Cinsel ilişkide açık rıza tasarısı İspanya'da kanunlaştı

"Sadece evet, evet demektir"

Kadın hakkı savunucuları, 2018'de görülen toplu tecavüz davasına karşı İspanya Parlamentosu önünde protestolar düzenlemişti (Reuters)
Kadın hakkı savunucuları, 2018'de görülen toplu tecavüz davasına karşı İspanya Parlamentosu önünde protestolar düzenlemişti (Reuters)
TT

Cinsel ilişkide açık rıza tasarısı İspanya'da kanunlaştı

Kadın hakkı savunucuları, 2018'de görülen toplu tecavüz davasına karşı İspanya Parlamentosu önünde protestolar düzenlemişti (Reuters)
Kadın hakkı savunucuları, 2018'de görülen toplu tecavüz davasına karşı İspanya Parlamentosu önünde protestolar düzenlemişti (Reuters)

İspanya'da cinsel ilişkilerde rızanın açıkça ifade edilmesini şart koşan yasa yürürlüğe kondu.
Parlamento'da perşembe günü düzenlenen oturumda 141'e karşı 205 oyla kanunlaşan yasa tasarısına göre tarafların açık şekilde rıza göstermediği her türlü cinsel ilişki tecavüz sayılacak. Önceden tecavüz suçu için olayda bir şiddet veya zorlama olduğunun kanıtlanması gerekiyordu.
Kadın hakkı savunucularının "Sadece evet, evet demektir" (Solo si es si) adını verdiği yasa kapsamında suçlulara 15 yıla kadar hapis cezası da verilebilecek.
Buna göre tarafların cinsel ilişkiye girme isteklerini açıkça gösteren davranışlarla hür şekilde ifade etmesi, rıza göstergesi olarak kabul edilecek. Yeni uygulamada genellikle "onaylayıcı rıza" (affirmative consent) adı verilen bir rıza türü şart koşuluyor. Yani artık yasaya göre kişinin uyuşturucu veya alkol etkisi altında olması ya da bilincinin yerinde olmaması durumunda, rızasını açıkça ifade edemeyeceği kabul edilecek.  
Yasa mayısta Parlamento'da yapılan ön oylamadan geçtikten sonra haziranda Senato'da da onaylanmıştı.
ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times'a konuşan Lise Gotell, yeni yasanın büyük bir değişime işaret ettiğini söyledi.
Kanada'daki Alberta Üniversitesi'nde kadın ve toplumsal cinsiyet araştırmaları alanında çalışan Gotell, "Cinsel ilişkiye giren kişi açısından rızanın sübjektif bir olgu olduğu tanınmış oldu" dedi.
Söz konusu yasa, 2016'da 18 yaşındaki bir kadının 5 kişi tarafından tecavüze uğramasının ardından gündeme gelmişti.
İspanya'yı ayağa kaldıran ve protestolara yol açan olayla ilgili davada suçlular hakkında 23 yıl hapis istenmişti.
Davada, kadının rıza göstermediğini kanıtlayamaması tartışma yaratmış, 2018'de zanlılar tecavüz yerine "sürekli cinsel istismar" suçundan yargılanarak 9 yıl hapis cezası almıştı.
2019'daysa İspanya Yüksek Mahkemesi, kendilerine "kurt sürüsü" (manada) adını veren mahkumlar hakkındaki kararı bozarak cezayı tecavüz suçu kapsamında değerlendirip 15 yıla çıkarmıştı.  
Independent Türkçe, New York Times, Guardian



Birleşik Krallık tarihinde bir ilk: Artık göçmenler yönetiyor

Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
TT

Birleşik Krallık tarihinde bir ilk: Artık göçmenler yönetiyor

Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)
Britanya, Galler ve İskoçya'nın başbakanları farklı etnik azınlıklardan geliyor (The Independent Arabia)

Galler İşçi Partisi Lideri Vaughan Gething, Galler Bölgesel Başbakanı olarak seçilmesinin ardından dört kurucu ülkeden (İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda) oluşan Birleşik Krallık'ın (Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığ) üç ülkesi göçmen kökenli isimler tarafından yönetilmeye başlandı. Gething, Galler'in başkenti Cardiff’te hükümetin dümenine geçerken, Rishi Sunak İngiltere Başbakanı olarak Londra'da, Hamza Yusuf ise İskoçya Başbakanı olarak Edinburgh'da iktidarı ellerinde bulunduruyor.

Babası Güney Galler'den bir veteriner olan 52 yaşındaki Vaughan Gething’in annesi ise Zambiya'da bir kümes hayvanı çiftliğinde çalışıyordu. Eski Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela'nın hikayesi, Gething’i henüz 17 yaşındayken İşçi Partisi'ne katılmasında etkili oldu. Gething, 2011 yılında Cardiff'te meclis üyesi seçilerek siyasi kariyerine başladı.

Cardiff hükümetinde 2013 yılından bu yana çeşitli görevler üstlenen Gething, 2014 yılında Kalkınma Bakan Yardımcılığı, ardından Sağlık Bakan Yardımcılığı, ardından 2016-2021 yılları arasında Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. Birkaç gün önce rakibi Jeremy Miles'ı kıl payı mağlup ederek Galler İşçi Partisi'nin lideri olan Gething, 2021 mayısında Mark Drakeford hükümetinin ekonomi bakanlığı görevini üstlenmişti.

Gething, özelde Galler’in genelde ise Avrupa’nın ilk siyahi lideri oldu. Birleşik Krallık tarihindeki bu yeni durum, ‘artık göçmenlerin çocukları ve torunları sahada ve yerel meclislerden hükümete kadar çeşitli siyasi makamlar için ülkenin yerli halkıyla rekabet ediyor’ yorumlarına neden oldu.

Galler’de bir göçmenin başbakan olarak seçilmesinden önce Hint asıllı Budist Rishi Sunak, 2022 yılında İngiltere’nin başbakanlık koltuğuna oturmuştu. Pakistan asıllı bir Müslüman olan Hamza Yusuf ise 2023 yılında İskoçya hükümetinin başına geçti. Böylece Birleşik Krallık'ı oluşturan ülkelerden üçü artık her zaman beyazların seçildiği makamlara partileri tarafından seçilen göçmenlerin getirildiğine tanık oldu.

Birleşik Krallık'ta farklı milletlerden üç ismin iktidara gelmesinin ve göçmenlerin çocuklarının ve torunlarının siyasetin tüm kademelerinde yer almasının yolu açıldı. Yerel halkla belediye ve meclis sandalyeleri için yarışan göçmenlerin çocukları ve torunları, hükümetlerde çeşitli görevler alırken bakanlık görevlerinde bulundular ve iç siyasi sahnede etkili oldular.

Birleşik Krallık'taki dördüncü ülke olan Kuzey İrlanda da liderlik konusunda bir istisnaya tanık oluyor. Kuzey İrlanda tarihinde ilk kez ‘Birleşik İrlanda’ fikrini destekleyen Katolik bir kadın siyasetçi olan Sinn Fein, 2023 yılında Belfast parlamento seçimlerinde rakibi Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) 1998 yılında imzalanan barış anlaşmasının temelini oluşturan güç paylaşımı hükümetine yönelik boykotunu sona erdirmeyi başararak iktidara geldi.