Amfibiler ve sürüngenler son 34 yılda 17 milyar dolar zarara neden oldu

Amfibi ve sürüngen istilalarının erken müdahale ile önlenebileceğine dikkat çekiliyor. (Public Domain)
Amfibi ve sürüngen istilalarının erken müdahale ile önlenebileceğine dikkat çekiliyor. (Public Domain)
TT

Amfibiler ve sürüngenler son 34 yılda 17 milyar dolar zarara neden oldu

Amfibi ve sürüngen istilalarının erken müdahale ile önlenebileceğine dikkat çekiliyor. (Public Domain)
Amfibi ve sürüngen istilalarının erken müdahale ile önlenebileceğine dikkat çekiliyor. (Public Domain)

Yapılan yeni bir araştırmaya göre amfibi ve sürüngen istilaları, küresel ekonomiye en az 17 milyara mal oldu. Scientific Reports dergisinde yayınlanan araştırmada amfibilerin ve sürüngenlerin, 1986 ve 2020 yılları arasında diğer bölgeleri istila ederek ciddi zarar verdiği belirtildi. Söz konusu zarar, gelecek günlerde istilalar ile mücadele etmek için daha etkili politikalara ihtiyaç duyulduğunu gösterdi. Hayvanların bir bölgeyi istila etmesi, o bölgedeki hayvanların bölge değiştirmesine veya neslinin tükenmesine, hatta mahsulün zarar görmesine neden olabiliyor.
Çek Cumhuriyeti’ndeki Güney Bohemya Üniversitesi Balıkçılık ve Su Ürünleri Bölümü’nde görevli Ismael Soto ve çalışma arkadaşları, amfibilerin ve sürüngenlerin istilalarının neden olduğu ekonomik maaliyetleri belirlemek için InvaCost veri tabanının kullandı. Hükümetlerden, sivil toplum kuruluşlarından ve uzmanlardan elde edilen bilgiler ile amfibilerin ve sürüngenlerin neden olduğu zarar hakkında bilgi edinildi.
Araştırmacılar, 1986 ve 2022 yılları arasında amfibilerin ve sürüngen istilalarının yarattığı zararın toplam maliyetinin 17 milyar doları geçtiğini belirtti. Bu tutarın 6,3 milyar dolarına amfibi istilaları neden oldu. Sürüngenler, toplamda 10,4 milyar dolarlık bir zarara neden olurken hem amfibi hem de sürüngenlerin neden olduğu zararın maliyeti ise 3 milyar dolar olarak açıklandı. Amfibi ailesinden Lithobates Catispianus (Amerikan kurbağası) türü, 6,3 milyar dolarlık zararın yüzde 96,3’ünün sorumlusuydu. Kahverengi ağaç yılanı ise sürüngenlerin verdiği zararın yüzde 99,3’ünden sorumlu tutuldu. Avrupa bölgesindeki ülkeler, amfibi istilalarından kaynaklanan ekonomik maliyetin yüzde 96,3’ünü (6 milyar dolar) üstlenirken Okyanus ve Pasifik ülkeleri, sürüngen istilalarının neden olduğu zararın yüzde 99,6’sına (10,4 milyar dolar) tanık oldu.
Araştırmacılar, istilacı türlerin başka ülkelere gönderilmesinin azaltılması ve istilaların erken tespiti için gerekli önlemlere yatırım yapılması halinde bu maliyetlerin azalabileceği görüşünde. Söz konusu çalışmayı yürüten ekip tarafından yapılan açıklamada “Bu önlemler, uzun vadede sorunlarımızı azaltabilir” denildi.



Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
TT

Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)

Araştırmacılar, robot süpürgelerin bitki sulamak gibi basit ev işlerini yapacak şekilde modifiye edilebileceğini ortaya koydu.

Bath Üniversitesi'ndeki bilgisayar bilimcilerden oluşan bir ekip, bir Roomba'yı, boşta kaldığı saatlerde faydasını en üst düzeye çıkarmak amacıyla 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı.

Yeni işlevler arasında telefonları şarj etmek, evcil hayvanların canlı görüntüsünü sağlamak, ekranları duvarlara yansıtmak ve rahatsızlık verebilecek kişileri engellemek yer alıyor.

Araştırmacılar robot süpürgenin nispeten basit bazı değişikliklerle gerçekleştirebileceği, üzerine takılı bir lazer kalemle kedilerle oynamak ve arabadan eve alışveriş torbası taşımak gibi yüzün üzerinde görev belirledi. 

Bath Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde doktora öğrencisi olan ve modifikasyonları bulan Yoshiaki Shiokawa "Elektrikli robot süpürgeler ve çim biçme makineleri gibi mobil ev robotları sınırlı, tek görevli cihazlar olarak algılanıyor ancak pratik görevlerde yeterince kullanılmadıklarına dair güçlü bir argüman var. Günün büyük bir bölümünde boş boş oturuyorlar" diyor.

Onları bir dizi ek işlevi yerine getirmek üzere evde fiziksel olarak gezinecek şekilde programlayarak kullanımlarını temel görevlerinin ötesine taşımalıyız. Roomba'lar ev asistanlarına dönüştürülebilseydi hanelerin ne kadar daha verimli çalışacağını bir düşünün.

Shiokawa, robot süpürgelerin halihazırda günde ortalama sadece 1 saat 47 dakika temizlik yaptığını, bunun da büyük miktarda değerlendirilmeyen potansiyel anlamına geldiğini belirtiyor.

Araştırmacılar tarafından önerilen diğer uygulamalar arasında kayıp eşyaları aramak, kargoları alıp teslim etmek ve "kart oyunu oynamak" var.

Benzer işlevler robotik çim biçme makineleri gibi diğer ev robotlarına da eklenebilir.

Bath Bilgisayar Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Dr. Adwait Sharma, "Boş durdukları vakit, değer katan etkileşimler için benzersiz fırsatlar sunuyor ve günlük hayatımıza sorunsuz bir şekilde uyum sağlayabilen uyarlanabilir robotlara ve entegre sistemlere yönelik artan ihtiyaçla uyumluluk gösteriyor" diyor.

Örneğin bir robot süpürge boş zamanlarını ev güvenliğini izlemek, bitkileri sulamak veya oturan yaşlı bir kişinin ayağa kalkmasına yardım etmek için kullanabilir. Bu görevler robotun gelişmiş sensörlerinin yanı sıra hareket kabiliyetinden de yararlanır.

vfgbhyju
Araştırmacılar robot süpürgeler için 104 potansiyel uygulama belirledi ( Bath Üniversitesi)

Bilim insanları geliştirilmiş robotu "Beyond vacuuming: How can we exploit domestic robots’ idle time?" (Süpürmenin ötesinde: Ev robotlarının boş zamanlarından nasıl faydalanabiliriz?) başlıklı yeni bir makalede detaylandırıyor.

Çalışma bu hafta Japonya'nın Yokohama kentinde düzenlenen CHI Bilgisayar Sistemlerinde İnsan Faktörleri Konferansı'nda sunuldu.

Independent Türkçe