Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Olimpiyat pistlerinden sosyal medya smoothie'lerine, kreatin niş bir performans takviyesinden sağlıklı yaşamın vazgeçilmezi haline geldi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe



Netflix'teki suç belgeseli ödülleri silip süpürdü

Netflix'teki ilk haftasında 64 ülkede en çok izlenen 10 yapım arasına giren belgeselde polis kameraları, komşu kavgasının ölümcül bir hal almasını gözler önüne seriyor (Netflix)
Netflix'teki ilk haftasında 64 ülkede en çok izlenen 10 yapım arasına giren belgeselde polis kameraları, komşu kavgasının ölümcül bir hal almasını gözler önüne seriyor (Netflix)
TT

Netflix'teki suç belgeseli ödülleri silip süpürdü

Netflix'teki ilk haftasında 64 ülkede en çok izlenen 10 yapım arasına giren belgeselde polis kameraları, komşu kavgasının ölümcül bir hal almasını gözler önüne seriyor (Netflix)
Netflix'teki ilk haftasında 64 ülkede en çok izlenen 10 yapım arasına giren belgeselde polis kameraları, komşu kavgasının ölümcül bir hal almasını gözler önüne seriyor (Netflix)

Mükemmel Komşu (The Perfect Neighbor), dün gece (9 Kasım) New York'ta sahiplerini bulan 10. Eleştirmenlerin Seçimi Belgesel Ödülleri'ne damga vurdu.

Ajike Owens'ın, komşusu Susan Lorincz tarafından öldürülmesini polis kamerası görüntülerini kullanarak anlatan belgesel, geceden 5 ödülle ayrıldı.

Mükemmel Komşu, yönetmeni Geeta Gandbhir'e de ödül getirdi. 2023'te Florida'da yaşanan olaya odaklanan yapım, En İyi Belgesel, En İyi Yönetmen, En İyi Kurgu, En İyi Arşiv Belgeseli ve En İyi Suç Belgeseli kategorilerinde 5 ödül kazandı.

Dünya prömiyerini bu yılki Sundance Film Festivali'nde yapan belgesel, orada da En İyi Yönetmen ödülünün sahibi olmuştu.

17 Ekim'de Netflix kütüphanesine eklenen Mükemmel Komşu, kısa sürede platformun en çok izlenen yapımları arasına girmişti.

Öte yandan efsanevi yönetmen Martin Scorsese'nin yaşamına odaklanan, Rebecca Miller imzalı Mr. Scorsese de geceden iki ödülle ayrıldı. 5 bölümlük belgesel, 17 Ekim'de Apple TV'de yayın hayatına başlamıştı.

Ocean With David Attenborough ve Orwell: 2+2=5 ise ikişer ödül alan diğer belgeseller olarak öne çıktı.

My Mom Jayne: A Film by Mariska Hargitay, En İyi İlk Belgesel ödülüne layık görüldü.

Tören sırasında, 72 yaşındaki Amerikalı sinemacı Ken Burns'e Eleştirmenlerin Seçimi Etki Ödülü verildi. Ödülü aktris Christine Baranski takdim etti.

Gecenin sunuculuğunu Hint asıllı Britanyalı aktör Aasif Mandvi üstlendi.

Eleştirmenler Seçimi Birliği belgesel başkan yardımcısı Christopher Campbell, törende yaptığı açıklamada şunları söyledi:

10 yıl geride kaldı ve belgesel anlatıcılığının gücü hiç bu kadar canlı olmamıştı. Bu yılın yönetmenleri, yaratıcılıkları ve cesaretleriyle belgesellerin dünyaya bakışımızı nasıl şekillendirebildiğini bir kez daha gösterdi.

Independent Türkçe, Hollywood Reporer, Deadline


Guillermo del Toro'nun Frankenstein'ı ve orijinal roman arasındaki 5 fark

Dr. Victor Frankenstein rolündeki Amerikalı aktör Oscar Isaac, Bir Evlilikten Manzaralar'da (Scenes from a Marriage) sergilediği çarpıcı performansla Emmy adaylığı elde etmişti (Netflix)
Dr. Victor Frankenstein rolündeki Amerikalı aktör Oscar Isaac, Bir Evlilikten Manzaralar'da (Scenes from a Marriage) sergilediği çarpıcı performansla Emmy adaylığı elde etmişti (Netflix)
TT

Guillermo del Toro'nun Frankenstein'ı ve orijinal roman arasındaki 5 fark

Dr. Victor Frankenstein rolündeki Amerikalı aktör Oscar Isaac, Bir Evlilikten Manzaralar'da (Scenes from a Marriage) sergilediği çarpıcı performansla Emmy adaylığı elde etmişti (Netflix)
Dr. Victor Frankenstein rolündeki Amerikalı aktör Oscar Isaac, Bir Evlilikten Manzaralar'da (Scenes from a Marriage) sergilediği çarpıcı performansla Emmy adaylığı elde etmişti (Netflix)

Guillermo del Toro, yıllardır Mary Shelley'nin 1818 tarihli klasiği Frankenstein için "benim İncilim" ifadesini kullanıyor. Şimdiyse kendi uyarlamasını hayata geçirerek filmi Netflix'te izleyiciyle buluşturdu. 

Oscar Isaac'in Victor Frankenstein'ı, Jacob Elordi'nin ise Canavar'ı oynadığı yapım, Oscar ödüllü yönetmenin yıllardır beklenen tutku projesi.

Shelley'nin unutulmaz eseri, sinema tarihinin en çok uyarlanan hikayelerinden biri. James Whale'in 1931 tarihli klasik canavar filmi, yeşil tonlu derisi, düz kafası ve boynundaki cıvatalarla ikonik bir portre çizmiş; Kenneth Branagh'nın 1994 tarihli Mary Shelley'den Frankenstein (Mary Shelley's Frankenstein) uyarlaması ise romana daha sadık kalmıştı.

Del Toro'nun versiyonu ise kitaba birebir bağlı değil. Mia Goth'un hayat verdiği Elizabeth karakteri yeniden kurgulanmış, Victor'a yeni bir geçmiş yazılmış, romanda yer alan yakın dost Henry Clerval'la hizmetçi Justine Moritz tamamen çıkarılmış. 

Tüm bunlara rağmen del Toro, romanın özünü korumayı amaçladığını vurguluyor.

Del Toro, ağustosta Variety'ye verdiği kapak röportajında "Frankenstein genelde 'yoldan çıkan bilim' üzerinden konuşulur" diyor: 

Ama bana göre hikaye insan ruhuyla ilgili. Bu bir uyarı masalı değil; bağışlama, anlamaya çalışma ve birbirimizi dinlemenin önemini anlatıyor.

Peki bu yeni uyarlama, Shelley'nin neredeyse 200 yılık romanıyla ne kadar örtüşüyor? İşte roman ve film arasındaki temel farklar...

Henry Clerval yok

Romanda Victor'ın çocukluk arkadaşı Henry Clerval, hem karşıt bir karakter hem de Victor'ın vicdanının temsilcisi olarak önemli bir rol üstleniyor. Hikayenin sonunda, Canavar tarafından öldürülüyor. Ancak del Toro'nun uyarlamasında Clerval tamamen çıkarılmış.

Victor, Elizabeth'le evlenmiyor

Filmde Elizabeth, Victor'ın kardeşi William'la nişanlı. Romanda ise Victor ve Elizabeth birbirine sözlü. Filmde Victor'ın ona duyduğu aşk korunuyor; hatta ikilinin arası sonradan düzeliyor. Ancak Elizabeth, Victor'ın Canavar'a davranışı yüzünden ondan uzaklaşıyor.

William ve Elizabeth, Yaratık tarafından öldürülmüyor

Del Toro, filmde Canavar'ı romandaki gibi acımasız göstermiyor. Romanda canavar, William'ı öldürüp suçu Justine'in üzerine atıyor. Elizabeth'i de düğün gecesinde öldürüyor. Filmdeyse bu ölümler gerçekleşmiyor ya da farklı şekillerde işleniyor.

