Bilim insanları politik doğruculuğun zihni yorduğunu keşfetti

"Politik doğruculuğun hem nedenlerini hem de sonuçlarını daha iyi anlamak için sadece ilk adım"

Bulgulara göre yüksek düzeyde "bilişsel kaynak tükenmesi", çalışanların eşlerine ve ortaklarına öfkelenme olasılığını artırıyor (Unsplash)
Bulgulara göre yüksek düzeyde "bilişsel kaynak tükenmesi", çalışanların eşlerine ve ortaklarına öfkelenme olasılığını artırıyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları politik doğruculuğun zihni yorduğunu keşfetti

Bulgulara göre yüksek düzeyde "bilişsel kaynak tükenmesi", çalışanların eşlerine ve ortaklarına öfkelenme olasılığını artırıyor (Unsplash)
Bulgulara göre yüksek düzeyde "bilişsel kaynak tükenmesi", çalışanların eşlerine ve ortaklarına öfkelenme olasılığını artırıyor (Unsplash)

Sosyal medyada, işyerinde veya arkadaş ortamında "politik doğrucu" bir tavır takınmak, psikolojik açıdan zorlayıcı olabilir.
Hakemli bilimsel dergi Journal of Applied Psychology'de yayımlanan yeni bir araştırma, bu tutumun günün sonunda zihinsel yorgunluğa yol açabileceğini ortaya çıkardı.
Politik doğruculuk; farklı dil, din, kültür ve cinsiyetten kişileri incitmemek amacıyla, özenle kullanılan ifade, düşünce ve uygulamaları tanımlamak için kullanılıyor.
Texas A&M Üniversitesi ve Florida Üniversitesi’nde görev alan, araştırmanın yazarları Joel Koopman ve Klodiana Lanaj şu ifadelere yer verdi:
"İnsanların politik açıdan doğru davranmaması gerektiğini kesinlikle söylemiyoruz. Bizimki, politik doğruculuğun hem nedenlerini hem de sonuçlarını daha iyi anlamak için sadece ilk adım."
Araştırma toplam 447 katılımcıyla yürütüldü. Amaçları politik doğruluk ve "bilişsel kaynak tükenmesi" arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktı.
Ekip, yerel şirketlerin çalışanlarını ve iki üniversiteden idari personeli ve bunların eşleriyle ortaklarını araştırmaya tabi tuttu. Katılımcılar, üç hafta boyunca her gün mesai başında, mesai bitiminde ve akşam saatlerinde anket doldurdu.
Anketlerde "Bugün işyerinde kendimi sansürledim" veya "Şu anda tükenmiş hissediyorum" gibi maddeler yer alıyordu.
Araştırmanın sonraki aşamalarında katılımcılardan iş arkadaşlarıyla yaptıkları tartışmalarla ilgili yazılar yazması istendi.
Benzer deneyler, eğitim ortamındaki kişilerin değerlendirilmesi amacıyla üniversite öğrencileriyle de tekrarlandı.
Bulgular, politik açıdan doğru davranmaya çalışan kişilerde bilişsel kaynak tükenmesi diye nitelenen zihinsel yorgunluğun daha fazla olduğunu gösterdi.
Koopman ve Lanaj, PsyPost'a yaptıkları ortak açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Hem çalışanlar hem de yöneticiler için önemli olan, politik olarak doğru olmanın bedelsiz olmadığı. Aksine yorucu olabilir ve bunun sonucunda çalışanlar özellikle geceleri yorgun ve daha tartışmacı davranabilir."
Independent Türkçe, PysPost, Swaddle



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news