Uzay aracındaki 19 yıllık yazılım güncellendi: "Windows 98'den Mars 2022'ye"

"Fırlatmadan neredeyse 20 yıl sonra Mars Express'te yepyeni bir cihazımız var gibi"

Mars Express'teki MARSIS adlı radar, İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü tarafından işletiliyor (ESA)
Mars Express'teki MARSIS adlı radar, İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü tarafından işletiliyor (ESA)
TT

Uzay aracındaki 19 yıllık yazılım güncellendi: "Windows 98'den Mars 2022'ye"

Mars Express'teki MARSIS adlı radar, İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü tarafından işletiliyor (ESA)
Mars Express'teki MARSIS adlı radar, İtalya'daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü tarafından işletiliyor (ESA)

Avrupa Uzay Ajansı'nın (European Space Agency) Mars yörüngesindeki uzay aracına 19 yıl sonra büyük bir güncelleme geldi.
21 Haziran'da yapılan açıklamaya göre, Microsoft'un piyasaya sürdüğü Windows 98 işletim sistemiyle geliştirilen yazılım yenilendi. Mars Express'in güncelleme sayesinde daha iyi performans göstermesinin hedeflendiği belirtildi.
2003'te fırlatılan Mars Express, yıllardır Kızıl Gezegen'i izliyor. Yörünge aracında, Mars Advanced Radar for Subsurface and Ionosphere Sounding (Mars Gelişmiş Yeraltı ve İyonosfer Sondaj Radarı-MARSIS) adlı bir radar yer alıyor.
Bu cihaz sayesinde gezegendeki yeraltı gölleri keşfedilmişti.
MARSIS su aramak ve atmosferi incelemek için Mars yüzeyinden yansıyan düşük frekanslı radyo dalgalarını kullanıyor. Radar 40 metrelik anteni sayesinde yerin yaklaşık 5 kilometre altında arama yapabiliyor. Bilim insanları bu sayede Mars'ın haritasını çıkarabiliyor ve kayaların özelliklerini inceleyebiliyor.

Windows 98'den Mars 2022'ye
ESA, güncellenen yazılımla ilgili detaylı bilgi vermedi. Bu sayede uzay aracının, Mars'ı ve Kızıl Gezegen'in uydusu Phobos'u daha detaylı gözlemleyeceği bildirildi.
MARSIS ekibinden Andrea Cicchetti, cihazın hafızasının daha önce hızla dolduğunu, güncelleme sayesinde gereksiz verileri silebildiklerini ve böylece MARSIS'in 5 kat daha uzun süre çalıştırıldığını duyurdu.
Cicchetti, daha çok bölgenin araştırılabileceğini de söyledi:
"Yeni yazılım bu bölgeleri yüksek çözünürlükte, daha hızlı ve kapsamlı bir şekilde incelememizi, Mars'ta bilinmeyen su kaynaklarına ev sahipliği yapıp yapmadığını doğrulamamızı sağlayacak. Bu, fırlatmadan neredeyse 20 yıl sonra Mars Express'te yepyeni bir cihaza sahip olmaya benziyor."
Independent Türkçe, Verge, TechRadar



Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)
TT

Bataryalar için yeni bir malzeme geliştiren bilim insanlarından dünya rekoru

(Reuters)
(Reuters)

Andrew Griffin 

Bu çığır açıcı gelişme, sonunda katı hal bataryalarının üretimine ve yaygın kullanımına olanak sağlayabilir. Bunlar, alev alabilen mevcut lityum iyon bataryalardan daha fazla kapasiteye sahip olduğundan geleceğin kilit teknolojisi olarak görülüyor ve bir gün elektrikli arabalara ve diğer teknolojilere güç sağlamak için kullanılabilir.

Ancak katı hal bataryaları, imalat ve kullanım aşamasındaki çeşitli zorluklar nedeniyle henüz yaygın bir şekilde benimsenip üretilemiyor.

Araştırmacılar yeni bir malzemenin, artık bu sorunların bazılarını çözmeyi sağlayarak bu bataryaları gerçekten piyasaya sürmeye yönelik bir adım olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar lityumdan, daha önce bilinen tüm maddelerden yüzde 30 daha hızlı yeni bir malzeme üretti. Lityum, antimon ve skandiyumdan oluşan malzeme sadece rekor kırmakla kalmayıp başka pratik uygulamaların geliştirilmesinin de önünü açabilir.

Bulguları açıklayan makalenin yazarlarından Jingwen Jiang, "Keşfimizin geniş bir yelpazedeki diğer malzemelerde iletkenliği artırma yönünde daha geniş etkileri olabileceğine inanıyoruz" diyor. Araştırmacılar, yeni bataryaların geliştirilmesine yol açan aynı ilkelerin başka atılımlara da uygulanabileceğini öne sürüyor.

Münih Teknik Üniversitesi'nden Hubert Gasteiger, "Az miktarda skandiyum ekleyerek diğer element kombinasyonlarına model olabilecek yeni bir ilkeyi ortaya çıkardık" ifadelerini kullanıyor. 

Malzemenin batarya hücrelerinde kullanılabilmesi için hâlâ birçok test yapılması gerekse de iyimseriz.

Çığır açıcı adım, hakemli dergi Advanced Energy Materials'ta yayımlanan "Scandium Induced Structural Disorder and Vacancy Engineering in Li3Sb – Superior Ionic Conductivity in Li3−3xScxSbv" (Li3Sb'de Skandiyum Kaynaklı Yapısal Bozukluk ve Boşluk Tasarımı: Li3-3xScxSbv'de Üstün İyonik İletkenlik) başlıklı yeni bir makalede aktarılıyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech