Lübnan Meclisi’nde kadın milletvekillerine sözlü taciz ülke gündeminde: ‘Meclis ofislerinde porno dergiler ve prezervatifler var’

Uluslararası Af Örgütü Lübnanlı parlamenterlere parlamentodaki kadınlara yönelik tacizlere son verme çağrısında bulundu

Lübnan Parlamentosu’nun dünkü oturumundan bir kesit (Reuters)
Lübnan Parlamentosu’nun dünkü oturumundan bir kesit (Reuters)
TT

Lübnan Meclisi’nde kadın milletvekillerine sözlü taciz ülke gündeminde: ‘Meclis ofislerinde porno dergiler ve prezervatifler var’

Lübnan Parlamentosu’nun dünkü oturumundan bir kesit (Reuters)
Lübnan Parlamentosu’nun dünkü oturumundan bir kesit (Reuters)

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty), Lübnanlı milletvekilleri ve Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Meclis'te kadınlara yapılan sözlü tacizlere son verme çağrısında bulundu.
Amnesty, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Milletvekilleri ve özellikle Meclis Başkanı Nebih Berri, kadınlara karşı bu davranış biçimini sona erdirme ve kadınlar için düşmanca bir ortam hazırlamayı bırakma sorumluluğunu taşıyor” ifadelerini kullandı.
Uluslararası Af Örgütü, açıklamalarına şöyle devam etti: “Lübnan Parlamentosundaki kadın milletvekillerinin, özellikle de yetkilileri eleştirenlerin, erkeklerin egemen olduğu bir parlamentoda sırf kadın oldukları için erkek milletvekilleri ve Meclis Başkanı tarafından sözlü tacize uğraması utanç verici. Temsilciler Meclisi insan haklarına saygı göstermeli ve tacizi suç sayan 2020 yasasını uygulamalı.”

Sözlü tacizler
Meclis’teki ReLübnan Yürütme Komitesi Üyesi ve Değişim Bloğu’ndan Bağımsız Milletvekili Cynthia Fadi Zarazir parlamentonun dünkü oturumunun bitiminden sonra, Temsilciler Meclisi’ne girdiğinden beri hiçbir şekilde saygı görmediğini ana akım medya ve sosyal medya aracılığıyla duyurdu. Zarazir, oysa bu saygının 4 yıl birlikte olacağı kişilerin önce insan, sonra saygın insanlar olduğuna işaret edeceğini söyledi.
Zarazir, konuyla ilgili açıklamasında, “Erkeklikleri, şahsiyetlerinden üstün olan milletvekillerinin karalamalarına” maruz kaldığını, ayrıca “soyadı yüzünden zorbalığa uğradığını” kaydetti.
Temsilciler Meclisi Genel Sekreterliği dün yaptığı açıklamada, Zarazir'in medya ve sosyal medya aracılığıyla yaptığı açıklamaların “tamamen yanlış” olduğunu vurgulayarak suçlamaları yalanladı.
Sekreterlik yaptığı açıklamada, "Zarazir de dahil hiçbir milletvekili arasında ayrım yapılmadığını” kaydetti. Ayrıca sekreterlik, Zarazir'in "Sekreterliğin konuyla ilgili açıklaması dışındaki tüm sözlerinin iftira ve gerçeği inkar" olduğunu vurgulayarak, kendisini "tahrik, kamuoyu oluşturma ve popülizmden" uzak durmaya çağırdı.
Zarazir, Parlamentonun ilk yasama oturumu sonrası Meclis’teki cinsiyetçiliği ve tacizi eleştirmek için bir dizi açıklama yapmıştı.

‘Meclis ofislerinde porno dergiler ve prezervatifler var’
Kadın Milletvekili ayrıca kendisine Playboy dergilerinin olduğu kirli bir ofis verildiğini ve yerde ve çekmecelerde prezervatif kullanıldığını söyledi. 
Ayrıca park yerinin reddedildiğini ve soyadı nedeniyle zorbalığa uğradığını söyledi.
Cynthia, bir tweette alaycı bir şekilde "Onların görgü kuralları(!)" dediği bazı örnekler verdi. “Bana kirli bir ofis, çekmecelerinde ve zemininde kullanılmış prezervatifler ve playboy dergileriyle dolu bir ofis teslim ettiler; Statüko yanlısı milletvekilleri tarafından soyadım yüzünden zorbalığa maruz kaldım ayrıca park yeri verilmedi. Toksik erkekliğin tezahürüdür” ifadelerini kullanan Milletvekili ayrıca "Seçilmiş bir milletvekiliyle bu şekilde anlaşabilirlerse, sesini duyuramayan vatandaşla nasıl baş edecekler!" dedi.
Zarazir, MTV'ye, ofiste “Hacc Muhammed” adını taşıyan dosyalar bulduğunu ve daha önce ofisi işgal eden milletvekilinin veya eski milletvekilinin “tam kimliğini” henüz belirlemediğini söyledi.
Beyrut merkezli MTV kanalına konuşan Zarazir, “Taşındığım ofiste tam bir kaos vardı. Erotik dergiler masalarda, dosyalar yerdeydi. Çürük yiyecekler bile masanın üzerinde kalmış ve çekmecelerde ve masada kullanılmış ve kullanılmamış prezervatifler bulundu" ifadelerini kullandı.
Salı günü parlamentoya geldiğinde bir gazetecinin kendisine Beyrut Limanı’ndaki patlama kurbanlarının posterini verdiğini, ancak onları parlamento polisine teslim etmek zorunda kaldığını belirten Zarazir, “Parlamento Polisi hemen geldi ve Meclis Başkanı Nebih Berri'nin talimatı uyarınca afişi teslim etmedikçe arabadan çıkmamı engelledi ve ardından sözlü bir atışma yaşandı” dedi.
"Ben oturuma girdiğimde, (Şii Emel Hareketi) Milletvekili Ali Hasan Halil'in yanında oturan iki milletvekili, soyadım yüzünden bana zorbalık yapmaya başladı" diyen Zarazir, meclisteki meslektaşlarından sık sık “cinsel gevezeliklere maruz kaldığını” kaydetti.
Söz konusu Milletvekillerine cevaben “Artık mahalle haydutları değilsiniz; milletin vekilleri oldunuz! Kendinizden utanmalısınız!” dediğini ifade etti.
Şarku’l Avsat’ın MTV’den aktardığına göre Zarazir sözlerine şöyle devam etti:
“Arabam için park yeri bulmak için her gün parlamento çalışanlarıyla iletişim kuruyorum. İlk iki oturumda park edebilmek için bir arkadaşımın küçük arabasını kullanmak zorunda kaldım ve bunu onlardan birkaç kez istediğimde, Milletvekili Ali Hasan Halil bana şöyle dedi: ‘Git küçük bir araba al. Paran var."
Milletvekili Halime Kaakour'un Kanun Tasarısı için oylama talep etmesi üzerine Temsilciler Meclisi’nde bir başka olay daha yaşandı ve (Şii) Emel Hareketi lideri ve Meclis Başkanı Nebih Berri, Kaakour’a “Oy verirken konuşmamız caiz değildir. Otur ve sus!" diyerek bağırdı.
Lübnan'da muhalefet cephesinde bulunan ve bağımsız milletvekillerinden oluşan "Değişim Bloğu", 17 Ekim 2019'da ülke çapında patlak veren protestoların sonucu doğan Halk Hareketinin öncüsü 17 genç aktivisti Temsilciler Meclisi’ne taşıdı.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.