Yemen: Husiler ve Genel Halk Kongresi arasındaki çatlak büyüyor

Sana'daki Husi darbesinin ortakları arasındaki çatışma yoğunlaşıyor

Genel Halk Kongresi'nin (Sana kanadı) sözcüsü olan ve haftalık yayın yapan El-Misak gazetesi
Genel Halk Kongresi'nin (Sana kanadı) sözcüsü olan ve haftalık yayın yapan El-Misak gazetesi
TT

Yemen: Husiler ve Genel Halk Kongresi arasındaki çatlak büyüyor

Genel Halk Kongresi'nin (Sana kanadı) sözcüsü olan ve haftalık yayın yapan El-Misak gazetesi
Genel Halk Kongresi'nin (Sana kanadı) sözcüsü olan ve haftalık yayın yapan El-Misak gazetesi

Yemen’de son günlerde, Husi milisleri ile Genel Halk Kongresi (GHK) liderliği arasındaki çatışma arttı.
Bu bağlamda Sana'daki GHK kaynakları, Şarku'l Avsat'a, 7 Husi liderlerin emriyle işgal altındaki başkentte Husilere sadık aktivistler ve medya kuruluşları tarafından GHK’ye karşı saldırıların devam ettiğini aktardı.   
Kaynaklar, Husilerin GHK’yi meşru Yemen hükümeti ile yakınlaşmakla suçlayarak sürekli saldırılarda bulunduğunu kaydetti. Son Yemen Cumhurbaşkanı Abdullah Salih'in oğlunun, partinin başkan yardımcılığından azledilmemesi de milislerin ithamlarının ve saldırılarının ana nedenlerinden birini oluşturuyor. 
Sana'daki kaynaklar daha önce Şarku'l Avsat'a, Eski Yemen Cumhurbaşkanı Abdullah Salih’in oğlu Ahmed Ali'nin partiden ihracı için milislerin GHK Başkanı Ebu Ras'a yönelik baskı ve tehditlerde bulunduğunu ve halen bu tehditlerin sürdüğünü açıklamıştı.  
Kaynaklar, grubun GHK’yi dağıtmak amacıyla yeni bölünmeler yaratmaya yönelik yoğun çabalar içerisinde olduğunu açıkladı. 
Grubun, GHK’yi dağıtmak ve kapatmak amacıyla kendisine tabi akımlar oluşturduğuna dikkati çeken kaynaklar, Eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in 2017 sonlarında Husiler tarafından öldürülmesinden bu yana Husi saflarında işe alınma sürecini ve parti üyelerinin ve liderlerinin Husi saflarına katılma sürecini anlattı. Kaynaklar, Husi saflarına katılan yeni isimlerin daha sonra Sana'daki partiye karşı medya saldırıları başlatmak üzere yönlendirildiğini belirtti. 
Adını açıklamamayı tercih eden bir parti üyesi, Şarku'l-Avsat'a, Husi milislerinin GHK liderine ve müttefiklerine karşı yürüttüğü kampanyaların yeni olmadığını teyit ediyor. Söz konusu üye, grubun parti ile hayali ortaklık konusunu sadece planlarını genişletmek ve İran'dan ithal edilen hedef ve projelerini gerçekleştirmesini tamamlamak için bir dekor olarak gördüğünü ileri sürdü. 
GHK’nin sözcülüğünü yapan haftalık gazete El-Misak, son sayısında Ebu Ras'ı savunmak için Husi liderlerine, aktivistlerine ve medyaya karşı şiddetli bir karşı saldırı başlattı. GHK aktivisti Ali el-Badani, kendi partisinde ve tüm Yemenli parti ve örgütlerde hâlâ Husi liderlerinin olduğunu söyledi. El-Badani, partisini kökünden bitirmek için kötü niyetli bir darbeci planın olduğundan söz etti. 
Ali el-Badani, bir makalesinde, milisleri partisinin liderlerine ve üyelerine saldırmak amacıyla kendilerine sadık aktivistleri ve medya kuruluşlarını kullanmakla suçladı. Badani, milisileri daha fazla saldırı kampanyaları yürütmeleri için aktivistleri para ve mevki ile cezbetmekle suçladı.  
Badani, geçtiğimiz günlerde darbecilerin, GHK’nin bazı liderlerine ve üyelerine partiye karşı yaygın eleştiri kampanyaları başlatmaları için yüksek mevkiler vaat ettiklerine dikkat çekti. 
GHK Başkanı Ebu Ras, yakın zamanda Husi medyasına yaptığı açıklamalarda partiye ve liderlerine saldıran Ali Muhammed ez-Zanm'ı ana daimi komite üyeliğinden ve partinin tüm oluşumlarından ihraç etme kararı almıştı. 
Husi liderlerinden Abdusselam Cahaf bu hamleye yanıt olarak, GHK, Ebu Ras'a sadık birini ölüm ve linçle tehdit etti. 
Husiler tarafından finanse edilen bir kanalda yayınlanan televizyon röportajında, Abdusselam Cahaf, ailesinin, darbeden bu yana çeşitli cephelerde koalisyon hava saldırılarıyla desteklenen Yemen Ulusal Ordusu tarafından öldürüldüğünü söyledi. 
Husiler tarafından önemli bir pozisyona atanarak ödüllendirilen Cahaf yerel basının aktardığına göre, GHK liderlerine saldırmak amacıyla Husi medya kampanyalarına liderlik etmeye devam ediyor. 
Stratejik meseleler uzmanı Yemenli araştırmacı Dr. Ali ez-Zeheb, Yemen'de beklenen siyasi çözüm öncesinde Husileri partiye yönelik acımasız kampanya yürütmekle suçladı. 



Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
TT

Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)

İsrail ve Hamas’tan müzakereciler, 6 Temmuz'dan bu yana Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinin son turunda, esirlerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve çatışmanın sona erdirilmesine ilişkin görüşmeleri içeren 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir öneriyi tartışıyorlar.

ABD'li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalışıyor, ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlik azaldı.

İşte Reuters'a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir yetkilinin özetlediği ateşkes önerilerinin ayrıntıları ve ilgili bazı siyasi hesaplara bir bakış:

İsrailli esirler ve Filistinli mahkûmlar

Gazze Şeridi'nde tutulan 10 esir, 18 cesetle birlikte 60 günlük bir süre içinde iade edilecek. Takaslar tören olmadan gerçekleşecek. Buna karşılık İsrail de sayısı henüz belli olmayan Filistinli mahkûmları serbest bırakacak. İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 esirden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını söylüyor.

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan bir anlaşmaya göre, Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda yardım derhal ulaştırılacak.

İsrail’in geri çekilmesi

İlk gün, ilk 8 esirin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelerden çekilecek. Yedinci gün, 5 ceset alındıktan sonra, İsrail haritalara göre Gazze Şeridi'nin güneyindeki bazı bölgelerinden çekilecek.

ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (AFP)ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (Arşiv-AFP)

Teknik bir ekip, teklifin çerçevesi üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında çekilme kılavuzunun oluşturulması için çalışacak.

Kalıcı ateşkes müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde kalıcı ateşkes müzakereleri başlayacak. Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde tutulan tüm esirler ve Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacak.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Arabulucular, ara verilen süre boyunca ciddi müzakerelerin yapılmasını sağlayacak ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulması halinde bu süreyi uzatabilecekler.

İsrail'de siyasi hesaplar

İsrail hükümetinin iki aşırı sağcı üyesi, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkes çabalarını eleştirerek bunun yerine Hamas'ın tamamen yok edilmesi çağrısında bulundu.

İki ismin bir anlaşma imzalanması halinde istifa edip etmeyeceği belli değil. Netanyahu onları kendi tarafında tutmak için İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde ocak ayında yürürlüğe giren son ateşkesten çok daha geniş bir alanı kontrol etmesi için bastırıyor ve ordunun güneyde Han Yunus ile Refah arasındaki bölgeyi kontrol etmesine izin veriyor. Hükümet bu bölgede yaklaşık 600 bin kişi için bir ‘insani yardım şehri’ inşa etmeyi planladığını ve bunun Gazzeliler için güvenli bir alan olacağını belirtti. Muhalifler bu kenti bir toplama kampına benzetti.

Eleştirmenler, Netanyahu'nun müzakereleri Knesset'in yaz tatiline gireceği 27 Temmuz'a kadar uzatmaya çalıştığını söylüyor. Zira Knesset açık değilken bir hükümeti devirmek çok zordur.

Hamas'ın siyasi hesapları

Hamas, bu kadar çok toprağın doğrudan İsrail'in kontrolüne bırakılmasına ya da kıyı şeridi üzerindeki zaten kırılgan olan kontrolünü azaltacak kapalı bir ‘insani yardım şehri’ kurulmasına temelden karşı. Bu nedenle Hamas, İsrail güçlerinin ocak ayındaki ateşkesten önce belirlenen hatlara çekilmesini talep ediyor.

Hamas ayrıca, İsraillilerin ateşkesi uzatma niyetinde olmadıklarından endişe duyduğundan, çatışmaların durdurulmasının savaşın sona ermesine yol açacağına dair daha güçlü garantiler verilmesi için bastırıyor.