İnsan olmayan ilk memeli çiftçi bulundu

Araştırma ekibine göre bu kemirgenler günlük kalorilerinin yüzde 20 ila 60’ını tarımdan sağlıyor

Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
TT

İnsan olmayan ilk memeli çiftçi bulundu

Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)

ABD’li biyolog Francis Putz ve meslektaşları, insan olmayan ilk memeli çiftçiyi keşfetti.
Hakemli bilimsel dergi Current Biology’de yayımlanan yeni araştırmaya göre Latince adı Geomys pinetis olan güneydoğu cep sincapları, yeraltı tünellerinde bir çeşit tarım faaliyeti yapıyor.
Çiftçilik söz konusu olduğunda insanların memeliler arasında benzersiz olduğu düşünülüyordu. Ancak yeni araştırma insanın gıda yetiştiren tek memeli olmadığını gösteriyor.
Yaklaşık 26 santimetre boyundaki kemirgenler, çoğunlukla toprak altında bitki köklerini, gövdelerini veya yer üstündeki yabani otlarla besleniyor.
Hayatlarının çoğunu futbol sahası büyüklüğünde bir alana denk gelen uzun tüneller kazarak yalnız başlarına geçiren sincaplar, sadece ara sıra yiyecek aramak ve çiftleşmek için yer üstüne çıkıyor.
Hayvanlar, bu uzun tünelleri kazmak için çok fazla enerji harcıyor; bu da onları yırtıcılara karşı savunmasız hale getiriyor.
Florida Üniversitesi’nde görev alan Putz ve ekibi bunun nedenini öğrenmek için cep sincaplarını doğal ortamlarında gözlemlemeye karar verdi.
Tünellere hendekler kazarak kameralar yerleştiren ekip, sincapların düzenli olarak kullandıkları bölümleri fotoğrafladı.
Araştırmacılar, atıklarını belirli bölümlerde saklayan diğer sincapların aksine, G. pinetis'in tünel boyunca dışkı ve idrar bırakarak toprağı gübrelediğini tespit etti.
İncelemeler, kemirgenlerin gübreleme sayesinde tünele doğru uzayan bitki köklerini kırptığını ve bunlarla beslenirken köklerin yeniden büyümesini sağladığını ortaya koydu.
Bu sincabın çoğu zaman bitkinin tamamını tünele çekip yemediği, bazılarını köklerin yeniden büyümesi için kasıtlı olarak bıraktığı belirtildi.
Araştırma makalesinde bu sincap türünün kökleri kırpma ve gübreleme yoluyla, günlük kalorilerinin yüzde 20 ila 60’ını sağladıkları mahsulü yetiştirdikleri ifade edildi.
Putz, "Güneydoğu cep sincapları, insan olmayan ilk memeli çiftçilerdir. Tarım, karıncalar, böcekler ve termit türleri arasında bilinen bir faaliyet. Ancak diğer memelilerde görülmedi" diye konuştu:
Öte yandan tarım faaliyetinin tam olarak ne olduğu sorusu da bilim camiasının tartışmalı konularından. Örneğin, söz konusu sincapların insanın aksine bitki tohumlarını kendilerinin ekmemesi bir uzmanı şüpheye düşürdü.
Texas Üniversitesi, Austin’den evrimsel biyolog Ulrich Mueller, bu hayvanların insanlar ve mantar yetiştiren karıncalar gibi mahsullerini ekmediğini vurguladı:
"Bir şeye çiftçilik demek için bundan daha fazlasına ihtiyacımız var."
Independent Türkçe, Science.org, Science Alert, Science News



WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
TT

WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)

WhatsApp, diğer kullanıcıların izin almadan sohbetleri dışa aktarmasını veya görüntüyle medya dosyalarını indirmesini önlemek üzere tasarlanmış önemli bir yeni güncelleme duyurdu.

Hem bireysel sohbetlerde hem de gruplarda kullanılabilen Gelişmiş Sohbet Gizliliği ayarı, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik indirmesini engelleyecek.

Meta'ya ait, dünyanın en popüler mesajlaşma uygulaması olan platform, yeni özelliğin yaklaşık 3 milyar kullanıcısına "kimsenin, söylenenleri sohbet dışına taşıyamayacağına dair daha fazla güven" vermeyi amaçladığını ifade ediyor.

Son gizlilik aracı, önümüzdeki aylarda tüm kullanıcılara sunulacak ve gelecekteki güncellemelerde "daha da fazla koruma" planlanıyor.

Uçtan uca şifreleme gibi mevcut gizlilik özelliklerini temel alan bu özellik WhatsApp'ın, gizlilik savunucularının eleştirilerine yol açan yeni bir yapay zeka aracını tanıtmasının üzerinden sadece birkaç hafta geçmişken sonra çıktı.

WhatsApp, uygulama ekranında çok renkli bir daire olarak görünen Meta AI'ın "sorularınızı yanıtlamak, size bir şeyler öğretmek veya yeni fikirler üretmenize yardım etmek" için tasarlandığını belirtiyor.

Şirket, bunun "tamamen isteğe bağlı" olduğunu iddia ediyor ancak aracı uygulamadan kaldırmanın bir yolu yok. Bu durum aracın, Meta'nın yapay zeka modellerini eğitmek için insanlardan veri toplamak amacıyla kullanılabileceği endişesine yol açıyor.

Meta, sohbet botunun "sadece kullanıcıların onunla paylaştığı mesajları okuyabileceğini" ve kişisel sohbetlerdeki mesajları okuyamayacağını ifade ediyor fakat Birleşik Krallık Bilgi Komisyonu Ofisi (ICO), aracın benimsenme sürecini takip ediyor.

ICO, "İnsanların kişisel bilgileriyle yapay zeka modellerini eğitmek veya kullanmak isteyen kuruluşlar, tüm veri koruma yükümlülüklerine uymalı ve çocukların verilerini işlerken gerekli ek önlemleri almalı" ifadelerini kullanıyor.

WhatsApp'ın en son sürümünde mevcut olan yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği özelliği, sohbet adına ve ardından Gelişmiş Sohbet Gizliliği'ne tıklanarak etkinleştirilebilir.

WhatsApp, yeni güncellemeyi duyuran blog gönderisinde "WhatsApp grupları, giderek daha çok gerçek dünyadaki ağlarımızın uzantısı haline geliyor ve bazıları diğerlerinden çok daha yakın" diye belirtiyor.

Bu özelliğin, bir destek grubunda sağlık sorunları hakkında konuşmak veya sizin için önemli bir konu hakkında topluluğunuzu organize etmek gibi, herkesi yakından tanımadığınız ancak yine de hassas konuların konuşulduğu gruplarda en iyi şekilde kullanılacağını düşünüyoruz. 

Independent Türkçe