عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Lübnan’da hükümet boşluğu fiyatların dalgalanmasına neden oluyor

Beyrut'ta birkaç gün önce bir fırının önünde oluşan uzun bir kuyruk (EPA)
Beyrut'ta birkaç gün önce bir fırının önünde oluşan uzun bir kuyruk (EPA)
TT
TT

Lübnan’da hükümet boşluğu fiyatların dalgalanmasına neden oluyor

Beyrut'ta birkaç gün önce bir fırının önünde oluşan uzun bir kuyruk (EPA)
Beyrut'ta birkaç gün önce bir fırının önünde oluşan uzun bir kuyruk (EPA)

Lübnan'da tüketici fiyat endeksi Mayıs ayında yeni bir artışla yüzde 211,43 oldu. Geçen Mayıs ayı sonuna kadar yıllık bazda kümülatif artış bin 178’e yükseldi. Geçen yılın aynı ayında bu rakam 378,25 olarak kaydedilmişti.
Rakamlar Merkez Bankası'nın lira kurundaki çöküşü sınırlamaya yönelik sürekli girişimlerinin başarısız olduğuna ve ilgili bakanlıkların ve kamu idarelerinin tüketim sisteminde serbestliği engelleyemediğine işaret ediyor.
Şarku'l Avsat tarafından Lübnan marketlerindeki mağaza müdürleri ve bayilerle yapılan bir saha araştırmasına göre, çoğu gıda maddesi ve emtia için fiyatlandırma tabanı, dolar başına 40 bin pound eşiğine yakın en yüksek nakit alışverişi seviyelerini koruyor.
İşçi ücretlerinde, ulaşım ödeneklerinde ve diğer idari ve lojistik maliyetlerde artışın yanı sıra ağırlıklı olarak ithalat faturaları ve akaryakıt fiyatlarındaki istikrarlı artışlarla bağlantılı olarak ulaşım ve elektrik fiyatlarında özel üreticilerden kaynaklı sürekli artışlar yaşandı.
Öte yandan, ithalatçılar yüksek faturalarını; çoğu emtia ve hammaddede yaşanan küresel enflasyonun etkilerine, talep hacmindeki önemli artışlar nedeniyle ana pazarlarda arzın daralmasına, tedarik zincirlerinde artan zorluklara ve ithalat fiyat sistemlerine ağır maliyetler yükleyen uluslararası taşımacılık, enerji ve petrol fiyatlarındaki artışlara bağlıyor.
Önümüzdeki aydan itibaren mevcut maliyetinin ortalama 3 ila 4 katı artacak olan iletişim ve internet kullanımının azalması bekleniyor.
Ticari kâr oranlarının takibi ve tüketicinin korunması ile ilgili kurum ve departmanlarda düzenleyici otoritelerin başarısızlığı ve beşeri ve teknik yetenek eksikliği arzu edilen tüketici etkisinin ortadan kaldırılmasına katkıda bulunuyor.
Uluslararası kurumlar son raporlarında ulusal para biriminin döviz kuru karşısında ciddi düşüşü ve yaşamın tüm bozulmasından siyasi sınıfı sorumlu tutmakta tereddüt etmediler. Dünya Bankası’na göre siyasi sınıf son zamanlarda enflasyon oranlarının yüzler sınıfına girmesine neden oldu.
Bu krizler, en çok yoksul ve muhtaç aileleri etkileyen toplumsal zorlukları daha da ağırlaştırmış, toplumsal gruplar arasındaki uçurumu ve eşitsizliği artırmıştır. Siyasi eylemsizliğin ışığında, çözülmemiş krizler Lübnan'da ekonomiye ve topluma uzun vadeli zararlar verdi.
Temel kamu hizmetleri çöküyor, işsizlik oranları keskin bir şekilde artıyor ve insan sermayesi ciddi şekilde tükeniyor. Özel sektör, finansal sistemin felç olması nedeniyle ciddi kısıtlamalardan muzdarip. Düşük kurumsal üretkenlik ve gelir yaratma oranları, yaygın işten çıkarmalara ve iflaslara yol açıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Aşırı Yoksullukla Mücadele ve İnsan Hakları Özel Raportörü Olivier De Schutter'in ifade ettiği sonuçlara göre, her 5 kişiden 4'ü yoksulluk içinde ve ailelerin yarısından fazlası, çocuklarının öğün atlamak zorunda kaldığını ve yüz binlerce çocuğun okula gitmediğini bildirdi.
Bu ayın başlarında yayınlanan raporunda Schutter, “Lübnan'daki siyasi ve mali liderlerin yıkıcı eylemleri uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ederek ülke nüfusunun çoğunu yoksulluğa sürüklemiştir.”
En son enflasyon verilerine dönecek olursak, Lübnan'da Merkezi İstatistik Dairesi tarafından yayınlanan istatistikler Lübnan'da Mayıs ayı tüketici fiyat endeksinde aylık yüzde 7,85 artış olduğunu ortaya koydu.  Önceki ay ise bu artış yüzde 7,1 olarak seyretmişti.
Böylece, bu yılın ilk beş ayında enflasyondaki yıllık ortalama artış geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 216 olarak gerçekleşti. Endeksin yıllık artışı, tüm bileşenlerinin fiyatlarında artış kaydetmesinden kaynaklanmakta.
Yiyecek ve içecek fiyatlarında yüzde 363,78 (yüzde 20 ağırlık), ulaşım fiyatlarında yüzde 515,36 (yüzde 13,1), konut, su, gaz, elektrik ve diğer akaryakıt fiyatlarında yüzde 445,18 (ağırlık yüzde 11,8), giyim ve ayakkabı fiyatlarındaki artış yüzde 184,32 (yüzde 5,2 ağır), restoran ve otel fiyatlarındaki artış yüzde 278,54 (yüzde 2,8 ağır) olarak kaydedildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Gazze'nin trajedilerinden biri daha: Yüzlerce insana bir banyo

