Türkiye, Suriye sınır bölgelerini SİHA’lar ve ağır topçu bombardımanlarıyla hedef aldı

Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
TT

Türkiye, Suriye sınır bölgelerini SİHA’lar ve ağır topçu bombardımanlarıyla hedef aldı

Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)
Türkiye’nin SİHA’lı saldırıları Kamışlı'da düzenlenen cenaze töreninde protesto edildi (Şarku’l Avsat)

Suriye'nin kuzeydoğusundaki sınır bölgelerinde Türkiye’nin silahlı insansız hava araçları (SİHA) ve obüslerle Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) bağlı bölgeleri hedef almasının ardından askeri gerginlik daha da tırmandı.
Tüm sınır şeridini kapsayan son bombardıman en şiddetlisiydi. Haseke'nin kuzey kırsalındaki Amude, ed-Derbesiye, Ebu Rasin ve Zerkan ilçelerini geçerek kuzeybatı kırsalında Tel Temir ve kuzeydoğusundaki Kamışlı ilçelerine kadar uzanıyordu.
Kamışlı ilçesinden askeri bir kaynak ve bölge sakinleri, bombardıman sırasında dört kişinin öldüğünü söylediler. Kamışlı ilçesinin doğusundaki Segirka köyüne iki havan mermisi düşmesi sonucu, 3 kişinin ağır şekilde yaralandığı ve maddi hasar oluştuğu belirtildi.
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ne bağlı İç Güvenlik Güçleri (Asayiş), resmi internet sitesinde yayınlanan bir açıklamada, Türk obüslerinin Kamışlı'nın doğusundaki Tel Zivan köyünü iki havan mermisiyle hedef aldığını duyurdu.
Tel Temir ilçesine bağlı es-Selmase köyünü hedef alan top mermilerinin şarapnel parçasıyla bir sivil öldü, 13 sivil yaralandı. Bombardımanlar bölge sakinlerinin mülklerinde büyük hasar ve yıkıma neden oldu. SDG'ye bağlı Tel Temir Askeri Konseyi'nden askeri bir yetkili, Haseke’nin kuzey cephe hatlarının tanık olduğu 8 günlük göreceli sakinliğin ardından Türk obüslerinin aynı bölgedeki Kubur el-Karacne, Tel el-Leben ve el-Kuzliye köylerini bombaladığını söyledi.
Türkiye’ye ait bir SİHA, Amude ilçesinin batısındaki bir askeri noktayı ve Derbesiye ilçesinin batı girişindeki kontrol noktasını bombaladı. SDG’ye bağlı sınır muhafızları, bu bombardımanlara Türk topraklarını hedef alan havan mermileriyle karşılık verdi.  Bunun üzerine Türk Sınır Muhafızları, SDG unsurlarının üzerine ağır makineli tüfeklerle ateş açtı. İki taraf arasında orta ve ağır menzilli silahlar ve havan toplarıyla aralıklı olarak çatışmalar yaşandı.
Bölge sakinleri, hedef alınan köylerin ve yerleşim yerlerinin ilçenin batısında yer aldığını söyleseler de bombardımanın neden olduğu kayıpların boyutuna ilişkin bilgi edinilemedi. Saldırılar ayrıca sınır köylerinde yaşayan bazı bölge sakinlerinin Haseke’deki güvenli bölgelere kaydırılmasına neden oldu. Bölgeye 4 Rus askeri zırhlı aracının gelmesiyle göreceli bir sakinlik hâkim olurken SDG unsurları ile devriye gerçekleştirdiler.
Mevcut askeri gerilim, Türkiye'nin SDG’nin kontrolünde bölgelere yeni bir askerî harekât başlatmaya yönelik tehditleri devam ederken patlak verdi.
Rusya’ya ait iki askeri helikopter, dün, Türkiye’nin hedef aldığı Amude ve Derbasiye ilçeleri üzerinde alçak irtifadan uçuş gerçekleştirdi. Helikopterler daha sonra SDG güçleri ve Suriye rejimi güçleri ile Barış Pınarı Harekâtı bölgelerinde konuşlu Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve onunla birlikte hareket eden Suriye Milli Ordusu’ndaki silahlı gruplar arasındaki temas hatlarına yöneldi.
