Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Salih yeni hükümetin kurulmasıyla ilgili teklifi kabul ettiği iddiasını yalanladı.

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
TT

Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)

Türkiye ziyaretini yeni tamamlayan Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Fethi Başağa başkanlığındaki yeni istikrar hükümetinin ülkenin tek meşru hükümeti olduğunu vurguladığı ve yeni bir hükümet kurulması teklifini kabul ettiğini yalanlarken Libya’nın başkenti Trablus yeniden sürpriz bir askeri hareketliliğe tanık oldu.
Trablus’un bazı bölgelerinde önceki akşam milis hareketlilikleri gözlemlendi, kentin doğusunda patlama sesi duyuldu ve başkent semalarında uçaklar görüldü. Yerel basının görgü tanıklarından aktardığına göre, Eş-Şat yolu yakınlarında orta ağırlıkta silahların sesleri duyuldu ve Ayn Zara’nın Ed-Dehmani cephesinde bazı silahlı araçlar gözlemlendi. Ayrıca yerel sakinler ve aktivistler, Başağa’ya yakınlığıyla bilinen Usame Cuveyli’ye bağlı güçlerin başkentin uzak mahallelerine ve şehir merkezindeki hastane inşaatına giriş yaptıklarını aktardılar.
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin Askeri İstihbarat Servisi Başkanlığı görevden aldığı Cuveyli yanlısı güçlerin hareketliliği başkentte güvenlik ve askeri gerginliğin artmasına sebep oldu. Trablus son birkaç gündür iktidar kavgası veren iki hükümete bağlı güçler arasında yeni bir çatışmanın patlak verebileceği endişesi yaşıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile yeni bir hükümetin kurulması üzerinde anlaştıkları iddia edilen medyadaki haberleri yalanladı. Salih yeni bir hükümetin kurulması yönündeki herhangi bir teklifi kabul etmediğini söyledi. Temsilciler Meclisi Medya Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada, Meclis tarafından görevlendirilen Başağa hükümetinin ‘Libya’nın meşru ve yasal hükümeti’ olduğu ifade edildi. Başağa hükümetinin Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki Libya-Libya uzlaşısı sonucu kurulduğu belirtilen açıklamada, Salih’in resmi davet üzerine Türkiye’ye ‘olumlu’ geçen bir ziyaret gerçekleştirdiği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TBMM Başkanı Mustafa Şentop ile bir araya geldiği aktarıldı.
Libya medyasında daha önce çıkan haberlerde, Mişri’nin Türkiye’deki görüşmeler sırasında Salih’e, Başağa ve Dibeybe hükümetleri arasında patlak veren ihtilafa çözüm önerisi olarak ülkede yeni bir hükümet kurmayı teklif ettiği ileri sürülmüştü.
Yaşananlarla eş zamanlı olarak, görevden azledilen Libya Müftüsü Sadık el-Giryani, UBH Dibeybe hükümeti ile Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter arasında tarafsız kalmanın ‘batıla imkan tanımakla’ eşdeğer ve ‘haram’ olduğunu söyledi. Giryani önceki gün yayınladığı video mesajında, Hafter’i temsil eden herhangi bir hükümetle bir arada yaşamanın ‘imkânsız’ olduğunu belirterek, üçüncü hükümetin kurulmasının da ‘Batı bölgesi için intihar’ anlamına geleceğini savundu.
Diğer taraftan Başkanlık Konseyi; UBH Başbakanı Dibeybe, Halid el-Mişri, Merkez Bankası Başkanı Es-Sıddık el-Kebir, Sayıştay Başkanı Halid Şakşak, Devlet Denetleme Bürosu Başkanı Süleyman eş-Şanti’nin katılımıyla bir toplantı düzenledi. Toplantıda Bent Bayya Belediyesi’ne ait yakıt tankerinde meydana gelen patlama ile ilgili alınacak önlemlerin yansıra devletin bu yılın ilk yarısındaki kamusal işleri ile Libya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı’nın adımlarının takibi ve bu adımların güçlendirilmesi konuları görüşüldü. Bu bağlamda bir sağlık kaynağı önceki gün, Bent Bayya olayı sonrasında hastanede tedavi altına alınan iki kişinin daha yaşamını yitirmesiyle ölenlerin sayısının 12’ye yükseldiğini bildirdi.
Dibeybe patlamada yaralananlardan oluşan üçüncü grubun İspanya’ya ulaştığını belirtti. Dibeybe gruptaki üç kişinin durumunun kritik olduğunu ve gerekli tedavi masraflarının UBH’nin Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanacağını kaydetti.
ABD’nin Trablus Büyükelçisi ve Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Tunus’un Trablus Maslahatgüzarı Mustafa bin Kadara’nın daveti üzerine Tunus’ta tedavi gören patlama kurbanlarını ziyaret ettiğini bildirdi. Norland, Tunuslu sağlık ekiplerinin yaralılar için gerekli ve zorunlu tedaviyi sunmasına övgüde bulundu. Norland dün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, tüm kurbanlar ile dayanışmasını ve manevi desteğini dile getirerek, acil şifa ve güvenli bir şekilde ülkelerine dönmeleri temennisinde bulundu.
Kadara, Norland ile görüşmesinde ABD temsilciliği çalışmalarının yakın zamanda doğrudan Libya içinden yürütülmesi konusunu ele aldıklarını belirtti.
Libya’nın güneyindeki bölgelerde geçim krizi ise sürüyor. Başağa, güneydeki bölgelerdeki sıkıntıların çözümü için 50 milyon dinar ödenek tahsis ettiklerini kaydetti. Söz konusu ödeneğin cari yıl için yapılan genel bütçedeki muhtelif kalemlerden yapılan kesintilerle oluşturulduğuna işaret eden Başağa, ödemelerin onaylanması için Yardımcısı Salim ez-Zadme başkanlığında bir komite kurulduğunu da sözlerine ekledi.



