Trump ve Pence arasında çatışma belirtileri

6 Ocak 2021'deki Kongre baskınına ilişkin Temsilciler Meclisi özel komitesi, eski Başkan ve ekibinin olaylar sırasındaki rolünü araştırıyor.

Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı Mike Pence (Arşiv - Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı Mike Pence (Arşiv - Reuters)
TT

Trump ve Pence arasında çatışma belirtileri

Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı Mike Pence (Arşiv - Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Yardımcısı Mike Pence (Arşiv - Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı Mike Pence arasında bir seçim çatışmasının erken belirtileri ortaya çıkarken Kongre baskını olaylarıyla ilgili soruşturma komisyonu, Donald Trump ve ekibinin söz konusu olaylardaki rolüne ilişkin yeni ayrıntıları açıklamaya devam ediyor. ABD Adalet Bakanlığı konuyla ilgili davayı yeniden başlatmak istiyor.
Parlamento Komitesi, sekizinci oturumunda, eski Başkan'a, oyların sayımını durdurmak ve iktidar değişimini engellemek amacıyla saldırgan bir grubun saldırısına maruz kalan Kongre Binası’nı savunmaktan kaçınması konusunu tekrar gündeme getirdi.
Komisyon sözcüsü “Konunun odak noktalarından biri; Başkan Trump'ın olayları durdurabilecek tek kişi olmasına rağmen harekete geçmemeyi seçmesidir” dedi.
Komite, Trump dönemindeki yetkililerin açıklamalarına yönelik kamu soruşturması kapsamında, bu kez, Kongre olayları nedeniyle istifa eden eski Ulusal Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Matthew Pottinger ve eski Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Sarah Matthews'un ifadesini dinledi.
Pottinger, komite üyelerine istifa kararını, Trump’ın Başkan Yardımcısı Mike Pence'i olaylar esnasındaki yaklaşımı nedeniyle eleştiren tweeti sonrasında verdiğini ayrıca Kongre onaylarına başkanlık ederken seçim sonucuna itiraz etme cesaretine sahip olmadığını söyledi. Pottinger “Söz konusu tweeti okudum ve o anda bırakmaya karar verdim” dedi.
Trump’ın olaylar sırasında Mike Pence için attığı tweet, Beyaz Saray sözcü yardımcısı Sarah Matthews'ı da istifaya sevk etti. Matthews Kongre’ye “Olaylar açık bir şekilde tırmanmaya başladı. Trump’un Mike Pence ile ilgili tweetini gördüğümde bunun olmaması gerektiğini söylediğimi hatırlıyorum. Durum yeterince kötüydü, o tweet ise yangına benzin dökmek gibiydi” dedi.

Pence Trump’ın karşısında
Mike Pence'in seçim günündeki duruşunun Cumhuriyetçi Parti'nin muhafazakar kanadındaki konumunu güçlendirdiğine şüphe yok. Eski başkan yardımcısı, büyük olasılıkla, Trump'a karşı cumhurbaşkanlığı adaylığına hazırlanmayı bu konumun üzerine inşa ediyor. Trump ve Pence, Cuma günü Arizona'daki seçim faaliyetlerine eyalet valiliği için farklı adayları desteklemek üzere ayrı ayrı katılacak. Pence, Trump'ın ayın 26'sında yapacağı başkentteki konuşmasından bir gün önce Washington'da bir konuşma yapacak.
Pence, kendisine desteği artırmaya yönelik yaptığı hamleler kapsamında, Çarşamba günü Temsilciler Meclisi'nde büyük bir muhafazakar parlementer grup ile bir araya geldi. Milletvekilleri, seçim sonuçlarının onaylandığı gündeki duruşundan ve cesaretinden dolayı kendisine övgüde bulundular.