Gazze'deki tuvaletlerin yetersizliği, halkın karşı karşıya olduğu en zorlu insani sorunlardan biri (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
Gazze'deki tuvaletlerin yetersizliği, halkın karşı karşıya olduğu en zorlu insani sorunlardan biri (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
TT
TT

Gazze'nin trajedilerinden biri daha: Yüzlerce insana bir banyo

Gazze'deki tuvaletlerin yetersizliği, halkın karşı karşıya olduğu en zorlu insani sorunlardan biri (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)
Gazze'deki tuvaletlerin yetersizliği, halkın karşı karşıya olduğu en zorlu insani sorunlardan biri (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

İzzettin Ebu Ayşe

Fatıma, yarım saattir mülteci kampının tek tuvaletine girmek için uzun bir kuyrukta sıranın kendisine gelmesini beklerken bir kadın olarak aniden, “Bu uzun kuyruğu atlamam lazım, aniden regl oldum, lütfen müsaade edin!” diye bağırdı.

Fatıma'nın önünde sıraya dizilmiş yaklaşık 20 erkek ve kadının her biri tuvalete girip ihtiyaçlarını giderirken, diğerleri onları beklemek zorunda kalıyor.

Utanç ve mahremiyet

Bu şekilde bağırdığı için utanan Fatıma, “Sırayı neden atlatmam gerektiğini gerekçelendirmek zorundaydım ama bahanem bir kadın olarak mahremiyetimdi. Ne yazık ki bu savaşta insanlar arasında mahremiyet falan kalmadı.

Fatıma, savaştan önce Gazze şehrinin doğusunda yaşıyordu. Ancak bugün bu bölge tehlikeli bir savaş alanına dönmüş durumda. Fatıma, oradan kaçmak zorunda kaldı ve yaklaşık 250 kişiyle birlikte bir sığınma kampında yaşıyor. Hepsi de bütün gün dolu olan tek bir banyoyu paylaşıyor.

