Suriye’nin güneyindeki çatışmalar sonrası Rus heyeti devrede

Bir hafta süren gerginliğin ardından bir Rus heyeti Suveyda’yı ziyaret etti. Dürziler, Hizbullah ve İran'a bağlı grupların Suveyda’dan çıkarılmasını istiyor

Cumartesi günü Suveyda’nın Mezra’a beldesini ziyaret eden Rus heyeti (Rical el-Kerame Hareketi)
Cumartesi günü Suveyda’nın Mezra’a beldesini ziyaret eden Rus heyeti (Rical el-Kerame Hareketi)
TT

Suriye’nin güneyindeki çatışmalar sonrası Rus heyeti devrede

Cumartesi günü Suveyda’nın Mezra’a beldesini ziyaret eden Rus heyeti (Rical el-Kerame Hareketi)
Cumartesi günü Suveyda’nın Mezra’a beldesini ziyaret eden Rus heyeti (Rical el-Kerame Hareketi)

Dürzi nüfusun yoğunlukla yaşadığı Suveyda’nın batı kırsalındaki Mezra’a beldesini ziyaret eden bir Rus heyeti, Rical el-Kerame (Onurlu Adamlar) Hareketi’nin kurucusu Şeyh Vahid el-Belus’un oğlu Leys el-Belus ve buradaki bazı din adamları ve önde gelen isimlerle görüştü.
Suveyda’da faaliyet gösteren ‘Şeyh Vahid el-Belus Kuvvetleri’ adlı yerel silahlı grubun lideri olan Leys el-Belus, Rus heyetine, Hizbullah ve İran'a bağlı silahlı grupların Suveyda’dan sınır dışı edilmesini istedi. İran’a bağlı herhangi bir oluşumun, Suveyda ve çevresinde olmasına karşı çıkan Belus, Suveyda’da İran ve Hizbullah'ı destekleyen herkesin ‘meşru bir hedef’ olduğunu söyledi.
Belus, ayrıca, ordu saflarında Suveydalılara karşı mezhepsel ayrımcılık dahil olmak üzere yapılan büyük ihlallerden ötürü Suveydalıların Suriye ordusunda zorunlu askerlik hizmeti yapmalarına da karşı olduğunu ve Suveydalıların sadece Suveyda sınırları içerisinde askerlik hizmeti yapacaklarını söyledi.
Belus, Rus heyetine, Uteyl ve Selim köyündeki askeri istihbarat binasında bulunan ve ele geçirilen belgelerin Suveyda’daki Askeri Güvenlik Şubesi ve Devlet Güvenlik Şubesi liderliğindeki güvenlik servislerinin, Dürzilerin öldürülmesine ve yaralanmasına, adam kaçırma, yağmalama, sivilleri rüşvet vermeye zorlama vakalarına, Suveydalı gençler arasında uyuşturucu ticaretinin ve kullanımının yaygınlaşmasının desteklenmesine karıştıklarını doğruladığını belirterek bu güvenlik servislerinin Suveyda’da kalmasının istenmediğini vurguladı.
Rus heyeti ile görüşmesi sırasında Suriye rejiminin kontrolündeki cezaevlerinde tutuklu bulunan Suveydalıların serbest bırakılması ve uyuşturucu kaçakçılığı, yağmalama ve diğer suç eylemlerine karışanlar dışında Suveydalılara yönelik keyfi tutuklamaların durdurulması çağrısında bulunan Belus, devlet kurumlarındaki hizmetlerle ilgili problemler ve yolsuzluk vakalarının ele alınmasını talep etti. Belus, Suriye rejiminin Suveyda’daki devlet kurumlarına kasıtlı olarak rüşvetçi memurlar atadığını, kamu parasını zimmetlerine geçirmelerine göz yumduğunu söyledi.
Dürzi cemaatine yönelik ekonomik kuşatma uygulayan, Suveyda’ya yapılan yardımları çalan ve bu yardımların ulaşmasını engelleyen rejimden uzakta uluslararası yardımların ulaşması için güvenlik koridorları açılması çağrısında bulunan Belus, bu koridorlara yapılacak herhangi bir saldırıya misilleme yapılacağını ifade etti.
Görüşmeye katılanlar, Suriye rejimine muhalif olsa bile Suveyda'da barışçıl siyasi eylem gerçekleştirilmesini talep ettiler. Suriye'nin toprak bütünlüğünü vurgulayan katılımcılar, ayrılıkçı projeleri reddettiler.
Şarku’l Avsat’a konuşan Suveydalı gazeteci Reyyan Maaruf, Rus heyetine başkanlık eden Rus Askeri Polisi Komutan Yardımcısı’nın taleplerin Rusya yönetimine iletileceğini vurguladığını ve ardından heyetin bölgeyi terk ederek başkent Şam'a doğru hareket ettiğini aktardı.
Suveyda’da en büyük yerel silahlı grup olan Onurlu Adamlar Hareketi’nin, Rus güçlerinin koordinatörünün rejim ile Leys el-Belus arasında bir görüşme yapılması önerisini reddettiğini ifade eden Maaruf, ne var ki Rus güçlerinin geçtiğimiz Cumartesi günü askeri polis heyeti tarafından böyle bir ziyaret gerçekleştirilmesi için çalıştığını, ancak Onurlu Adamlar Hareketi’nin bunu kabul etmediğini söyledi. Hareketin ziyaretin üst düzey bir heyet tarafından gerçekleştirilmesini istediğini aktaran Maaruf, şimdiye kadar propaganda ve medya amaçlı ziyaretlerle sınırlı olan Rusya'nın rolüne duyulan güvensizliği dile getirdi.
Suveyda’daki son gelişmelerden ve halkın ve yerel silahlı grupların Fecir Kuvvetleri’ne karşı ayaklanmasından bu yana Rus güçlerinin Rusya’nın oradaki imajını düzeltmek amacıyla Suveyda’ya ziyaretler gerçekleştirerek, bölge sakinleri arasında etkili ve nüfuzlu olan şahsiyetlerle toplantılar düzenlemeye çalıştıklarını açıklayan Maaruf, özellikle Rus devriyelerinin ciddi güvenlik gerilimlerinin yaşandığı Suveyda’yı düzenli olarak ziyaret ettiğini kaydetti. Maaruf, Rus güçlerinin Suveyda ziyaretlerinin genellikle bölgede yeni anlaşmalar ya da müzakere turları düzenleme fırsatları yakalamak için değil, ‘durum değerlendirmesi’ kapsamında yapıldığının altını çizdi.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.