Steve Bannon davası
Seçim meydanları kızışırken, Kongre çalışmalarını engellemekten yargılanan Trump’ın eski danışmanı Steve Bannon hakkında yargının karar vermesi bekleniyor.
Komitenin Kongre baskınına yönelik soruşturma kapsamında ifade verme çağrısını reddeden Bannon, hapis veya tazminat cezası ile karşı karşıya. İfade vermeyi reddetmesi ve belgeleri teslim etmeye yanaşmaması olmak üzere iki ayrı suç ile suçlanıyor. Suçlu bulunursa, her bir suçlama için 30 gün ile bir yıl arasında hapis cezasına ve 100 bin dolara kadar para cezasına çarptırılabilir.
Yargı hamleleriyle birlikte seçim sistemi reformu ve Capitol olaylarını soruşturma komitesinin çabaları Adalet Bakanlığı'nı Trump'ın seçim sürecini engellemedeki rolünü soruşturmaya sevk etti. Senatörler, gelecekte benzer olayların yaşanmasını önlemek için seçim yasalarında değişiklik yapmak konusunda yeni bir yol benimsediler.
Her iki partiden bir grup milletvekili, seçim yasasında değişiklik yapmak için anlaşmaya vardıklarını duyurdular. Bu değişiklikle, eyaletlerin seçim kurulunun talimatlarını değiştirmeye zorlayan herhangi bir dış müdaheleden korunması hedefleniyor. Söz konusu öneri aynı zamanda seçim sonuçlarının onaylanması sürecinde başkan yardımcısının rolünü de yeniden tanımlıyor.
Öneride, başkan yardımcısının seçim kurulunda herhangi bir anlaşmazlığı çözme, itiraz etme veya onaylama yetkisinin bulunmadığı, bu konudaki yetkilerinin simgesel olduğu açıkça  ortaya koyuluyor.



İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”


Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı
TT

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

Cenevre Görüşmeleri… ABD’den Ukrayna Savaşı’nı sonlandırma planına açık kapı

ABD, Ukrayna ve Avrupa’dan yetkililer pazar günü İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya gelerek, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’ya yönelik barış planını ele alacak. Kiev’de ise bu planın “zorunlu bir teslimiyet” anlamına gelebileceği endişesi hâkim. Washington ise önerinin nihai bir teklif olmadığını vurguluyor.

Trump, yaklaşık dört yıldır süren savaşın sona erdirilmesine yönelik planına Kiev’in 27 Kasım tarihine kadar onay vermesini istemişti. Ancak Ukrayna, taslakta Rusya lehine görülen bazı maddelerde değişiklik yapılmasını talep ediyor.

Rus vizyonu tartışması

ABD yönetimi, planın Amerikan resmi politikasını yansıttığını belirterek, Senato üyelerinin Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun planı “Rusya’nın dilek listesi” olarak nitelediği iddiasını reddetti.

xscd
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg, Kiev'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya geldi (Reuters)

28 maddelik taslak, Ukrayna’nın bazı topraklardan vazgeçmesini, ordusunun küçültülmesini ve ülkenin NATO’ya katılmama taahhüdünü içeriyor.

Trump, cumartesi günü yaptığı açıklamada planın “nihai teklif” olmadığını, amacının çatışmaları “bir şekilde” durdurmak olduğunu söyledi. ABD’nin Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg da metni “devam eden bir çalışma” olarak nitelendirdi.

Avrupalı müttefikler ise hazırlık sürecine dahil olmadıkları plana temkinli yaklaşıyor ve daha fazla geliştirilmesi gerektiğini belirtiyor. G20 zirvesi sırasında Kiev’in elini güçlendirecek karşı öneriler üzerinde çalışıldı.

ABD Heyeti Cenevre’de

Dışişleri Bakanı Marco Rubio bugün (Pazar)Cenevre’ye ulaştı. ABD’nin diplomatik temsilcilerinden Steve Whitkov’un da görüşmelere katılması bekleniyor. ABD Kara Kuvvetleri Sekreteri Daniel Driscoll ise Kiev’de Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüştükten sonra Cenevre’ye geçiş yaptı.

Rubio sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, barış planının ABD tarafından hazırlandığını belirterek, “Bu, devam eden müzakereler için güçlü bir çerçeve sunuyor. Rusya’nın katkılarının yanı sıra Ukrayna’nın önceki ve mevcut önerilerini de içeriyor” dedi.

Rusya’nın katılımı belirsiz

Zelenskiy, başmüzakereci görevine Andriy Yermak’ın getirildiğini duyurdu. Kararnamede müzakerelere “Rusya Federasyonu temsilcilerinin” de katılmasının öngörüldüğü ifade edildi; ancak Moskova’dan bu konuda resmi bir açıklama gelmedi.

Zelenskiy, “Barışı sağlamak için atılması gereken adımlar konusunda ortaklarımızla istişarelerde bulunacağız” dedi. Ukrayna lideri, temsilcilerinin ülkenin ulusal çıkarlarını savunmayı bildiğini ve “Rusya’nın üçüncü kez saldırmasını engelleyecek” şekilde hareket edeceklerini vurguladı.

