Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Salih yeni hükümetin kurulmasıyla ilgili teklifi kabul ettiği iddiasını yalanladı.

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
TT

Trablus’taki silahlı milisler yeniden harekete geçti

Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)
Trablus Havalimanı yakınlarında askeri hareketlilik gözlemlendi. (AFP)

Türkiye ziyaretini yeni tamamlayan Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Fethi Başağa başkanlığındaki yeni istikrar hükümetinin ülkenin tek meşru hükümeti olduğunu vurguladığı ve yeni bir hükümet kurulması teklifini kabul ettiğini yalanlarken Libya’nın başkenti Trablus yeniden sürpriz bir askeri hareketliliğe tanık oldu.
Trablus’un bazı bölgelerinde önceki akşam milis hareketlilikleri gözlemlendi, kentin doğusunda patlama sesi duyuldu ve başkent semalarında uçaklar görüldü. Yerel basının görgü tanıklarından aktardığına göre, Eş-Şat yolu yakınlarında orta ağırlıkta silahların sesleri duyuldu ve Ayn Zara’nın Ed-Dehmani cephesinde bazı silahlı araçlar gözlemlendi. Ayrıca yerel sakinler ve aktivistler, Başağa’ya yakınlığıyla bilinen Usame Cuveyli’ye bağlı güçlerin başkentin uzak mahallelerine ve şehir merkezindeki hastane inşaatına giriş yaptıklarını aktardılar.
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin Askeri İstihbarat Servisi Başkanlığı görevden aldığı Cuveyli yanlısı güçlerin hareketliliği başkentte güvenlik ve askeri gerginliğin artmasına sebep oldu. Trablus son birkaç gündür iktidar kavgası veren iki hükümete bağlı güçler arasında yeni bir çatışmanın patlak verebileceği endişesi yaşıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, Devlet Konseyi Başkanı Halid el-Mişri ile yeni bir hükümetin kurulması üzerinde anlaştıkları iddia edilen medyadaki haberleri yalanladı. Salih yeni bir hükümetin kurulması yönündeki herhangi bir teklifi kabul etmediğini söyledi. Temsilciler Meclisi Medya Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada, Meclis tarafından görevlendirilen Başağa hükümetinin ‘Libya’nın meşru ve yasal hükümeti’ olduğu ifade edildi. Başağa hükümetinin Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki Libya-Libya uzlaşısı sonucu kurulduğu belirtilen açıklamada, Salih’in resmi davet üzerine Türkiye’ye ‘olumlu’ geçen bir ziyaret gerçekleştirdiği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TBMM Başkanı Mustafa Şentop ile bir araya geldiği aktarıldı.
Libya medyasında daha önce çıkan haberlerde, Mişri’nin Türkiye’deki görüşmeler sırasında Salih’e, Başağa ve Dibeybe hükümetleri arasında patlak veren ihtilafa çözüm önerisi olarak ülkede yeni bir hükümet kurmayı teklif ettiği ileri sürülmüştü.
Yaşananlarla eş zamanlı olarak, görevden azledilen Libya Müftüsü Sadık el-Giryani, UBH Dibeybe hükümeti ile Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter arasında tarafsız kalmanın ‘batıla imkan tanımakla’ eşdeğer ve ‘haram’ olduğunu söyledi. Giryani önceki gün yayınladığı video mesajında, Hafter’i temsil eden herhangi bir hükümetle bir arada yaşamanın ‘imkânsız’ olduğunu belirterek, üçüncü hükümetin kurulmasının da ‘Batı bölgesi için intihar’ anlamına geleceğini savundu.
Diğer taraftan Başkanlık Konseyi; UBH Başbakanı Dibeybe, Halid el-Mişri, Merkez Bankası Başkanı Es-Sıddık el-Kebir, Sayıştay Başkanı Halid Şakşak, Devlet Denetleme Bürosu Başkanı Süleyman eş-Şanti’nin katılımıyla bir toplantı düzenledi. Toplantıda Bent Bayya Belediyesi’ne ait yakıt tankerinde meydana gelen patlama ile ilgili alınacak önlemlerin yansıra devletin bu yılın ilk yarısındaki kamusal işleri ile Libya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı’nın adımlarının takibi ve bu adımların güçlendirilmesi konuları görüşüldü. Bu bağlamda bir sağlık kaynağı önceki gün, Bent Bayya olayı sonrasında hastanede tedavi altına alınan iki kişinin daha yaşamını yitirmesiyle ölenlerin sayısının 12’ye yükseldiğini bildirdi.
Dibeybe patlamada yaralananlardan oluşan üçüncü grubun İspanya’ya ulaştığını belirtti. Dibeybe gruptaki üç kişinin durumunun kritik olduğunu ve gerekli tedavi masraflarının UBH’nin Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanacağını kaydetti.
ABD’nin Trablus Büyükelçisi ve Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Tunus’un Trablus Maslahatgüzarı Mustafa bin Kadara’nın daveti üzerine Tunus’ta tedavi gören patlama kurbanlarını ziyaret ettiğini bildirdi. Norland, Tunuslu sağlık ekiplerinin yaralılar için gerekli ve zorunlu tedaviyi sunmasına övgüde bulundu. Norland dün Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, tüm kurbanlar ile dayanışmasını ve manevi desteğini dile getirerek, acil şifa ve güvenli bir şekilde ülkelerine dönmeleri temennisinde bulundu.
Kadara, Norland ile görüşmesinde ABD temsilciliği çalışmalarının yakın zamanda doğrudan Libya içinden yürütülmesi konusunu ele aldıklarını belirtti.
Libya’nın güneyindeki bölgelerde geçim krizi ise sürüyor. Başağa, güneydeki bölgelerdeki sıkıntıların çözümü için 50 milyon dinar ödenek tahsis ettiklerini kaydetti. Söz konusu ödeneğin cari yıl için yapılan genel bütçedeki muhtelif kalemlerden yapılan kesintilerle oluşturulduğuna işaret eden Başağa, ödemelerin onaylanması için Yardımcısı Salim ez-Zadme başkanlığında bir komite kurulduğunu da sözlerine ekledi.



