عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Dera sakinleri, rejim güçlerinin baskın girişimine karşı Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenledi

İsrail’in İHA’larla dağıttığı bildiride, Suriye ordusu Hizbullah ile işbirliğine karşı uyarılıyor.

Dera El-Beled Mahallesi’nde Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
Dera El-Beled Mahallesi’nde Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
TT
TT

Dera sakinleri, rejim güçlerinin baskın girişimine karşı Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenledi

Dera El-Beled Mahallesi’nde Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)
Dera El-Beled Mahallesi’nde Tafas ilçesiyle dayanışma gösterileri düzenlendi (Şarku’l Avsat)

Suriye rejim güçleri geçtiğimiz saatlerde Dera vilayetine bağlı Tafas ilçesinin güneyinde ilerleme girişimlerini sürdürdü. Rejim güçleri cuma gecesi ilçeye sızmak amacıyla bölgeyi tank ve havan mermileriyle hedef aldı. Rejimin ilçeye girme girişimi bölgedeki yerel silahlı gruplar tarafından geri püskürtüldü.
Şarku’l Avsat’a konuşan Tafas’taki yerel kaynaklar, Tafas’ın güney cephesinde cuma gecesi Suriye rejim güçleri ile ilçedeki savaşçılar arasında çatışmaların arttığını ve rejim askerlerinin ilçe çevresinde ilerleme girişimlerini sürdürdüğünü aktardı. Çatışma bölgelerini bombalayan rejim güçleri Tafas’ın güney cephesindeki mahallelere aydınlatma fişekleri fırlattı. Aynı kaynaklara göre, rejimin Dera yolu üzerinden Tafas’a doğru askeri takviyeler gönderdiği gözlemlendi.
Dera El-Beled Mahallesi sakinlerinden onlarca kişi, Tafas’a yönelik askeri operasyonu protesto için cuma namazının ardından Ömeri Camisi çevresinde gösteri düzenledi. Göstericiler “Ey Tafas! Dera ölüme kadar seninle” ve “Horan tek vücut” yazılı pankartlar taşıdı. Dera’nın kuzey kırsalındaki Casım ilçesinde de cuma akşamı onlarca kişi Tafas ile dayanışma gösterileri düzenledi. Tafas’ın son günlerde tanık olduğu askeri gerilimi protesto eden göstericiler “Canımız kanımız sana feda olsun Tafas” sloganları attı.
Dera’nın doğu kırsalındaki Sayda beldesinde yer alan kontrol noktasına kimliği belirlenemeyen silahlı kişilerce saldırı düzenlenmesinin ardından kontrol noktası yakınında bulunan Hava Kuvvetleri İstihbarat Dairesi’ne bağlı askeri noktalara ateş açıldı. Ayrıca kimliği belirlenemeyen silahlı kişiler Dera’nın doğu kırsalındaki Museyfira beldesinde Hava Kuvvetleri İstihbarat Dairesi’ne ait Er-Rubai kontrol noktasını hedef aldı. Saldırıda hafif silahlar kullanıldı. Bu saldırının ardından rejim güçleri cuma gecesi saldırıya uğrayan kontrol noktaları çevresine konuşlanarak alarm durumuna geçti. Ayrıca El-Museyfira ve El-Cize beldeleri arasındaki bağlantı yoluna aydınlatma fişekleri atıldı.
Öte yandan, Kuneytra kırsalındaki El-Hamidiye beldesi çevresi cuma gecesi İsrail tarafından bombalandı.
Yerel kaynaklar, saldırının kaynağının, İsrail’in işgal ettiği Golan topraklarında bulunan ve El-Hamidiye beldesinin karşısında yer alan El-Huveyn Tepesi olduğunu belirtti. Kaynaklara göre, iki bölge arasındaki tampon bölgeye bazı kişilerin yaklaşmasının ardından El-Hamidiye beldesi çevresi 3 roket mermisiyle hedef alındı. Saldırıda bölgeye yaklaşan kişilerin ağır yaralandığı belirtildi. İsrail işgal güçleri, yasaklı bölgeye yaklaşılması olayının ardından El-Hamidiye beldesi ve Kuneytra’nın diğer bölgelerine insansız hava araçlarıyla (İHA) bildiriler dağıttı. Bu bildirilerde rejim askerleri, Lübnan Hizbullahı ile işbirliği yapmaları konusunda uyarılıyordu. Suriye rejim güçlerinin yüksek rütbeli komutanlarına hitap edilen bildiride, “Korgeneral İbrahim Halife ve Korgeneral Ali Mahmud’a hitaben: Hizbullahâ daimi istihbarat taşımanız, Suriye ordusu ve personellerinin aleyhine Hizbullah’a verdiğiniz desteğin boyutlarını gösteriyor. Hizbullah’ın doğrudan ve dolaylı her müdahalesi sert adımların atılmasına neden olur. Bu böyleydi ve böyle olacak” ifadeleri kullanıldı.
İsrail ordusu yaptığı açıklamada, İsrail güçlerinin Suriye’nin güneyindeki Kuneytra kırsalında Hizbullah’ın gözlem için kullandığı bir mevkiye operasyon düzenlediğini aktardı. İsrail güçleri cuma gecesi El-Hamidiye beldesine aydınlatma fişekleri fırlattı. Bununla eşzamanlı olarak Kuneytra’nın kuzey kırsalındaki bölgelerin üzerinde İHA sesleri duyuldu. İsrail tankları bu olaydan iki gün önce tampon bölgeyi geçerek, El-Hamidiye’nin kuzeyindeki Haraş ve Ebu Şabat cephelerinden Suriye topraklarına giriş yapmıştı.
El-Hamidiye, 2014-2018 arasında Suriye rejiminin kontrolü dışındaki bölgelerden biriydi. Muhalif grupların beldede kontrolü ele geçirmesinin ardından belde sakinlerinin çoğu bölgeden göç etti. Belde daha sonra El-Baas ilçesinde konuşlu Suriye rejim güçleri ile muhalif gruplar arasında sürekli çatışma noktası haline geldi. Suriye rejimi, Temmuz 2018’de muhalif grupların çekilmeleri ve uzlaşma anlaşmasını kabul etmelerinin ardından beldede kontrolü yeniden ele geçirdi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
TT
TT

Gizli belgelerde Batı’yı kararsız bırakan seçimin 30. yıldönümü: Zerval’ın Cezayir zaferi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Liamin Zeval, 1997 parlamento seçimlerinde oyunu kullanıyor (AFP)

Bugün, Liamin Zerval’ın Cezayir’de Cumhurbaşkanlık seçimlerini kazanmasının 30. yıldönümü. 1991’de Kurtuluş Cephesi’nin kazandığı seçimlerin iptalinin ardından yaşanan krizin ardından, Zerval’ın sandığa gitme kararı Cezayir siyasetinde bir dönüm noktası oldu. O dönemde muhalifler, ordu destekli yönetimin halk desteğinden yoksun olduğunu belirtiyordu. Zerval ise bu argümanı ortadan kaldırdı.

Bu karar büyük bir risk içeriyordu. Kan gölüne dönen Cezayir’de silahlı gruplar oy kullanacakları tehdit ediyor, ana muhalefet partileri ise seçimleri boykot çağrısıyla sabote etmeye çalışıyordu. Buna rağmen Zerval meydan okudu. Cumhurbaşkanlığı kazan sürpriz olmasa da, halkın tehditlere rağmen sandığa gitmesi ve yüksek katılım sağlaması büyük bir sürprizdi. Bu, “terör korkusunu” yıkmak anlamına geliyordu.

Zerval, böylece Cezayir yönetimine bir tür “meşruiyet” kazandırarak terör dönemini sona ermeye başladı. Ertesi yıl düzenlenen parlamento seçimleriyle 1991’de iptal edilen seçimlerin etkisi tamamen silindi. Ordu, silahlı grupları yenilgiye uğrattı ve çoğu, Zerval’ın halefi Buteflika’nın 1999’da çıkardığı af yasasından yararlandı.

