عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

WHO "maymun çiçeği" salgınının küresel acil durum ilan edilmesi konusunu görüşmek üzere toplandı

Fotoğraf: İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı
Fotoğraf: İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı
TT
TT

WHO "maymun çiçeği" salgınının küresel acil durum ilan edilmesi konusunu görüşmek üzere toplandı

Fotoğraf: İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı
Fotoğraf: İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), geçen aydan bu yana süren maymun çiçeği virüsü salgınının küresel acil durum ilan edilip edilmemesini görüşmek üzere ilk toplantısını yaptı.
Örgütten yapılan yazılı açıklamada, WHO acil durum komitesinin, maymun çiçeği salgınının Uluslararası Halk Sağlığı Acil Durumu (PHEIC) kategorisinde değerlendirilmesine yönelik tavsiyelerini, ilerleyen günlerde WHO yönetimine ileteceği bildirildi.
Toplantının ardından basına konuşan WHO Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, şimdiye kadar virüsün endemik olduğu Afrika ülkeleri de dahil 48 ülkede 3 bin 200'ün üzerinde vaka tespit edildiğini, 2022'nin başından bu yana Orta Afrika'da virüs nedeniyle 70 civarında can kaybının gerçekleştiğini aktardı.
Ghebreyesus, Nijerya'daki maymun çiçeği vakalarının çoğunun kadın olduğunun altını çizerek, virüsün sadece erkekler arasında bulaşmadığına dikkati çekti.
Maymun çiçeğinin endemik olmayan birçok ülkede ilk defa görüldüğünü hatırlatan Ghebreyesus, "Bu hastalığın nasıl yayıldığını tamamen öğrenmek kritik önem taşımaktadır" değerlendirmesinde bulundu.
WHO acil durum komitesi, maymun çiçeğinin tehlike boyutunu değerlendirmek üzere ilerleyen günlerde yine toplanacak.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.