Yemen: İnsan hakları örgütleri, MASAM projesinin çalışmalarını uzatma kararını memnuniyetle karşıladı

İnsan hakları örgütleri Masam projesinin Yemenlileri kurtarmak için gösterdiği çabalara dikkat çekti (Şarku'l Avsat)
İnsan hakları örgütleri Masam projesinin Yemenlileri kurtarmak için gösterdiği çabalara dikkat çekti (Şarku'l Avsat)
TT

Yemen: İnsan hakları örgütleri, MASAM projesinin çalışmalarını uzatma kararını memnuniyetle karşıladı

İnsan hakları örgütleri Masam projesinin Yemenlileri kurtarmak için gösterdiği çabalara dikkat çekti (Şarku'l Avsat)
İnsan hakları örgütleri Masam projesinin Yemenlileri kurtarmak için gösterdiği çabalara dikkat çekti (Şarku'l Avsat)

Bir dizi Yemenli insan hakları örgütü, Suudi Arabistan'ın, Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi (KSRelief) aracılığıyla, Husi milisler tarafından Yemen topraklarına döşenen mayınları temizlemek için yürütülen ve değeri 33 milyon dolar olan MASAM projesini bir yıl daha uzatma kararı almasını memnuniyetle karşıladı.
Yemenli insan hakları örgütleri, kararın, Suudi Arabistan’ın savaşın siviller üzerindeki yıkıcı etkisini en aza indirme isteğini yansıttığını söyledi.
Yemenli insan hakları örgütleri, son dört yılda Yemenlilerin hayatlarını kurtarmak ve güvence altına almak için MASAM projesi ve saha çalışma ekipleri tarafından yürütülen insani çabalara ve bu insani projeyi denetleyen KSRelief’e teşekkür ettiler.
MASAM projesinin çabaları, 205 bin 850 patlamamış mühimmat dahil olmak üzere 346 bin 570 mayın, EYP ve diğer mühimmatların temizlenmesiyle sonuçlandı. Temmuz 2018'den Haziran 2022'ye kadar olan dönemde 128 bin 15 anti-zırh ve tanksavar mayın, 5 bin 328 anti-personel mayın ve 7 bin 377 patlayıcı cihaz temizlendi.
Yemenli insan hakları örgütleri, 534 çocuk, 177 kadın ve 143 yaşlı dahil olmak üzere 2 bin 818 sivilin ölümüne neden olan mayınlar, patlayıcı cihazlar ve patlamamış mühimmatla kirlenmiş Yemen topraklarının son karışı temizlenene kadar bu projenin devam etmesi çağrısında bulundu.
Mayınlar 3 bin 655 kişiyi de yaraladı. Yaralananlar arasında 854 çocuk, 255 kadın ve 147 yaşlı erkekte kalıcı sakatlık tespit edildi.
Yemenli örgütler ayrıca Birleşmiş Milletler (BM) ve BM Güvenlik Konseyi tarafından temsil edilen uluslararası toplumu ve dünya düzeyinde insan haklarını savunan tüm kurum ve kuruluşları, Husi örgütünün mayın yerleştirmesine karşı kınayıcı açık ve net bir tutum beyan etmeye çağırdı. Yemenli örgütler vatandaşların can güvenliklerini korumak ve masum insanların ölmesini engellemek için Husilere baskı yapılması çağrısında bulundu.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.