عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Kanada’da bir altın madeninde 30 bin yıllık bozulmamış yavru mamut bulundu

Fotoğraf: Twitter
Fotoğraf: Twitter
TT
TT

Kanada’da bir altın madeninde 30 bin yıllık bozulmamış yavru mamut bulundu

Fotoğraf: Twitter
Fotoğraf: Twitter

Kanada’nın Yukon eyaletindeki bir altın madeninde çalışanlar, vücudunun neredeyse tamamı bozulmamış halde 30 bin yıllık yünlü bebek mamut buldu.
Yukon’un Tr'ondek Hwech'in First Nation Yerli bölgesindeki altın arama alanlarında çalışan madenciler, Kuzey Amerika'da bugüne kadar bulunan "en eksiksiz" yünlü mamut fosilini ortaya çıkardı.
Yukon Turizm ve Kültür Bakanı Ranj Pillai, yaptığı açıklamada, "Yukon, her zaman Buzul Çağı ve Beringya araştırmaları için uluslararası üne sahip bir yer olmuştur. Yünlü mamutun bu önemli keşfinden heyecan duyuyoruz." ifadesini kullandı.
Yukon Hükümeti ve Tr'ondek Hwech'in First Nation Yerli topluluğundan yapılan ortak açıklamada, Tr'ondek Hwech'in geleneksel Yerli bölgesinde bulunan yünlü mamut yavrusuna Yerli Han dilinde "büyük bebek hayvan" anlamına gelen "Nun cho ga" adı verildiği bildirildi.
Keşif sonrası bölgeye giderek mamutu inceleyen Calgary Üniversitesi ile Yukon Jeolojik Araştırmalar Enstitüsünden paleontolog ve jeologlar, mamutun 30 bin yıldan fazla bir süre önce Buzul Çağı'nda donduğuna inanıyorlar.
Calgary Üniversitesi paleontologlarından Grant Zazula, "Gerçek bir yünlü mamutla yüz yüze gelmek hayatımın en uzun hayallerinden biriydi. Bu rüya bugün gerçek oldu. Nun cho ga çok güzel ve dünyada şimdiye kadar keşfedilmiş en eksiksiz buz devri hayvanlarından biri." diye konuştu.
Uzmanlar, tüylü mamutun dişi gibi göründüğünü ve 2007 yılında Sibirya'da keşfedilen "Lyuba" adlı 42 bin yaşındaki bebek yünlü mamutla aynı boyda olduğunu açıkladı.
Avrasya ile Kuzey Amerika'da dağılmış ve soyu tükenmiş olan mamutlar, filgiller familyasındandır.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe