Pasifik Okyanusu'nda ABD-Çin çatışması tehdidi

ABD Pasifik Filosu tatbikatlarının bir parçası (Arşiv)
ABD Pasifik Filosu tatbikatlarının bir parçası (Arşiv)
TT

Pasifik Okyanusu'nda ABD-Çin çatışması tehdidi

ABD Pasifik Filosu tatbikatlarının bir parçası (Arşiv)
ABD Pasifik Filosu tatbikatlarının bir parçası (Arşiv)

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Asya ziyaretinin bir parçası olarak yarın akşam Tayvan'a gitmesi bekleniyor. Tayvan basına göre, üst düzey bir yetkili, Pelosi'nin Çin ile ilişkileri gerginleştirecek bir hareketle Tayvan'a gideceğini ve bir gün Taipei’de kalacağını aktardı.
Ziyaret haberleri sırasında ABD ve Çin eş zamanlı tatbikatlar ilan etti. ABD kaynakları, Pasifik tatbikatlarına bir uçak gemisi, 3 denizaltı ve 36 savaş gemisinin katıldığını söylerken, Çin adanın karşısında gerçek mühimmatlarla tatbikatlar yapacağını bildirdi.
Gerçekleşmesi halinde Pelosi'nin ziyareti, 25 yıl aradan sonra ABD Temsilciler Meclisi için ilk olacak. Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret konusu Çin’i kışkırtacağı endişesiyle Beyaz Saray tarafından istenmeyen bir adım.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bir süre önce, artan Çin ziyaret tehditleri ışığında, başkanlık hiyerarşisinde üçüncü sırada olan Pelosi'yi korumak için önleyici planlar hazırlamaya başladı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, ABD'nin Tayvan ziyaretini gerçekleştirmesi halinde tüm sonuçlara katlanılması uyarısından bulundu.
1997'de Cumhuriyetçi Newt Gingrich, Temsilciler Meclisi başkanlığını yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti. Ancak Gingrich, o zamanki Başkan Bill Clinton'ın Demokrat Partisi'nin bir üyesi değildi, yani ziyareti Çin için Beyaz Saray'ın bir temsili değildi.
Pelosi’nin geçtiğimiz Nisan ayında Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, yeni tip koronavirüs (Kovid-19)  yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Pelosi, Beyaz Saray ve Demokratların çekincelerine rağmen ziyaret konusunda Cumhuriyetçilerin güçlü desteğine sahip.
ABD yönetimi, ziyaretin zamanlamasını, Çin Komünist Partisi'nin 20. Kongresi'nin toplanmasına ve Başkan Şi Cinping'in gücünü pekiştirme çabalarına denk geldiği için hassas dönem olarak değerlendiriyor.



Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump ile yarın (Pazartesi) yapacağı görüşmelerin, İsrailli müzakerecilerin Pazar günü Katar'da yeniden başlattığı rehine serbest bırakma ve Gazze'de ateşkes görüşmelerinin ilerlemesine yardımcı olacağına inandığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Netanyahu bugün Washington'a gitmek üzere uçağına binmeden önce yaptığı açıklamada, ateşkes görüşmelerine katılan İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilen şartlar üzerinde bir anlaşmaya varmak için açık talimatları olduğunu söyledi.

“Başkan Trump ile yapacağım görüşmenin bu sonuçların elde edilmesine kesinlikle katkıda bulunacağına inanıyorum” diyen Netanyahu, Gazze'de tutulan rehinelerin geri dönmesini sağlamaya ve Filistin İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) İsrail'e yönelik tehdidini ortadan kaldırmaya kararlı olduğunu vurguladı.

Bu, Trump'ın yaklaşık altı ay önce iktidara gelmesinden bu yana Netanyahu'nun Beyaz Saray'a yaptığı üçüncü ziyaret olacak.

Netanyahu'nun kalıcı bir ateşkesi kabul etmesi ve Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için kamuoyu baskısı artarken, iktidardaki sağcı koalisyonun bazı sertlik yanlısı üyeleri buna karşı çıkıyor, Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar da dahil olmak üzere bir kesimde kalıcı atşkesi destekliyor.

Hamas Cuma günü yaptığı açıklamada, Trump'ın İsrail'in 60 günlük bir ateşkesi sonuçlandırmak için gerekli koşulları kabul ettiğini söylemesinden birkaç gün sonra, ABD destekli Gazze ateşkes önerisine verdiği yanıtın olumlu olduğunu söyledi.

Hamas resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Hamas, arabulucuların Gazze'deki halkımıza yönelik saldırganlığı durdurmaya yönelik son önerisi üzerine Filistinli gruplar ve güçlerle iç istişarelerini tamamladı ve hareket, arabuluculara olumlu olan yanıtı iletti ve hareket, bu çerçeveyi uygulama mekanizması üzerinde derhal bir müzakere turuna girmeye tüm ciddiyetiyle hazırdır.”

Ancak Hamas'ın müttefiki olan silahlı bir gruptan Filistinli bir yetkili, iki tarafın hala karşı karşıya olduğu potansiyel zorlukların bir işareti olarak, insani yardım, Mısır sınırındaki Refah sınır kapısından geçiş ve İsrail güçlerinin geri çekilme takviminin netleştirilmesi konularında endişelerin devam ettiğini söyledi.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada Hamas'ın ateşkes önerisinde yapmak istediği değişikliklerin “İsrail için kabul edilemez” olduğu belirtildi. Bununla birlikte ofis, heyetin İsrail'in kabul ettiği Katar önerisi temelinde rehinelerimizin geri dönüşünü güvence altına alma çabalarını sürdürmek üzere Katar'a gideceğini söyledi.

Netanyahu defalarca Hamas'ın silahsızlandırılması gerektiğini ifade etmiş, Hamas ise bu talebi tartışmayı reddetmişti.

Trump ile birlikte geçen ay İran'a karşı 12 gün süren hava savaşının sonuçlarını geliştireceklerine ve Tahran'ın nükleer silah edinmemesini sağlamaya çalışacaklarına inandığını ifade eden  Netanyahu Ortadoğu'daki son gelişmelerin barış çemberini genişletmek için bir fırsat sunduğunu da sözlerine ekledi.

Rehineler

Cumartesi akşamı Tel Aviv'de Savunma Bakanlığı merkezinin yakınındaki meydanda toplanan kalabalık ateşkes ve Gazze'de halen alıkonulan 50 kadar rehinenin iadesini talep etti.  İsrail bayrakları sallayan protestocular sloganlar attarak rehinelerin resimlerinin bulunduğu pankartlar taşıdı.

Savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail istatistiklerine göre yaklaşık bin 200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı saldırıyla patlak vermişti.

Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in o tarihten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik askeri harekâtının 57 binden fazla Filistinlinin ölümüne, açlık krizine, Gazze nüfusunun tamamının yerinden edilmesine ve Şerit genelinde yıkıma yol açtığını söylüyor.

Kalan rehinelerden yaklaşık 20'sinin hala hayatta olduğuna inanılıyor. Rehinelerin çoğu diplomatik müzakereler yoluyla serbest bırakıldı ve İsrail ordusu da bazılarını Gazze'den çıkarmayı başardı.