Halep ilinin doğu kırsalında yer alan SDG’ye bağlı Menbiç Askeri Konseyi'nin resmi sözcüsü Şerfan Derviş, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı telefon aracılığıyla yaptığı açıklamada, TSK ve Suriyeli muhalif gruplarla temas hatlarında bulunan köylere, bu ayın başlarından beri yaklaşık 81 havan mermisi düştüğünü söyledi. Bunların Arab Hasan, el-Muhsinli, Avn ed-Dadat, Tohar, el-Huşriye, el-Cat, es-Sayyade, el-Yaleni, el-Kavkeli, Kör Hüyük ve Burgaz köyleri olduğunu söyleyen Derviş, söz konusu köylere düşen topçu mermilerinin Fırat Kalkanı bölgesindeki et-Tohar el-Kebir, Şeyh Nasır ve el-Yaşili köylerindeki Türkiye’ye ait askeri üslerden ateşlendiğini iddia etti.
Öte yandan Rakka ilinin kuzeyindeki Tel Abyad ve Ayn İsa ilçelerindeki temas hatları da şiddetli çatışmalara sahne oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan Tel Abyad Askeri Konseyi Sözcüsü Visam el-Ömer, son on gün içinde, temas hatlarında yer alan ve aralarında Kör Hasan, el-Fatse, es-Suveyde ve el-Ahmediye köylerinin de bulunduğu köyleri hedef alan Türk güçleri tarafından gerçekleştirilen yaklaşık 30 saldırı ve ateşkes ihlalinin kaydedildiğini açıkladı. Ömer, söz konusu köylerin, SİHA’lar, tank mermileri, havanlar ve keskin nişancılar dahil her türlü silahla hedef alındığını kaydetti. Türk kuvvetlerinin bölgelerini genişlettiğini belirten Ömer, saldırılarda 4’ü İç Güvenlik Kuvvetleri mensubu olmak üzere 5 kişinin öldürüldüğünü belirtti.
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Başkan Yardımcıları Fener Giet, Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda Türkiye ile yaşanan son askeri gerilime değindi. Giet, Ankara'nın Fırat'ın doğusunda Özerk Yönetim tarafından kontrol edilen bölgelere ve bu bölgelerin sakinlerine karşı bir savaş yürüttüğünü söyledi.
Geit, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye, bir yandan sınırdaki güçleri kışkırtmak, diğer yandan kaos yaratmak, halkı kaçmaya zorlamak ve Suriye'yi ve tüm halkını hedef alan projesine ek yeni bölgeler işgal etmek amacıyla sivilleri hedef almak amacıyla obüsler ve SİHA’lar dahil çeşitli silahlar kullanıyor.”
Bölge ile ilgili imzalanan ateşkeslerin garantörleri ABD ve Rusya'nın uluslararası tutumlarındaki kırılganlığı eleştiren Geit, “Türkiye'nin bölgemize karşı saldırılarına bahsi geçen güçler (ABD ve Rusya) tarafından hoşgörülü davranıldığı ve kayıtsız kalındığı ortada” şeklinde konuştu.
Yükselen tansiyonun, halkının güvenliği ve istikrarı için tehdit oluşturmasından dolayı Suriye'nin çıkarlarına hizmet etmeyeceğine işaret eden Geit, “Uluslararası tarafların, Türkiye’nin işgalini meşrulaştıran, onu ve çetelerini Suriye'de kaosa ve yıkıma yol açmaları için serbest bırakan ve DEAŞ’ın geri dönüşüne destek olan onaylayıcı bir tutumu sergilediğine şüphe yok” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Diğer taraftan Haseke’nin kuzeydoğusundaki Kamışlı’dan ve çevre bölgelerinden binlerce kişi, Haseke’nin merkezindeki Birleşmiş Milletler (BM) karargâhı önünde toplandı. Türkiye’nin son bombardımanlarına karşı protesto yürüyüşü düzenlediler. Yürüyüş sırasında sahadaki gerginliği kınayan sloganlar atan kalabalık, aynı kınayıcı mesajların yer aldığı pankartlar açtılar. Suriye'de konuşlu Rus güçlerinin komutanına, söz konusu bombardımanların sona ermesi için derhal müdahale etmesi ve ülkenin kuzeydoğusundaki Özerk Yönetim bölgelerine hava ambargosu uygulanması çağrısında bulundular.



