Dünya’nın 50 yıldır gizemli bir şekilde yavaşlama nedeni ne?

Dünyanın yavaşlaması eşi benzeri görülmemiş bir şekilde son 50 yıldır devam ediyor (Reuters)
Dünyanın yavaşlaması eşi benzeri görülmemiş bir şekilde son 50 yıldır devam ediyor (Reuters)
TT

Dünya’nın 50 yıldır gizemli bir şekilde yavaşlama nedeni ne?

Dünyanın yavaşlaması eşi benzeri görülmemiş bir şekilde son 50 yıldır devam ediyor (Reuters)
Dünyanın yavaşlaması eşi benzeri görülmemiş bir şekilde son 50 yıldır devam ediyor (Reuters)

Dünya son 50 yılda daha yavaş bir hızda dönmeye başladı, bu da günleri daha uzun hale getirdi. Bilim insanları bunun nedenini anlamakta zorlanıyor.
Şarku’l Avsat’ın The Independent’ten aktardığı habere göre, Dünya gününün yaklaşık 86 bin 400 saniye uzadığını gösteren veriler var.
Milyonlarca yıldan beri, Ay’ın neden olduğu sürtünme nedeniyle gezegenin dönüşü yavaşlıyor.
Her 100 yılda bir, günün uzunluğuna yaklaşık 2,3 milisaniye ekleniyor. Milyarlarca yıl önce, Dünya’da bir gün sadece 19 saat sürüyordu.

Dünya’nın yavaşlaması eşi benzeri görülmemiş bir şekilde son 50 yıldır devam ediyor.
Proceedings of the Royal Society dergisinde 2016’da yayınlanan bir araştırmaya göre, Dünya’nın dönüşü son 2 bin 740 yılda yaklaşık 6 saat yavaşladı.
Araştırmacıların açıklamasında şu ifadelere yer verildi;
“Dönme hızının tekdüzelikten saptığı, öyle ki ortalama güneş gününün uzunluğundaki değişimin yüzyılda ortalama +1.8 milisaniye oranında arttığı bulundu. Bu, yüzyılda +2,3 milisaniye olan gelgit sürtünmesi temelinde tahmin edilen orandan önemli ölçüde daha düşük.” 
Dünya 29 Haziran 2022’de en kısa gününe ulaştı, ancak genel eğilim günlerin uzadığı yönünde.
Bununla ilgili birkaç teori var.

Buz tabakalarını eriten hava sistemleri, daha düşük irtifalarda gezegen içe doğru küçüldüğü için uzun vadede bir etkiye sahip olabilir. Ancak, bunlar tutarlı bir oranda azalmaktadır, bu nedenle bu kadar ani bir değişime uymayabilir.
Bilim insanları, gezegenin dönüş hızındaki bu son değişikliğin ‘Chandler yalpalaması’ olarak bilinen bir durumla alakalı olabileceğini de ifade etti.
Dünya’nın iç veya dış katmanları, okyanuslar, gelgitler ve hatta iklimdeki süreçler de buna neden olabilir. Büyük depremler de bir günün uzunluğunu değiştirebilir, ancak bu oran genellikle çok küçüktür.



Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
TT

Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)

Google'ın yapay zeka bölümü DeepMind, güçlü yapay zeka robotlarının internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlayan yeni bir model çıkardı.

Genellikle yapay zekayla çalışan robotlar, gerekli hesaplamaları gerçekleştirmek için uzak sunuculara bel bağlıyor. DeepMind'ın yeni Gemini Robotics On-Device modeli, bu yaklaşımda büyük bir değişime işaret ediyor.

Cihaz içi sistem, insansı robotların internet olmadan Dünya'nın neredeyse her yerinde, hatta uzayda bile çalışmasına olanak tanıyor.

DeepMind'ın robotik bölümü başkanı Carolina Parada, bir blog yazısında "Model, veri ağından bağımsız çalıştığı için gecikmeye duyarlı uygulamalar için yararlı ve kesintili veya sıfır bağlantı olan ortamlarda dayanıklılık sağlar" diye yazdı.

Gemini Robotics On-Device'la güçlü robotik modellerin daha erişilebilir ve uyarlanabilir hale getirilmesinde bir adım ileri gidiyoruz... Yapay zekayı fiziksel dünyaya getirmenin geleceğini keşfetmeye devam ederken, robotik topluluğunun bu yeni araçlarla neler inşa edeceğini görmekten heyecan duyuyoruz.

Yeni nesil yapay zeka, robotların çamaşırları katlamak veya çantaları açmak gibi günlük görevleri bağımsız olarak yerine getirmesini sağlıyor.

Dr. Parada, cihaz içi modelin, nasıl yapılacağı 50 ila 100 defa gösterildiğinde yeni görevleri hızlıca öğrenebildiğini de belirtti.

Model, farklı türde görevleri yerine getirmek için çeşitli robotlarda çalışacak şekilde de uyarlanabiliyor.
 

scdfgrthy
Nvidia'nın en son modeli Isaac Groot N1, insansı robotlarda çalışıyor (Nvidia)

Diğer önde gelen yapay zeka firmaları da robotik için bu tür modeller üzerinde çalışıyor. Nvidia, insansı robotların geliştirilmesini hızlandırmak amacıyla kısa süre önce Isaac Groot N1 modelini tanıttı.

"Hızlı düşünen eylem modeli", genellikle insanlar tarafından gerçekleştirilen rolleri yerine getirmek için insan reflekslerini ve sezgilerini yansıtacak şekilde tasarlandı.

Nvidia'nın kurucusu ve CEO'su Jensen Huang, modelin marttaki tanıtımında "Genel amaçlı robotik çağı geldi" demişti.

Nvidia Isaac GR00T N1, yeni veri üretimi ve robot öğrenme çerçeveleriyle, dünyanın her yerindeki robotik geliştiricileri yapay zeka çağında yeni bir çığır açacak.

Independent Türkçe