CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ile yeni parçacıklar keşfedildi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ile yeni parçacıklar keşfedildi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) doğadaki dört temel kuvvetin dışında yeni bir kuvvet arama çalışmalarını sürdürmek için inşa edilen ve 3 yıllık bakımın ardından yeniden çalıştırılan Büyük Hadron Çarpıştırıcısının (LHC), şimdiye kadar hiç görülmemiş yeni parçacıklar keşfettiği duyuruldu.
CERN'den yapılan yazılı açıklamada, 3 yıl aradan sonra nisanda yeniden çalışma süreci başlatılan LHC'nin bugün üçüncü kez çalıştırıldığı bildirildi.
Öğlen saatlerinde iki proton demetinin, 450 milyar elektro volt enerji takviyesiyle, LHC'nin 27 kilometrelik halkası etrafında zıt yönlerde döndürüldüğü kaydedildi.
Araştırmacılar, LHC'nin yeniden başlatılmasıyla birlikte "şimdiye kadar görülmemiş 3 yabancı parçacık keşfedildiğini" belirterek, bu yeni keşfin, evrenin anlaşılması yolunda "ileriye doğru büyük bir adım" olduğunu vurguladı.

6,8 trilyon elektro volt ile enerji rekoru kırılmıştı
1998'den 2008'e kadar süren çalışmalar sonucu CERN'de kurulan ve dünyanın en büyük, en güçlü parçacık çarpıştırıcısı olarak kabul edilen LHC, 3 yıllık bakım ve onarım çalışmalarının ardından 22 Nisan'da yeniden başlatılmıştı.
Yeniden başlatma süreci kapsamında, proton demetlerinin ürettiği enerjinin 6,8 trilyon elektro volt (TeV) olarak kayıtlara geçtiği ve bir önceki enerji rekorunun üstüne çıktığı aktarılmıştı.
Doğadaki dört temel kuvvetin dışında yeni bir kuvvet olup olmadığının araştırılması için kurulan çarpıştırıcı ile yapılan son deneyde, "üst kuark" adı verilen dörtlü atom altı parçacık türü ortaya çıkarılmıştı.
CERN araştırmacıları, 2015-2018 yıllarında LHC ile yapılan Atlas deneylerindeki proton çarpışmalarında, dörtlü üst kuarkların daha önce fizik biliminde Standart Model teorisinde öngörülene yakın bir standart sapmayla gözlendiğini belirtmişti.
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı, İsviçre'nin Cenevre kentinin Fransa sınırı yakınlarında, 175 metre derinlik ve 27 kilometre uzunluktaki bir tünelde yer alıyor.



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe