Avrupa sağlık kurumları yeni Kovid-19 dalgasından korkuyor

Avrupa Sağlık Komiseri, sonbahar ve kış aylarında beklenen yeni bir Kovid-19 salgını dalgasına hazırlanmak için yaz mevsimini kullanma çağrısında bulundu (AFP)
Avrupa Sağlık Komiseri, sonbahar ve kış aylarında beklenen yeni bir Kovid-19 salgını dalgasına hazırlanmak için yaz mevsimini kullanma çağrısında bulundu (AFP)
TT

Avrupa sağlık kurumları yeni Kovid-19 dalgasından korkuyor

Avrupa Sağlık Komiseri, sonbahar ve kış aylarında beklenen yeni bir Kovid-19 salgını dalgasına hazırlanmak için yaz mevsimini kullanma çağrısında bulundu (AFP)
Avrupa Sağlık Komiseri, sonbahar ve kış aylarında beklenen yeni bir Kovid-19 salgını dalgasına hazırlanmak için yaz mevsimini kullanma çağrısında bulundu (AFP)

Avrupa Komisyonu Sağlık ve Gıda Güvenliği'nden Sorumlu Komiseri Stella Kriakides, Avrupa Birliği’nin 27 üye ülkesinin sağlık bakanlarına sonbahar ve kış aylarında beklenen yeni bir Kovid-19 dalgasına hazırlanmak için yaz aylarından istifade etme çağrısında bulundu. Kriakides “Epidemiyolojik durumun yeniden kötüleşmesi ihtimali ışığında, hepimizin dikkatli olması önemli. Yaz aylarını, sonbahar ve kış aylarında pandeminin bir sonraki aşamasında bize yardımcı olacak gerekli halk sağlığı önlemlerini almak için değerlendirmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Kriakides dün (Salı) “Avrupa’daki insanlar, vaka sayılarındaki artışa rağmen son iki yıldır kısıtlamasız bir yaz geçirirken, pandemiyi kontrol altına almaya yönelik çabalarının devam etmesi gerekiyor” dedi. Avrupa Komisyonu Komiseri “Yeni salgın dalgası, ciddi enfeksiyon oranlarında ve hastaneye yatışlarda artış ile bağlantılı” ifadelerini sözlerine ekledi. Kriakides, temel aşı dozları ve ek dozlar ilgili çalışmaların artırılması ve yıl boyunca Omikron varyantına karşı aşılara, gözetim ve testlere istinaden aşı kampanyalarına hazırlık yapılması çağrısında bulundu.
Almanya salı günü Kovid-19 ile enfeksiyon oranında yeni bir artış kaydetti. Robert Koch Hastalık Kontrol Enstitüsü, son 7 günde 100 bin kişi başına düşen vakayı gösteren bu oranın, 6 bin 708’e yükseldiğini duyurdu.
Bu oran bir hafta önce 4 bin 702 ve bir ay önce 9 bin 421’di. Ofis, Almanya’daki sağlık ofislerinin önceki hafta 154 bin 729 vakaya kıyasla son 24 saat içinde 160 bin 691 yeni vaka kaydettiğini de sözlerine ekledi. Son 24 saatte Kovid-19’a bağlı can kaybı sayısı 102’ye ulaştı. Geçen hafta can kaybı 165 olarak kaydedilmişti.
Enstitünün verilerine göre, Almanya’da 2020 baharında ortaya çıkmasından bu yana kaydedilen sayısı 29 milyon 853 bin 680 vakaya ulaştı. Ancak enstitü, vakaların birçoğunun belirlenememiş olması göz önüne alındığında gerçek toplam vaka sayısının daha yüksek olabileceğini belirtti.
Toplanan veriler, pazartesi sabahı itibariyle dünya genelinde toplam koronavirüs vaka sayısının 562,4 milyonu aştığını gösterdi. Johns Hopkins Üniversitesi’nin internet sitesinde bulunan en güncel verilere göre, pazar günü 561 milyon 980 bin vaka kaydedilmişken, şu anda toplam vaka sayısı 562 milyon 443 bine ulaştı. Toplam can kaybı sayısı 6 milyon 369 bine yükseldi. Dünya çapında toplam 11 milyon 829 milyon doz aşı uygulandı. Bu noktada, dünya genelinde Kovid-19 hakkında toplu veri sağlayan bir dizi ajans olduğu ve sağladıkları veriler arasında farklılıklar olabileceğine dikkat edilmesi gerekiyor.
Çek Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, pazartesi gününden itibaren ülkedeki tüm yetişkinler için Kovid-19’a karşı ikinci bir ek doz yani, dördüncü dozunun mevcut olduğunu duyurdu. Üçüncü dozun alınmasının üzerinden en az 4 ay geçmiş olması şartıyla, dördüncü dozun randevu olmaksızın doktorlardan veya hastanelerden alınabileceğini belirtti.
Çek Cumhuriyeti Sağlık Bakanı Vlastimil Valek, 60 yaş üstü olan ve enfeksiyon riski altındaki kişilere aşı olmak için acele etmeleri tavsiyesinde bulundu ve bunun tamamen isteğe bağlı olduğunu vurguladı.
Avrupa Bulaşıcı Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) ve Avrupa İlaç Kurumu (EMA) geçen hafta, AB üye ülkelerine dördüncü dozu sağlama çağrısında bulunmuştu. Çek Cumhuriyeti’nde son dönemde Kovid-19 vaka sayıları arttı ve haftalık enfeksiyon oranı pazartesi günü her 100 bin kişide 101’e ulaştı.
Kovid-19 pandemisinin iki yılı aşkın bir süre önce ortaya çıkmasından bu yana, Çek Cumhuriyeti, toplam 10,5 milyondan fazla vakanın yanı sıra Kovid-19 ile ilgili komplikasyonlar nedeniyle 40 bin 355 can kaybı kaydetti.



