Dinozorlar devasa gövdelerini nasıl taşıyordu?

Bilim insanları, dinozorların devasa ağırlıklarını taşımalarını sağlayan gizli yastığı keşfetti

Bir sauropod dinozorunun antik 3D yapısı (Araştırmacı Andreas Ganel) - Topuktaki yumuşak doku, bir sauropodun devasa ağırlığını taşımasına yardımcı oluyor (Araştırmacı Andreas Ganel)
Bir sauropod dinozorunun antik 3D yapısı (Araştırmacı Andreas Ganel) - Topuktaki yumuşak doku, bir sauropodun devasa ağırlığını taşımasına yardımcı oluyor (Araştırmacı Andreas Ganel)
TT

Dinozorlar devasa gövdelerini nasıl taşıyordu?

Bir sauropod dinozorunun antik 3D yapısı (Araştırmacı Andreas Ganel) - Topuktaki yumuşak doku, bir sauropodun devasa ağırlığını taşımasına yardımcı oluyor (Araştırmacı Andreas Ganel)
Bir sauropod dinozorunun antik 3D yapısı (Araştırmacı Andreas Ganel) - Topuktaki yumuşak doku, bir sauropodun devasa ağırlığını taşımasına yardımcı oluyor (Araştırmacı Andreas Ganel)

Avustralyalı bilim insanları, uzun süredir araştırmacıları meşgul eden, Brontosaurus ve Diplodocus gibi dev sauropod dinozorların dev gövdelerini nasıl taşımayı başardıkları gizemini çözdüler.
Science Advanced dergisinde yayınlanan çalışmada, Queensland Üniversitesi ve Monash Üniversitesi'nden araştırmacılar, bu dev dinozorların ayaklarının işlevini dijital olarak yeniden yapılandırmak ve test etmek için 3D modelleme ve mühendislik yöntemlerini kullandılar.
Bu araştırma, Queensland Üniversitesi'ndeki Dinozor Laboratuvarı'nda yapıldı. En dikkate değer sonucu, sauropodun arka ayaklarının topuğunun altında  bulunan ve  muazzam kütleyi tutmaya yardımcı olan yumuşak bir doku yastığına sahip olmasıydı.
Queensland Üniversitesi'nden araştırmacı Andreas Janel, üniversitenin web sitesinde yayınlanan çalışma hakkında şunları söyledi: “Sonunda uzun süredir şüphelenilen bir görüşü doğruladık. İlk kez, özellikle arka ayaklarında yumuşak doku yastıklaması olduğuna dair biyomekanik kanıtlar elde ettik. Bu kinetik stresi ve kemik stresini azaltmada önemli rolü olabilir. Bu dev yaratıkların Dünya üzerindeki ağırlıklarını nasıl taşıyabileceklerini hayal etmek inanılmaz.”
Sauropodlar, 100 milyon yıldan fazla süredir Dünya'yı dolaşan en büyük kara hayvanlarıydı. Başlangıçta yarı suda yaşadıklarına inanılıyordu. Bu da suyun kaldırma kuvvetinin muazzam ağırlıklarını desteklediği anlamına geliyordu. Ancak bu teori, 20. yüzyılın ortalarında karasal çökellerde sauropod izlerinin keşfiyle çürütüldü.
Sauropodların da günümüz filinin ayaklarına benzeyen kalın, yarı silindirik ayaklara sahip olduğu düşünülüyordu. Ancak fillerin iskeletine bakınca, fillerin aslında dört ayağında da parmakları varken, sauropodların ön ve arka ayaklarında farklı konfigürasyonlar vardı. Monash Üniversitesi'nde araştırmacı olan ve çalışmanın yazarlarından Olga Panagiotopoulou şöyle diyor: “Sauropod'un ön ayakları daha çok sütuna benzerken, arkada büyük yumuşak doku yastığı tarafından bir formdaydı. Bunun nedeni, sauropodların ve fillerin farklı evrimsel kökenlere sahip olmaları.”
Queensland Üniversitesi'nde Dr. Steve Salisbury:
“Filler, yaklaşık 60 milyon yıl önce Afrika’da küçük, tanımlanmaz otoburlar olarak ilk kez ortaya çıkan hortumlular adı verilen eski memeli düzenine ait.
Buna karşılık, ataları ilk kez 230 milyon yıl önce ortaya çıkan sauropodlar, kuşlarla daha yakından ilişkililer. Çevik, iki ayaklı otoburlardı ve dört ayak üzerinde yürümeleri evrimlerinde daha sonra ortaya çıktı. En önemlisi, yeryüzünde yürüyen en büyük kara hayvanları olmaları, topuk yastığının uyarlanmasını içeriyor gibi görünüyor” dedi.