 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”


Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
TT

Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanlığı'nda Amerikan işlerinden sorumlu yetkili Kuteybe İdlibî, Suriyelilerin, Esed rejiminden kurtuluşunun ve devrilmesinin birinci yıl dönümü dolayısıyla kutlamalar yapmasını, kontrolü altındaki bölgelerde engelleyen Suriye Demokratik Güçleri’ne tepki gösterdi.

İdlibi, Suriyelilerin ulusal tarihlerinde önemli bir anı kutlamalarını engelleyen herhangi bir yapının, demokratik olduğunu veya halkı temsil ettiğini güvenilir bir şekilde iddia edemeyeceğini savundu. Meşru sevinç ifadesinden korkan bir yapı, onlar adına konuştuğunu iddia edemez; özgürlük bölünemez.

SDG cumartesi günü yayınladığı genelgeyle, "Saldırganlığı Caydırma " savaşının zaferinin ve Esad rejimi ile ona bağlı güvenlik ve askeri teşkilatının devrilmesinin birinci yıldönümü olan 7 ve 8 Aralık tarihlerinde zaferin yıldönümü dolayısıyla yapılacak toplantı ve kutlamaları yasakladı.

sdfgr
Suriye Demokratik Güçleri'nin, kontrolü altındaki Suriye bölgelerinde halk kutlamalarını yasaklama kararı

Suriye İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nureddin el-Baba, SDG'nin rejimin devrilmesini anma kutlamalarını iptal etme kararını eleştirdi. Medya açıklamalarında, yasağın SDG'nin Suriye hükümetine karşı oynadığını iddia ettiği rolü, yani DEAŞ ile mücadeleyi yerine getirmedeki başarısızlığını gösterdiğini belirtti. Baba, SDG'nin "ülkenin kuzeydoğusundaki ulusal gruplardan endişe duyduğunu ve bu kutlamanın, adaletsiz yasalarına ve oradaki Suriyelilere yönelik sınırsız uygulamalarına karşı bir isyana dönüşebileceğinden korktuğunu" ifade etti.

Kararı, "İran ve PKK unsurlarının milisler içinde karar alma süreçlerindeki hakimiyetinin göstergesi" olarak nitelendirdi.

Aktivistler tarafından yayınlanan fotoğraflarda, SDG güçlerinin, kutlama yürüyüşlerini engellemek için Suriye'nin kuzeyindeki Rakka meydanlarına orta menzilli silahlar ve keskin nişancılar konuşlandırdığı görülüyor.

Suriye devriminin başlangıcında kurulan "Rakka Sessizce Katlediliyor" hesabı, SDG'nin dün Rakka ilinin batısındaki Tabka kentinde 13 çocuğu gözaltına aldığını bildirdi. Çocukların çoğu 15 yaş ve altındaydı ve gözaltına alma sebebinin şehir duvarlarına SDG karşıtı yazılar yazılması nedeniyle yapıldığı bildirildi. Hesapta, göz altıların SDG tarafından şehrin çeşitli mahallelerinde düzenlenen bir dizi baskınla eş zamanlı olarak yapıldığı belirtildi.

Aynı bağlamda, sosyal medyadaki Suriye hesapları, SDG'nin son saatlerde Suriye Cezire bölgesinin çeşitli yerlerinde, Haseke ve Kamışlı'da "Suriye hükümetine destek verdikleri ve yabancı kuruluşlarla iş yaptıkları" suçlamasıyla 17 kişiyi hedef alarak yaygın gözaltı operasyonları yürüttüğünü ifade etti.