ABD ve Ukrayna, barışa doğru ilerlemenin Rusya'ya bağlı olduğunu vurguluyor

ABD elçisi Steve Wittkoff (AP)
ABD elçisi Steve Wittkoff (AP)
TT

ABD ve Ukrayna, barışa doğru ilerlemenin Rusya'ya bağlı olduğunu vurguluyor

ABD elçisi Steve Wittkoff (AP)
ABD elçisi Steve Wittkoff (AP)

Ukraynalı müzakereciler ve ABD Başkanı Donald Trump'ın elçileri, bugün Miami'de üçüncü gün görüşmeler gerçekleştireceklerini açıklayarak, barışa yönelik her türlü ilerlemenin Rusya'ya bağlı olduğunu vurguladı.

ABD temsilcisi Steve Wittkoff'un X platformunda yayımladığı açıklamada, "Her iki taraf da herhangi bir anlaşmaya doğru gerçek ilerlemenin, Rusya'nın gerginliği azaltma ve ölümleri durdurma yönünde adımlar atmak da dahil olmak üzere, uzun vadeli barışa ciddi bir bağlılık gösterme isteğine bağlı olduğu konusunda hemfikirdir" ifadeleri yer aldı.


Uluslararası Mahkeme: Putin ve Netanyahu'nun gıyabında duruşmalar yapılabilir

Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı binası (Reuters)
Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı binası (Reuters)
TT

Uluslararası Mahkeme: Putin ve Netanyahu'nun gıyabında duruşmalar yapılabilir

Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı binası (Reuters)
Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı binası (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcı Yardımcısı Mame Mandiaye Niang, dün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in gıyabında duruşma yapılmasının "mümkün" olduğunu söyledi.

Mame Mandiaye Niang, AFP'ye verdiği röportajda, "Bunu Koné vakasında test ettik. Gerçekten karmaşık bir mekanizma. Ama denedik ve mümkün ve faydalı olduğunu gördük" dedi.

Bu yılın başlarında kaçak Ugandalı isyancı Joseph Kony'ye karşı gıyaben yapılan "suçlamaların onaylanması" duruşmasına atıfta bulunuyordu.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.