Suriye’de içme suyu sıkıntısı yolda

Şam rejimi içme suyundaki sübvansiyonları kaldırma yolunu açıyor: Paket suların fiyatını değiştirme kararı alındı

2015 yazında Doğu Guta’da, üzerinde içme suyu deposu olan bir araba çeken Suriyeli (Getty)

Tekrarlanan bir senaryo ile, Şam hükümeti, Kamu Su Şişeleme Şirketi arka arkaya aldığı iki kararla, Sanayi Bakanlığı’nın ürettiği şişe suların fiyatlarını artırmasının ardından, tüketicilere sağlanan içme suyuna yönelik sübvansiyonların kaldırılması için hazırlıklara başladı. Karar sonrası toptan satış fiyatı yüzde 10 oranında, perakende satış ise iki katına çıkabilir.
Daha önce olduğu gibi, ilaç, yakıt, enerji kaynakları ve ekmek gibi temel ürünlere yönelik sübvansiyonların azaltılması, kamu hazinesinden sübvansiyonların tükendiği açıklaması ile meşrulaştırıldı. Hükümet raporlarında, bir metreküp içme suyunun tüketicilere 7 Suriye lirasından satılırken, hazineye bin 400 Suriye lirasına mal olduğunu birçok kez vurgulanmaya başlandı. İçme suyu işletmesi ilk dilimde 5 metreküpü ücretsiz olarak, ikinci dilimde 6-15 metreküpü 7 lira fiyattan veriyor. Ardından üçüncü, dördüncü ve beşinci dilimde 36-50 metreküp tüketim için fiyat 30 Suriye lirasına ulaşıyor.
İlginç bir şekilde, içme suyunu sübvanse etmenin maliyetlerinden bahsedilirken, aynı zamanda su şişelerinin tüketicilerine yönelik hazır paketler yarıya indirildi, yani 4 büyük şişeden (1,5 litre) oluşan paketler 2’ye ve 8 küçük şişeden (yarım litre) 4 şişeye indirildi. Bunların yanı sıra, yazın başlamasıyla birlikte, kaynakların seviyesinin düşmesi, sıcak havalarda elektrik ve suyun kesinti saatlerinin artması ve soğutma araçlarının olmaması nedeniyle şişelenmiş suya olan ihtiyaç arttı. Şam’daki satıcılardan birine göre, insanlar buzdolapları jeneratörle çalışan bakkallardan soğuk içme suyu alıyor ve bu durum paket fiyatını iki katına çıkıyor. İçme suyunu serin tutmak için eski yöntemlerle, çömlek ve testilerin kullanımına geri dönülmesi dikkat çekiyor.
Suriye’de es-Sin, ed-Derviş, Bakin ve Feyce semtlerindeki 4 su tesisinin bağlı olduğu Su Şişeleme Şirketi’nin Genel Müdürü yerel basına yaptığı açıklamada, şişelenmiş su fiyatlarındaki artışı, işletme maliyetlerindeki ve hammadde fiyatlarındaki artış ve özellikle ithalatçıyı güvence altına almanın zorluğunu ile haklı çıkarmaya yönelik ifadeler kullandı. Şirketin, üretiminin yüzde 70’ini Suriye Ticaret Kuruluşu’na ve yüzde 30’unu da Askeri Sosyal Kuruluşu’na teslim ettiğini belirtti. Hükümet kaynaklarına göre, iki kurumun depolarında çok büyük miktarda su şişesi stoklanıyor.
Su fiyatlarının yükseltilmesinden bahsedilirken, Birleşmiş Milletler tahminlerine göre ülke 70 yıllık tarihindeki en kötü kuraklıkla yüzleşiyor. Çoğu bölge, yaz aylarında daha da şiddetlenen şiddetli bir su krizi yaşıyor, bu nedenle su kesintileri 7 günü aşıyor. Bu durum, özellikle köylerdeki insanları, tanklardan yüksek fiyatlarla su almaya yönlendiriyor ancak bu tanklar genellikle sağlık için güvenli olmuyor.