Irak'ta İran destekli tarafın hükümeti temmuz ayında kurması bekleniyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Irak'ta İran destekli tarafın hükümeti temmuz ayında kurması bekleniyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Irak'ta eski Başbakan Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu, yeni hükumetin temmuz ayında kurulacağını duyurdu.
Kanun Devleti Koalisyonu üyesi ve eski Spor ve Gençlik Bakanı Casim Muhammed Cafer, resmi gazete Sabah'a yaptığı açıklamada, "Sadr Bloku'nun müstafi vekillerinin yerine yeni vekillerin yemin etmesi sonrası meclis çoğunluğu Koordinasyon Çerçevesi'ne geçti ve vekil sayısı 130 oldu. Bu grup da hükumetin temmuz ayında kurmaya kararlı ve ciddi" dedi.
İran destekli bu Şii siyasi tarafın birden fazla Başbakan adayı olduğunu ifade eden Cafer, Kürt partilerinin cumhurbaşkanlığı adaylığı için tek kişi üzerinde anlaşmamaları için müzakereler yapıldığını kaydetti.
Cafer, "Genel hava yeni bir cumhurbaşkanı seçimi ve hemen ardından bir hükumetin kurulabilmesinden yana görünüyor. Bu da en geç temmuz ayı sonuna kadar gerçekleşmiş olacak" diye konuştu.
Koordinasyon Çerçevesi, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve el-Azim isimli Sünni meclis bloku üst düzey heyeti iki gün önce Bağdat'ta bir araya gelerek, hükumet kurma meselesini görüşmüştü. Cafer, söz konusu üç grubun mecliste 170'e yakın vekili bulunduğunu ifade ederek, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve bazı bağımsız vekillerinin de hükumet kurma müzakerelerine dahil olacağını iddia etti.

Hükumeti kurmaya talip Koordinasyon Çerçevesi
Siyasetten çekilen ve vekillerini (73) Meclisten istifa ettiren Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr'ın rakibi olan İran destekli Koordinasyon Çerçevesi'nde Kanun Devleti Koalisyonunun yanı sıra Haşdi Şabi komutanlarından Hadi Amiri'ye bağlı Fetih Koalisyonu, Şii milis güçlerden Asayib Ehlilhak Hareketi, Haşdi Şabi Başkanı Falih Feyyad'ın el-Ata isimli partisi, eski Başbakanlardan Haydar el-İbadi ve Şii siyasi ve dini lideri Ammar el-Hekim'in eş başkanlığındaki Ulusal Devlet Güçleri Koalisyonu ile Haşdi Şabi'ye bağlı diğer Şii milis yapıların siyasi uzantıları bulunuyor.

Sadr'ın "özgül ağırlığı" ve Berhem Salih'in cumhurbaşkanlığı adayına bakışı
Sadr, siyasetten çekilse de ülkedeki en büyük kitlesel tabana sahip olduğu için "özgül ağırlığı" sürüyor. İran'a mesafeli ve inatçı olarak bilinen Şii lider Sadr'ın rakiplerini rahat bırakmayacağı ve her an sokağı harekete geçirebileceği belirtiliyor. Şii liderin yakın kurmaylarından, zaman zaman yapılan açıklamalarda da buna işaret ediliyor.
Irak'ta 2003 sonrası kurulan siyasi denkleme göre, cumhurbaşkanı Kürtlerden seçiliyor. KYB'nin cumhurbaşkanlığı için adayı mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih olarak belirlenmişti. KYB'den yapılan açıklamalarda da tek adaylarının hala Salih olduğu vurgulanıyor. Ancak Sadr, dün yaptığı bir açıklamasında Salih'i hedef alarak yeniden cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturabilmesinin önünü kesti.
Şii lider, Berhem Salih'i, "İsrail ile işbirlikçi" olarak nitelendirdi ve Meclisten geçen "İsrail ile normalleşmeyi suç sayan" yasayı onaylamadığını söyledi. Sadr, "Cumhurbaşkanının normalleşmeyi suç sayan yasayı imzalamaması utanç vericidir. Normalleşmeyi destekleyen, milli olmayan, batı veya doğuya bağlı birinin cumhurbaşkanı olmaması gerekiyor. Ben, bu suçundan dolayı kendisinden Allah'ın ve Irak halkının önünde vazgeçiyorum" ifadelerini kullandı.
Sadr'ın sert ifadelerinden sonra Salih'in yeniden Cumhurbaşkanı seçilmesinin zor olduğu ifade ediliyor.
Irak'ta gene seçimlerin üzerinden 9 ay geçse de Şii-Şii anlaşmazlığı yüzünden henüz yeni bir hükumet kurulamadı. Yasalara göre, meclis önce cumhurbaşkanın seçecek ve bunun için de 329 sandalyeli mecliste 220 vekilin oyu gerekli. Seçilecek cumhurbaşkanı da Şiilerin başbakan adayına hükumeti kurma görevi verecek.
 