Trump–Netanyahu görüşmesi sonrası Gazze’de ikinci aşama tartışması

Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
TT

Trump–Netanyahu görüşmesi sonrası Gazze’de ikinci aşama tartışması

Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici barınakların arasında duran bir çocuk (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasının ocak ayı ortalarında başlayabileceği yönündeki söylentiler, ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasındaki görüşmenin önemli sonuçları arasında yer aldı. Öte yandan İsrail kaynaklarından ‘aşamanın başlaması konusunda anlaşma sağlandığı, ancak uygulama mekanizmalarında hala boşluklar olduğu’ yönünde sızıntılar geldi.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre ikinci aşamada haftalarca süren durağanlığın ardından ortaya çıkan bu olası süreç, Washington'ın anlaşmayı uygulamaya istekli olmasına bağlı. İsrail'in ikinci aşamaya devam etmeyi kabul edeceği ve şartlarını, kontrolü altındaki bölgelerde yeniden inşa hakkı verecek ve Hamas'ı silahsızlandırma bahanesiyle geri çekilmemesini sağlayacak şekilde düzenleyeceği beklentileri arasında, bu durum geçtiğimiz ekim ayında yürürlüğe giren ABD Başkanı Donald Trump’ın barış planını karmaşık hale getiriyor.

İsrail gazetesi Israel Hayom dün, Trump’ın Kaliforniya’daki Mar-a-Lago tatil köyünde Netanyahu ile yaptığı görüşmede, Gazze'deki planının ikinci aşamasını 15 Ocak'ta başlatması için Netanyahu'ya bir tarih belirlediğini bildirdi.

Bir diğer İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrailli kaynaklara dayandırdığı haberinde Trump’ın Gazze'deki planını mümkün olan en kısa sürede uygulamaya koymayı taahhüt ettiğini ve ikinci aşamanın başlamasını Gazze Şeridi'nden son rehinenin cesedinin iadesi ile ilişkilendirmeme sözü verdiğini yazdı.

