Libyalılar, silahlı milislerin orduyu birleştirme girişimini engellemesinden endişe ediyor

Siyasiler bazı milislerin “fitne çıkaracağını” tahmin ediyor.

Libya’daki iki ordunun genelkurmay başkanları geçen hafta Trablus’taki Mitiga Havalimanı’nda bir araya geldi (AFP)
Libya’daki iki ordunun genelkurmay başkanları geçen hafta Trablus’taki Mitiga Havalimanı’nda bir araya geldi (AFP)
TT

Libyalılar, silahlı milislerin orduyu birleştirme girişimini engellemesinden endişe ediyor

Libya’daki iki ordunun genelkurmay başkanları geçen hafta Trablus’taki Mitiga Havalimanı’nda bir araya geldi (AFP)
Libya’daki iki ordunun genelkurmay başkanları geçen hafta Trablus’taki Mitiga Havalimanı’nda bir araya geldi (AFP)

Libyalı siyasiler ülkenin batısındaki milisler arasında silahlı çatışmaların yeniden patlak vermesinin ardından milislerin sahadaki güçlerini kullanarak orduyu birleştirme girişimlerini engellemesinden endişe ediyor.
Libya Genel Ulusal Kongresi’nin eski üyesi Abdulmunaim El-Yesir, milis liderlerin çoğunun orduyu birleştirme girişimine tamamen itiraz ettikleri gerçeğini yansıtmamaya çalıştığını söyledi. Yesir, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Çeşitli milis gruplar ordunun birleştirilmesi fikrini reddediyor ancak ideolojik takıntıları olan ve kendini Şubat Devrimi’nin mirasçısı olarak gören milislerin liderleri sessizliğini sürdürüyor veya siyasi sözcüleriyle koordineli olarak medya üzerinden eleştiriler yöneltmekle yetiniyor” dedi.
Misrata’daki milislerin ülkenin doğusu ile batısı arasındaki sahil bağlantı hattını ulaşıma kapattığını anımsatan Yesir, “Bu gelişme, itirazlarını göstermek için gerginliği tırmandıracak en büyük adım olabilir. Gizli bir şekilde fitne yayacaklarını ve Libyalıların zihninde milislerin imajını ‘Ulusal Ordu’ ile ilişkilendirmek için çalışacaklarını düşünüyorum” diye konuştu.
Libya Ulusal Ordusu Genelkurmay Başkanı Abdurrezzak en-Nazuri ve Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed el-Haddad’ın katılımıyla gerçekleşen askeri toplantı sonrasında yapılan açıklamada, ordunun birleştirilmesi gerektiği vurgulandı.
Libya’nın eski Savunma Bakanı Muhammed Mahmud el-Bergasi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, ülkenin doğu ve batısındaki siyasi liderlerin gözetiminde Trablus’ta düzenlenen son toplantıda askeri yetkililerin savaşın geri dönmeyeceği konusunda taahhütte bulunduklarını söyledi. Bergasi, “Bu taahhüt milis liderlerin birçoğuna, kendilerinin hedef pozisyonda olmadıkları hususunda güven telkin etti. Dolayısıyla da bu toplantıdan duydukları rahatsızlığı dile getirmediler” dedi.
Bergasi, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Milisler silahlanma gücü ve başkent ile banliyölerindeki askeri üslerdeki kontrolü ışığında orduyu birleştirmeye dönük her türlü finansmanı durdurması için devlet liderlerine her zaman baskı uygulayabilir. Milisler geçtiğimiz yıllar içinde kademeli bir şekilde paralel orduya dönüşmeyi ve devletin bütçesinden hatırı sayılır bir pay almayı nasıl başardı? Milisler bu siyasi liderlerin kendilerine karşı gerginliği tırmandırıcı hiçbir adım atamayacaklarını çok iyi biliyorlar. Hükümet üzerinde kavga eden her iki başbakan da (Abdulhamid Dibeybe ve Fethi Başağa) kendilerini korumaları için milislere güveniyor. Trablus’taki son çatışmaların Libya sahasındaki liderlerin sadece güç gösterisi olduğuna ihtimal vermiyorum. Askerlerin açıklaması da yaşananların etkisini hafifletmeyi amaçlıyor. Ortak ordu ortaya çıktığında bu silahlı oluşumlarda yer alan askerlerin orduya katılmamasını talep ediyorum. Ortak ordunun kuruluşuyla birlikte silahlar toplanmalı ve yabancı güçler ülkeden çıkarılmalıdır.”
Libyalı analist Abdullah el-Kebir, Trablus’ta Caydırma Birimi ve Trablus Devrimcileri Tugayı arasında çıkan son silahlı çatışmaların ortak ordunun kurulmasının ciddi bir başlangıcı olabileceğine işaret etti.
Şarku’l Avsat’a konuşan Kebir, “Silahlarını yeni ordunun eline teslim etmeyi reddederek, ortak ordunun kurulmasına itiraz eden oluşumlar ile bu ortak ordunun özellikle doğudaki askeri liderler tarafından iktidara ulaşma projesi olmasından endişe eden oluşumlar arasında ayrım yapmak gerekir. Orduyu birleştirme çabaları için bir referans bulunmalı. Bu da Anayasa’nın hedeflerini ve ülküsünü belirlediği bir referans olmalı. Artık resmi olarak temsil gücü bulunan Savunma Bakanlığı’na veya Başkanlık Konseyi’ne bağlı oluşumlar, mali avantajlar sunulur ve takibata uğramayacakları taahhüdü verilirse bireysel ortak orduya katılır. Ancak bu savaş suçu işleyenlerin bu askeri oluşuma katılmasına izin verilmesi anlamına gelmemeli” ifadelerini kullandı.
Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Silahlanma Departmanı Başkanı Ahmed Uleybe, “Genelkurmay başkanları düzeyinde komutanlığı birleştirme girişimindeki asıl risk mevcut siyasi anlaşmaların başarısız olmasıdır. Milisler daima ortamı germe gücüne sahip. Fakat Batı ve Doğu arasında bu yakınlaşmayı sağlayan mevcut siyasi anlaşma sekteye uğrar veya başarısız olursa Libya aynı askeri bölünmeye geri dönmeye başlayacak ve belki de daha kötüsü olacak” dedi.
Yerel milislere destek veren ülkelerin orduyu birleştirme girişimini engellemesinden endişe ettiğini belirten Uleybe, “Bu ülkeler milisleri kaos ortamında çıkarlarını korumaları için görevlendirdi. Bu nedenle güçlü bir ordu olursa hedeflerine ulaşmış olacaklar” diye konuştu.



Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
TT

Binance’e Hamas davası açıldı: Kara para akladılar

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde çoğu kadın ve çocuk 70 bine yakın kişiyi katletti (Reuters)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonunda yakınlarını kaybedenler, Filistinli örgütün kara para aklamasını sağladığı gerekçesiyle kripto devi Binance'e dava açtı.

306 ABD vatandaşının açtığı ve pazartesi günü kamuoyuyla paylaşılan davada, Hamas'ın saldırısında hayatını kaybeden, yaralanan veya rehin alınan kişilerin yakınları Binance'in yaptırımları deldiğini savunuyor. 

Davacılar, kripto borsasının Hamas, Hizbullah, Filistin İslami Cihad Örgütü ve İran Devrim Muhafızları'nın platform üzerinden 1 milyar dolardan fazla para transferi yapmasına göz yumduğunu iddia ediyor. 

Bu tutarın en az 50 milyon dolarının Gazze savaşını başlatan 7 Ekim 2023'teki saldırının ardından transfer edildiği belirtiliyor. 

ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde açılan davada, sözkonusu örgütlerin Binance'i kullanarak şüpheli hesaplar üzerinden kara para akladığı ileri sürülüyor. Bu örgütlerin hepsi ABD'nin yaptırım listesinde yer alıyor. 

Şikayette "CZ" diye de anılan Çinli iş insanı Changpeng Zhao'nun kurduğu kripto borsasına dair şu ifadeler yer alıyor: 

Binance yasadışı faaliyetler için kasıtlı olarak bir sığınak şeklinde faaliyet gösteriyor. Bugüne dek Binance'in temel iş modelini anlamlı biçimde değiştirdiğine dair hiçbir gösterge yok.

Şirketin açıklamasında davanın detaylarına ilişkin yorum yapılmazken "uluslararası alanda tanınan yaptırım yasalarına tam olarak uyulduğu" savunuldu. 

Kasım 2023'te ABD Adalet Bakanlığı, kara para aklamayı önleme ve yaptırım yasalarının ihlali nedeniyle Binance'le 4,3 milyar dolarlık bir uzlaşmaya varmıştı. Bu rekor tutar şirket tarafından kurumsal olarak ödendi. CZ ise aynı anlaşma kapsamında CEO'luk görevinden ayrılmış ve şirketten bağımsız olarak 50 milyon dolarlık kişisel para cezasını ödemeyi kabul etmişti.

Amerika'da yürütülen ceza yargılamasının ardından Zhao'ya gerekli kara para aklama kontrollerini uygulamadığı gerekçesiyle 4 ay hapis cezası verildi ve iş insanı bu cezasını tamamen çekerek tahliye edildi. Geçen ay ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan af kararıyla da yeniden CEO'luğa dönmesi önündeki engeller kaldırılmış oldu.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuter


BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)