Ukrayna’daki savaş 6. ayına yaklaşırken, Rus füzeleri Odessa’yı vurdu

Ukraynalılar, Kiev’in ana caddesinde tahrip edilen Rus araçlarını inceliyor (Reuters)
Ukraynalılar, Kiev’in ana caddesinde tahrip edilen Rus araçlarını inceliyor (Reuters)
TT

Ukrayna’daki savaş 6. ayına yaklaşırken, Rus füzeleri Odessa’yı vurdu

Ukraynalılar, Kiev’in ana caddesinde tahrip edilen Rus araçlarını inceliyor (Reuters)
Ukraynalılar, Kiev’in ana caddesinde tahrip edilen Rus araçlarını inceliyor (Reuters)

Avrupa’nın en büyük nükleer santralinin yakınındaki bir şehre gece saatlerinde top atışları yapılırken, Rus füzeleri bir tahıl ihracat merkezi olan Ukrayna’nın Karadeniz limanı Odessa yakınlarındaki hedefleri vurdu.
24 Ağustos, Ukrayna’nın Sovyet yönetiminden bağımsızlığının 31. yıldönümü.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Cumartesi günü yaptığı konuşmasında, Moskova’nın bu vesileyle ‘çok çirkin ve kötü’ bir şey yapmaya çalışabileceğini söyleyerek, Ukraynalıları dikkatli olmaya çağırdı.
Rus yetkililer dün yaptıkları açıklamada, Ukrayna’nın ilhakını savunan aşırı milliyetçi Rus düşünür Alexander Dugin’in kızının ölümüne neden olan şüpheli suikastı araştırdıklarını söyledi.
Müfettişler kimin sorumlu olduğunu belirlemek için çalışırken, tüm olasılıkları düşündüklerini bildirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna’nın olayla bir bağlantısı olabileceğini öne sürdü. Zelenskiy’in Danışmanı Mikhailo Podolyak ise Ukrayna’nın bombalı saldırıyla ilgisi olduğuna dair iddiaları reddetti.
Podolyak Ukrayna televizyonuna yaptığı açıklamada, “Ukrayna’nın elbette bununla hiçbir ilgisi yok çünkü biz Rusya gibi bir suç devleti değiliz ve dahası biz bir terörist devlet değiliz” dedi.
Ukrayna, kasabaları ve şehirleri yerle bir eden, binlerce insanı öldüren ve milyonları evlerinden eden bir savaş sürerken bağımsızlık gününü kutlamaya hazırlanıyor.
Askeri ve yerel yetkililer, Rusya’nın ülkenin doğu ve güneyindeki hedeflere daha fazla saldırı düzenleyeceğini duyurdu.
Özellikle endişe verici olan, Dnipro Nehri ile Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya’dan ayrılan Nikopol şehrinin hedef alınmasıydı.
Nikopol Valisi Valentin Reznichenko Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, şehrin dün gece beş kez vurulduğunu bildirdi.
Vali, 25 top mermisinin şehre isabet ettiğini, bir sanayi tesisinde yangına yol açtığını ve 3 bin kişinin elektriğinin kesildiğini de sözlerine ekledi.
Santralin yakınında yaşanan çatışmalar nedeniyle yeniden nükleer kaza korkuları da arttı.
ABD Başkanı Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz, dün gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde Ukrayna’daki nükleer tesislerin güvenliğini ele aldı.
Ukraynalı yerel yetkililer ayrıca Odessa bölgesinde gece saatlerinde füze saldırıları olduğunu duyurdu.
Yerel yönetim sözcüsüne göre, Rusya gece boyunca Karadeniz’den Odessa bölgesine beş Kalibr füzesi fırlattı.
Ukrayna hava savunması iki füzeyi düşürürken, üç füze de tarım alanlarına düştü ve herhangi bir can kaybına yol açmadı.
Rusya Pazar günü yaptığı açıklamada, füzelerin ABD yapımı HIMAR füzelerini içeren bir mühimmat deposunu imha ettiğini öne sürdü, Ukrayna ise füzelerin bir tahıl ambarını vurduğunu bildirdi.
Yakın zamanda manşetlere konu olan bir dizi patlamanın ardından Kırım’da yeni bir olay bildirilmedi.
Zelenskiy Cumartesi günü yaptığı konuşmasında, Rusya’nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım’da son günlerde meydana gelen bir dizi patlamaya dolaylı olarak atıfta bulundu.
Ukrayna saldırıların sorumluluğunu üstlenmedi, ancak analistler en azından bu saldırılardan bazılarının Ukrayna kuvvetleri tarafından kullanılan yeni ekipmanlarla mümkün olduğunu söyledi.
Sivastopol Valisi Mihail Razvozhayev, Rus Karadeniz Filosu’nun Kırım’daki karargahına silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile saldırı düzenleme girişiminin önlendiğini duyurdu.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı Facebook’ta yaptığı günlük açıklamada, son 24 saat içinde Rus güçlerinin Donbas’ta birkaç saldırı girişiminde bulunduğunu bildirdi.
Kısmen Moskova yanlısı ayrılıkçılar tarafından kontrol edilen doğu bölgesi, son aylarda Rus harekatının ana hedefi oldu.
Güneyde ise Rus güçleri, Herson ve Mıkolayiv bölgeleri arasındaki sınırdaki bir köye başarılı bir saldırı gerçekleştirdiklerini öne sürdü.
Mıkolayiv Valisi Vitali Kim, şehrin dün sabah erken saatlerde S-300 füzeleriyle hedef alındığını açıkladı.
Rusya Savunma Bakanlığı, Rus kuvvetlerinin Herson bölgesindeki muharebe pozisyonlarında iki M777 obüsünü ve Zaporijya bölgesindeki bir yakıt deposunu imha ettiğini bildirdi.



Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
TT

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'nın alaycı tavırlarına yanıt olarak iki nükleer denizaltıyı ‘uygun bölgelere’ gönderme emri vereceğini açıklayarak, Rusya ile ABD arasındaki güç gösterisinde çıtayı yükseltti.

Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social’de yaptığı paylaşım, güvenlik bağlamında alışılmadık bir durum değildi. Şarku’l Avsat’ın The Times gazetesinden aktardığına göre, ABD'nin 71 nükleer denizaltısından yaklaşık 20'si her an denizde görev yapıyor ve özellikle gerginliğin arttığı dönemlerde rutin olarak Rusya'ya yakın bölgelere sevk ediliyor. Ancak olağandışı olan, ABD'nin bunu açıklaması. Bu ise Trump'ın paylaşımının gerçek amacını ortaya koyuyor. Söz konusu paylaşım iki mesaj içeriyor: Birincisi, Trump'ın eylem adamı olduğunu kanıtlamak, ikincisi ise mesaj vermek.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)

Medvedev'e yanıt ve Putin'e işaret

Trump için bu adım, provokasyona sert tepki verme şeklindeki alışılmış tavrının bir parçası.

Trump, özellikle Rusya'da başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra tartışmalı rolüyle tanınan Dmitriy Medvedev'e yanıt veriyordu. Trump'ın Moskova'ya Ukrayna'da ateşkes sağlanması için verdiği süreyi kısaltmasının ardından Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Her yeni uyarı bir tehdit ve savaşa doğru adımdır. Rusya ile Ukrayna arasında değil; kendi ülkenle. Uyuyan Joe'nun yolunu izleme!” ifadelerini kullandı.

The Times’ın haberine göre bu açıklamaların amacı, sürekli olarak Üçüncü Dünya Savaşı’nın patlak vereceği konusunda uyarıda bulunan Trump'ı korkutmak. Öyle ki Trump, Oval Ofis'teki meşhur sözlü tartışmada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ‘kumar oynamakla’ suçlamıştı. Ancak, Rusya'da bile abartılı bir kişilik olarak görülen Medvedev, Trump'ın Putin'e yönelik söyleminin son aylarda giderek sertleştiği göz önüne alındığında, bu mesajın hedefi değil.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

İhtiyatlı eleştiri

Trump, Putin'i giderek daha fazla eleştiriyor, ancak onu doğrudan kışkırtmaktan da kaçınıyor; çünkü aralarında iyi bir dostluk ve iş ilişkisi olduğunu düşünmeye devam ediyor. Bu durum, Medvedev'in pazartesi günü yaptığı açıklamadan açıkça anlaşılıyor. Putin ise Trump'ın barış için belirlediği son tarihi, dün yaptığı paylaşımdan yaklaşık bir saat önce reddetmişti.

Trump kendini usta bir müzakereci olarak görüyor. Bu nedenle, ABD donanmasında başkomutan olarak emrinde bulunan çeşitli gemi türlerini kapsayacak şekilde ‘nükleer denizaltılar’ ifadesini belirsiz bir şekilde kullandı.

ABD'nin 71 adet nükleer denizaltısı varken, bunların 14'ü Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarıdır ve 20 adede kadar Trident II füzesi taşıyabilirler. Bu füzeler nükleer başlıklarla donatılabilir. ABD’nin sahip olduğu nükleer silahlı denizaltılardan sekiz ila on tanesi her an dünya çapında devriye görevindedir.

Resim  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)

Beyaz Saray, Putin'in Trump'ın denizaltılarla ilgili diplomasisinin provokatif olmadığını, Dmitriy Medvedev'in tek bir provokatif açıklaması üzerine nükleer söylemlerin yeniden alevlenmesini önlemek için olduğunu anlayacağına inanıyor. Zira filonun görevi saldırı amaçlı değil; savunma amaçlı.

Müttefiklere yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleri

Bununla birlikte, Trump'ın Putin'e yönelik söylemi belirgin şekilde sertleşti. Trump geçen hafta, “Yaptıkları şey iğrenç” dedi ve Putin'i ‘yalan söylemekle’ suçladı.

Trump ayrıca, Rus enerjisini satın alanlara ikincil yaptırımlar uygulamakla tehdit etti ve Hindistan'ı yüzde 25'lik genel gümrük vergisiyle hedef aldı. Trump, “Zaten zor durumdaki ekonomilerini birlikte mahvedebilirler” dedi.

Rusya'dan petrol alımına yönelik bu cezai gümrük vergisinin oranını doğrudan açıklamamasına rağmen, nihai gümrük vergisi sistemi ile ilgili görüşmeler kritik aşamaya yaklaşırken, benzer bir yaklaşım daha sonra Çin'e de uygulanabilir.

Rus gazının en büyük alıcısı olmaya devam eden Avrupa Birliği (AB) de yaptırımların hedefinde olabilir. Macaristan, Belçika, Fransa ve Slovakya en büyük ithalatçılar.

Geçtiğimiz günlerde gümrük vergilerini yüzde 15'e düşüren bir ticaret anlaşması imzalayan Trump'ın, Rusya'yı cezalandırması için kendisine baskı yapan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulaması ironik olacak, ancak Trump’ın izlediği yol bu.