ABD merkezli Axios internet sitesi dün, iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Netanyahu'nun, Trump'ın ekibiyle uygulama mekanizmaları konusunda anlaşmazlıkları olmasına rağmen, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesini kabul ettiğini bildirdi.

İsrail basını, Netanyahu ile Trump'ın yakın çevresi arasında ikinci aşamaya geçiş ve Hamas’ın ortadan kaldırılması konusunun atlanması konusunda önemli görüş ayrılıkları olduğunu ortaya koydu. Netanyahu ile görüşmesinin ardından Trump, Florida'da düzenlenen ortak basın toplantısında çoğu konuda anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Netanyahu ile Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda konuştuğunu da sözlerine ekleyen Trump, Hamas’ın ‘bunu yapmak için çok az zamanı olduğunu, aksi takdirde ağır bir bedel ödeyeceğini’ vurguladı. Ancak, Hamas tamamen silahsızlandırılmadan önce İsrail'in Gazze'den askerlerini çekip çekmeyeceği sorulduğunda, “Bu daha sonra konuşacağımız başka bir konu” yanıtını verdi.

vgt
ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'deki savaşı sona erdirme planının ikinci aşaması halen bazı eksikliklerle karşı karşıya (Mısır Başkanlığı)

Al-Farabi Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Sekreteri Dr. Muhtar Gubbaşi, tarih belirleme konusunun Washington'ın iradesine ve İsrail'in uygulamasına bağlı olduğunu düşünüyor. Dr. Gubbaşi’ye göre pazartesi günü Trump ve Netanyahu arasında yapılan toplantıda yaşananlar, birden fazla konuda ortak koordinasyonlarına rağmen Trump'ın işleri hızla ilerletmeye istekli olduğunu gösteriyor.

Öte yandan Filistinli siyasi analist Abdulmehdi Mattava’ya göre Trump ve İsrailli yetkililerin farklı vizyonlara sahip olduğu açık. Trump, hızlı hareket etmek istiyor, ancak silahsızlanma engeliyle karşı karşıya, İsrail ise ikinci aşamayı bölmek istiyor, bu da o aşamada takılıp kalacağımız anlamına geliyor.

Mattava, ikinci aşamanın planlandığı gibi başlamasını bekliyor. Bu aşamada, sınır kapılarının açılması, yardım kamyonlarının sayısının artırılması, bir ‘barış konseyi’ ve Gazze Şeridi’ni yönetmek için bir komite atanması gibi adımlar atılacak. Bunun yanında Washington, Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda bir anlaşmaya varılamaması halinde İsrail'in kontrolündeki bölgelerde yeniden inşa çalışmalarına başlamasına izin verecek.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamaya göre Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, CNN televizyonuna verdiği röportajda “Mısır, Gazze'deki ateşkesi istikrara kavuşturmak ve ikinci aşamaya geçmek, erken iyileşme ve yeniden inşa çabalarına devam etmek için çabalarını sürdürecek” dedi.

fvgb
Gazze şehrinin sahil şeridinde sıralanan ve Filistinli mültecileri sert kış koşullarından koruyan çadırlar (AFP)

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, Netanyahu'nun Trump ile görüşmesinden önce yaptığı açıklamada, Hamas’ın ‘Başkan Trump’ın Gazze Şeridi ve tüm bölgede barışı sağlama yeteneğine güvenmeye devam ettiğini’ söyledi.

Kasım, Trump'a ‘İsrail'e daha fazla baskı uygulayarak Şarm ei-Şeyh'te alınan kararlara uymasını sağlaması’ çağrısında bulundu.

Kasım, Hamas'ın silahsızlandırılması talepleri hakkında resmi bir yorumda bulunmadı, ancak Hamas, daha önce bunun için bazı koşullar belirlemişti.

