İbadetlerin yerine getirilmesinin kolaylaştırılmasına yönelik hizmetlerin geliştirilmesini hedefleyen özel çalışma: Hadimu'l Haremeyn Hac ve Umre Araştırmaları Enstitüsü

Hacılar Kabe'nin avlusunda namaz kılarken. Fotoğraf: AFP
Hacılar Kabe'nin avlusunda namaz kılarken. Fotoğraf: AFP
TT

İbadetlerin yerine getirilmesinin kolaylaştırılmasına yönelik hizmetlerin geliştirilmesini hedefleyen özel çalışma: Hadimu'l Haremeyn Hac ve Umre Araştırmaları Enstitüsü

Hacılar Kabe'nin avlusunda namaz kılarken. Fotoğraf: AFP
Hacılar Kabe'nin avlusunda namaz kılarken. Fotoğraf: AFP

Suudi Arabistan, Harameyn (Mekke ve Medine) için hiçbir çabadan kaçınmadı. Çeşitli yollarla ve elindeki tüm imkânlarla yıl boyunca hac ve umre ibadetleri için gelen Rahman’ın misafirlerine hizmet vermeye çalıştı. Ummu'l-Kurra Üniversitesi bünyesinde 1975 yılında kurulan Hadimu'l Haremeyn Hac ve Umre Araştırmaları Enstitüsü, Suudi Arabistan hükümeti tarafından ibadetlerin yerine getirilmesinin kolaylaştırılmasını ve genel olarak ibadetlere özen gösterilmesine yönelik hizmetlerin geliştirilmesini hedefleyen özel çalışmalardan biri. Enstitü, hükümet yetkilileri arasında Hadimu’l Haremeyn Kral Selman bin Abdulaziz’in ‘hayır buluşması’ olarak nitelendirdiği önemli bir konuma sahiptir. Kral Selman bin Abdulaziz, Enstitü’ye yaptığı bir ziyaret sırasında, “Her zaman bir hayır kürsüsüyle, hayırla ve hayır sevgisiyle karşılaştığımız için Allah'a hamd olsun” ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe’nin bu yılki Hac sezonuyla ilgili haberleri çerçevesinde Hadimu'l Haremeyn Hac ve Umre Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Dr. Turki bin Süleyman el-Amr enstitü hakkında açıklamalarda bulundu. Dr. Amr, Enstitünün görevinin hac ve umre ibadetleri ve ziyaretler için bütünleşmiş ve sürdürülebilir bir sistem geliştirmeyi amaçlayan çalışmalar, araştırmalar, danışmanlık ve eğitim programları ve hizmetler sunmaya dayandığını söyledi. Dr. Amr, Enstitünün, çeşitli veriler elde edebilmek adına kapsamlı bir bilimsel referans olarak hac ve umre ibadetleri hakkında bir veri bankası kurmayı ve ardından, çeşitli hac faaliyetleri için planlamada büyük yardımı dokunan algoritmaya dayalı bir simülasyon modeli oluşturmayı hedeflediğini kaydetti.
Hacılarla ilgilenme mekanizmasıyla ilgili olarak Enstitü Başkan Yardımcısı ve Mescid-i Haram Müezzini Dr. Osman Kazzaz, Independent Türkçe'ye şunları söyledi:
"Hacılarla ilgilenmek, dünyanın dört bir yanından farklı kültürlerden ve farklı dillerden gelen bu insanların kültürlerine vakıf olunmasını gerektiriyor. Bu yüzden, Rahman’ın misafirlerine hizmet etmek için özel ve halka açık kurslarla gönüllüler yetiştiriyoruz."
Her yıl Mekke-i Mükerreme ve Medine-i Münevvere'de bilimsel bir forum düzenlendiğini belirten Dr. Kazzaz, bu forum aracılığıyla tüm ilgili ve yürütme organlarını, eğitim kurumları ile bir araya getirmeye çalıştıklarını ve dijital gelişimin hacılara hizmet alanına nasıl dahil edileceğini tartıştıklarını söyledi.
Enstitünün uzmanlık alanlarına da değinen Dr. Kazzaz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Enstitü, fetva yayınlayan bir organ değil. Araştırmalarını mühendislik ve kentsel alanlar, idari ve insani araştırmalar, bilgi teknolojileri araştırmaları ve yumuşak güç olarak kabul edilen medya üzerine yoğunlaştırmaktadır."
Dr. Kazzaz, Independent Türkçe'nin yönelttiği,  Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu çerçevesinde hedeflediği hacı sayısıyla ilgili soruya “Rahman’ın Misafirleri programına göre hac ve umre ziyaretçilerinin yıllık sayısının 30 milyona ulaşması bekleniyor” yanıtını verdi.
Independent Türkçe'ye konuşan Enstitü müfettişleri ise Enstitü’nün, güvenilir bir tarihi ve bilimsel referans olarak hac, Mekke ve Medine ile ilgili çalışmalar, belgeler, fotoğraflar, filmler, haritalar ve tarihi el yazmalarının yer aldığı kapsamlı bir tarihi kayıt oluşturmaya çalıştığını söylediler. Enstitünün görevleri arasında ibadetlerin yerine getirilmesini kolaylaştırmanın yanı sıra hacılara daha iyi hizmet vermeyi amaçlayan bilimsel çalışmalar ve araştırmalar yapma yer alıyor. Böylece mevcut durum inceleniyor ve hac, umre ve ziyaret için gelenlerin ihtiyaçları ve onlara sağlanan hizmet ve tesisler ile ilgili ayrıntılı veriler ve bilgiler toplanıp daha sonra olumlu yönlerin geliştirilip sorunların giderilmesi amacıyla mevcut durumun net bir tablosu oluşturuluyor.  