Bugün genç kuşaklar, 1990’ların kanlı dönemini ve Zerval’ın seçim zaferinin önemini hatırlamayabilir. “Şarku’l Avsat”, İngiltere Ulusal Arşivi’nden ortaya çıkan belgeler ışığında, 1995 Kasım’ında Zerval’ın zaferini mercek altına alıyor.

de
1995 Cezayir seçimlerinin sonuçlarına ilişkin İngiliz belgesinin bir kopyası (Şarku’l Avsat)

Gizli belgeler, Zerval’ın zaferinin Batı’da kafa karışıklığı yarattığını gösteriyor. Fransa, resmi olarak “tebrik” mesajı göndermekten kaçındı; İngiltere ise Kraliçe II. Elizabeth’in mesaj göndermesini uygun bulmadı, ancak Başbakan bir tebrik iletecekti.

17 Kasım 1995 tarihli bir İngiliz belgesine göre, Zerval oyların %61,34’ünü alarak kesin bir zafer kazandı. Belgede, üç yıldır süren terör ve baskıya rağmen katılımın %75 ile beklentilerin çok üzerinde gerçekleştiği belirtiliyor. Katılım özellikle kadınlar ve gençler arasında yüksekti; bu da yönetim için açık bir mesaj taşıyordu: “Sessiz çoğunluk, laik bir devlette barış içinde yaşamak istiyor.”

Rakip aday Mahfuz Nahnah ise oyların yalnızca %25,38’ini alabildi; yani seçmenlerin büyük çoğunluğu İslami yönetimi reddetti. Ana muhalefet partilerinin boykot çağrısı işe yaramadı; aksine, rejim bu durumdan fayda sağladı. Seçimin meşruiyeti beklenenden daha güçlüydü ve boykot eden partiler uzlaşma mesajları verdi.

Seçimlerin güvenli ve düzenli geçmesi için geniş çaplı askeri ve polis önlemleri alındı. Bazıları seçimlere hile karıştırıldığını iddia etse de, belgeler sürecin dürüst ve şeffaf olduğunu, sonuçların teknik olarak doğru olduğunu gösteriyor. Ancak analistler, Zerval’ın askeri desteğin gölgesinden çıkıp çıkamayacağı konusunda temkinliydi.

Belgeler göre , Zerval’ın hem diyalog hem de terörle mücadeleye dayalı ikili politikayı sürdüreceğini, ancak önceliğinin terörle mücadele olacak. 1996 parlamento seçimleri, boykot eden muhalefet için bir teşvik unsuru olabilirdi, ancak İslami Kurtuluş Cephesi’nin yeniden rehabilitasyonu uzak durdu. Uzun vadeli istikrar konusunda sosyal ve ekonomik sorunların çözülmemiş olması endişe yarattı.

Uluslararası tepkiler “temkinli iyimserlik” şeklindeydi. Avrupa Birliği, yüksek katılım ve şiddetsiz seçimlerden memnundu ve reform programlarına desteğini sürdürmeyi planlıyordu.

Fransa, resmi olarak ılımlı bir tepki verdi; Chirac mesaj gönderecek, ama “tebrik” kelimesini kullanmayacaktı. Özel olarak, Fransız hükümeti sonuçtan memnundu; yüksek katılım, İslami Kurtuluş Cephesi ve Sosyalist Güçler Cephesi’ni zayıflatmıştı.

İngiltere başbakanı tebrik mesajında siyasi diyaloğa başlama isteği ve İngiliz şirketlerinin (BP’nin milyar dolarlık ihaleye girmesi) çıkarlarına değindi. Kraliçe’nin mesaj göndermesi ise askeri rejimin sicili nedeniyle uygun görülmedi.

Zerval’ın 30 yıl önceki zaferi, Cezayir’de terör korkusunu aşan bir halk iradesinin simgesi olarak tarihe geçti.

ARAP DÜNYASI

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
TT
TT

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Massad Fares Boulos, Sudan'daki savaşı ‘dünyanın en büyük insani krizi’ olarak tanımladı. Boulus, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada diplomatik çabaların barışa doğru ilerleme sağlamasını umduğunu söyledi.

