Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Gustavo Petro kimdir?

Ülkenin ilk solcu lideri azınlık oligarşisi değil, çok renkli demokrasi vaat ediyor

6 çocuk babası olan Gustavo Petro, cumhurbaşkanlığı görevini 7 Ağustos'ta devralacak (Reuters)
6 çocuk babası olan Gustavo Petro, cumhurbaşkanlığı görevini 7 Ağustos'ta devralacak (Reuters)
TT

Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Gustavo Petro kimdir?

6 çocuk babası olan Gustavo Petro, cumhurbaşkanlığı görevini 7 Ağustos'ta devralacak (Reuters)
6 çocuk babası olan Gustavo Petro, cumhurbaşkanlığı görevini 7 Ağustos'ta devralacak (Reuters)

Kolombiya'da cumhurbaşkanlığı seçimini sol görüşlü Gustavo Petro kazandı.
62 yaşındaki Petro, seçimin ikinci turunda oyların yüzde 50,46'sını alarak ülkenin 60. cumhurbaşkanı olmaya hak kazandı.
Yüzde 58,6 katılım sağlanan ve 22 milyondan fazla Kolombiyalının oy kullandığı seçimde Petro, 11 milyonun üzerinde oy aldı. Bağımsız rakibi Rodolfo Hernandez ise 10 milyon 500 bini aşkın oyla yüzde 47,28'de kaldı.

Yeni Kolombiya Cumhurbaşkanı Petro kim?
Kolombiya'nın ilk solcu lideri, ülkenin kuzeyindeki Cordoba'ya bağlı Cienaga de Oro kasabasında 19 Nisan 1960'da dünyaya geldi. Petro, Javeriana Üniversitesi'nde ekonomi, Louvain Katolik Üniversitesi'nde çevre ve nüfus gelişimi, Salamanca Üniversitesi'nde ise işletme yönetiminde uzmanlık eğitimi aldı.
Petro 17 yaşındayken, 1970'lerde kurulan "şehir gerillası hareketi" M-19'a katıldı. 19 Nisan hareketi olarak da bilinen örgüt, özellikle 1980-1985'te epey faaldi.
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'nden (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia-FARC) sonra ülkenin en büyük ikinci gerilla örgütü olan M-19,  zengin ve fakirler arasındaki uçurumu kapatmak isteyen üniversite öğrencileri, aktivistler ve sanatçılardan kurulmuştu.
Örgüt marketlere ait kamyonlardan süt çalıp yoksul mahallelere dağılmasıyla bilinse de Güney Amerika ülkesinin yakın tarihinin en kanlı eylemlerinden birine de imza attı. 1985'te başkent Bogota'daki Adalet Sarayı'nı basan M-19 üyeleri, 94 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

"M-19 savaşa hazır doğdu"
Örgüt ayrıca Kolombiya ordusundan 5 bin silah çaldı ve adam kaçırarak, hükümetten taviz koparmaya çalıştı.
Eski gerilla savaşçısı Petro, New York Times'a (NYT) yaptığı bir açıklamada "M-19 demokrasi inşa etmek için silahlı ve savaşa hazır olarak doğdu" demişti.
Bogota'daki Andes Üniversitesi'nden siyaset bilimi profesörü Sandra Borda, örgütte 10 yıl geçiren yeni cumhurbaşkanının genellikle çalıntı silahları sakladığını söyledi. "Önemli olan, Petro'nun M-19'da kararları veren ana kadronun bir parçası olmaması. O dönemde çok gençti" diyen Borda, şöyle konuştu:
"M-19'un en önemli eylemleri olan askeri operasyonlara katılmadı."
Adalet Sarayı baskını sırasında örgüt üyeliği sebebiyle hapiste olan Petro, parmaklıklar ardında işkence gördüğünü belirtmişti.
Petro, hükümetle anlaşarak 1990'da silah bırakan M-19 üyelerinden biri. İlk kez 1991'de meclise girdi ve 2012-2016 arasında Bogota belediye başkanlığı koltuğunda oturdu.
Petro, belediyenin atık toplama işinin özelleştirilmesinde uygunsuzluk olduğu iddiasıyla 2014'te kısa bir süreliğine görevden alındı. Ancak Amerikalılar Arası İnsan Hakları Mahkemesi, kararla Petro'nun haklarının çiğnendiğine hükmetti.
NYT, daha önce iki kez daha cumhurbaşkanlığına aday olan ismin geçmişinin yıllardır silahlı çatışmalarla boğuşan bazı Kolombiyalıları endişelendirdiğini yazdı. Kolombiyalıların bir kısmı içinse Petro umudun bir sembolü. 