Suudi havalimanları 2024 yılında yüzde 15 büyüme ile 128 milyon yolcuyu ağırladı

Riyad'daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı (SPA)
Riyad'daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı (SPA)
TT

Suudi havalimanları 2024 yılında yüzde 15 büyüme ile 128 milyon yolcuyu ağırladı

Riyad'daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı (SPA)
Riyad'daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı (SPA)

Suudi Arabistan kendisini Ortadoğu'da küresel bir havacılık merkezi olarak konumlandırmaya çalışırken, 2024 Hava Taşımacılığı İstatistikleri Bülteni, Krallığın havalimanlarını kullanan yolcu trafiğinde kayda değer bir büyüme olduğunu ve toplam yolcu sayısının bir önceki yıla göre yüzde 15'lik artışla 128 milyonu aştığını ortaya koydu.

Vizyon 2030'un başlatılmasından bu yana Suudi Arabistan, Ulusal Havacılık Stratejisi, Hava Bağlantı Programı ve operasyonel verimlilik elde etmek için havalimanlarının özelleştirilmesinin hızlandırılması yoluyla havacılık sektörünü geliştirme çabalarını yoğunlaştırdı. Suudi Arabistan 2030 yılına kadar 29 havalimanı aracılığıyla dünya çapında 250 noktaya bağlanmayı, yolcu sayısını yılda 330 milyona çıkarmayı ve havayolu kargo taşımacılığı kapasitesini 4,5 milyon tona yükseltmeyi hedefliyor.

Hava Bağlantı Programı, 12 yeni yabancı havayolu şirketinin Suudi Arabistan’a doğrudan seferler düzenlemesini sağladı ve 18 yeni şehir üzerinden 60'tan fazla yeni hava rotası açtı. Geliştirme projeleri arasında el-Ahsa Uluslararası Havalimanı'nın genişletilmesi ve Taif Uluslararası Havalimanı'nda yeni ek uluslararası terminalin açılışı yer alıyor.

İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından dün yayınlanan bülten, uluslararası uçuşlarda yolcu sayısının yüzde 14 artışla 69 milyona ulaştığını, iç hatlarda ise yüzde 16 artışla 59 milyon yolcu kaydedildiğini gösterdi.

Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı yolcu sayısı bakımından Suudi havalimanları listesinin başında yer alarak yaklaşık 49 milyon yolcu ağırladı ve yüzde 14'lük bir büyüme kaydetti. Kral Halid Uluslararası Havalimanı yüzde 18 artışla 37,6 milyon yolcuyla ikinci sırada yer alırken, onu yüzde 15 artışla 12,8 milyon yolcuyla Kral Fahd Uluslararası Havalimanı izledi.