Sudan’da 2023 yılının nisan ayında Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi.

HDK, geçtiğimiz ekim ayı sonlarında, Sudan’ın Darfur bölgesinin batısında yer alan stratejik öneme sahip olan Faşir şehrini 18 ay süren kuşatmanın ardından ele geçirdi. Bu süreçte toplu katliamlar ve cinsel şiddet olayları yaşandığına dair haberler basına yansıdı.

dsfrg
Faşir’deki çatışmalardan kaçarak Tavile’deki bir mülteci kampına sığınan çocuklar, 3 Kasım 2025 (AP)

Boulos, Katar’ın başkenti Doha'da AFP’ye, Sudan'daki çatışmanın ‘günümüz dünyasındaki en büyük insani kriz ve en büyük insani felaket’ olduğunu söyledi.

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Faşir’de özellikle son iki-üç hafta içinde yaşananları ve o videoları hepimiz gördük. O haberleri gördük. Bu zulümler kesinlikle kabul edilemez. Bu durum bir an önce sona ermeli.”

Washington, savaşan tarafları Sudan'da ateşkes ilan etmeye çağırdı.

Ordu yanlısı Sudan hükümeti, ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili toplantının ardından savaşa devam edeceğini açıkladı.

HDK ise arabulucuların insani ateşkes önerisini kabul ettiğini duyururken, savaşmaya devam ediyor.

ABD'nin Sudan'daki arabulucu ortaklarıyla birlikte her iki tarafı da ‘üç aylık insani ateşkes’ üzerinde anlaşmaya çağırdığını söyleyen Boulos, ‘ateşkesin tartışıldığı ve müzakere edilmek üzere olduğunu’ belirterek, Tarafları bu öneriyi kabul etmeye ve gecikmeksizin derhal uygulamaya koymaya çağırdıklarını söyledi.

xssadf
Faşir’deki HDK üyeleri (AFP)

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, geçtiğimiz eylül ayında, önce insani yardım için ateşkes, ardından kalıcı ateşkes ve sivil yönetime geçiş için ortak bir bildiri yayınladı. Ancak bildiride savaşan tarafların hiçbirinin geçiş sürecine katılmayacağı belirtildi.

Boulos, ABD’nin ortaklarıyla birlikte, sivil yönetime geçiş de dahil olmak üzere daha geniş kapsamlı plan konusunda ‘önümüzdeki haftalarda bazı ilerlemeler kaydetmeyi’ umduğunu belirtti.

ABD’li yetkili, ‘en büyük önceliğin insani boyut ve insani ateşkes olmaya devam ettiğini’ vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
TT
TT

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)

Irak’ta geçtiğimiz hafta yapılan genel seçimlerde sadece Basra'daki Fav-Zaho İttifakı adayının bir sandalye kazandığı muhalefet kanadındaki üç ittifakın ezici bir yenilgiye uğramasıyla yeni parlamentoda sivil güçlerin temsiliyeti tamamen ortadan kalktı.

Sivil ittifaklar arasında Bedil, Sivil Demokratik Hareket, Fav-Zako ve Medeniyyun yer alıyordu ve yaklaşık 389 aday vardı. Ancak bu adayların çoğu, ittifak liderlerinin ‘sıfır’ olarak nitelendirdiği sonuçlar aldı.

Adaylar, geleneksel partilerin sahip olduğu etki ve finansman ağlarının belirleyici bir rol oynadığını, sivil güçlerin ise iç çekişmelerden ve zayıf organizasyon ve finansmandan şikayet ettiğini söylediler. Ayrıca, destekçileri arasındaki güven eksikliği ve katılımın azalmasının kazanma şanslarını düşürdüğünü de eklediler.

Adaylar, yenilgilerinin ‘seçimler adaletsizliğin olması’, siyasi finansmanın denetlenmemesi ve nüfuzlu grupların seçmenler üzerinde baskı kurmasından kaynaklandığını söylediler.