Gazze ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı hakkında 5 önemli nokta

Gıda maddeleri yüklü bir tır, sınırın Mısır tarafında, İsrail'in Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriş izni vermesini bekliyor, 27 Temmuz 2025. (AFP)
Gıda maddeleri yüklü bir tır, sınırın Mısır tarafında, İsrail'in Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriş izni vermesini bekliyor, 27 Temmuz 2025. (AFP)
TT

Gazze ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı hakkında 5 önemli nokta

Gıda maddeleri yüklü bir tır, sınırın Mısır tarafında, İsrail'in Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriş izni vermesini bekliyor, 27 Temmuz 2025. (AFP)
Gıda maddeleri yüklü bir tır, sınırın Mısır tarafında, İsrail'in Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriş izni vermesini bekliyor, 27 Temmuz 2025. (AFP)

Mısır, Katar ve altı ülke daha dün yaptıkları açıklamada, İsrail’in Refah Sınır Kapısı’nı yalnızca tek yönlü olarak açma ve Gazze sakinlerinin sadece Mısır’a geçişine izin verme niyetiyle ilgili endişelerini dile getirdi.

Filistin Topraklarındaki Hükümet Aktivitelerini Koordinasyon Birimi (COGAT) çarşamba günü yaptığı açıklamada, Refah Sınır Kapısı’nın ‘önümüzdeki günlerde’ yalnızca Gazze sakinlerinin Mısır’a çıkışına izin verecek şekilde açılacağını duyurmuştu. Ancak Kahire, tek yönlü geçişi öngören bir anlaşmanın bulunduğunu yalanladı.

Aşağıda Refah Sınır Kapısı hakkında bilinmesi gereken beş temel nokta yer alıyor:

1 - Hayati bir geçiş noktası:

Refah Sınır Kapısı, abluka altındaki Gazze Şeridi’ne insani yardım girişinin sağlandığı kritik bir hat konumunda. Özellikle gıda ve yakıt tedariki açısından, elektrikten yoksun bırakılan bölgeye enerji akışının sağlanmasında önemli rol oynuyor.