Victor, Canavar için eş yapmıyor

Romanda Canavar, çektiği yalnızlık nedeniyle Victor'dan kendisine bir eş yaratmasını istiyor. Victor kabul etse de yaratılış tamamlanmadan vazgeçip kadını yok ediyor. Filmde ise Canavar, aynı talebi düğün gecesi dile getiriyor fakat Victor onu doğrudan reddediyor.

Finalde yüzleşme farklı

Hem romanda hem filmde hikaye, Kuzey Kutbu'nda bir gemide sonlanıyor. Ancak romanda Victor ölmeden önce Canavar gemiye ulaşamıyor, ikilinin son karşılaşması yaşanmıyor. Filmdeyse Canavar daha erken geliyor ve Victor, ölüm döşeğindeyken ondan özür diliyor.
Independent Türkçe, Variety, GamesRadar


Savaş sonrası travmayla boğuşan askerlerin hikayesine övgü yağıyor

Bonni Cohen ve Jon Shenk imzasını taşıyan Dalgalarda ve Savaşta, IMDb'de 10 üzerinden 7,9 puana sahip (Netflix)
Bonni Cohen ve Jon Shenk imzasını taşıyan Dalgalarda ve Savaşta, IMDb'de 10 üzerinden 7,9 puana sahip (Netflix)
TT

Savaş sonrası travmayla boğuşan askerlerin hikayesine övgü yağıyor

Bonni Cohen ve Jon Shenk imzasını taşıyan Dalgalarda ve Savaşta, IMDb'de 10 üzerinden 7,9 puana sahip (Netflix)
Bonni Cohen ve Jon Shenk imzasını taşıyan Dalgalarda ve Savaşta, IMDb'de 10 üzerinden 7,9 puana sahip (Netflix)

2024 yapımı belgesel Dalgalarda ve Savaşta (In Waves and War), bu hafta Netflix kütüphanesine eklenmesinin ardından övgü yağmuruna tutuluyor.

Bazı izleyiciler yapımı "yıllardır izledikleri en harika belgesel" diye nitelendiriyor.

Netflix, 18 yaş altına uygun olmadığını belirttiği belgeselin konusunu şöyle özetliyor:

Bu belgeselde savaş sonrası travmayla boğuşan üç eski Donanma SEAL timi üyesi, iyileşmek ve umutlarını yeşertmek için beklenmedik bir tedaviye, psikedelik destekli terapiye başlar.

Belgesel, travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) ele alınış biçimi ve alışılmışın dışındaki tedavi yöntemini anlatması nedeniyle sosyal medyada övgü topluyor.

Bir izleyici, "Gazilerin askerlik sonrası yaşadıklarını görmek çok yürek burkucu fakat bu film, birçok insana yardımcı olan farklı bir tedavi yöntemini gösteriyor" diyerek ekledi:

Travmanın iyileşmesi için umut vaat ediyor. Netflix'teki belgeseli kesinlikle öneriyorum.

Başka bir izleyiciyse yapımı "inanılmaz bir belgesel" diye nitelendirdi.

Belgesel, eleştirmenlerden de olumlu yorumlar aldı. Variety, yapımı "dokunaklı" ve "yürekten bir hikaye" sözleriyle tanımladı.

İzleyiciler, övgülerini film değerlendirme platformu Letterboxd'da da sürdürdü.

Bir kullanıcı belgesele 5 yıldız vererek şöyle yazdı:

Harika. Olağanüstü iyi çekilmiş, çok duygulandım. Hikaye akışı çok ustacaydı ve animasyon bölümler çok şey kattı. Gerçekten çok iyi bir film, şiddetle tavsiye ederim.

Bir başka izleyici ise filmi "yürek burkan ama umut veren" diye tanımladı:

Beni tuhaf bir şekilde etkiledi. Belgesel festivalinde izledim. İnanılmaz bir film, kelimeler yetmiyor.

Independent Türkçe, Daily Mail, Mirror, Variety