülkeler aracılığıyla Washington’a ulaştığını söylüyor. 

“Husilerin artık canına tak ettiğine dair istihbarat almaya başladık” diyen kaynaklardan biri, ABD’nin çok daha uzun soluklu bir operasyon planlamasına rağmen ateşkes yaptığını belirtiyor. 

Yetkililer, Pentagon’un normalde Yemen’deki Husi hedeflerine yıl sonuna kadar aralıklarla saldırı düzenlenmesi planlandığını ifade ediyor. Saldırılar, ABD Başkanı Donald Trump’ın talimatıyla 15 Mart’ta başlamıştı. Ancak Trump, 6 Mayıs’ta Husilerle çatışmaların sonlandırıldığını bildirmişti.

Kaynaklar, çatışmaların uzamadan sonlandırılmasında İran’ın da önemli bir rol oynadığını, Tahran yönetiminin Husilere müzakere için baskı yaptığını belirtiyor. İran’ın, ABD’yle yürüttüğü nükleer müzakerelerin sekteye uğramaması için böyle bir adım attığı ifade ediliyor. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un, Ummanlı arabulucular üzerinden Husilerin başmüzakerecisi ve sözcüsü Muhammed Abdulselim’le irtibata geçtiği aktarılıyor. Abdulselim’in de ABD’nin mesajını Husilerin lideri Abdülmelik el-Husi’ye ilettiği ifade ediliyor. 

Trump’ın, İsrail’i devre dışı bırakarak Husilerle anlaşma yapması Tel Aviv’de tepkiyle karşılanmıştı. Husiler, Kızıldeniz’den geçen ABD gemilerine saldırılmayacağı taahhüdünü vermiş, Washington da Yemen’deki hedeflere operasyonların durdurulduğunu açıklamıştı. Öte yandan Husiler, Hamas’a destek için İsrail’e saldırıların sürdürüleceğini bildirmişti. 

Kaynaklar, ABD ve Husiler arasındaki görüşmelerle ilgili önceden İsrail’e bilgi verilmediğine de dikkat çekiyor. Buna ek olarak Husi hedeflerine saldırının, ABD için fazla maliyetli olduğu belirtiliyor. Trump göreve geldiğinden beri Husilerin, ABD ordusuna ait onlarca milyon dolar değerindeki MQ-9 drone’larından 7 tanesini düşürdüğü aktarılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, Reuters