Uzun yıllar boyunca burası, Gazze’den çıkışına izin verilen Filistinlilerin bölgeden ayrılabildiği başlıca kapı oldu. İsrail’in 2007’den bu yana uyguladığı abluka nedeniyle küçük ve kapalı bölgeden çıkış için en önemli güzergâh niteliğini taşıdı.

2005 ile 2007 yılları arasında Refah, Filistin Yönetimi tarafından işletilen ilk sınır kapısıydı. Ancak 2006’daki Filistin yasama seçimlerinde Hamas’ın kazanmasının ardından (Fetih Hareketi ile yaşanan çatışmalar sonrasında yönetimi tamamen devralmasıyla birlikte) kapı Hamas’ın Gazze üzerindeki kontrolünün sembollerinden biri haline geldi.

2 - İsrail kontrolü:

7 Mayıs 2024’te İsrail ordusu, silah kaçakçılığı şüpheleri ve ‘terör amaçlı kullanıldığı’ iddiaları gerekçesiyle Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafını ele geçirdi.

Bu tarihten sonra Birleşmiş Milletler’in (BM) kullandığı geçişler de dahil olmak üzere Gazze’ye açılan kapıların büyük bölümü kapatıldı.

19 Ocak’ta İsrail ile Hamas arasında kısa süreli bir ateşkes sırasında kapı geçici olarak yeniden açıldı. Bu süre zarfında bazı yetkili kişilerin ve yardım tırlarının geçişine izin verildi.

3 - Yeniden açılacak mı?

10 Ekim 2025’te, ABD, Mısır ve Katar arabuluculuğunda Gazze’de yeni bir ateşkes anlaşması yürürlüğe girdi.

 Refah Sınır Kapısı’nı kullanarak Gazze Şeridi'nden Mısır'a geçen yabancı pasaport sahibi Filistinliler, 19 Kasım 2023 (DPA)Refah Sınır Kapısı’nı kullanarak Gazze Şeridi'nden Mısır'a geçen yabancı pasaport sahibi Filistinliler, 19 Kasım 2023 (DPA)

O dönemde İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, sınır kapısının yeniden açılmasına yönelik planlardan söz etmişti. Ancak Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisi, kapının ‘ikinci bir duyuruya kadar’ kapalı kalacağını açıkladı.

Aralık ayının başında İsrail hükümeti, Refah Sınır Kapısı’nın ‘önümüzdeki günlerde’ yalnızca Gazze sakinlerinin Mısır’a çıkışına izin vermek amacıyla açılacağını duyurdu. Mısır ise tek yönlü geçişe izin veren bir anlaşmanın bulunmadığını belirterek iddiayı reddetti.

COGAT, ‘ateşkes anlaşması ve siyasi direktif doğrultusunda Refah Sınır Kapısı’nın önümüzdeki günlerde sadece Gazze halkının Mısır’a çıkışı için açılacağını’ bildirdi.

Buna karşılık Mısır, ‘yetkili bir kaynak’ üzerinden yaptığı açıklamada, “Eğer kapının açılması konusunda mutabakat sağlanırsa, geçiş hem giriş hem çıkış yönünde olur; bu, ABD Başkanı Donald Trump’ın planında yer alan şekildir” ifadelerini kullandı.

COGAT, kapının Avrupa Birliği Sınır Yardım Misyonu gözetiminde çalışacağını, bunun da ‘Aralık 2025’te uygulanan mekanizmaya benzer’ olacağını açıkladı.

Trump’ın planı, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının temelini oluşturuyor ve Refah Sınır Kapısı’nın insani yardım girişini sağlamak üzere yeniden açılmasını öngörüyor.