Petro'nun yardımcısı Francia Marquez, Kolombiya tarihindeki ilk kadın Afro-Kolombiyalı cumhurbaşkanı yardımcısı olacak (AP)

Petro: Ülkeyi yöneten azınlık oligarşisi değil, çok renkli demokrasi
Muhaliflerin kendisini "popülist" diye tanımlamasını kabul etmeyen Petro'nun vaatleri arasında FARC'la 2016'da varılan barış anlaşmasının uygulanması var. Petro, faaliyetlerine devam eden Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun da (Ejército de Liberación Nacional-ELN) de silah bırakması için çalışma yapacağını söyledi.
Yeni Cumhurbaşkanı, küçük işletmeler için düşük faizli kredi, ücretsiz üniversite eğitimi ve emekli maaşlarının düzenlenmesi sözlerini verdi.
Ülkenin ilk solcu cumhurbaşkanı, ABD'yle ilişkilerini uyuşturcayla mücadeleden iklim değişikliğine karşı mücadeleye kaydırmayı planlıyor.
Petro'nun programında zenginler için vergilerin artırılması, açlığa karşı acil program, petrol ve doğalgazdan vazgeçilerek yenilenebilir enerjilerin desteklenmesi de var.
Petro, yönetimini "ülkeyi yöneten azınlık oligarşisi değil, çok renkli demokrasi" diye tanımlıyor.
Düşünce kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu'nun Latin Amerika direktörü Ivan Briscoe, Petro'nun ardından Kolombiya toplumunda "güç ve servestin eşitsiz dağılımına artık müsamaha gösterilemeyeceğine dair bir his oluştuğunu" söyledi. 
Briscoe, yeni cumhurbaşkanının "siyasi liderlikte, toplumun temel işleyişinde ve ekonomik büyümenin yararlarının dağıtılmasında sistemsel değişiklik sunduğunu" savundu.
 Independent Türkçe, New York Times, WION, Time, Colombia Reports, AA



ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
TT

ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)

Kızamık nedeniyle hastaneye kaldırılan okul çağındaki ikinci çocuk, virüsün ocak ayı sonlarında Batı Teksas'ta yayılmaya başlamasından bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamığa bağlı üçüncü ölüm vakası oldu.

Çocuk, Teksas'ın Lubbock kentindeki Teksas Üniversitesi Tıp Merkezi sağlık sisteminde kızamık komplikasyonları nedeniyle tedavi görüyordu ve aşılanmamıştı.

ABD'deki kızamık vakalarının sayısı şu anda 2024 yılının tamamında kaydedilen vaka sayısının iki katından fazla. Teksas cuma günü, enfeksiyon ve hastaneye yatış sayısında önemli bir yeni artış olduğunu duyurdu. Üç veya daha fazla vaka olarak tanımlanan aktif salgınların görüldüğü diğer eyaletler arasında New Mexico, Kansas, Ohio ve Oklahoma da bulunuyor.

Virüs, aşılama oranlarının düşük olduğu toplumlarda yayılmaya başladı. Eyaletler arası salgın, sağlık uzmanlarının virüsün aşılama oranlarının düşük olduğu diğer ABD topluluklarında da etkili olabileceği ve salgının bir yıla kadar sürebileceği yönündeki endişelerini doğruluyor. Geçtiğimiz hafta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Meksika'daki vakaların Teksas'taki bir kızamık salgınıyla bağlantılı olduğunu duyurdu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kızamık, enfekte olmuş bir kişinin nefes alması, hapşırması ya da öksürmesiyle kolayca yayılan, oldukça bulaşıcı, hava yoluyla bulaşan bir virüsün neden olduğu, aşılarla önlenebilen ve 2000 yılından bu yana ABD'de yok edildiği düşünülen bir hastalıktır.

Teksas Eyaleti Sağlık Hizmetleri Departmanı cuma günü, üç gün içinde 59 yeni kızamık vakasının görüldüğünü ve ocak sonundan bu yana eyaletteki toplam vaka sayısının 481'e ulaştığını duyurdu.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) perşembe günü itibariyle ülke genelinde haftalık 124 kızamık vakası artışı olduğunu ve toplam vaka sayısının 607'ye ulaştığını bildirdi. Ülke genelindeki toplam vaka sayısı 2024 yılının tamamında 285 idi.