Rusya’dan SİHA’lar için Türkiye’ye sert uyarı: 'Proje, silahsızlanma ilkesine tabi olacaktır'

Moskova, ‘Zaporijya’nın ilhakı’ uygulamalarını başlattı

Donetsk’teki Marinka kasabası sakinleri bombardıman nedeniyle tahliye edildi (Reuters)
Donetsk’teki Marinka kasabası sakinleri bombardıman nedeniyle tahliye edildi (Reuters)
TT

Rusya’dan SİHA’lar için Türkiye’ye sert uyarı: 'Proje, silahsızlanma ilkesine tabi olacaktır'

Donetsk’teki Marinka kasabası sakinleri bombardıman nedeniyle tahliye edildi (Reuters)
Donetsk’teki Marinka kasabası sakinleri bombardıman nedeniyle tahliye edildi (Reuters)

Kremlin, Ukrayna topraklarında Bayraktar silahlı insansız hava araçları (SİHA) için fabrika kurma hazırlıklarına dair iki ülkenin projeleri hakkında bilgi alınmasının ardından 9 Ağustos’ta Türkiye ve Ukrayna’ya “güçlü bir uyarıda” bulundu.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ülkesinin projenin altyapısını hedef alacağını söylerken, “Ukrayna’nın Silahsızlandırılması” başlıklı Rus askeri operasyonuna atıfta bulunarak, “Ukrayna’da Türk SİHA’larının üretildiğinin ortaya çıkması durumunda proje, silahsızlanma ilkesine tabi olacaktır” dedi.
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi daha önce SİHA üreten Türk şirketi Bayraktar’ın Ukrayna’da aynı adı taşıyan modern uçak modelleri üretmek için bir fabrika kuracağını açıklamıştı. Büyükelçi ayrıca, şirketin bu projeyle ilgili yasal tescil işlemlerini tamamladığını ve bir arsa satın aldığını da belirtmişti.
Bu çerçevede Peskov, Moskova’nın bu gelişmeye kayıtsız kalmayacağına dikkat çekerek, “Elbette derhal silahsızlandırılması gereken obje durumuna girecek böyle bir nesne üretilmesi, muhtemelen sadece Ukraynalıların acılarını uzatacaktır. Ancak özel bir askeri operasyonun ulaşmaya kararlı olduğumuz amacından kaçınmaya yardımcı olmayacaktır” dedi.
Moskova, daha önce Türkiye’nin Ukrayna’ya bu tip SİHA’lar tedarik etmeye devam etmesinden duyduğu memnuniyetsizliği dile getirmişti. Ancak Ankara ise defalarca Kiev ile imzalanan anlaşmalara bağlı olduğunu açıkladı.
2018 - 2020 döneminde Ukrayna, Türk yapımı silahlı insansız hava araçları ithal etti. Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre daha sonra iki taraf geçen yılın sonunda ikili bir anlaşma kapsamında Bayraktar için ortak bir üretim serisi başlatma konusunda anlaşmaya vardı. Ancak ortak çalışmanın başlaması için herhangi bir tarih belirlenmedi. Bununla birlikte ortak üretimin Ukrayna topraklarına devredilme olasılığına daha önce değinilmemişti. Söz konusu SİHA’lar, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki 2020 Karabağ savaşı sırasında önemli bir rol oynadı. Aynı şekilde Ukrayna, Rusya ile mevcut savaş sırasında da bu araçları aktif olarak kullandı.
Öte yandan Moskova’nın Zaporijya’ya atadığı ayrılıkçı yetkililer, 9 Ağustos’tan itibaren bölgede Rus yasalarının uygulanmaya başladığını duyurdu. Zaporijya bölgesindeki Rusya destekli yetkili Vladimir Rogov, adımın ‘Rusya ile yeniden birleşmenin rotasını çizmek’ için bir başlangıç ​​noktası oluşturduğunu söyledi.
Rogov, Rus haber ajansı RIA Novosti’ye yaptığı açıklamada, “Yerel polise Rus ceza ve idari yasaları rehberlik ediyor” dedi. Vladimir Rogov, “Zaporijya toprakları, Ukrayna’yı sonsuza dek terk etti ve bölge, Rusya ile yeniden birleşme rotasını belirledi. Geri dönüş olmayacak. (…) Bu nedenle Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy rejimine artık buna alışmasını ve Zaporijya bölgesinin sınırlarını münhasıran Rusya çerçevesinde anlamaya ve tanımlamaya başlamasını tavsiye ediyorum” ifadelerini kullandı. Rus yetkili, “Kurtarılmış toprakların sakinleri Rusya’ya dönmek istiyor. Onlar (Kiev yetkilileri) histeri içerisindeler. Sivil altyapıyı bombalayarak sivil halkı tehdit etmeye çalışıyorlar” dedi.
Bölgenin Moskova yanlısı yetkilileri, Rusya Federasyonu’na dahil olmak için gelecek Eylül ayında bir referandum düzenleneceğini açıklamıştı.



Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
TT

Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, BM'nin muazzam potansiyelini överken reform yapılmasının önemini vurguladı.

Senato Dış İlişkiler Komitesi'ndeki onay oturumunda konuşan Waltz şunları söyledi: “Çin'den Rusya'ya, Avrupa'dan gelişmekte olan ülkelere kadar herkesin anlaşmazlıkları çözmek için bir araya gelebileceği bir yer olmalı. Ancak 80 yılın ardından BM, temel misyonu olan barışı sağlama görevinden uzaklaştı. BM Şartı’na ve onun temel ilkelerine geri dönmeliyiz. ‘Barışı koruma’ amacı halen önemli bir role sahip, ancak reforma da ihtiyaç var.”

Waltz, ABD'nin BM operasyonlarının yüzde 25'ini finanse ettiğini, Afrika'daki misyonların ‘milyarlarca dolara mal olduğunu ve on binlerce askeri içerdiğini’ kaydetti. Waltz, “1940'lardan bu yana var olan, yenilenmiş bir yetkisi olmayan ve görünürde bir sonu olmayan iki misyonumuz var. BM Güvenlik Konseyi'ne misyonların süresini ve maliyetlerini sınırlandırması, hedeflerini netleştirmesi ve ulus inşasına değil barışı korumaya odaklanması için baskı yapmalıyız” ifadelerini kullandı.

Waltz, Çin'le yüzleşmenin kendisi için ‘mutlak bir öncelik’ olduğunu vurguladı ve Pekin'in etkisine karşı koymak için ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte çalışma sözü verdi.

BM'de ‘antisemitizmle’ yüzleşmek

Öte yandan Waltz, BM Genel Kurulu'nun 2015-2023 yılları arasında İsrail aleyhinde 154 karar kabul ederken, diğer tüm ülkeler aleyhinde sadece 71 karar kabul ettiğine dikkat çekerek, ‘yaygın antisemitizmle’ yüzleşilmesi gerektiği çağrısında bulundu. Waltz, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) çalışanlarını 7 Ekim olaylarına karışmakla ve okullarını da ‘Yahudi karşıtı nefreti öğretmekle’ suçlayarak, ‘UNRWA'nın dağıtılması’ gerektiğini bildirdi.

Waltz, ‘İsrail ile iş yapan ABD şirketlerinin boykot edilmesi çağrısında bulunan BM Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese'nin yeniden atanmasının bu önyargının bir tezahürü olduğunu’ söyledi.

Suriye ‘değerlendirilmesi gereken bir fırsat’

Suriye konusunda ise Waltz, ABD için büyük bir fırsat olduğunu belirterek, önceliklerinin BM'deki müttefik ve ortaklarıyla birlikte çalışarak ‘Esed rejimini hedef alan ve İran'ın etkisini sınırlayan yaptırımları’ kaldırmak olacağını vurguladı.

Waltz, “Önümüzde değerlendirilmesi gereken bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Ancak kritik bir dönemden geçiyoruz. Bu bana Libya’yı hatırlatıyor, bir seçim yapmamız gerekiyor: Ya bu fırsatı değerlendiririz ya da Suriye kaosa sürüklenir ve bu da tüm bölgeyi beraberinde sürükleyebilir. Şu anda bu fırsat değerlendirilebilir” şeklinde konuştu.

Suriye konusunda ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve diğer yetkililerle birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini ifade eden Waltz, “Suriye'de Libya'da yaptığımızdan daha iyisini yapmayı umuyoruz” dedi.

Waltz sözlerini şöyle tamamladı: “ABD Başkanı'nın liderliğinde barış ve refahı yaymaya devam edebileceğimize ve ‘BM'yi yeniden büyük yapabileceğimize’ inanıyorum.”