2025'in ilk yarısında Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik 11 binden fazla saldırı gerçekleştirildi

İşgal altındaki Batı Şeria'da El Halil'in kuzeyinde inşa edilen yeni bir İsrail yerleşim karakoluna bakan Filistinli çocuklar, 6 Temmuz 2025 (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'da El Halil'in kuzeyinde inşa edilen yeni bir İsrail yerleşim karakoluna bakan Filistinli çocuklar, 6 Temmuz 2025 (AFP)
TT

2025'in ilk yarısında Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik 11 binden fazla saldırı gerçekleştirildi

İşgal altındaki Batı Şeria'da El Halil'in kuzeyinde inşa edilen yeni bir İsrail yerleşim karakoluna bakan Filistinli çocuklar, 6 Temmuz 2025 (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'da El Halil'in kuzeyinde inşa edilen yeni bir İsrail yerleşim karakoluna bakan Filistinli çocuklar, 6 Temmuz 2025 (AFP)

Filistin resmi istatistikleri, bu yıl içinde Batı Şeria'daki Filistinlilere yönelik ordu ve yerleşimci saldırılarının 11 bini aştığını gösterdi.

Ayrım Duvarı (Utanç Duvarı) ve Yahudi Yerleşim Birimleriyle Mücadele Konseyi Başkanı Mueyyed Şaban, 2025 yılının ilk yarısında işgal devleti tarafından gerçekleştirilen toplam saldırı sayısının, yerleşimci milisler de dahil olmak üzere çeşitli İsrail kurumları tarafından gerçekleştirilen 11 bin 280 saldırıya ulaştığını bildirdi.

Şaban düzenlediği basın toplantısında, “Saldırıların şekli, sayısı ve niteliğindeki bu önemli artış, işgal devletinin Gazze Şeridi'nde ve Filistinlilerin bulunduğu tüm yerlerde halkımıza karşı yürüttüğü saldırganlıkla eş zamanlı geliyor” dedi.

Şaban, konseyin bu yılın ilk yarısında Batı Şeria'da meydana gelen saldırıları belgeleyen yıl ortası raporunu inceliyordu. ‘İşgal devletinin Filistin topraklarına saldırıları ve sömürgeci genişleme tedbirleri’ başlıklı rapora göre bu saldırılar, sahada gerçekleri dayatmaktan (toprak gaspları, sömürgeci genişleme ve zorla yerinden etme) saha infazlarına, arazi sabotajlarından buldozer operasyonlarına, ağaçların sökülmesinden mülklere el konulmasına, Filistin coğrafyasının bağlarını kesen kapatma ve kontrol noktalarına kadar uzanıyordu.

Saldırılar bin 975 saldırı ile Ramallah’ta yoğunlaşırken, bunu bin 918 saldırı ile El Halil ve bin 784 saldırı ile Nablus izledi.

Siyasi destekli saldırılar

Rapor, Batı Şeria'nın İsrail'deki siyasi düzeyin desteğiyle art arda gelen yerleşimci saldırılarına tanık olduğu bir dönemde geldi.

İşgal Edilmiş Topraklarda İnsan Hakları için İsrail Bilgi Merkezi (B'Tselem), yerleşimci şiddetinin hükümet politikasının parçası olduğunu ve İsrail apartheid rejiminin Filistin topraklarına el koymayı genişletme ve tamamlama stratejisinin bir uzantısı olarak resmi devlet yetkililerinin buna izin verdiğini, olanak sağladığını ve katıldığını bildirdi.

Şaban, yerleşimcilrin toplamda 2 bin 153 saldırıya ulaştığını ve ‘dört sivilin şehit olmasına neden olduğunu’ vurguladı.

Rapora göre yerleşimci saldırıları, ‘Filistin köylerine saldırmak, buralardaki insanlara şiddet uygulamak, sahipleri içerideyken evleri ateşe vermek, vatandaşlara ateş etmek, yerleşim karakolları kurmak, vatandaşların topraklarını kontrol etmek, sokaklara ve araçlara saldırmak , organize ve tehlikeli saldırılar başlatmak’ arasında değişiyordu.

Bu saldırılar Ramallah (491), El Halil (409) ve Nablus (396) vilayetlerinde yoğunlaştı.

Filistin istatistiklerine göre, yerleşimciler geçtiğimiz 2024 yılı boyunca 2 bin 400 saldırı gerçekleştirdi.