Ancak ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail makamları, kapının açılmasını geciktiriyor. İsrail, bu gecikmeden Hamas’ı sorumlu tutarak, örgütün hâlâ bölgede bulunan rehinelerin tümünün cesetlerini teslim etmediğini iddia ediyor.

4 - Kerem Şalom Sınır Kapısı:

Uluslararası yardımlar genellikle Akdeniz kıyısındaki Port Said ve Ariş limanlarına ulaşıyor, buradan da Refah Sınır Kapısı’nın Mısır tarafına gönderiliyor.

Yardım tırı şoförlerinin aktardıklarına göre, araçlar Refah kontrol noktasını geçtikten sonra birkaç kilometre uzaklıktaki Kerem Şalom Kapısı’na yönlendiriliyor.

Bu noktada sürücüler araçlardan iniyor ve tırlar kapsamlı bir aramadan geçiriliyor. İsrail tarafından onaylanan yükler boşaltılıyor, ardından Gazze’ye giriş izni bulunan başka araçlara yeniden yükleniyor.

5 - Diğer geçiş noktaları:

Trump’ın arabuluculuğunda sağlanan ateşkes anlaşması, Gazze Şeridi’ne günlük 600 yardım tırının girişini öngörüyor.

Ancak BM’ye göre İsrail hâlâ anlaşmada belirtilenden daha az sayıda tırın girişine izin veriyor. Bu tırların çoğu Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan, kalan kısmı ise Kisufim Sınır Kapısı’ndan geçiş yapabiliyor.

Gazze ile İsrail’in güneyi arasında yer alan Beyt Hanun (Erez) Sınır Kapısı, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısı sırasında tahrip olmuştu.

Kapı 2025 yılının başında kısa bir süre için yeniden açıldı, ancak daha sonra tekrar kapatıldı ve ne zaman faaliyete geçeceği belirsizliğini koruyor.

Savaş başlamadan önce faaliyet gösteren başka geçiş noktaları da vardı; ancak İsrail makamları bu kapıların yeniden açılıp açılmayacağı konusunda henüz bir açıklama yapmış değil.


Kasım "diplomasiyi" destekliyor ancak Hizbullah'ın silahları konusunda ısrarcı

Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, "Kudüs yolunda şehit olan âlimler ve yiğitlerin anısına" düzenlenen törende konuşuyor (Ulusal Haber Ajansı)
Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, "Kudüs yolunda şehit olan âlimler ve yiğitlerin anısına" düzenlenen törende konuşuyor (Ulusal Haber Ajansı)
TT

Kasım "diplomasiyi" destekliyor ancak Hizbullah'ın silahları konusunda ısrarcı

Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, "Kudüs yolunda şehit olan âlimler ve yiğitlerin anısına" düzenlenen törende konuşuyor (Ulusal Haber Ajansı)
Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, "Kudüs yolunda şehit olan âlimler ve yiğitlerin anısına" düzenlenen törende konuşuyor (Ulusal Haber Ajansı)

Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım, dün yaptığı açıklamada, ateşkes komitesinde sivil bir başkanın yer almasının "önceki resmi açıklamalara ve pozisyonlara aykırı bir prosedür" olduğunu belirterek siyasi söyleminde çıtayı yükseltti. Kasım'a göre söz konusu açıklamalarda, herhangi bir sivilin uygulama mekanizmasına dahil edilebilmesi için İsrail'in düşmanlıklara son vermesi gerektiği belirtiliyordu.

Kasım, Lübnan yetkililerinin "diplomatik seçeneğine" destek verdiğini ifade ederken, Büyükelçi Simon Karam'ın Lübnan heyetine atanmasını "İsrail'in tutumunu, saldırganlığını veya işgalini değiştirmeyecek yersiz bir taviz" olarak değerlendirdi. "Sivil temsilcinin gidip görüşmelerde bulunduğunu, bunun da baskıyı artırdığını ve İsrail'in Amerika ile birlikte Lübnan'ı ateş altında tutmak istediğini" belirtti. Kasım, "En büyük fedakarlığı yapmaya hazırız ve teslim olmayacağız" ifadelerini kullandı.


Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.