Öte yandan İsrail'in engellerinin ikinci aşamanın hızlı ilerlemesini geciktireceğini, ancak Mısır'ın bu engelleri aşmak için çabalarını sürdüreceğini düşünen Gubbaşi, “İsrail'in Trump ile yapılan görüşmenin sonuçlarına bağlılığı ışığında, ikinci aşamanın başlangıç tarihi veya gecikmesi konusunda her şey mümkün” diye ekledi.


Sudan hükümeti "2026 acil durum bütçesini" onayladı ve bunu "mucize" olarak nitelendirdi

Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
TT

Sudan hükümeti "2026 acil durum bütçesini" onayladı ve bunu "mucize" olarak nitelendirdi

Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)
Sudan hükümeti Başbakan Dr. Kamil Idris başkanlığında toplantısını gerçekleştirdi (SUNA)

Sudan Başbakanı Dr. Kamil Idris, dün Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan 2026 mali yılı için acil durum bütçesini "mucize" olarak nitelendirdi.

Maliye Bakanlığı'nı, olağanüstü koşullar altında harcamaları kontrol altına aldığı, devlet kaynaklarını etkin bir şekilde yönettiği ve gelirleri artırdığı için övdü.

Sudan Başbakanı, ilk "mucizenin" bütçenin yaklaşık yüzde 9'luk bir GSYİH büyüme oranı beklentisi olduğunu, ikincisinin ise 2026 yılı boyunca ortalama enflasyon oranının yüzde 65'e düşürülmesi olduğunu belirtti.

Maliye Bakanı Dr. Cibril İbrahim, bütçenin ücretlerin iyileştirilmesini ve hizmet sektörünün giriş seviyesinde iş imkanlarının sağlanmasını içerdiğini belirterek, gelir tabanının genişletilmesinin yatay genişlemeye bağlı olduğunu ve vatandaşlara yeni vergi yükleri getirmeyi gerektirmediğini açıkladı. Bütçe ayrıca, 2025 yılındaki %101,9'luk orana kıyasla, 2026 yılı için ortalama enflasyon oranını %65'e düşürmeyi hedefliyor.

İbrahim, bütçenin kamu maliyesini reforme etmeye, belirli harcamalara ve kamu giderlerine öncelik vermeye, silahlı kuvvetlerin ve güvenlik hizmetlerinin ihtiyaçlarını karşılamaya, bakanlıkların ve hükümet birimlerinin temel ihtiyaçlarını karşılamaya, ayrıca komşu ülkelerdeki yerinden edilmiş ve mülteci Sudanlıların koşullarını iyileştirmeye ve onlara insani yardım sağlama maliyetlerini karşılamaya odaklandığını belirtti.

Maliye Bakanı, savaşın devam eden zorluklarına rağmen 2025 bütçesinin performansının beklentileri aştığını, kamu gelirlerinin %147'lik bir performans oranına ulaştığını ve harcamaların temel ihtiyaçlara yönelik olarak sürdürüldüğünü açıkladı. Bakan, bütçenin Hartum'a dönüş için uygun bir ortam yaratmaya ve Hartum Havalimanı'nı rehabilite etmeye yönelik olduğunu ifade etti.


Tunus'ta olağanüstü hal bir ay daha uzatıldı

Tunus bayrağı (Reuters)
Tunus bayrağı (Reuters)
TT

Tunus'ta olağanüstü hal bir ay daha uzatıldı

Tunus bayrağı (Reuters)
Tunus bayrağı (Reuters)

Tunus, ülkedeki olağanüstü hal uygulamasını yarından 30 Ocak'a kadar geçerli olarak bir ay daha uzattı.

Uzatma kararı, Cumhurbaşkanı Kays Said tarafından Resmi Gazete'de yayımlandı. Önceki uzatma, 2025 yılının tamamını kapsıyordu.

Ülkede olağanüstü hal, 24 Kasım 2015 tarihinde başkent merkezinde başkanlık güvenlik otobüsünü hedef alan ve 12 güvenlik görevlisi ile saldırının failinin de öldüğü ve DEAŞ’ın üstlendiği terörist bombalı saldırıdan bu yana on yıldan fazla bir süredir yürürlükte.