Avrupa’dan güvenlik vurgusu

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, üst düzey yetkililerin Cenevre’de “ilerleme kaydetmek” için bir araya geleceğini söyleyerek, Ukrayna’ya güçlü güvenlik garantileri verilmesinin önemini vurguladı. İngiltere’nin ulusal güvenlik danışmanı Jonathan Powell’ın da toplantıya katılacağı belirtildi.

cdfg
Trump ve Putin, geçen Ağustos ayında Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesini müzakere etmek için yaptıkları görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında el sıkışıyor (Reuters)

İtalya’nın güvenlik danışmanı Fabrizio Saggio’nun da Cenevre’ye gideceği bildirildi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise AB, Fransa ve Almanya’dan güvenlik yetkililerinin görüşmelere katılacağını açıkladı.

Johannesburg’daki G20 toplantısı sırasında Starmer, Macron ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Trump’ın planını ele almak üzere bir araya geldi. Görüşmeye Avustralya, Kanada ve Japonya’dan yetkililer de katıldı.

Liderler, yayımladıkları ortak açıklamada ABD planının “üzerinde çalışılması gereken bir temel” olduğunu kaydetti. Açıklamada ayrıca “sınırların güç yoluyla değiştirilemeyeceği” ve Ukrayna ordusuna getirilebilecek kısıtlamaların ülkeyi gelecekte risk altında bırakabileceği uyarısı yer aldı.

fgb
Rusya Savunma Bakanlığı'nın 18 Kasım'da yayımladığı bir videodan alınan bir karede, bir Rus askerinin Ukrayna'da açıklanmayan bir konumda bulunan Ukrayna ordusu mevzilerine top mermisi ateşlediği görülüyor. (EPA)

Macron, planın Ukrayna’nın NATO ilişkileri ve AB’de dondurulan Rus varlıkları gibi Avrupa’yı ilgilendiren kritik konular içerdiğini belirterek, “Hepimiz güçlü ve kalıcı bir barış istiyoruz. Bu barış tüm Avrupalıların güvenliğini gözetmelidir” dedi.

Kiev’de kritik günler

Zelenskiy, cuma günü yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Ukrayna’nın tarihinin en zor dönemlerinden birinden geçtiğini söyledi. Trump’ın planına alternatif öneriler sunacağını belirterek, ülkeye yönelik baskının “çok yoğun” olduğunu dile getirdi.

Ukrayna lideri, ülkesinin “onurunu kaybetmek ile en önemli müttefikini kaybetme riski arasında çok zor bir seçimle” karşı karşıya kalabileceğini ifade etti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise planın nihai barış için “temel oluşturabileceğini” söyledi ancak Ukrayna’nın masadan çekilmesi halinde daha fazla toprak alacağı tehdidinde bulundu.


İran: Batı’nın UAEA’ya müdahalesi uluslararası ilişkileri zedeliyor

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
TT

İran: Batı’nın UAEA’ya müdahalesi uluslararası ilişkileri zedeliyor

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi (İRNA)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün(Pazar) yaptığı açıklamada Batılı ülkelerin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (IAEA/UAEA) çalışmalarına müdahale ettiğini savunarak, bu tutumun ajansın diğer ülkelerle ilişkilerini “ciddi şekilde zorlaştırdığını” söyledi.

Başkent Tahran’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Bekayi, İran ile UAEA arasında herhangi bir arabuluculuğa ihtiyaç olmadığını vurgulayarak, Kahire’de taraflar arasında sağlanan son mutabakatın “geçerliliğini yitirdiğini” dile getirdi.

Washington’un nükleer müzakerelerde “ciddiyetten uzak davrandığını” öne süren Bekayi, ABD’nin diplomatik teamüllere uygun hareket etmediğini ifade etti. Sözcü, UAEA’nın da ABD ile İsrail’in “siyasi baskılarına boyun eğdiğini” iddia etti.

Bekayi, ABD’yi “dünyanın en büyük istikrarsızlık kaynağı” olarak tanımlarken, Sudan’daki çatışmalara ilişkin değerlendirmesinde de ülkedeki gelişmelerin “son derece kaygı verici” olduğunu belirtti. Sözcü, Sudan’daki gerilimin tırmanmasından “Washington’un sorumlu olduğunu” ileri sürdü.