İngiltere eski Maliye Bakanı Sunak: Çin iç ve küresel güvenliğe yönelik bir numaralı tehdit

İngiltere eski Maliye Bakanı Rishi Sunak (Reuters)
İngiltere eski Maliye Bakanı Rishi Sunak (Reuters)
TT

İngiltere eski Maliye Bakanı Sunak: Çin iç ve küresel güvenliğe yönelik bir numaralı tehdit

İngiltere eski Maliye Bakanı Rishi Sunak (Reuters)
İngiltere eski Maliye Bakanı Rishi Sunak (Reuters)

İngiltere eski Maliye Bakanı Rishi Sunak, Çin’i iç ve küresel güvenliğe yönelik ‘bir numaralı tehdit’ olarak nitelendirerek, başbakan olması halinde Çin’e karşı sert bir çizgi benimseme sözü verdi.
Sunak’ın bu ifadeleri, Muhafazakar Parti liderliğini kazanma yarışındaki rakibi Liz Truss tarafından Çin ve Rusya’ya karşı zayıf olmakla suçlanmasının ardından geldi.
Çin’in devlet kontrolündeki gazetesi Global Times, bir süre önce Sunak’ın ‘İngiltere-Çin bağlarını geliştirmeye açık ve pragmatik bir bakış açısıyla’ yarıştaki tek aday olduğunu ifade etmişti.
İngiltere merkezli Daily Mail gazetesi ise, bu pozisyonu ‘kimsenin istemediği bir onay’ olarak nitelendirmişti.
Sunak son açıklamasında, Çin’i ‘teknolojilerini çalmak ve İngiliz üniversitelerine sızmakla’ suçladı.
Muhafazakar Parti üyeleri tarafından seçilirse, İngiltere’deki 30 Konfüçyüs Enstitüsü’nün tamamının kapatma sözü de verdi.
Çin hükümeti tarafından finanse edilen bu kurumlar, Çin dili ve kültürünü tanıtmayı amaçlıyor.
Ancak bazı Muhafazakar milletvekilleri, bu enstitülerin propaganda ve casusluk amacıyla kullanıldığını söylüyor.
Çin’in Rus petrolü satın alarak Vladimir Putin’i desteklediğini ve Tayvan da dahil olmak üzere komşularına zorbalık yapmaya çalıştığını söyleyen Sunak Pekin’e yönelik eleştirilerine şu ifadelerle devam etti:
“Sincan ve Hong Kong da dahil olmak üzere kendi insanlarına insan haklarına aykırı olarak işkence yapıyorlar, gözaltına alıyorlar ve beyinlerini yıkıyorlar. Çin’in üniversitelerimizi ele geçirmesini önleyeceğim. İngiliz şirketleri ve kamu kurumlarına ihtiyaç duydukları siber güvenliği sağlayacağım.”
Sunak’ın vaatleri arasında, Çin’in siber tehditlerine karşı NATO benzeri bir uluslararası ittifakın kurulması, iç istihbarat teşkilatı MI5’in Çin casusluğuyla mücadele etmek için kullanılması ve Çin’in kilit sektörlerdeki satın almalarının önlenmesi yer alıyor.



Birleşik Krallık tarihinde bir ilk: Artık göçmenler yönetiyor

Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
TT

Birleşik Krallık tarihinde bir ilk: Artık göçmenler yönetiyor

Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)

Galler İşçi Partisi Lideri Vaughan Gething, Galler Bölgesel Başbakanı olarak seçilmesinin ardından dört kurucu ülkeden (İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda) oluşan Birleşik Krallık'ın (Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığ) üç ülkesi göçmen kökenli isimler tarafından yönetilmeye başlandı. Gething, Galler'in başkenti Cardiff’te hükümetin dümenine geçerken, Rishi Sunak İngiltere Başbakanı olarak Londra'da, Hamza Yusuf ise İskoçya Başbakanı olarak Edinburgh'da iktidarı ellerinde bulunduruyor.

Babası Güney Galler'den bir veteriner olan 52 yaşındaki Vaughan Gething’in annesi ise Zambiya'da bir kümes hayvanı çiftliğinde çalışıyordu. Eski Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela'nın hikayesi, Gething’i henüz 17 yaşındayken İşçi Partisi'ne katılmasında etkili oldu. Gething, 2011 yılında Cardiff'te meclis üyesi seçilerek siyasi kariyerine başladı.

Cardiff hükümetinde 2013 yılından bu yana çeşitli görevler üstlenen Gething, 2014 yılında Kalkınma Bakan Yardımcılığı, ardından Sağlık Bakan Yardımcılığı, ardından 2016-2021 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. Birkaç gün önce rakibi Jeremy Miles'ı kıl payı mağlup ederek Galler İşçi Partisi'nin lideri olan Gething, 2021 mayısında Mark Drakeford hükümetinin ekonomi bakanlığı görevini üstlenmişti.

Gething, özelde Galler’in genelde ise Avrupa’nın ilk siyahi lideri oldu. Birleşik Krallık tarihindeki bu yeni durum, ‘artık göçmenlerin çocukları ve torunları sahada ve yerel meclislerden hükümete kadar çeşitli siyasi makamlar için ülkenin yerli halkıyla rekabet ediyor’ yorumlarına neden oldu.

Galler’de bir göçmenin başbakan olarak seçilmesinden önce Hint asıllı Budist Rishi Sunak, 2022 yılında İngiltere’nin başbakanlık koltuğuna oturmuştu. Pakistan asıllı bir Müslüman olan Hamza Yusuf ise 2023 yılında İskoçya hükümetinin başına geçti. Böylece Birleşik Krallık'ı oluşturan ülkelerden üçü artık her zaman beyazların seçildiği makamlara partileri tarafından seçilen göçmenlerin getirildiğine tanık oldu.

Birleşik Krallık'ta farklı milletlerden üç ismin iktidara gelmesinin ve göçmenlerin çocuklarının ve torunlarının siyasetin tüm kademelerinde yer almasının yolu açıldı. Yerel halkla belediye ve meclis sandalyeleri için yarışan göçmenlerin çocukları ve torunları, hükümetlerde çeşitli görevler alırken bakanlık görevlerinde bulundular ve iç siyasi sahnede etkili oldular.

Birleşik Krallık'taki dördüncü ülke olan Kuzey İrlanda da liderlik konusunda bir istisnaya tanık oluyor. Kuzey İrlanda tarihinde ilk kez ‘Birleşik İrlanda’ fikrini destekleyen Katolik bir kadın siyasetçi olan Sinn Fein, 2023 yılında Belfast parlamento seçimlerinde rakibi Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) 1998 yılında imzalanan barış anlaşmasının temelini oluşturan güç paylaşımı hükümetine yönelik boykotunu sona erdirmeyi başararak iktidara geldi.