Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Salih yeni hükümetin kurulmasıyla ilgili teklifi kabul ettiği iddiasını yalanladı.

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
TT

Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)

Türkiye ziyaretini yeni tamamlayan Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Fethi Başağa başkanlığındaki yeni istikrar hükümetinin ülkenin tek meşru hükümeti olduğunu vurguladığı ve yeni bir hükümet kurulması teklifini kabul ettiğini yalanlarken Libya’nın başkenti Trablus yeniden sürpriz bir askeri hareketliliğe tanık oldu.
Trablus’un bazı bölgelerinde önceki akşam milis hareketlilikleri gözlemlendi, kentin doğusunda patlama sesi duyuldu ve başkent semalarında uçaklar görüldü. Yerel basının görgü tanıklarından aktardığına göre, Eş-Şat yolu yakınlarında orta ağırlıkta silahların sesleri duyuldu ve Ayn Zara’nın Ed-Dehmani cephesinde bazı silahlı araçlar gözlemlendi. Ayrıca yerel sakinler ve aktivistler, Başağa’ya yakınlığıyla bilinen Usame Cuveyli’ye bağlı güçlerin başkentin uzak mahallelerine ve şehir merkezindeki hastane inşaatına giriş yaptıklarını aktardılar.
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin Askeri İstihbarat Servisi Başkanlığı görevden aldığı Cuveyli yanlısı güçlerin hareketliliği başkentte güvenlik ve askeri gerginliğin artmasına sebep oldu. Trablus son birkaç gündür iktidar kavgası veren iki hükümete bağlı güçler arasında yeni bir çatışmanın patlak verebileceği endişesi yaşıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile yeni bir hükümetin kurulması üzerinde anlaştıkları iddia edilen medyadaki haberleri yalanladı. Salih yeni bir hükümetin kurulması yönündeki herhangi bir teklifi kabul etmediğini söyledi. Temsilciler Meclisi Medya Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada, Meclis tarafından görevlendirilen Başağa hükümetinin ‘Libya’nın meşru ve yasal hükümeti’ olduğu ifade edildi. Başağa hükümetinin Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki Libya-Libya uzlaşısı sonucu kurulduğu belirtilen açıklamada, Salih’in resmi davet üzerine Türkiye’ye ‘olumlu’ geçen bir ziyaret gerçekleştirdiği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TBMM Başkanı Mustafa Şentop ile bir araya geldiği aktarıldı.
Libya medyasında daha önce çıkan haberlerde, Mişri’nin Türkiye’deki görüşmeler sırasında Salih’e, Başağa ve Dibeybe hükümetleri arasında patlak veren ihtilafa çözüm önerisi olarak ülkede yeni bir hükümet kurmayı teklif ettiği ileri sürülmüştü.
Yaşananlarla eş zamanlı olarak, görevden azledilen Libya Müftüsü Sadık el-Giryani, UBH Dibeybe hükümeti ile Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter arasında tarafsız kalmanın ‘batıla imkan tanımakla’ eşdeğer ve ‘haram’ olduğunu söyledi. Giryani önceki gün yayınladığı video mesajında, Hafter’i temsil eden herhangi bir hükümetle bir arada yaşamanın ‘imkânsız’ olduğunu belirterek, üçüncü hükümetin kurulmasının da ‘Batı bölgesi için intihar’ anlamına geleceğini savundu.
Diğer taraftan Başkanlık Konseyi; UBH Başbakanı Dibeybe, Halid el-Mişri, Merkez Bankası Başkanı Es-Sıddık el-Kebir, Sayıştay Başkanı Halid Şakşak, Devlet Denetleme Bürosu Başkanı Süleyman eş-Şanti’nin katılımıyla bir toplantı düzenledi. Toplantıda Bent Bayya Belediyesi’ne ait yakıt tankerinde meydana gelen patlama ile ilgili alınacak önlemlerin yansıra devletin bu yılın ilk yarısındaki kamusal işleri ile Libya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı’nın adımlarının takibi ve bu adımların güçlendirilmesi konuları görüşüldü. Bu bağlamda bir sağlık kaynağı önceki gün, Bent Bayya olayı sonrasında hastanede tedavi altına alınan iki kişinin daha yaşamını yitirmesiyle ölenlerin sayısının 12’ye yükseldiğini bildirdi.
Dibeybe patlamada yaralananlardan oluşan üçüncü grubun İspanya’ya ulaştığını belirtti. Dibeybe gruptaki üç kişinin durumunun kritik olduğunu ve gerekli tedavi masraflarının UBH’nin Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanacağını kaydetti.
ABD’nin Trablus Büyükelçisi ve Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Tunus’un Trablus Maslahatgüzarı Mustafa bin Kadara’nın daveti üzerine Tunus’ta tedavi gören patlama kurbanlarını ziyaret ettiğini bildirdi. Norland, Tunuslu sağlık ekiplerinin yaralılar için gerekli ve zorunlu tedaviyi sunmasına övgüde bulundu. Norland dün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, tüm kurbanlar ile dayanışmasını ve manevi desteğini dile getirerek, acil şifa ve güvenli bir şekilde ülkelerine dönmeleri temennisinde bulundu.
Kadara, Norland ile görüşmesinde ABD temsilciliği çalışmalarının yakın zamanda doğrudan Libya içinden yürütülmesi konusunu ele aldıklarını belirtti.
Libya’nın güneyindeki bölgelerde geçim krizi ise sürüyor. Başağa, güneydeki bölgelerdeki sıkıntıların çözümü için 50 milyon dinar ödenek tahsis ettiklerini kaydetti. Söz konusu ödeneğin cari yıl için yapılan genel bütçedeki muhtelif kalemlerden yapılan kesintilerle oluşturulduğuna işaret eden Başağa, ödemelerin onaylanması için Yardımcısı Salim ez-Zadme başkanlığında bir komite kurulduğunu da sözlerine ekledi.



Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
TT

Umman ve Lübnan, İsrail'in saldırılarını kınadı ve gerilimin artmasını önlemeye yönelik uluslararası çabaları destekledi

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)
Umman Sultanı Heysem bin Tarık ve Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn bugün Maskat'taki el-Alam Sarayı'nda özel bir görüşme gerçekleştirdi. (ONA)

Umman ve Lübnan, bugün yayımladıkları ortak bildiride, İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik süregelen saldırılarından ve Arap topraklarının işgalinden derin kaygı duyduklarını belirtti. Bildiride, bu adımların 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyete ilişkin kararların açık ihlali olduğu vurgulandı.

Taraflar ayrıca, 4 Haziran 1967 sınırları üzerinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasını öngören Arap tutumunun değişmezliğini yineledi. Bildiride, Arap dayanışmasının güçlendirilmesinin, devletlerin egemenliğine saygının ve iyi komşuluk ilkeleri ile uluslararası hukukun öneminin altı çizildi.

Ortak bildiri, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın Umman’a gerçekleştirdiği ziyaretin sonunda yayımlandı. Avn, ziyareti sırasında Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile iki oturumdan oluşan görüşmeler yaptı.

Bildiride, Avn’ın ziyaretinin ‘Umman ile Lübnan arasındaki köklü kardeşlik ilişkilerinden’ kaynaklandığı ve ikili iş birliğini güçlendirme iradesini yansıttığı ifade edildi.

Sultan Heysem bin Tarık ile Cumhurbaşkanı Avn’ın gerçekleştirdiği resmi görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı; taraflar siyasi, ekonomik, yatırım, bankacılık, turizm, ulaşım ve lojistik hizmetler gibi alanlarda iş birliğini genişletme kararlılıklarını dile getirdi.

İki ülke, ikili iş birliğini güçlendirecek yeni anlaşmalar ve mutabakat zaptlarının imzalanması için çalışma yürütme konusunda mutabık kaldı. Ayrıca ticari, kültürel ve bilimsel değişimi destekleme; özel sektörün ortaklık ve kalkınma fırsatlarından daha geniş biçimde yararlanmasının teşvik edilmesi kararlaştırıldı.

Bölgesel gelişmeler

Bölgesel gelişmelere ilişkin bölümde, iki taraf İsrail’in Lübnan topraklarına yönelik devam eden saldırıları ile Arap topraklarının işgalinden duydukları derin kaygıyı dile getirdi. Bu adımların, 1701 sayılı kararın ve uluslararası meşruiyetin açık ihlali olduğu vurgulandı. Taraflar, saldırıların derhal durdurulması ve işgal altındaki tüm Lübnan ve Arap topraklarından tam çekilme çağrısında bulundu. Ayrıca gerilimin önlenmesi, istikrarın sağlanması, yerinden edilenlerin dönüşünün kolaylaştırılması ve yeniden imar çabalarına destek verilmesi gerektiği ifade edildi.

Umman tarafı, Lübnan’ın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam destek verdiğini yinelerken, devlet kurumlarının -başta Lübnan ordusu ve meşru güvenlik güçleri olmak üzere- güçlendirilmesinin ve Lübnan liderliğinin yürüttüğü ekonomik, mali ve idari reformların desteklenmesinin önemini vurguladı.

Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, bu sabah Maskat’taki el-Alam Sarayı'nda özel bir oturum gerçekleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Umman resmi haber ajansı ONA’dan aktardığına göre, görüşmede iki ülkeyi ilgilendiren çeşitli konularda görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca, iki ülke ve iki halkın yararına olacak iş birliği ve ortaklık fırsatlarının güçlendirilmesinin önemine dikkat çekildi; kültürel, ekonomik ve kalkınma alanları da dahil olmak üzere çeşitli sektörlerde bağların daha da sağlamlaştırılması gerektiği belirtildi.


Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
TT

Tunuslu muhalif Şeyma İsa, hapishanede başladığı açlık grevinin dokuzuncu gününde

Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)
Siyasi aktivist Şeyma İsa (AFP)

Tunus ana muhalefet partisi Ulusal Kurtuluş Cephesi (NSFT) üyesi ve siyasi aktivist Şeyma İsa, tutukluluk koşullarını protesto etmek için başladığı açlık grevinde dokuzuncu gününe girdi.

1 Aralık'ta muhalefet tarafından düzenlenen yürüyüşe katılan İsa, devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçundan Temyiz Mahkemesi tarafından verilen bir kararla sivil polisler tarafından gözaltına alındı. Muhalif aktivist, hapishaneye girer girmez açlık grevine başladı.

Şeyma İsa (45), 2023 yılının şubat ayında yakalanmış, gözaltında tutulmuştu ve aynı yılın temmuz ayında serbest bırakılmıştı. Birinci Derece Mahkemesi tarafından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan İsa’nın cezası temyiz sonucunda 20 yıla çıkarılmıştı.

İsa'nın yanı sıra aynı davayla bağlantılı olarak NSFT lideri, tanınmış siyasetçi Ahmed Necib eş-Şabi (82) de tutuklandı ve 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Muhalif Avukat Ayaşi Hammami (66) de terör suçlamasıyla beş yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölümü Müdür Yardımcısı Bessam Havaci, “Tunus muhalefetinin önemli simalarının tutuklanması, Cumhurbaşkanı Kays Said'in tek başına iktidarına alternatif olan her şeyi ortadan kaldırma planının son adımıdır. Bu tutuklamalarla Tunuslu yetkililer, siyasi muhalefetin çoğunu etkili bir şekilde hapse atmayı başardı” değerlendirmesinde bulundu.

Tunus muhalefeti ve NSFT, 25 Temmuz 2021'de olağanüstü hal (OHAL) ilan edip ardından yeni bir siyasi sistem kurarak geniş yetkilerle iktidarını sürdüren Cumhurbaşkanı Kays Said'in yönetimine karşı çıkıyor ve demokrasinin yeniden tesis edilmesini talep ediyor. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre buna karşın yetkililer tutuklananları hükümeti devirmeye ve devlet kurumlarını yıkmaya teşebbüs etmekle suçluyor. Muhalefet ise mevcut rejimi tutuklulara karşı siyasi suçlamalar uydurmak ve yargıyı emirlerine boyun eğdirmekle suçluyor.


Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
TT

Hamas, İsrail medyasına konuştu: “Filistin devleti kurulursa silah bırakırız”

İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)
İsrail'in 70 binden fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta Hamas, Gazze Şeridi'nin neredeyse yarısını hâlâ kontrol ediyor (AP)

Hamas, ateşkesin ikinci aşamasına geçilmesini desteklediklerini ve silah bırakmaya açık olduklarını duyurdu.

Adının paylaşılmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan Hamas yetkilisi, Filistin devletinin kurulmasını sağlayacak müzakerelerin başlatılması halinde silah bırakacaklarını söylüyor:

Bu zorla veya ültimatomlarla yapılamaz. İsrail iki yıl boyunca Hamas'ı silahsızlandırmak için tüm askeri gücünü kullandı ama işe yaramadı. Silah bırakma meselesi siyasi bir sorunla bağlantılıdır ve bu nedenle siyasi bir çözüm gerektirir.

Yetkili, Filistinlilerin 78 yıllık İsrail işgaline karşı silahlı mücadele hakkının olduğunu belirterek, 1967 sınırlarının esas alınacağı bir Filistin devleti kurulması taleplerini yineliyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. Haberde, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol ettiği belirtiliyor.

İsrail, Hamas'ın elindeki 28 rehinenin hepsini teslim etmeden ikinci aşamaya geçilmeyeceğini duyurmuştu. Filistinli örgüt şimdiye dek 27 rehineyi İsrail'e gönderdi. Ancak 7 Ekim saldırısında öldürülen İsrailli polis memuru Ran Gvili'nin naaşı hâlâ Gazze'de. Hamas yetkilisi, cesedin yerini bulmak için çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

İkinci aşama kapsamında Barış Kurulu üyelerinin belirlenmesi ve Gazze'ye güvenlik gücü konuşlandırılması hedefleniyor. Bu aşamaya geçiş için Hamas'ın silah bırakmayı kabul etmesi gerekli. Bunun ardından İsrail askerleri daha gerideki bir hatta çekilecek.

Trump ikinci aşamaya "çok yakında geçileceğini" söylemiş fakat bir takvim açıklamamıştı. Ocak itibarıyla Gazze'ye ISF askerlerinin gönderilmesi planlanıyor.

Hamas yetkilisi, 7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nda esir alınan kişileri ilk etapta operasyondan kısa süre sonra bırakmayı düşündüklerini söylüyor.

Ancak İsrail'in saldırıları durdurmaması ve arabulucular tarafından savaşın sonlandırılacağına dair garantiler sunulmaması nedeniyle bu plandan vazgeçtiklerini ifade ediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde hazırlanan plana göre ISF, Hamas'ın silahsızlandırılmasında da rol oynayacak.

Öte yandan Hamas yetkilisi, ISF kontrolündeki böyle bir sürece yanaşmayacaklarını belirterek, güvenlik gücü askerlerinin Gazze'de İsrail ordusuyla Filistin halkı arasında "tampon bölge" görevi görmesi gerektiğini savunuyor.

Ayrıca silahsızlanma karşılığında İsrail ordusunun tamamen Gazze'den çekilmesini talep ettiklerini aktarıyor.

7 Ekim 2023'te düzenlenen Aksa Tufanı'nın sonuçlarından pişmanlık duymadıklarını söyleyen Hamas yetkilisi, dünya kamuoyunun İsrail'in gerçek yüzünü görmesini sağladıklarını vurguluyor:

Tarihi değiştirmeyi başardık. Dünya gözlerini açtı, Filistinlilerin yaşadıklarını ve İsrail'in ne suçlar işlediğini gördü.

IDF ve Yahudi yerleşimciler işbirliği yapıyor

Diğer yandan İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF), Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerle aktif işbirliği yaptığı aktarılıyor.

İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın hazırladığı Zman Emet (Gerçek Zamanlı) programına katılan Tuğgeneral Avi Bluth, ISF'nin "sınır bölgelerinde çiftlikler kurmaları için yerleşimcilerle tam işbirliği içinde hareket ettiğini" söyledi.

Bluth, bu işbirliğinin özellikle geçen yıl temmuzda hızlandırıldığını belirtti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz