Trablus’ta yeniden güvenlik gerilimi tırmandı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad'ın Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkan Vekili Risdon Zeninga ile görüşmesinden bir kare
Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad'ın Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkan Vekili Risdon Zeninga ile görüşmesinden bir kare
TT

Trablus’ta yeniden güvenlik gerilimi tırmandı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad'ın Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkan Vekili Risdon Zeninga ile görüşmesinden bir kare
Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad'ın Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkan Vekili Risdon Zeninga ile görüşmesinden bir kare

Libya’da Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Geçici Birlik Hükümeti'ne ait orta silah ve zırhlı araçlarla donanmış milislerin, Fethi Başağa liderliğindeki paralel istikrar hükümetine sadık milislerin “potansiyel bir saldırısına” karşı koymak amacıyla harekete geçmesinin ardından başkent Trablus'ta güvenlik ve askeri gerilim yeniden arttı.
 Kaynaklar birkaç gün önce tıbbi muayene için Kahire'yi ziyaret eden Parlamento Başkanı Akila Salih ile Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri arasında bir görüşme gerçekleşmesini bekliyorlar.
 Yerel medya, Kahire'deki beklenen toplantının, iki taraf arasındaki olağanüstü farklılıkları çözmek için uzlaşmacı bir çözüme ulaşmak adına yapılacak en son girişim olduğunu bildirdi. Yerel medyaya göre görüşmede Dibeybe ve Başağa hükümetleri arasındaki mevcut güç mücadelesine ilişkin siyasi durumdaki gelişmeler ve alternatifler tartışılacak.
 Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi, bu toplantının yapılacağını resmen açıklamadı. Bahse konu toplantı, son zamanlarda sırasıyla Kahire ve Ankara'da Mişri ve Salih arasında gerçekleşen ancak başarısız olan görüşmelerin ardından yapılacak.
 Dibeybe hükümetine bağlı milisler, önceki gün, başkentin birkaç banliyösünde aniden birkaç güvenlik kapısı inşa etti. Diğer milisler ise Tarhuna şehrinin (Trablus'un 90 km güneydoğusunda) sınırlarına yayıldı. Amacın, Başağa'ya bağlı Misurata güçlerinin Trablus'a doğru ilerlemesini engellemek olduğu söyleniyor.
Dibeybe hükümeti, İstikrar Destek Ajansı’nın, yerleşim ve yasadışı göçle mücadele yönetiminin başkent Trablus'un batısında, kıyı açıklarında farklı milletlerden bir dizi yasadışı göçmeni kurtardığını açıkladı. Açıklamada, göçmenlerin gerekli ilk yardım ve tedaviyi almaları için ajansın barınma merkezinin sanatoryumuna nakledildiği belirtildi. Ajans, insan kaçakçılığı çetelerine karşı sıkıca karşı durma ve yasadışı göç olgusunu engelleme taahhüdünü yeniledi.
Dibeybe hükümetinin İçişleri Bakanlığı, Havalimanı Yolu bölgesindeki bir benzin istasyonunda Üçüncü Şube'de bulunan, vatandaşları taciz eden ve istasyon içinde sorunlara neden olan bir grubun tutuklandığını duyurdu. Dün yapılan açıklamada, vatandaşlardan gelen çok sayıda şikayet ve ihbar üzerine karakolun kapatıldığı ve tutuklular hakkında yasal tedbirler alındığı belirtildi.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad, dün akşam Trablus'ta, Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkan Vekili Risdon Zeninga ile Trablus ve çevresindeki son güvenlik gelişmelerini görüştüğünü açıkladı. Haddad'ın ofisinden yapılan açıklamada, Zeninga'nın başkent ve batı bölgesindeki gerilimleri yatıştırma çabalarını övdüğü ve askeri kurumları birleştirmeye yönelik adımları memnuniyetle karşıladığı belirtildi. Haddad ayrıca Zeninga ile yaptığı görüşmede iki ülke arasındaki ortak askeri işbirliğinin önemini vurguladı ve misyonun eğitim alanındaki rolünü övdü.
Diğer yandan Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) Başkanı Ferhat bin Kıdara, 2012'den beri kapalı olan Ras Lanuf rafinerisinin piyasa değerinin sıfır olduğunu açıkladı. Kıdara petrol üretim sürecine katma değeri olmayan cisimlerden kurtulmaya odaklanılacağını söyledi. Ancak şirket daha sonra yaptığı açıklamada, Farhat'ın açıklamalarının yanlış anlaşıldığını ve niyetinin Ras Lanuf rafinerisinin aşınmasını önlemek için çalışmaları hızlandırmak olduğunu belirtti.
Şirketin eski başkanı Mustafa Sanallah, varlığı rafineriye bağlı olan Ras Lanuf kompleksinin sabote edilmesine karşı uyarıda bulundu. Sanallah bunun mantıksız olduğunu, feci etkileri olduğunu ve şehrin varlığını tehdit ettiğini vurguladı.



Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor
TT

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Konuya yakın Türk yetkililere göre, İsrail'in muhalefetine rağmen Türkiye, Gazze Şeridi'ndeki çoğunluğu Müslüman, ABD destekli bir güce binlerce asker göndermeye hazırlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'ten aktardığı habere göre isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, ABD, Ankara'nın geçen ay Mısır ve Katar ile birlikte Gazze'de ateşkes sağlanması için arabuluculuk yapmasının ardından, ABD tarafından önerilen çok aşamalı bir planın parçası olan uluslararası istikrar gücüne Türkiye'nin katılımını genel olarak desteklediğini belirtti.

Konuşlanmada muharebe ve istihkam birliklerinin yer alması beklenirken, Türkiye, İsrail'in Gazze Şeridi'ne girmesinin ardından Washington'un İsrail'in askeri güç kullanımını sınırlamasını istiyor.

dcfr
Gazze Şeridi'ndeki Cibaliye'de yıkımın ortasında bir sebze tezgahı (AP)

Türkiye'nin, Trump'ın ateşkesin kalıcı bir barışa dönüşmesini sağlama planının önemli bir bileşeni olan uluslararası istikrar gücüne İsrail'in onayı olmadan nasıl katılabileceği henüz belirsizliğini koruyor.

Türk hükümeti, ABD'nin baskı yapması halinde İsrail'in sonunda geri adım atabileceğine inanıyor, ancak şu ana kadar İsrail hükümetinin geri adım atacağına dair bir işaret yok.


Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
TT

Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün yaptığı açıklamada, İsrail'in Filistin hareketinin Yahudi devletiyle vardığı kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi üzerine, Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü duyurdu.

Netanyahu'nun ofisi, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, "Hamas bugün, teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

İsrail ordusu, Gazze'nin güneyindeki Refah bölgesinde iki militanı "etkisiz hale getirdiğini" duyurdu.

Ordu sözcüsü Avichay Adraee, "Refah'ın doğusundaki yeraltı altyapı bölgesinde üç saatten kısa bir sürede iki teröristin etkisiz hale getirildiğini" belirtti.

X platformunda yaptığı açıklamada, "Doğu Refah bölgesinde faaliyet gösteren güçler bölgede bir tarama gerçekleştirdi ve iki militan daha tespit etti; güçler ateş açarak onları etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte bölgede etkisiz hale getirilen militan sayısının beşe ulaştığını açıkladı.

Adraee, İsrail ordusunun "ateşkes anlaşmasına uygun olarak" bölgede konuşlu kalmaya devam edeceğini ve "herhangi bir acil tehdidi ortadan kaldırmak için çalışmaya devam edeceğini" vurguladı.


Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

ABD, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır hattının İsrail tarafında Filistinliler için konut inşa etme planlarını ilerletiyor. Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal’dan aktardığına göre, sahaya gönderilen ekipler alan temizliği çalışmalarına başladı. Söz konusu planla, Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden sivillerin uzaklaştırılması hedefleniyor.

Bu girişim, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin 20 maddelik barış planında öngörüldüğü gibi silahlı grubun etkisiz hale getirilmesi ve yetkilerden uzaklaştırılmasının yakın gelecekte gerçekleşmeyeceğine dair dolaylı bir kabul olarak değerlendiriliyor.

Alternatif güvenli alanlar

ABD, Gazze Şeridi’nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde ‘alternatif güvenli alanlar’ oluşturmayı planlıyor. Bu bölgeler, Amerikalı yetkililer tarafından ‘yeşil bölge’ olarak adlandırılıyor.

İsrail’in güneyindeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nde, ABD ordusunun çok uluslu bir çaba ile savaş sonrası Gazze’de istikrar sağlamayı ve geleceğe yönelik planlar geliştirmeyi yürüttüğü bildirildi. Yetkililer, mühendis ekiplerinin yeni yerleşim yerlerinin planlarını hazırladığını, enkaz ve patlamamış mühimmatların temizlenmesi çalışmalarını yürüttüğünü belirtti. İnşaat süreci henüz başlamadı.

ABD’li yetkililere göre bu yerleşim alanları, savaş nedeniyle yerinden edilmiş Gazze sakinlerine geçici olarak konut, okul ve hastane imkânı sunmayı amaçlıyor. Yetkililer, bu toplulukların gelecekteki yeniden imar projeleri için bir model oluşturmasını ve Gazze halkını Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden uzaklaştırmasını hedefliyor.