Havalimanı kapasitesi

Suudi Arabistan'daki tüm havalimanlarının 2024 yılı için toplam kapasitesi 126 milyon yolcu. 2023 yılına göre yüzde 11'lik bir artışla yılda 50 milyon yolcu kapasitesine sahip olan Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı'nın fiili kullanım oranı yüzde 98. Bunu, yüzde 5 artış ve yüzde 96'lık kullanım oranıyla yılda 39 milyon yolcu kapasitesine sahip Kral Halid Uluslararası Havalimanı izledi.

Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı aynı zamanda bir önceki yıla göre yüzde 1 artışla 369 seferle en fazla dış hat seferine sahip havalimanı olurken, onu yüzde 5 artışla 272 seferle Prens Muhammed bin Abdulaziz Uluslararası Havalimanı, yüzde 6 düşüşle 165 seferle Kral Halid Uluslararası Havalimanı ve yüzde 8 düşüşle 85 seferle Kral Fahd Uluslararası Havalimanı takip etti.

Günlük ortalama yolcu sayısı uluslararası uçuşlarda 189 bine, iç hat uçuşlarında ise 162 bine ulaştı.

İç hat uçuşlarının sayısı yüzde 12 artışla 474 bine ulaşırken, dış hat uçuşlarının sayısı yüzde 10 artışla 431 bine çıktı.

Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı 290 bin uçuşla uçuş sayısı bakımından havalimanları listesinin başında yer alırken, onu 274 bin uçuşla Kral Halid Uluslararası Havalimanı ve 105 bin uçuşla Kral Fahd Uluslararası Havalimanı takip etti.

Uluslararası uçuşlar

İstatistikler, günlük ortalama iç hat uçuş sayısının bin 295'e, günlük ortalama uluslararası uçuş sayısının ise bin 178'e ulaştığını gösterdi. Suudi Arabistan’ın hava bağlantı endeksi 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 16'lık bir büyümeye tanık oldu. Suudi havayolu şirketlerinin iç hat uçuş sayısı 2024 yılında 412 bine ulaşırken, bu sayı yabancı şirketler için bin 584 ve genel havacılık için 60 bin oldu.

Uluslararası uçuşlarda ise Suudi havayolları 152 bin uçuş gerçekleştirirken, yabancı havayolları 266 bin uçuş, genel havacılık ise 13 bin uçuş gerçekleştirdi.

Yolcu düzeyinde, iç hat uçuşlarındaki yolcu sayısı Suudi şirketler aracılığıyla 58 milyona, yabancı şirketler aracılığıyla 49 bin yolcuya ve genel havacılık aracılığıyla 1,1 milyon yolcuya ulaştı. Uluslararası uçuşlardaki yolcu sayısı Suudi şirketler için 28 milyon, yabancı şirketler için 41 milyon ve genel havacılık için 80 bin yolcuya ulaştı.

Havayolu kargo taşımacılığı

Havayolu kargo taşımacılığı sektöründe, 2024 yılı boyunca toplam kargo hacmi 1,2 milyon tona ulaşarak 2023 yılına kıyasla yüzde 34'lük bir büyüme kaydetti. Mart ayı toplam 123 bin ton ile kargo hacmi açısından en yüksek ay oldu. Bu hacim 64 bin tonluk giden kargo, 720 bin tonluk gelen kargo ve 407 bin tonluk transit kargo arasında dağıldı.

Veriler ayrıca Suudi Arabistan'da faaliyet gösteren uçak sayısının 2024 yılında 361'e ulaşarak bir önceki yıla göre yüzde 11'lik bir büyüme kaydettiğini gösterdi. Ticari uçak filosu, 250'den fazla koltuk kapasitesine sahip 97 uçak da dâhil olmak üzere yüzde 12'lik artışla 258 uçakla zirvede yer alırken, genel havacılık uçaklarının sayısı yüzde 7'lik artışla 103 uçağa ulaştı.

Al Sarh Turizm'in kurucusu ve ortağı Muheydib el-Muheydib, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada bu büyümeyi, hava bağlantısını geliştirmeyi ve uluslararası destinasyonların sayısını artırmayı amaçlayan Ulusal Havacılık Stratejisi'nin başlatılması, uçak filosunda bir önceki yıla göre yüzde 11'lik büyüme, iyileştirilmiş havaalanı altyapısı, koronavirüs pandemisinin ardından seyahat sektörünün toparlanması ve Suudi Arabistan'ın bir dizi uluslararası etkinliğe ev sahipliği yapması gibi çeşitli temel faktörlere bağladı.