Fatıma, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu insanca bir hayat değil. Hiçbir şey yok, susuz, yiyeceksiz ve daha da zoru tuvaletsiz çadırlarda yaşıyoruz. Tuvaleti kullanmak için çok erken kalkıp kadınlar ve erkeklerden oluşan karma bir kuyrukta sıra beklemem gerekiyor. Kirli bir banyoyu kullanmak salgın hastalıkların yayılması için davetiye çıkarıyor.”

Ortak banyoların başta kadınlar olmak üzere Gazzelilerin üzerinde psikolojik ve sağlık açısından etkileri var (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)Ortak banyoların başta kadınlar olmak üzere Gazzelilerin üzerinde psikolojik ve sağlık açısından etkileri var (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

En zorlu insani meselelerden biri

Kamptaki herkes küçük bir banyoyu kullanıyor. Burayı banyo, tuvalet ve çamaşır yıkamak için kullandığını söyleyen Fatıma, bu durumdan oldukça şikayetçi ve psikolojik olarak bu durumdan etkilenmiş görünüyor.

Gazze Şeridi’ndeki tuvaletlerin yetersizliği, halkın karşılaştığı en zor insani sorunlardan biri. Bu aynı zamanda sadece yerinden edilmiş insanların tek bir tuvaleti kullanmasını değil, aynı zamanda kirli tuvaletleri, susuzluğu ve cinsiyet mahremiyetinin olmadığı çok katmanlı bir sorun.

Elinde boş bir şişe taşıyan Yusuf, tuvaletten çıkarak şişeyi suyla doldurmanın bir yolunu aradı. Yusuf, tuvalet kirlendiği ve temizlemek istediği için kuyruktaki insanlardan tuvalete girmemelerini istedi, fakat bu zaman alan bir süreçti.

Çadırlardan uzağa

Kimse tuvaletin temizlenmesini beklemedi ve Yusuf şişeyi doldurmak için en yakın su kaynağını ararken teker teker içeri girdiler. Kampta iki tuvalet olmasını kabul edebileceğini fakat kabul edemediği tek şeyin tuvaletlerin temiz olmaması olduğunu söyleyen Yusuf, “Banyoda su deposu yok. Bu yüzden sürekli kirli kalıyor. Gazze'nin ciddi bir su krizi yaşaması büyük zorluk yaratıyor” ifadelerini kullandı. Yusuf, su bulunsa bile hijyen araç ve gereçlerinin eksik olduğunu ve tuvaletlerin temizlenmesi sürecini engellediğini ifade etti.

kurulduğundan, yerinden edilen kişiler ilkel banyolar/tuvaletler inşa ediyor (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)Kampların çoğu temel hizmetlere erişimi olmayan tarım arazileri üzerine kurulduğundan, yerinden edilen kişiler ilkel banyolar/tuvaletler inşa ediyor (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Yaklaşık 350 kişilik olan, nispeten büyük bir kampta yaşayan Yusuf, az sayıdaki tuvaletin çadırlara uzak olduğundan ve tuvalete ulaşmak için 250 metre yürümek zorunda kaldıklarından şikayetçi.

Gazze'deki tuvalet krizi, İsrail ordusunun Gazzelilerden evlerini terk etmelerini istemesi ve onları hiçbir altyapı, kanalizasyon sistemi ve tuvaletin bulunmadığı barınaklara (okullar, kamplar ya da kamu tesisleri) tıkıştırmasıyla ortaya çıktı.

İlkel tuvaletler

Yerinden edilen insanların sayısı arttıkça ve tahliye alanları genişledikçe, mevcut barınma tesisleri sayıları karşılayamaz hale geliyor. Bu durum tuvaletler üzerinde baskıya neden olurken özellikle kadınlar için sağlık ve psikolojik açıdan felaketlere yol açıyor.

Kampların çoğu temel hizmetlere erişimi olmayan tarım arazileri üzerine inşa edildiğinden, yerinden edilmiş kişiler kendi ilkel, sağlıksız ve yetersiz tuvaletlerini/banyolarını inşa ediyorlar.

Çadırının yakınlarındaki bir köşede ailesi için yeni bir banyo ve tuvalet inşa eden Zeyd, kamp sakinlerinin tuvaleti kullanmayı istediklerini, onlara engel olmadığını söyledi. Zeyd, umumi tuvaletlerin yerinden edilmiş kişilerin karşılaştığı en büyük zorluklardan biri olduğunun altını çizdi.

Ek bir sorun olarak temizlik

Zeyd, sözlerini şöyle sürdürdü:

 “Çok sayıda yerinden edilmiş kişinin belirli coğrafi bölgelere sıkıştırılması umumi tuvalet krizine yol açtı. Bu da sık kullanılan bu ortak tuvaletleri temizleyecek günlük kullanım suyunun ciddi şekilde yetersiz olması, su sağlayan pompaları çalıştıracak su ve elektrik kaynaklarının kesilmesi ve hijyen kitlerinin yetersizliği gibi diğer krizlerle birlikte ortaya çıktı.”

Zeyd ve onunla birlikte banyoyu kullanan komşuları banyoyu sırayla temizlemek zorunda. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Zeyd, “Kötü kokuları gidermek ve böceklerin yayılmasını mümkün olduğunca sınırlamak için atıkları kumla örtüyoruz. Su kıtlığı ve temizlik malzemelerinin yüksek fiyatlı olması nedeniyle büyük zorluklarla karşılaşıyoruz” dedi.

Üç çocuk annesi olan Sabrin, “Banyolar çok yetersiz ve ilkeller. Boyutları da küçük ve dar.  Bu yüzden ihtiyacı karşılamıyor. Küçük çocukların kuyrukta bekleyecek sabrı yok” ifadelerini kullandı.

Umumi banyoların/tuvaletlerin farklı yaş gruplarının ihtiyaçlarını karşılayamadığını ve kadınların mahremiyetini koruyamadığını belirten Sabrin, “Bunlar feci ve insanlık dışı koşullar. Gazze'de tuvalet kullanımı psikolojik ve fiziksel olarak yorucu bir halde. Uygun donanıma sahip bir banyomuz yok” şeklinde konuştu.

Psikolojik ve sağlık üzerindeki etkileri

Umumi tuvaletler meselesinin Gazzeliler üzerinde ağır bir psikolojik ve sosyal etkisi söz konusu. Yerinden edilen insanlar her zaman insanlık onurlarının ihlal edildiğini hissediyor ve utanç verici durumlara maruz kaldıklarında öfkeleri ve üzüntüleri daha da ağır basıyor.

Dermatoloji uzmanı Dr. Enes ed-Deyk, aşırı kalabalık sorunundaki en ciddi faktörün yerinden edilen kişilerin mülteci kamplarındaki tuvaletleri paylaşmak zorunda kalmaları, bunun da ishal, solunum yolu hastalıkları ve cilt hastalıkları gibi birçok hastalığın yayılmasına neden olması olduğunu söyledi.

Dr. Deyk, şunları söyledi:

“Sağlıksız koşullar, özellikle ilaç ve tıbbi bakım eksikliği göz önünde bulundurulduğunda, cilt ve sindirim sistemi hastalıklarının ortaya çıkmasına katkıda bulunuyor. Aynı zamanda salgın hastalıkların yayılması riski oluşturuyor. Uygun ve güvenli banyoların eksikliği ve yaygın olarak ahşap ve plastikten yapılmış banyoların olması nedeniyle, utanç ve endişe duyan kadınlarla karşılaştım. Bu durum onların daha az su içmelerine ya da uzun saatler boyunca tuvaleti kullanmaktan kaçınmalarına yol açıyor. Bu da idrar yolu enfeksiyonları gibi ciddi sağlık komplikasyonlarına neden olabiliyor.”