Çin'den Matematik Olimpiyatları'nda altın madalya alan ücretsiz yapay zeka

1 Eylül 2025'te Almanya'nın batısındaki Frankfurt am Main kentinde bir dizüstü bilgisayar ekranındaki DeepSeek AI logosu görülüyor (Kirill Kudryavtsev/AFP)
1 Eylül 2025'te Almanya'nın batısındaki Frankfurt am Main kentinde bir dizüstü bilgisayar ekranındaki DeepSeek AI logosu görülüyor (Kirill Kudryavtsev/AFP)
TT

Çin'den Matematik Olimpiyatları'nda altın madalya alan ücretsiz yapay zeka

1 Eylül 2025'te Almanya'nın batısındaki Frankfurt am Main kentinde bir dizüstü bilgisayar ekranındaki DeepSeek AI logosu görülüyor (Kirill Kudryavtsev/AFP)
1 Eylül 2025'te Almanya'nın batısındaki Frankfurt am Main kentinde bir dizüstü bilgisayar ekranındaki DeepSeek AI logosu görülüyor (Kirill Kudryavtsev/AFP)

Çin merkezli girişim DeepSeek, prestijli Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda (IMO) altın madalya kazanabilecek ilk açık yapay zeka modelini piyasaya sürdü.

Sadece basit cevaplar üretmek yerine muhakeme yeteneklerini gösteren Math-V2 modeli bu yılki IMO'da, insan katılımcıların yalnızca yüzde 8'inin erişebildiği bir başarıya imza atarak altın seviye puanına ulaştı.

DeepSeek modeli artık Hugging Face ve GitHub geliştirici platformlarında halkın kullanımına sunarak herkesin aracı ücretsiz bir şekilde çalıştırmasına veya değiştirmesine olanak sağladı.

Hugging Face'in kurucu ortağı ve CEO'su Clement Delangue, "Dünyanın en iyi matematikçilerinden birinin beynine ücretsiz sahip olduğunuzu ve onu araştırma amacıyla keşfettiğinizi, ince ayar yaptığınızı, optimize ettiğinizi ve kendi donanımınızda çalıştırdığınızı hayal edin" diyor.

Hiçbir sınırlama, zayıflatma [gücü azaltma], onu geri çekebilecek hiçbir şirket veya hükümet yok. Bu, kelimenin tam anlamıyla yapay zeka ve bilginin en iyi şekilde demokratikleşmesi.

Google DeepMind ve ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'ın geliştirdiği modeller yıllık IMO'da altın seviyesinde performans gösterdi ancak iki şirket de modelleri açık kaynak olarak paylaşmadı.

DeepMind'ın modeli halihazırda premium Ultra paketi abonelerinin erişimine açıkken, OpenAI henüz kendi modelini kamuoyuna açık olarak çıkarmadı.

Şirketinin araştırmacılarına göre DeepSeek'in modeli, "kendini doğrulama" yeteneğini kanıtlayarak çözümleri bilinmeyen matematiksel problemleri çözmeyi başardı.

Araştırmacılar, bunun mevcut yapay zeka sistemlerindeki önemli bir darboğazı aşmayı sağladığını çünkü bu sistemlerin, genellikle kolayca doğrulanabilen çözümleri olan görevlerde iyileşme eğilimi gösterdiğini söylüyor.

DeepSeek, bu yılın başlarında piyasaya sürdüğü büyük dil modelinin (BDM), OpenAI'ın ChatGPT'si gibi rakiplerinden çok daha düşük bir maliyetle geliştirildiği iddialarıyla manşetlere çıkmıştı.

Hızla ABD'de en çok indirilen ücretsiz uygulama haline gelmesiyle ABD Başkanı Donald Trump modeli, teknoloji sektörü için bir "uyandırma çağrısı" diye tanımlamıştı.

Çin'de geliştirilen yapay zeka teknolojilerinin kullanımıyla ilgili veri güvenliği endişeleri nedeniyle birçok eyalet, uygulamayı devlet cihazlarında halihazırda yasakladı.

Ayrıca İtalyan düzenleyiciler de DeepSeek'in ana şirketlerinin olası veri ihlallerini gerekçe göstererek ülke çapında bir yasaklama emri vermişti. Bu şirketlerin, modelin GDPR (Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü) veri koruma yasalarına uygunluğunu kanıtlaması gerekiyor.

Independent Türkçe


Google'dan yeni güncelleme: Patronlar mesajları okuyabilecek

Google Mesajlar'daki RCS sohbetlerine gelen güncelleme gizlilik endişelerine yol açtı (Unsplash)
Google Mesajlar'daki RCS sohbetlerine gelen güncelleme gizlilik endişelerine yol açtı (Unsplash)
TT

Google'dan yeni güncelleme: Patronlar mesajları okuyabilecek

Google Mesajlar'daki RCS sohbetlerine gelen güncelleme gizlilik endişelerine yol açtı (Unsplash)
Google Mesajlar'daki RCS sohbetlerine gelen güncelleme gizlilik endişelerine yol açtı (Unsplash)

Google'ın Android işletim sisteminde yapılan güncellemeyle işverenler, çalışanların kısa mesajlarını araya girerek görüntüleyebilecek.

Resim ve video desteğine sahip, Android'in SMS’in gelişmiş sürümü olan RCS (Zengin İletişim Hizmetleri) mesajları için yeni arşivleme özelliği, şirketlerin çalışanların kullandığı iş cihazlarını takip etmesine olanak tanıyacak.