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

Gazze'nin ikiye bölünmesi

İlk konutlar, İsrail saldırıları nedeniyle ağır hasar gören ve mayıs ayından bu yana İsrail'in tam kontrolü altında bulunan, Mısır sınırındaki Refah'ta inşa edilecek. İsrailli ve Amerikalı yetkililer, Refah planının henüz erken aşamalarda olduğunu söylediler.

Gazze Şeridi'nin kontrolü, Trump'ın arabuluculuğunda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında ekim ayında kabaca ikiye bölündü. Filistinlilerin çoğu, Hamas'ın kontrolündeki batı yarısında yaşıyor. İsrail ise diğer yarısını kontrol ediyor.

Potansiyel bağışçılar, Hamas'ın kontrolünde bulunan bölgelerdeki yeniden inşa çalışmalarına fon sağlamayacağından, Hamas ortadan kaldırılana kadar yeniden inşa çalışmalarına başlamak için Amerikan önerisi muhtemelen tek yol. Bağışçılar, İsrail tarafındaki çalışmalara da fon sağlamayabilirler.

Ayrıca, yeni konut alanlarına sadece sivillerin girmesini ve Hamas'ın bu alanlara sızmamasını sağlamak için Gazze nüfusunun nasıl taranacağı sorusu da var.

İsrail ve Hamas, hareketin yaklaşık 100 mensubunun Refah'ın altındaki tünellerde saklandığını söylüyor. Bu güçler, ekim ayında ateşkesin başlamasından bu yana İsrail güçleriyle birkaç kez çatışmaya girdiler. Bölgede çatışma riski tamamen ortadan kalkmadan yeniden imar çalışmaları için güvenli bir ortam sağlanamayacak.

ABD ve Hamas, İsrail'e Hamas mensuplarının bölgeden ayrılmasına izin vermesi için baskı yaparken, İsrail onların teslim olmasını talep ediyor.

İsrail ordusu dün, 15 Hamas mensubunun Refah'ın doğusunda yeraltından çıktığını duyurdu. Altısını öldürdüğünü, beşini gözaltına aldığını ve diğer dördünü aradığını bildirdi. İsrail, ‘sarı hat’ olarak adlandırılan ve Gazze’yi bölen hattı asker, tank ve toprak setleriyle güçlendirdi; bu durum, bölgede bir süre kalmayı planladığını gösteriyor. Ordu ayrıca, hattın kendi tarafındaki gelişmeleri desteklemek için elektrik ve su altyapısı inşa ediyor.

Uluslararası güvenlik gücü

ABD ve müttefikleri, Gazze Şeridi’nde güvenliği sağlamak için uluslararası bir güç kurma çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta söz konusu plan, BM Güvenlik Konseyi’nden onay aldı. Ancak gücün görev tanımlarına ilişkin anlaşmazlıklar (silahsızlandırma ve uygulama yetkisi mi yoksa sadece barışı koruma rolü mü üstleneceği) oluşturulmasını zorlaştırıyor.

İsrailli yetkililere göre, gündeme gelen önerilerden biri, Hamas’a karşı olan ve İsrail tarafından desteklenen silahlı grupların yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlaması. Bu grupların, Gazze’deki ‘yeşil bölge’ içinde yerleşim alanları kurmaya başladığı belirtiliyor. Farklı tahminlere göre, bu bölgede şimdiden yüzlerce, hatta birkaç bin sivil yaşamaya başlamış durumda.

Bu yerleşim yerlerinin ilki, Gazze savaşı sırasında İsrail kontrolündeki Refah'ta ortaya çıktı.

İsrail, Gazze savaşı sırasında Hamas karşıtı gruplarla güçlerini birleştirerek onlara silah ve mühimmat sağladı.Şarku'l Avsat'ın Wall Street Journal'den aktardığına göre, İsrail bu gruplara istihbarat da sağladı ve bazen Hamas saldırılarından korumak için müdahale etti.

Bir Amerikalı yetkiliye göre, ABD bu gruplarla Gazze’de çalışmayı planlamıyor. Yetkililer, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerin zamanla küçülmesini ve nihayetinde ortadan kalkmasını, güvenliğin ise uluslararası istikrar gücü ve Filistin polisi tarafından sağlanmasını umuyor. Trump’a bağlı Barış Konseyi ise sivil yönetim ve yeniden imar sürecini denetleyecek, nihayetinde yetki Filistin hükümetine devredilecek.

Ancak Hamas silah bırakmayı reddediyor ve ABD'nin Gazze vizyonuna karşı olduğunu, bunun Filistinlilerin siyasi haklarını zedelediğini savunuyor.