Google, güncellemenin işletmelerin yasal gerekliliklere "uyumlu kalmak için gereken kayıtları sorunsuzca tutmasına" olanak tanıyacağını belirtti.

Bunlar arasında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) gibi kuruluşların düzenlemelerine uyması gereken devlet kurumları, finansal hizmet şirketleri veya sigorta simsarları yer alabilir.

Diğer şirketler, şirket içi soruşturmalar veya İK anlaşmazlıklarında tüm iş iletişimlerini denetlemek için bu özelliği devreye alabilir.

Google'ın kıdemli ürün yöneticisi Ian Marsanyi bir blog yazısında, "Yeni çözümümüz, üçüncü taraf arşivleme uygulamalarının bir iş cihazında Google Mesajlar ile doğrudan entegre olmasını sağlıyor" diye yazdı.

BT biriminiz tarafından yapılandırılmış tamamen yönetilen bir cihazda, arşiv uygulaması, yalnızca bir mesaj gönderildiğinde veya alındığında değil, aynı zamanda bir mesaj düzenlendiğinde veya silindiğinde de yani her RCS mesajı alındığında bilgilendirilir. Arşiv uygulaması daha sonra mesaj verilerini okur ve BT birimine iletir.

Bu özellik, Google Pixel akıllı telefonlar ve mobil işletim sisteminin Android Enterprise sürümüyle uyumlu diğer cihazlarla çalışıyor.

Google, özelliğin "SMS ve MMS mesajlarıyla da geriye dönük uyumlu" olduğunu belirtti.

Teknoloji devi, özelliğin şeffaf olması için tasarlandığını, çalışanların ne zaman kullanıldığını bir bildirim aracılığıyla göreceğini söyledi.

Bu özellik, davalar sırasında delil toplama ve Bilgiye Erişim Özgürlüğü Yasası gibi veri taleplerine yanıt verme yükümlülüğü bulunan işverenlere yönelik. Ancak RCS mesajlaşmasını iş e-postalarına kıyasla nispeten daha gizli gören çalışanlar için gizlilik endişeleri yaratabilir.

WhatsApp veya Telegram gibi bir iş cihazında kullanılan diğer şifreli mesajlaşma uygulamaları, Android güncellemesinden etkilenmeyecek.

Independent Türkçe


Samsung üçe katlanan ilk telefonunu tanıttı

Samsung'un Galaxy Z TriFold telefonunun tanıtımından, 2 Aralık 2025, Seul (AFP)
Samsung'un Galaxy Z TriFold telefonunun tanıtımından, 2 Aralık 2025, Seul (AFP)
TT

Samsung üçe katlanan ilk telefonunu tanıttı

Samsung'un Galaxy Z TriFold telefonunun tanıtımından, 2 Aralık 2025, Seul (AFP)
Samsung'un Galaxy Z TriFold telefonunun tanıtımından, 2 Aralık 2025, Seul (AFP)

Samsung bugün, üçe katlanan ilk akıllı telefonunu tanıttı. Şirket, Galaxy Z TriFold modeliyle, rekabetin giderek artmasının beklendiği pazarda konumunu güçlendirmeyi hedefliyor.

Samsung’un bu hamlesi, Çinli şirketlerin önemli ilerleme kaydettiği katlanabilir telefon segmentinde varlığını sağlamlaştırma stratejisi olarak değerlendiriliyor. Ancak analistler, yüksek fiyatlar ve üretim zorlukları nedeniyle katlanabilir cihazların şu aşamada geniş çapta yaygınlaşmasının beklenmediğini belirtiyor.

gthyu
Samsung'un üçe katlanan ilk akıllı telefonu Galaxy Z TriFold (AFP)

Telefonun fiyatı yaklaşık 3,59 milyon won (2.440,17 dolar) olarak belirlendi. Üç panelden oluşan ve açıldığında 253,1 mm (10 inç) boyutunda bir ekran sunan cihaz, Samsung’un en yeni katlanabilir telefonu Galaxy Z Fold 7’ye göre yaklaşık yüzde 25 daha büyük.

Samsung Electronics’in Kore Satış ve Pazarlama Ofisi Başkanı ve CEO Yardımcısı Alex Lim, “Katlanabilir cihaz pazarının büyümeye devam edeceğini ve özellikle TriFold modelinin sektörün önemli alanlarında büyümeyi tetikleyici bir rol oynayabileceğini düşünüyorum” dedi.

Güney Kore’de üretilen TriFold modeli, yerel pazarda 12 Aralık’ta satışa sunulacak. Çin, Singapur, Tayvan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yıl sonundan önce ulaşması, ABD’de ise önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde piyasaya çıkması bekleniyor.

Cihaz, Samsung’un amiral gemisi katlanabilir telefonları arasında en büyük bataryaya sahip ve telefonu 30 dakikada yüzde 50 oranında şarj edebilen süper hızlı şarj teknolojisini destekliyor. Lim, bellek çipleri ve diğer bileşen fiyatlarının hızla yükseldiğini belirterek, cihazın fiyatlandırmasının ‘zor bir karar’ olduğunu ifade etti.